رئیس دولت اصلاحات با اشاره به مشکلات متعدد پیش روی دولت و عدم بهره‌مندی این دولت از هاله نور و معجزه حل کردن یک شبه مشکلات، بر یاری رساندن بر دولت تدبیر و امید تاکید کرد و خطاب به دانشجویان اظهار داشت:« بهنگام نقد نباید فقط سراغ دولت بروید.دولت توسعه گرا و برآمده از خواست مردم و اهل تحمل است.در ابتدا برای نقد باید به سراغ بخش هایی از قدرت بروید که تحمل کمتری دارد.»
رئیس دولت اصلاحات با اشاره به مشکلات متعدد پیش روی دولت و عدم بهره‌مندی این دولت از هاله نور و معجزه حل کردن یک شبه مشکلات، بر یاری رساندن بر دولت تدبیر و امید تاکید کرد و خطاب به دانشجویان اظهار داشت:« بهنگام نقد نباید فقط سراغ دولت بروید.دولت توسعه گرا و برآمده از خواست مردم و اهل تحمل است.در ابتدا برای نقد باید به سراغ بخش هایی از قدرت بروید که تحمل کمتری دارد.»
حجت الاسلام و المسلمین سید محمد خاتمی در دیدار با شورای عمومی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران، گفت:«خیلی خوش آمدید. هر وقت شما و افرادی مثل شما را می بینم احساس نشاط و زندگی می کنم و محیط دانشگاه و فعالیت های دوران دانشجویی برایم تداعی می شود.و نیز به یاد عزیزانی می افتیم که بذر فعالیت های اسلامی پیشرو را در دانشگاه‌ها کاشتند. »
وی افزود:«شما ادامه جریانی در کشور هستید که حدود 70 سال سابقه دارد وفراز و نشیب ها را طی کرده به اینجا رسیده اید و اینک وظیفه مهمی را بر عهده دارید و نیزباید نگاهبانی کنید از جریانی که نمایندگی آن را دارید.»
رئیس بنیاد باران با بیان اینکه «بحمدالله در انتخابات اخیر حادثه مبارکی رخ داد که شما جوانان بخصوص در آن نقش داشتید و در درجه اول آنچه نشد اهمیت دارد»، اظهار داشت:« همت و رای مردم باعث شد آن چیزی که اگر اتفاق می افتاد بد بود اتفاق نیفتد، دولتی سر کار بیاید با جهت گیری های کاملا روشن.الان هم که ما امیدوارکننده حرفی می زنیم هیچ توقعی نداریم جز اینکه پایبندی باشد به همان شعارها و رویکردها و جهت گیری هایی که بود و مردم به آن رای دادند.»
وی یاد آور شد:« مردم ما تا اخرین لحظات تردید داشتند نمی دانستند چه بکنند سه روز فرصت کمی برای تصمیم گیری بود معتقدم اگر زمان بیشتری در انتخاب در اختیار بود مردم بیشتر از این اشتیاق خود را نشان می دادند.ابتدا جناب اقای هاشمی ثبت نام کردند به نظر می رسید رای ایشان یک رکورد باشد حوادثی پیش آمد که می‌دانید و بعد معلوم نبود چه کسی کاندیدای نهایی است و خوشبختانه این شعور و روشن بینی و تدبیر وجود داشت که با یک کاندیدا به صحنه بیاید و در نتیجه حاصل کار هم همین شد که می بینید.»
رئیس موسسه بین المللی گفت‌و‌گوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها تصریح کرد:« امروز همه احساس می کنند که فضا تغییرکرده است و واقعا باید قدر فرصت پیش آمده را برای انقلاب و کشور دانست شما و ما نباید خیلی ایده الی فکر کنیم باید با توجه به واقعیت ها سعی کرد که ان شالله امور به خوبی پیش برود.»
وی ادامه داد:«خیال نکنید دولتی که سر کار می آید هر آن چه را که می خواهد می تواند انجام دهد خیلی چیزها را نمی تواند انجام دهد.باید امکانات و نیز موانع را در نظر گرفت و واقع بینانه داوری کرد.الان وقتی خودم را جای اقایان می گذارم درک می کنم که چقدر مشکلات سنگین است. مشکلات بسیار زیاد است و توقعات فراوان و کسانی هم باحسن نیت یا سوء نیت ممکن است به انتظارات و توقعات دامن بزنند ولی باید دید در مقام عمل چه چیزشدنی است و در شدنی ها اولویت کدام است؟»
خاتمی تصریح کرد:« به عنوان نمونه عرض بکنم برای اینکه توجیه شوید چگونه با مسائل برخورد کنید به قول مسئولان محترم 210 هزار میلیارد تومان بودجه سال 92 بوده است یعنی دولت می بایستی همین مقدار درآمد داشته باشد و آن را هزینه بکند بودجه جاری کشور128هزار میلیارد بوده است، یعنی حقوق و مزایا و یارانه‌ها و ...دوستان می گویند ممکن است تا آخر سال بتوان حدود 100 هزار میلیارد تومان در امد داشت؛خوب با این کسری بودجه واقعا اداره مملکت دشوار است.می خواهم شما را متوجه مشکلات کنم تا در برخورد با مسائل و طرح مطالبات واقع بین باشید .»
