bato-adv
کد خبر: ۱۹۸۳۱۱

دشواری های مذاکرات وین

عباس عراقچی
تاریخ انتشار: ۱۲:۰۴ - ۲۲ تير ۱۳۹۳
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای و معاون امور حقوقی و بین الملل وزارت خارجه کشورمان، در مصاحبه اختصاصی با شبکه العالم، با اشاره به سفر وزرای خارجه کشورهای 1+5 به وین، ابراز امیدواری کرد که این امر بتواند به پیشرفت مذاکرات در موضوعات کلان کمک کند.

"عباس عراقچی" روز یکشنبه در مصاحبه با شبکه العالم گفت: زمان به سرعت می گذرد با این حال ما هنوز در موقعیتی نیستیم که جمع بندی کنیم که آیا امیدی به رسیدن به نتیجه هست یا نیست؛ و هنوز زود است و نمی توانیم قضاوت کنیم.

گزیده سخنان عراقچی  را در ادامه می خوانید:

  • اختلافات کماکان در موضوعات مهم وجود دارد. در تلاش هستیم تا راه حل‌هایی را برای این اختلافات پیدا کنیم، و اختلافت را کم کنیم و مواضع را به هم نزدیک کنیم.
  • تقریبا در همه موضوعات مهم اختلاف وجود دارد و نتوانستیم در هیچ موضوعی اختلاف را کم کنیم؛ البته در بعضی از مسائل اختلافات کمتر شده و در بعضی از مسائل راه حلهایی ارائه شده است، و گزینه های مختلفی پیشنهاد شده و در خصوص این گزینه ها کار می کنیم.
  • هنوز پیشنهاداتی که طرفین مطرح کردند مورد قبول واقع نشده است.
  • درمورد بحث غنی سازی، موضع ما روشن و منطقی است. همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند برنامه غنی سازی ما بر اساس نیاز واقعی کشور طراحی شده، و این نیاز واقعی مربوط به تأمین سوخت رأکتورهای قدرتی یا همان نیروگاه های برق هسته ای خواهد بود. بنابراین این نیاز عملی باید حتما در نظر گرفته شود، و باید با توجه به این نیاز برای برنامه غنی سازی ایران پارامترهای لازم تعریف شود.
  •  این که چگونه و با چه ترتیباتی می توانیم ظرفیت غنی سازی خودمان را افزایش دهیم تا به سطح نیازهای واقعی برسیم، مسائلی است که اکنون در حال مذاکره درباره آن هستیم؛ و این یکی از سخت ترین قسمتهای مذاکره است و با توجه به حساسیت موضوع غنی سازی و ظرفیت و حجم آن، هنوز نتوانسته ایم به توافقی برسیم، ولی به تلاش خومان ادامه می دهیم و ناامید نیستیم ولی بیش از اندازه هم خوش بین نیستیم.
  • این عددها ما را دچار سوء تفاهم نکند؛ ما به غیر از عدد در خصوص زمان هم صحبت می کنیم؛ لذا اینکه چه میزان غنی سازی در چه مقدار زمان صورت بگیرد، موضوع مذاکره است.
  • همانطور که مقام معظم رهبری هم اشاره کردند، عدد 190 هزار مربوط به الان نیست.
پیشنهاد ایران درباره آب سنگین اراک
  • در این زمینه هنوز توافق حاصل نشده و پیشنهادی که ما دادیم این است که با ایجاد برخی تغییرات فنی، نگرانی هایی را که معمولا یک رآکتور آب سنگنین دارد کاهش دهیم؛ و در حقیقت با انجام تغییرات فنی میزان پلوتونیومی را که در سوخت مصرف شده به حداقل ممکن کاهش دهیم که نگرانی ها برطرف شود. پیشنهاد ما کاملا معقول، جدی و متعادل است و در مقابل این، پیشنهادهای دیگری هم ارائه شده که هنوز کارشناسان فنی در حال بررسی این پیشنهادها هستند.
  • دوره زمانی یکی از موضوعات مورد اختلاف ما است، که خیلی طبیعی است که در خصوص محدودیتهایی که اعمال خواهد شد، طرفهای مقابل ما طرفدار فواصل طولانی تری هستند؛ ولی ما فاصله های معقولتری را پیشنهاد کردیم و در این خصوص بحث های ما ادامه دارد.
  • توافق ژنو می گوید که پرونده ایران پس از طی دوره زمانی گام نهایی به حالت عادی باز خواهد گشت، و برنامه هسته‌ای ایران هم مشابه برنامه هسته ای هر کشور عضو ان پی تی خواهد بود.
  • وی افزود: این اصلی است که در ژنو درباره آن توافق شده است.

