صد روز نخست

فرارو- یک استاد دانشگاه درباره عملکرد 100 روزه دولت در حوزه های مختلف گفت: «در مجموع عملکرد دولت در عرصه اقتصاد عملکرد متوسط و تا حدودی می توان گفت خنثی است. دولت منتظر تاثیرگذاری یکسری عوامل خارج از حوزه اقتصاد بر اقتصاد است که این موضوع در تاریخ سیاسی – اقتصادی و در تاریخ توسعه ایران امر معقولی نیست.»

قرار است تا چند روز دیگر دولت گزارشی از عملکرد خود در 100 روز اخیر ارائه دهد. گزارشی که به نظر می رسد بیشتر حاوی شرایط کشور در برهه ای باشد که دولت آن را تحویل گرفته است. اما فارغ از این مسئله عملکرد دولت در 100 روز ابتدایی کار خود چگونه بوده است؟

دکتر حشمت الله فلاحت پیشه استاد دانشگاه و نماینده سابق مجلس در گفتگو با فرارو گفت: «100 روز زمان مناسبی برای ارزیابی کلی کار دولت نیست. به ویژه اینکه دولت در شرایطی کار خود را شروع کرد که نیازمند یکسری کارهای بنیادی در دو حوزه اصلی سیاست خارجی و اقتصاد بود.»

وی ادامه داد: «منتهی طبق وعده ای که آقای روحانی داده بودند در 100 روز ابتدایی دولت قصد داشت به گونه ای تب کشور را در زمینه هایی که دچار بحران است پایین بیاورد و اقدامات بعدی در 100 روزهای بعد صورت بگیرد.»

این استاد دانشگاه اظهار کرد: «من معتقدم در این 100 روز در مجموع عملکرد دولت در حوزه اقتصادی متوسط بود، اما در حوزه سیاست خارجی دولت عملکرد خوبی از خود نشان داد.»

وی ادامه داد: «در حوزه سیاست خارجی اولین کاری که دولت انجام داد این بود که فضای روانی افراطی و رادیکالیزه شده علیه جمهوری اسلامی را تعدیل کرد و اتخاذ یکسری مواضع اصولی و محکمه پسند باعث شد سیاست ایران هراسی که در یک دهه گذشته به شدت در رویکرد دیگر کشورها نسبت به ایران حاکم بود تا حدودی تعدیل شود و بانیان اصلی آن دچار آشفتگی در راهبرد و تحلیل شوند.»

وی خاطرنشان کرد: «به نظر من اینکه آقای روحانی قصد دارد گزارش 100 روزه خود را با چند روز تاخیر ارائه دهد به نشست آخر هفته ژنو مربوط است. ایشان انتظار دارد در این نشست توافقی صورت بگیرد تا گزارش سیاست خارجی ایشان به عنوان برگ برنده گزارش 100 روزه تلقی شود.»

این نماینده سابق مجلس افزود: «البته بخشی از این موضوع مرتبط با رفتار دیگر کشورها است و من معتقدم کشورهایی مانند فرانسه و آمریکا زمانی که به این نتیجه رسیدند دولت ایران نوعی حساب راهبردی روی توافق با 1+5  باز کرده، سعی کردند نوعی انتظارات سازمان یافته را مطرح کنند و لذا موضوع آب سنگین اراک مطرح شد و باید انتظار داشت در مذاکرات آینده موضوعاتی مانند پارچین و غیره نیز مطرح شود.»

فلاحت پیشه گفت: «به نظر من آنچه دولت به آن امیدوار است توافق است؛ اما من معتقدم ما باید اصل را بر عدم توافق بگذاریم تا اگر توافقی صورت نگرفت کشور دچار غافلگیری نشود و اگر توافقی صورت گرفت تحت عنوان فرصت بتوان از آن استفاده کرد.»

وی تصریح کرد: «لذا به نظر من در مجموع دولت در حوزه سیاست خارجی به گونه ای عمل کرد که اگر در زمینه دیپلماسی رسمی به دلیل کارشکنی های مرسوم و معمول طرف های غربی نتیجه خاصی شکل نگرفت، حداقل در عرصه دیپلماسی عمومی هم در داخل و هم در خارج حقانیت مواضع جمهوری اسلامی ایران اثبات شد و زمام دیپلماسی عمومی کشور به دست دولت افتاد و این یک برگ برنده است که در آینده حتی می تواند در حوزه دیپلماسی رسمی نیز به دولت کمک کند.»