رئیس دولت اصلاحات افزود:«قرار بوده است حامل های انرژی از اول سال گران شود که نکرده‌اند و در حالیکه بخش مهمی از یارانه ها را می بایست از این محل پرداخت کنند دولت مجبور است برای نیمسال دوم قیمت انرژی را بالا ببرد و این یعنی گرانی بیشتر ؛چاره ای هم نیست.»
رئیس جمهور اسبق کشورمان تاکید کرد:« این دولت که هاله نور ندارد و نمی‌تواند بصورت معجزه آسا یک شبه همه چیز را درست بکند، ما نباید به طلبکار از دولت دامن بزنیم .»
خاتمی افزود:« در حادثه مثبتی که در جریان انتخابات رخ داد نقش و مواضع رهبری تاثیر مثبت داشت واقعا باید به آن اعتراف بکنیم و قدر بدانیم ولی این طور نیست که جریاناتی که به هر حال خود را زیانکار می بینند آرام باشند.»
رئیس بنیاد باران با بیان اینکه «امروز با کمال تاسف بعضی تلاش ها صورت می‌گیرد تا دولت را ناکارآمد نشان دهند»، اظهار داشت:« مگر چقدر از عمر دولت گذشته است که بخواهیم همه چیز را حل کند؟امید این است که گشایشی بیشترایجاد شود و ما هم نباید دولت را تحت فشار قرار دهیم و باید نسبت به آنان که می خواهند دولت را تحت فشار قرار دهند نصیحت کنیم و احیانا برنامه های نادرست آنان را افشاء کنیم.»
وی یادآور شد:« مثلا در زمینه روابط خارجی ابدا دولت نمی‌خواهد اصول و منافع ملت را زیر پا بگذارد ولی وقتی می خواهد با حفظ اصول منطقی‌تر با دنیا برخورد کند کسانی و محافلی جوسازی می کنند و فشار می‌آورند.این نیاز جامعه ماست.اگر بخواهیم تحرکی در جامعه ایجاد گردد و امور بهبود یابد، باید بتوانیم این فشارها را تا حدودی کم کنیم، نه اینکه زیاد کنیم.»
رئیس دولت اصلاحات هشدار داد:« می خواهند آقای رییس جمهور را از عقبه‌اش جدا کنند و از طرفی چنان وانمود کنند که دولت ناکارآمد است .باید متوجه باشیم خیلی در زمین صاف و همواری راه نمی رویم.»
وی در بخش دیگری از سخنانش در خصوص فعالیت‌های دانشجویی و رویکرد انجمن اسلامی دانشجویان، اظهار داشت:« دانشجو اگر می خواهد دانشجو بماند و وفاداربه ارمان ها باشد باید نقد کند، اگر نقد نکند و بله قربان گو باشد از حرکت دانشجویی انحراف پیدا کرده است و نمی‌تواند از جامعه نمایندگی بکند.حرکت دانشجویی یک رو به مردم دارد تا نیازها و مقتضیات و دردها را بشناسد؛ یک رو به حکومت دارد برای نقد خیرخواهانه و این وظیفه همه نهادهای مدنی است.»
خاتمی با بیان اینکه «محیط دانشگاه بدون نقد، محیط مرده‌ای است»، گفت:« همیشه هم همین طور است ولی بهنگام نقد نباید فقط سراغ دولت بروید.دولت توسعه گرا و برآمده از خواست مردم و اهل تحمل است.برای نقد ابتدا باید به سراغ بخش هائی از قدرت بروید که تحمل کمتری دارد.»
رئیس بنیاد باران تصریح کرد:« باید متوجه باشیم نباید در این مرحله که دولت از هر جهت در فشار است هدف نقد را دولت بگذاریم البته باید همه حرف هایمان را محترمانه بگوئیم.منتهی باید با تامل و تحقیق مشخص کنیم که کشور ما و دولت در چه موقعیتی است.»
