و اما "فاصله‌ زیاد"!

فرارو- مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا «خوب» و «مفید» به پایان رسید اگر چه هنوز دو طرف تا حل مسائل فاصله زیادی دارند.

به گزارش فرارو، دومین دور مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا پس از آخرین دور گفتگوهای ایران و گروه 1+5 در وین6 دیروز پس از نزدیک به 20 ساعت پایان یافت.

این مذاکرات در دو بخش مجزا ادامه داشت؛ بخش سیاسی و بخش کارشناسی. در بخش سیاسی هیات مذاکره کننده ایران را عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزارت خارجه هدایت می کردند و هیات مذاکره کننده آمریکا هم تحت هدایت ولیام برنز و وندی شرمن به ترتیب، قائم مقام و معاون وزارت خارجه آمریکا پشت میز مذاکره نشست.

در این بخش دو طرف نزدیک به 12 ساعت طی دو روز پشت درهای بسته با یکدیگر مذاکره کردند.

در بخش کارشناسی هم نزدیک به 8 ساعت مذاکره میان دوطرف انجام گرفت که ریاست هیات کارشناسی ایران را حمید بعیدی نژاد و ریاست هیات کارشناسی امریکا را جیم تیمبی بر عهده داشتند.

و اما "فاصله‌ زیاد"!

در پایان این دور مذاکرات که همچنان دو طرف بر عدم اعلام جزییات آن تاکید دارند، عباس عراقچی تاکید کرد که گفتگوهای انجام گرفته خوب و مفید بود البته هنوز تا حل مسایل فاصله داریم.

به نظر می رسد که این فاصله همان فاصله ای است که وین6 را از دستیابی به توافق جامع و نهایی به تمدید توافق مقدماتی رهنمون کرد.

میزان غنی سازی ایران مهمترین اختلافی است که هنوز به عنوان مانع اصلی دستیابی به توافق ایران و گروه 1+5 مطرح است.

در گفتگوهای پس از توافق ژنو3 موسوم به برنامه اقدام مشترک، هیات مذاکره کننده ایران اعلام کرده که جمهوری اسلامی خواهان ظرفیت غنی سازی در مقیاس صنعتی با 190 هزار سو است اما گروه 1+5 اصرار بر کاهش شدید ظرفیت غنی سازی ایران به حدود 1500 سانتریفیوژ IR-1 برای مدت زمان طولانی دارد.

امروز ایران دارای 18 هزار سانتریفیوژ نسل یک IR-1 در دو سایت می باشد که از این میزان 10 هزار و 200 سانتریفیوژ فعال هستند. ایران همچنین 1008 سانتریفیوژ نسل پیشرفته IR-2M در سایت نطنز نصب کرده است.

گروه 1+5 به غیر از کاهش ظرفیت غنی سازی ایران بر طولانی بودن توافق جامع و نهایی نیز تاکید دارد. این در حالی است که عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران اعلام کرده بود که یک بازه زمانی یک رقمی برای اجرای توافق جامع کفایت می کند یعنی زیر ده سال.

از این رو تحقق هر دو خواست تا حدود زیادی غیر قابل دستیابی به نظر می رسد. بر همین اساس المانیتور در گزارشی مدعی شد که با این شرایط توافق میان ایران و گروه 1+5 بعید به نظر می رسد.

هر چند در این گزارش به قلم کلیف کوپچان عضو گروه یورآسیا، توافق دقیقه 90 همچنان ممکن است. این توافق هم در صورتی ممکن به نظر می رسد که گروه 1+5 یا روی زمان اجرای توافق تاکید داشته باشد و یا روی کاهش ظرفیت غنی سازی ایران.

در صورتی که گروه 1+5 روی گزینه نخست تاکید داشته باشد این احتمال هم وجود دارد که ایران نیز با کاهش ظرفیت غنی سازی خود برای بازه زمانی کوتاه موافقت کند.

در همین حال پایگاه خبری المانیتور در گزارش دیگری به نقل از یک منبع ایرانی مدعی شد: ایران ممکن است با کاهش تعداد سانتریفیوژهایش تا هفت هزار تا موافقت کند.

المانیتور در ادامه نوشت: بخش زیادی از این مساله به مدت زمان توافق نهایی و اینکه هرگونه محدودیت در برنامه هسته‌ای ایران تا چه مدت باقی خواهد ماند بستگی دارد.

هر چند دستیابی به هر نوع توافقی میان ایران و گروه 1+5 منوط به حل و فصل و مختومه شدن پرونده همکاری هایی تهران – آژانس است که به نظر می رسد این پرونده هم به مانع جدی خورده است.

تازه ترین گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته ای ایران، اگر چه از یک سو بر گام های اعتماد ساز جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد از سوی دیگر برداشته نشدن کامل آخرین گام همکاری های ایران و آژانس را مورد انتقاد قرار داده است.

بر اساس آخرین توافقی که ایران در پایان گام دوم دور تازه همکاری ایران و آژانس در 30 اردیبهشت 93 در تهران حاصل شد قرار شد که ایران در گام سوم، به منظور رفع سوالات و ابهامات حول محور ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای خود، 5 اقدام را در دستور کار قرار دهد. با این حال تا 3 شهریور ماه، دو طرف تنها سه اقدام را پشت سر گذاشتند.

در همین حال روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی تحلیلی نوشت: به نظر می‌آید چشم انداز دستیابی به یک توافق بین‌المللی درباره برنامه هسته‌ای ایران با توجه به گزارش جدید آژانس، در مورد فعالیت‌های هسته‌ای این کشور آسیب دیده باشد.

ایران و آژانس تاکید دارند که گفتگوها برای کامل شدن گام آخر همکاری ها ادامه داد و این امیدواری وجود دارد که تا پیش از مجمع عمومی سازمان ملل دو طرف بتوانند پرونده همکاری های خود را ببندند تا در این صورت مذاکرات ایران و گروه 1+5 هم چشم انداز روشنی پیدا کند.

به گزارش المانیتور، سوزان مالونی عضو اندیشکده بروکینگر و کارشناس سابق مسائل ایران در وزارت خارجه آمریکا معتقد است با این شرایط، « طرفین باید برای ماه سپتامبر برنامه ی خاصی داشته باشند. اگر در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در این زمینه اتفاقی نیافتد، مذاکرات با شکست مواجه می شود.»