تعطیلی فردو اصلا در دستور کار نیست
  • در خصوص فردو پیشنهادات مختلفی وجود دارد و گزینه های مختلفی مطرح شده هر دو طرف پیشنهادهای خود را دارند و باید ببینم که گفتگوها به کجا می رسد.
  • تعطیلی مجتمع فردو اصلا در دستور کار نیست و این را هم قبلا پذیرفته اند که فردو به کار خودش ادامه خواهد داد، و اینکه چه کارکرد و فعالیتهایی در فردو انجام می شود، در دستور مذاکرات قرار دارد.
  • وقتی درباره هرکدام از موضوعات توافق شود، احتیاج داریم که دستورالعمل اجرایی برای آن تهیه کنیم که خود آن نیز با اختلاف نظرهای گسترده ای همراه خواهد بود.
 
کار پیچیده مذاکرات طی هفته آینده
  • ما ظرف هفته آینده کار بسیار مفصل و پیچیده‌ای را در پیش داریم ؛ حتی وقتی که در باره یک موضوع توافق شود آنگاه زمان آن است که درباره جزئیات آن مذاکره شود تا درباره آن توافق شود.
  • دراین مرحله منتظر هستیم تا در خصوص موضوعات کلان توافق شود.
  •  امیدواریم که سفر وزرای خارجه به وین در روز یکشنبه بتواند کمک کند که در موضوعات کلان پیشرفت داشته باشیم.
  •  در بسیاری از این موضوعات نیاز به تصمیم گیریهای سخت سیاسی است، و امیدواریم که وزرایی که تشریف می آورند آمادگی این تصمیم‌گیری‌ها را داشته باشند. بعد از آن است که ما به مذاکرات ادامه خواهیم داد.
  • امیدواریم که حضور وزرا راهگشایی کند تا به مذاکرات ادامه دهیم، و اگر به توافق برسیم وزرا مجددا برخواهند گشت.
  • اگر با حضور وزرا نتوانیم به این جمع بندی برسیم، طبیعتا کار بسیاری سخت تری خواهیم داشت و ممکن است که در 20 جولای هم نتوانیم به نتیجه برسیم.
  • اگر توسط وزرا راهگشایی صورت بگیرد، بعید نیست که ما بتوانیم تا 20 جولای مذاکرات را به انجام برسانیم؛ ولی اگر این راهگشایی صورت نگیرد و اختلافات ادامه داشته باشد، احتمال می دهم که مجبور شویم مذاکرات را تمدید کنیم البته اگر امید رسیدن به توافق باشد.
  • اگر احساس کنیم که در تاریخ 20 جولای ادامه مذاکرات فایده ای ندارد قطعا این کار را نخواهیم کرد؛ به هر حال در آن زمان تصمیم می‌گیریم و هنوز زود است که درباره آن تصمیم بگیریم.
  • به نظر من امید برای رسیدن به توافق هنوزهم است، البته موانع هم زیاد است فکر می کنم که ما در 2 یا سه روز آینده بهتر می توانیم قضاوت کنیم که آیا می توانیم مذکرات را در موعد خودش به سرانجام برسانیم، یا نیاز به تمدید است؛ و یا نه، باید به خانه برگردیم.
 
مذاکرات فقط هسته ای است
  • ملاقات دوجانبه‌ای بین محمد جواد ظریف و جان کری در وین صورت خواهد گرفت، موضوع مذاکرات ما در وین فقط هسته ای است.
  • در حین اینکه ما مذاکرات هسته‌ای را ادامه می دهیم، جناب دکتر ظریف این موضوعات را از نزدیک دنبال می کنند، و اقدامات لازم را وزارت امور خارجه در حال انجام دادن است.

حضور نداشتن وزرای خارجه چین و روسیه در وین
  • وزرای خارجه روسیه و چین گرفتار بودند و برنامه های دیگری که داشتند به ما هم گفتند؛ البته هنوز هم این احتمال وجود دارد که وزیر خارجه روسیه به وین سفر داشته باشند. این مسأله هنوز قطعی نشده است.
  • وزیر خارجه چین به دلیل گرفتاری که در جای دیگری داشت معاون خودش را اعزام کرد، که ملاقاتی را با آقای ظریف خواهد داشت. این امر حاکی یا نشانه ای از اختلاف نیست، ما اتفاقا امیدوار هستیم که کشورهای 5+1 با اتفاق نظر و با اتحاد در مذاکرات شرکت کنند و ما با صدای واحد مواجه باشیم.