وی همچنین در بخش دیگیر از سخنانش اظهار داشت:« متاسفانه خشونت افسار گریخته؛در دنیای اسلام بیداد می کند .انجمن اسلامی باید بداند که دو نگاه به مسائل دین و جامعه اسلامی وجود دارد نگاه ظاهر گرای ظاهر پرست خشونت طلب ماتریالیست آگاهانه به عنوان ماتریالیسم را به کار بردم زیرا این ظاهر گرایان واقعا مادی فکر می کنند گرچه خیلی ادعای دین و دین داری می کنند ولی در عمل عاملی جز زور که امری مادی است نمی شناسند و با کسانی که با آنان نیستند معامله شییء می کنند خیال می کنند هیچ ابزاری جز زور وجود ندارد. می کشند؛حذف می کنند و می خواهند خواست و توهمات خود را به زور بر جامعه تحمیل کنند.»
رئیس جمهور اسبق کشورمان افزود:«این جریانات ظاهر پرست که جز زور نمی شناسند دایره ای تنگ ترسیم می کنند و هر کس را که در آن نمی گنجد باطل و مستحق هرگونه رفتار می دانند ؛دیدگاههای تنگ و تاریک خود را حق مطلق می دانند و هر کس که خارج از این دایره است مجاز می دانند که با او برخورد کنند ان هم با خشن ترین رفتارها.»
وی به دانشجویان توصیه کرد:« درباره اسلام دو دید وجود دارد و امروز متاسفانه این دید خشونت گرای ویرانگر غلبه دارد شما موظفید که در برابر آن داد بکشید، اگر آن روزی که گفتگوی تمدن ها وجود داشت و مطرح شد؛ گوش شنوایی وجود داشت و اگر بعد از 11 سپتامبر که در مقابل ائتلاف برای جنگ اقای بوش که ائتلاف برای صلح بر پایه عدالت مطرح شدبه آن توجه می شد شاید به اینجاها نمی رسیدیم.»
رئیس موسسه بین المللی گفت‌و‌گوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها اظهار داشت:« متاسفانه قدرت‌های توسعه طلب فزون خواه هم از این وضعیت سوء استفاده می کنند آنچه مطلوب بود اینکه ما باید برای حقوق خودمان مبارزه بکنیم، در مقابل تجاوزها و زورگویی های قدرت های بیگانه بایستیم ولی اینها می کوشند تا جنگ را منتقل کنند در درون خودمان ؛جنگ شیعه و سنی و جنگ میان فرقه‌های مختلف شما باید با روشن بینی عوامل این فجایع را از جمله برداشت‌های نادرست از اسلام را بشناسید و بشناسانید و در حد توان با این فجایع مقابله کنی و اسلام عدالت ؛اسلام اخلاق ،اسلام قائل به حرمت انسان را ترویج کنید.»
خاتمی ادامه داد:« به نظرم انجمن اسلامی دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران خیلی در خور احترام است چون در همه فراز و نشیب ها جهت و هویت خود را فراموش نکرده انتظاراتی را که تاریخ و جامعه از او دارد فراموش نکرده.درد جامعه و درد مشکلات جامعه را داشته بهبود اوضاع را خواسته است در عین حال سعی کرده با اعتدال و واقع بینی امور را پیش ببرد و از تندوری ها پرهیز کرده.باید این الگو باشد در جامعه دانشجویی بسط یابد.»
وی با بیان اینکه« البته هیچ چیز را نباید مطلق کرد»، توصیه کرد:« انجمن اسلامی دانشجویان و در سطح وسیعتر اصلاحات هم باید خود را نقد کنند و اگر اشتباهاتی داشته است آنها را اصلاح کند، ولی مساله این است که باید در فضائی نقد کرد و یافته ها را اعلام کرد که همه چیز و همه جریانها قابل نقد باشند نه اینکه نقد بعضی جریانها و امور تابو و حرام باشد اگر چنین فضایی فراهم شود ما هم خودمان را نقد می کنیم. »
رئیس دولت اصلاحات یادآور شد:«بنده در چند سال پیش گفتم می‌توانیم به آینده نگاه کنیم نه اینکه گذشته را فراموش کنیم ولی در گذشته نمانیم و گفتم هر کس به او ستم شده با گذشت برخورد کند و بعد دست به دست بدهیم و آینده را بسازیم به بعضی‌ها برخورد که چرا این حرف را زده ای؟چون یک طرف را باید بگوییم هیچ نقشی نداشته؛ طرف دیگر همه اش بد بوده است. ما برای نقد کردن حاضریم ولی اجازه بدهند فضای نقد کردن باز بشود.انجمن اسلامی هم می‌تواند خودش را نقد بکند.»