فلاحت پیشه اظهار کرد: «در حوزه سیاست داخلی دولت سعی کرد طبق وعده های خود عمل کند و تنگناهایی که در حوزه های مختلف از جمله حوزه نشر و آزادی شهروندان ایجاد شده بود را مرتفع کند؛ منتهی باید گفت این حوزه همواره محل چالش بوده است.»

وی ادامه داد: «معاونت حقوقی ریاست جمهوری سعی کرده موضوع را در قالب دانشگاهی پیش ببرد و سلسله جلساتی در دانشگاههای مختلف و با حضور اساتید حقوق و علوم سیاسی برگزار کند تا سند جامع حقوق شهروندی را تدوین کند.»

وی افزود: «من معتقدم تا زمانی که دولت سند جامع حقوق شهروندی را تدوین نکند در این زمینه گزارش خاصی را نمی تواند ارائه کند. البته در این حوزه یکسری گشایشات صورت گرفته اما به صورت نهادینه نبوده است و عمدتا رفتاری و مبتنی بر تصمیم گیری های سیاسی بوده است.»

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: «وعده ای که دولت داده تدوین سند جامع حقوق شهروندی است که طی آن اگر هر اتفاق سیاسی در جامعه شکل بگیرد، حقوق بنیادی افراد نباید دچار نوسان شود.»

وی ادامه داد: «به نظر من دولت در 100 روز ابتدایی می توانست پیش نویس این سند را آماده کند و آن را در قالب گزارش ارائه دهد که به نظر من این موضوع تا حدود زیادی تحت الشعاع مسائل سیاست خارجی قرار گرفت.»

این فعال سیاسی اصولگرا گفت: «در عرصه اقتصاد دولت هنوز نتوانسته استراتژی اقتصادی خود را بر اساس سند جامع توسعه کشور ارائه دهد و هنوز شاخص های مرتبط با توسعه اقتصادی، شاخص های قابل دفاعی نیست.»

وی ادامه داد: «افزایش نرخ تورم تا 40 درصد و افزایش نرخ بیکاری در عین کاهش رشد اقتصادی از نقاط ضعف دولت محسوب می شود.»

فلاحت پیشه گفت: «انتظار غیرمعمولی که نزد برخی کارشناسان دولتی مبنی بر پیوند رشد اقتصادی با موضوع تحریم ها شکل گرفته از مواردی است که می تواند به استراتژی دولت آسیب بزند.»

وی ادامه داد: «دولت باید سیاست خود را در قالب استراتژی توسعه‌ی خوداتکا پیش ببرد؛ چون ما هنوز شواهد متقنی مبنی بر اینکه گشایش جدی در عرصه سیاست خارجی تاثیر اساسی بر توسعه اقتصادی کشور خواهد داشت در دست نداریم.»

فلاحت پیشه گفت: «من معتقدم یکی از آفت هایی که مدام دولت را تهدید می کند پوپولیسم اقتصادی است که دولت های گذشته به شدت گرفتار آن بودند و دولت یازدهم هم هنوز نتوانسته از زیر بار گرفتاری آن خارج شود.»

وی ادامه داد: «اگر دولت فارغ از پوپولیسم اقتصادی در مواردی همچون هوشمند کردن نظام پرداخت یارانه ها موفق عمل کند آنگاه بخش عمده ای از منابع دولت آزاد می شود که می تواند در حوزه اقتصادی استفاده شود.»

این فعال سیاسی اصولگرا اظهار کرد: «ضعف دیگر دست اندازی به صندوق توسعه ملی و تردیدهایی است که درباره میزان منابع آن ایجاد شده که می تواند ناشی از پوپولیسم اقتصادی باشد که دولت هنوز توضیحی در این باره نداده است.»

وی تصریح کرد: «لذا در مجموع عملکرد دولت در عرصه اقتصاد عملکرد متوسط و تا حدودی می توان گفت خنثی است. دولت منتظر تاثیرگذاری یکسری عوامل خارج از حوزه اقتصاد بر اقتصاد است که این موضوع در تاریخ سیاسی – اقتصادی و در تاریخ توسعه ایران امر معقولی نیست.»

فلاحت پیشه تاکید کرد: «استراتژی توسعه کشور باید خوداتکا باشد و اگر فرصتی در خارج شکل گرفت می توان از آن فرصت برای بهبود بهتر اوضاع استفاده کرد.»