* 1+5 اختلافات خودشان را حل کنند
  • به هر حال 5+1 شش کشور بزرگی هستند با اهداف و دستور العمل های سیاست خارجی متفاوت؛ ولی وقتی در قالب 5+1 با ما صحبت می کنند ما انتظار صدای واحد از آنها داریم قطعا اختلافات داخلی خودشان را دارند، ولی اینکه آنها را چگونه حل می کنند به ما ارتباطی ندارد و ما امیدوار هستیم که اگر اختلاف نظرهایی دارند، آنها را در جلسات بین خودشان حل کنند؛ ما منتظریم که با صدای واحد 5+1 مواجه باشیم و با دیدگاه واحد آنها مذاکره بکنیم. اختلافات داخلی را خودشان به هر ترتیبی که می دانند حتما رفع خواهند کرد.

درصورت شکست مذاکرات چه خواهد شد
  • عراقچی در خصوص اینکه اگر طرف مقابل سقف خواسته هایش را بالا ببرد، و مذاکرات شکست بخورد،  گفت: وضعیت کاملا روشن است، اگر مذاکرات شکست بخورد طبیعتا ما به وضعیت قبل از مذاکرات و قبل از توافق ژنو برمی گردیم. و برنامه های ما مجددا آغاز خواهد شد؛ طبیعتا تحریم های آنها هم مجددا از سر گرفته خواهد شد.
  •  این البته سناریویی نیست که شاید مطلوب هیچ کس نباشد، طرفهای غربی ما به خوبی می دانند که برگشت به حالت سابق چه تبعاتی خواهد داشت و چه اثراتی دارد؛ بخصوص در منطقه ای که شما هم اشاره کردید که به اندازه کافی از پیچیدگی ها و دشواری ها و تنش های مختلف برخوردار است؛ تشدید تحریم های ایران خوب مسلما هیچ کمکی به مسائل منطقه نخواهد کرد؛ این سناریویی هست که هیچ کس دوست ندارد محقق شود همانطور که اشاره کردم اجازه بدهید که ما دیپلمات ها کماکان امیدوار باشیم که مذاکرات شکست نخواهد خورد و مذاکرات را به سرانجام می رسانیم ولی طبعا برای هر سناریویی در صورت شکست مذاکره هم آمادگی داریم.
نقاط توافق در وین
  • ما توافق داریم که به توافق برسیم؛ توافق داریم که غنی سازی ایران ادامه پیدا می کند؛ توافق داریم که همه تحریم ها باید رفع بشود، تحریم های مرتبط با هسته ای؛ توافق داریم که اراک به کار خودش ادامه می دهد ولی با تغییراتی که باعث رفع نگرانی ها بشود؛ توافق داریم که فوردو به کار خودش ادامه خواهد داد ولی با تغییراتی که باعث کاهش نگرانی ها بشود؛ توافق داریم که همکاری های صلح آمیز هسته ای با ایران آغاز خواهد شد؛ و توافق داریم که در اثر رسیدن به یک توافق فضای جدیدی از روابط بین طرفین شروع شود، و امر به صلح و ثبات در منطقه مهم خاور میانه و خلیج فارس و طبعا به صلح و ثبات جامعه جهانی کمک کند؛ همچنین توافق داریم که به صلح و ثبات در سطح بین المللی کمک کنیم؛ و توافق داریم که به یک توافق خوب برسیم، توافق خوب برای همه.
  • سختی کار دقیقا همین جا است، یعنی همه می خواهند که توافق وجود داشته باشد ولی همه می خواهند که یک توافق خوبی وجود داشته باشد؛ ولی این که ما چگونه به توافق برسیم، ممکن است برای هر طرفی تفاوت داشته باشد؛ و هر کشوری بخواهد در داخل از آن دفاع کند و به عنوان دستاورد خودش معرفی کند؛ این باعث می شود که کار ما سخت شود و رسیدن به توافق را سخت و پیچیده کند.
  • با این حال همانطور که عرض کردم ما توافق داریم که به این توافق برسیم؛ ولی خوب ممکن است که سختی ها و اختلافاتی که وجود دارد مانع بشود، که امیدواریم اینگونه نباشد.

مجله خواندنی ها
مجله فرارو