وی تصریح کرد:« هویت انجمن این است که خود را در درون نظام تعریف می کند، ما اصلاح طلبان همین طور که ما نمی خواهیم نظام بر بیفتد؛ احساس می کنیم برای نظام هزینه زیادی داده شده است و امیدهایی ایجاد کرده همین نظام باید مشکلات ما را حل بکند این نظام را قبول داریم.انجمن اسلامی با کسانیکه که طرفداربراندازی اند مرز دارد ولی معتقد است در درون نظام باید نقد صورت گیرد.»
خاتمی ادامه داد:« من معتقدم شما بیشتر ازبسیاری از کسانیکه مدعی اند به نظام دلبسته اند به نظام دلبسته و وابسته اید.معتقدم بسیاری از کارهایی که به نام نظام میشود غلط است. شما در درون نظامید با نگاه نقد آمیز.انجمن اسلامی باید خود را در درون نظام معرفی بکند والا انجمن اسلامی نیست ولی در درون نظام بتواند روش ها و سیاست ها را نقد کند.روش ها و سیاست‌ها را و راهکارهای مناسب ادائه دهد.باید همواره خواستار اصلاح سیاست ها و رویکردها باشید.و البته به عنوان یک نهاد دانشجویی علاوه بر نقد کردن وخواستار اصلاح بودن ؛ راهکار هم نشان دهد.»
رئیس بنیاد باران با تاکید بر اینکه « انجمن اسلامی مدافع حق و حرمت مردم است»، اظهار داشت:« آنچه امروز دردنیا بخصوص دنیای اسلام رنج آور است و آثارش را به صورت گلوهای بریده شده کودکان سینه های شکافته زنان و مردان تکه تکه شدن افراد در گوشه و کنار دنیا می بینیم ؛این است که انسان حق و حرمت ندارد.قرآن می گوید اگر یک نفر بی گناه کشته شود مثل این است که همه مردم و بشریت کشته شده است. »
وی یادآور شد:«انسان حرمت و کرامت دارد.بخصوص با توجه به اینکه درد تاریخی ما استبداد زدگی است در استبداد بیش از هرچیزی انسانیت انسان است که نابود می شود انسانیت مورد تحقیرقرار می گیرد ؛فقر خیلی بد است ولی تحقیر شدگی بدتر است.استبداد موجب فقر برای بخش‌های زیادی از جامعه میشود و هم سبب تحقیر شدگی آنها می‌گردد. انجمن اسلامی به عنوان یک نهاد مترقی علاوه براینکه از نظام دفاع می کند علاوه براینکه انتقاد می کند باید مدافع حق مردم باشد.مردم باید محترم باشند مردم ارباب حکومت هستند نه حکومت ارباب مردم.»
خاتمی افزود:« توجه به اسلامیت نظام ؛ منتهی کدام اسلام؟چون اسلام های مختلفی در جامعه است .آنچه باید مورد توجه شما باشد اسلام رحمانی البته در واقع ما اسلام غیر رحمانی نداریم آن که به نام اسلام می‌آید و خشونت و کشتار را تبعیض و پایمال کردن حقوق انسان راه می اندازد از اسلام حقیقی بیگانه است .»
رئیس‌جمهور اسبق کشورمان تاکید کرد:« اسلام دین رحمت است و آمده تا انسان را زنده بکند، از این اسلام باید دفاع بکنیم نه اسلامی که فقط به ظاهر میپردازد، ولی از روح دین خدا که اخلاق و محبت و عدالت و مهربانی است بیگانه است.»
وی ادامه داد:«مساله دیگر استقلال انجمن است به طور کلی نهادهای دانشجویی باید مستقل باشند، آدم کسی نباشد ارباب نداشته باشند.البته اشکالی نداردتا همسویی با بعضی تشکل ها داشته باشند اما ابزارتشکل ها و نهادهای خارج از دانشگاه نیستند و نباید باشند.»
خاتمی تاکید کرد:« مساله دیگر که در این موقعیت مهم است نزدیکی نهادهای دانشجویی به یکدیگر است.باید نقطه مشترک با یکدیگر پیدا کنید ودر آنها با هم باشید و در انجایی هم که اختلاف نظر دارید با روش مناسب دانشجو و دانشگاه حلش بکنید. یعنی با منطق وانصاف.فضا را فضای منطق کنید و نه برخورد. انجمن اسلامی باید در دفاع از دانشگاه حقوق دانشجو و حرمت استاد پیشتاز باشد الحمدالله بوده اید.»
