آیا افزایش قیمت "خودرو" منطقی است؟!

فرارو- یک کارشناس مسائل اقتصادی گفت: «دو دلیل برای عدم افزایش قیمت خودرو وجود دارد. اول اینکه بازار دیگر کشش افزایش قیمت خودرو را ندارد و دوم اینکه با پرداخت سهم تولید در فاز دوم هدفمندی، جبران افزایش هزینه های آنها می شود و دیگر دلیلی برای افزایش قیمت ها وجود نخواهد داشت.»

پس از افزایش قیمت شدید خودرو در دو سال اخیر اینک دوباره خودروسازان زمزمه افزایش قیمت سر دادند. اگر دلیل افزایش قیمت خودرو در دو سال اخیر افزایش نرخ ارز و بالا رفتن هزینه قطعات وارداتی عنوان شده بود، اینک افزایش 25 درصدی قیمت برق علت افزایش دوباره قیمت خودرو عنوان می شود.

با اجرای فاز دوم هدفمندی قیمت برق 25 درصد افزایش یافته و به همین دلیل خودروسازان عنوان می کنند از محل این افزایش قیمت، هزینه های آنها هم افزایش یافته است.

آیا افزایش قیمت خودرو منطقی است؟

دکتر محمود جام ساز اقتصاددان در گفتگو با فرارو گفت: «اصولا هزینه های تولید متشکل از اقلام متفاوتی از جمله هزینه کارگر، هزینه های مالی، مواد اولیه، انرژی، کالاهای واسطه ای، استهلاک و سایر هزینه هایی است که بر اساس آن قیمت تمام شده یک واحد تولید مشخص می شود.»

وی ادامه داد: «قدر مسلم هزینه انرژی یکی از مولفه هایی است که بر روی قیمت تمام شده کالای تولیدی به خصوص در صنعت خودرو موثر است و از این منظر هزینه برق بخش قابل توجهی از هزینه های تولید خودرو را به خود اختصاص می دهد.»

وی افزود: «اما با توجه به قیمت بالای خودرو در حال حاضر و عدم رقابت پذیری آن با قیمت خودروهای هم کلاس خارجی، خودروسازان به اندازه کافی قیمت تولیدات خود را افزایش دادند و افزایش دوباره آن منطقی نیست.»

این کارشناس مسائل اقتصادی خاطرنشان کرد: «از سوی دیگر افزایش قیمت برق به میزان 25 درصد ممکن است بخش بسیار بسیار کوچکی از قیمت افزایش یافته خودرو را تشکیل بدهد.»

جام ساز گفت: «گذشته از این قرار است در اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها بخشی از ماب التفاوت بهای حامل های انرژی به بخش تولید تعلق بگیرد که جبران افزایش هزینه های آنها خواهد شد.»

وی ادامه داد: «اگر همچون مرحله اول قانون هدفمندی یارانه ها که سهم 30 درصدی بخش تولید از درآمد ناشی از افزایش قیمت حامل های انرژی پرداخت نشد، در فاز دوم هم سهم تولید پرداخت نشود، تولید گرفتار آسیب هایی می شود که در فاز اول هم با آن مواجه بود.»

وی افزود: «به عبارت دیگر در فاز اول هدفمندی هزینه های تولید هم از جهت عدم دریافت یارانه انرژی افزایش پیدا کرد و هم از جانب افزایش قیمت های نسبی که ناشی از پرداخت یارانه های نقدی و افزایش تقاضا و در نتیجه افزایش سطح عمومی قیمت ها بود.»

این اقتصاددان تصریح کرد: «لذا اگر قرار باشد در فاز دوم روند سابق تکرار نشود و بخشی از ماب التفاوت افزایش قیمت حامل های انرژی به تولید تعلق بگیرد دیگر مشکلی از جهت افزایش هزینه ها برای واحدهای تولیدی از جمله خودروسازان وجود نخواهد داشت.»

وی افزود: «بنابراین خودروسازان نباید نگران افزایش هزینه های خود باشند و با اجرای هدفمندی یارانه ها بر اساس مُرّ قانون قاعدتا قیمت خودرو نباید افزایش پیدا کند.»

جام ساز تاکید کرد: «بنابراین همانطور که عرض شد دو دلیل برای عدم افزایش قیمت خودرو وجود دارد. اول اینکه بازار دیگر کشش افزایش قیمت خودرو را ندارد و دوم اینکه با پرداخت سهم تولید در فاز دوم هدفمندی، جبران افزایش هزینه های آنها می شود و دیگر دلیلی برای افزایش قیمت ها وجود نخواهد داشت.»

این اقتصاددان اظهار کرد: «در حال حاضر خودروسازان به دلیل افزایش شدید قیمت ها و کاهش قدرت خرید مردم و همچنین کاهش ارزش پول ملی که ناشی از سیاست های ناکارآمد پولی و مالی دولت گذشته است، با مشکل فروش محصولات خود مواجه هستند. لذا قیمت خودرو به اندازه کافی افزایش یافته و افزایش دوباره آن منطقی و درست نیست.»

جام ساز با انتقاد از نحوه فروش خودرو در ایران گفت: «در هیچ کجای دنیا مانند ایران خودرو به فروش نمی رسد.»

وی ادامه داد: «در ایران خودرو پیش فروش می شود و بخشی از قیمت دریافت می شود و مبالغ دیگری نیز بر اساس قراردادی که میان فروشنده و خریدار منعقد می شود در تاریخ های معین توسط خودروساز دریافت می شود؛ اما متاسفانه در زمان تحویل خودرو خریدار هیچ نقشی ایفا نمی کند و صرفا باید منتظر باشد تا خودروساز خودرو را تحویل دهد.»

وی افزود: «یعنی چه بسا خیلی از افراد خودرو را خریداری کردند اما هنوز خودروی خود را دریافت نکردند. لذا این شیوه فروش یک شیوه کاملا انحصاری و به دور از عقلانیت تجاری است.»