رییس بنیاد باران، مساله مهم دیگر را «جلوگیری از تبدیل دانشگاه به پادگان» عنوان کرد و گفت:« دانشگاه محیط آزاد اندیشی و تفکر و غلبه منطق است.به هر حال تکرار می کنیم که انتقاد در ذات دانشجوست و طبعا انجمن اسلامی هم باید انتقاد بکند ولی اگر نمی توانیم از همه جا انتقاد کنیم نرویم سراغ جایی که ضغیف تر و بی پناه تر است انتقاد بکنیم.»
وی تصریح کرد:«ما در این موقعیت حتما باید دولت را یاری کنیم و اگر انتقادی هست به صورتی نباشد که مورد سوء استفاده کسانی قرار گیرد که می خواهند ناکام باشد و در مقابل دولت هم باید سعه صدر داشته باشد به خصوص رابطه ی درستی با دانشگاه و دانشجوبرقرار کند و حرفها رابشنود.انجمن اسلامی باید با دولت همکاری بکند فقط ما از دولت این را می خواهیم که از آن جهت گیری‌ها و رویکرهایی که مردم به خاطر آن رای داده‌اند کوتاه نیاید».
رئیس دولت اصلاحات یادآور شد:«ما نمی گوییم فردا همه چیز درست بشود، البته الحمدالله جناب آقای دکتر روحانی همیشه روی شعارها و مطالب درستی که گفته اند تکیه کرده اند.تا کنون نیز تصمیم گیری هایی خوبی داشته‌اند.خدا را شکر می‌کنیم موفق ترین دولت در عرصه اقتصاد دولتی بود که شعار او شعار سیاسی و فرهنگی بوده و توفیق اقتصادی دولت اصلاحات از آنها که شعار اقتصادی صرف داشتند بیشتر بود.فقر را بدون نگاه به توسعه سیاسی و فرهنگی نمی توان درمان کرد اینها باید هم تراز یکدیگر باشند.»
خاتمی در پایان حرف‌های خود را بار دیگر به صورت خلاصه اینگونه بیان کرد:«انجمن اسلامی خود را در درون نظام می بیند نه بیرون نظام و برای نظام ارزش قائل است در درون نظام هویت خود را با انتقاد تعریف می کند .از اسلام و اسلامیت فرد و جامعه دفاع می کند ولی چهره اسلام رحمانی را مورد توجه قرار می دهد.»
وی افزود:« اسلام همان طور که هست باید شناخته و شناسانده شود.اسلام رحمانی؛اسلامی که برای انسان حرمت قائل است،اسلامیکه به حق حاکمیت مردم بر سرنوشت معترف است اسلامیکه حکومت را مبعوث از سوی مردم و مسئول در مقابل مردم می داند و اسلامی که علاوه بر نظام مردمی و مردم سالاری می خواهد اخلاق ادب و معنویت هم در جامعه حاکم باشد.»
رئیس بنیاد باران تصریح کرد:« آنچه باید مورد توجه تان باشد استقلال انجمن است؛شما نماینده هیچ کس و هیچ چیز نیستید شما نماینده خودتان هستید هماهنگی و هم سوئی با جریانات اشکال ندارد.باید تشکل های دانشجویی بر اساس اشتراکات با یکدیگر کار کنند انجا هم که اختلافی دارید با منطق با هم روبرو شوید.دفاع از دانشگاه و هویت دانشگاهی حق دانشجو و حرمت استاد کار شماست.»
وی ادامه داد:« جلوگیری از تبدیل دانشگاه به پادگان وتلاش برای اینکه دانشگاه محل فکر و ازاد اندیشی و نیر خیرخواهی نسبت به جامعه و حکومت باشد باید مورد اهتمام باشد. باید کمک کار دولت باشید.نباید توقعات را بالا ببرید.»
خاتمی خاطر نشان کرد:«همه باید کاری بکنیم که دولت موفق شود.آقای رییس جمهور هم باید حرفهایشان را فراموش نکنند و به وعده هایی که داده اند عمل کنند.ما می خواهیم نظام موفق باشد و مشکلات مردم حل شود و در فضای آزاد ؛ همه بتوانند حضور فعال داشته باشند و ان شالله با کمک همه مشکلات حل شود.»
عقبه
خاتمی!
و هر از چند گاهی هم هنوز از خودی و غیرخودی زخم زبان می شنود