طرح احیای سازمان مدیریت از سوی
رییس کمیسیون اجتماعی وتو شد. در حالی که تمام مواد این طرح به تصویب رسیده
و نمایندگان کمیسیون اجتماعی با تنها تبصره این طرح نیز موافقت کرده‌اند؛
به دلیل مخالفت عبدالرضا عزیزی، رییس کمیسیون اجتماعی با تبصره موجود، طرح
احیای سازمان مدیریت از دستور کار مجلس خارج شد.
طراحی شش ماده و یک تبصره احیای سازمان مدیریت را محسن علیمردانی، عضو
کمیسیون اجتماعی مجلس از اسفند سال گذشته عهده‌دار شد. او که توانسته است
نظر موافق تمام اعضای کمیسیون اجتماعی را بگیرد از اقدام غیرقانونی رییس
کمیسیون انتقاد کرده و می‌گوید: «هیچ‌یک از نمایندگان، روسای کمیسیون و
نایبان آن حق وتوی رای نمایندگان را ندارند. اما با این وجود رییس کمیسیون
در کمال بی‌صداقتی و به‌طور خودخواهانه طرح را نگه داشته است.» به گفته او
این طرح قرار بود سه‌شنبه این هفته در صحن علنی مطرح شود اما آقای عزیزی آن
را از دستور کار مجلس خارج کرد.»
زمزمه‌های احیای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور در روزهای پایانی دولت
دهم از آنجا صورت گرفت که در پردرآمدترین سال‌های کشور کمترین میزان
سرمایه‌گذاری در پروژه‌های عمرانی صورت گرفت. اگرچه درآمدهای نفتی دولت در
این سال‌ها سه‌برابر شد اما 70درصد بودجه عمومی صرف هزینه‌های جاری و تنها
30درصد به پروژه‌های عمرانی اختصاص یافت. عدم نظارت بر نحوه هزینه‌کرد دولت
با حذف سازمان مدیریت، بین دستگاه‌های دولتی مسابقه هزینه‌تراشی راه
انداخت و همین خرج و مخارج بی‌حساب، مجلس و دولت را بر آن داشت تا سازمان
مدیریت را دوباره احیا کنند.
به گفته علیمردانی در این طرح سعی شده ایرادات گذشته این سازمان برطرف شده
و سازمانی با مسوولیت‌های نظارتی و کنترلی و سلب دخالت‌های اجرایی تشکیل
شود.
سابقه نظارت بر نظام برنامه‌ریزی و بودجه‌نویسی در کشور همچنین نظارت بر
تدوین پنج برنامه هفت‌ساله توسعه قبل از انقلاب اسلامی و نیز پنج برنامه
پنج‌ساله توسعه بعد از انقلاب در سازمان مدیریت به سال 1320 بازمی‌گردد.
اما انتقاد به عملکرد این سازمان در خصوص تاخیر در رسیدن بودجه دستگاه‌ها و
دخالت‌های اجرایی این سازمان احمدی‌نژاد را بر آن داشت که این سازمان را
منحل کند و البته این تصمیم او به‌سرعت هم عملی شد.
علیمردانی اما در خصوص
انگ غرب‌زده‌بودن این سازمان به‌عنوان یکی از دلایل انحلال گفت: «یکی از
دستورات اسلام این است که باید از علوم و تجربه همه کشورها استفاده کنیم.
ما نباید دنبال آزمون و خطا باشیم. حتی افتخار نظام می‌تواند این باشد که
علوم خوب را از همه جای جهان و تمام کشورهای دنیا بردارد.»
اینکه طرح اولیه احیای سازمان مدیریت تا چه مرحله‌ای پیش رفته و
گمانه‌زنی‌ها از زمان تشکیل مجدد این سازمان چیست؟ را از طراح طرح احیا
محسن علیمردانی که عضویت کمیسیون اجتماعی مجلس را نیز دارد؛ پرسیده‌ایم که
مشروح آن در ادامه می‌آید:
چه عاملی مجلس را به فکر تشکیل مجدد سازمان مدیریت انداخت؟
در سال‌های گذشته نیاز به وجود سازمانی فرابخشی برای کنترل دستگاه‌ها
کاملا احساس می‌شد. حذف سیستم کنترلی در این مدت به‌هم‌ریختگی‌هایی ایجاد
کرد که اثرات آن را در شاخص‌های کلان کشور می‌توان دید. بنابراین باید
تشکیلاتی با نگاهی جامع‌تر نسبت به برنامه‌های میان و بلندمدت کشور بر
عملکرد دستگاه‌ها نظارت داشته باشد. ما معتقدیم این مسوولیتی است که از
عهده معاونت برنامه‌ریزی برنمی‌آید بنابراین ساختاری باید شکل گیرد که بدون
نگاه سیاسی و کوتاه‌مدت، برنامه‌های توسعه‌ای کشور را رصد کند.
دلیل دولت نهم برای حذف این سازمان ایراداتی بود که بیشتر به
دخالت‌های اجرایی این سازمان بازمی‌‌گشت و غرب‌زده بودن آن هم توجیهی بود
که رییس دولت نهم از آن به‌عنوان تیر خلاص برای این سازمان استفاده کرد.
آیا این ایرادات در طرح جدید مرتفع شده است؟
غربزدگی دلیل حذف نمی‌تواند باشد. یکی از دستورات اسلام این است که باید
از علوم و تجربه همه کشورها استفاده کنیم. ما نباید دنبال آزمون و خطا
باشیم. حتی افتخار نظام می‌تواند این باشد که علوم خوب را از همه جای جهان و
تمام کشورهای دنیا بردارد. اما سعی ما بر این بوده که نقایص سازمان قبل را
برطرف کنیم. در این راستا تلاش کردیم تصدی‌گری‌های این سازمان حذف و تنها
در جایگاه مغز مشورتی دولت، ایفای نقش کند. این سازمان در گذشته بیش از حد
وارد مسایل اجرایی شده بود و بعضا عملکرد نادرست کارشناسان میانی این
سازمان مانع تخصیص به موقع بودجه و ناهماهنگی‌هایی در کار می‌شد. در طرح
جدید با توجه به اینکه هدف همان هدف گذشته و ساختار تا حدود زیادی ثابت
مانده اما در جهت چابک‌سازی آن تلاش بسیار ش
ده است.
این طرح چند ماده دارد و تاکنون چه تعداد از آن به تصویب رسیده است؟
طرح احیای سازمان مدیریت شش ماده دارد که ماده 2 آن که مربوط به
ماموریت‌های سازمان است که از 10 بند تشکیل شده است. تمام این مواد در
روزهای گذشته در کمیسیون به تصویب رسیده است.
چرا کمیسیون اجتماعی عهده‌دار تدوین این طرح شد؟
به‌دلیل تغییرات ساختاری که قرار بود در سازمان جدید اعمال شود تهیه طرح احیای سازمان مدیریت به کمیسیون اجتماعی واگذار شد.
پس اکنون این طرح قابل ارایه به صحن علنی است؟
خیر. هنوز بحث بر سر تنها تبصره این طرح ادامه دارد.
این تبصره مربوط به بحث جداسازی سازمان مدیریت استان‌ها از استانداری است؟
بله. در این تبصره آمده که این دستگاه فرابخشی در استان‌ها به عنوان
سازمان مدیریت استان تشکیل شده و از زیرمجموعه استانداری خارج شود. البته
پیش‌بینی شده برنامه‌ها با هماهنگی استانداری قابلیت اجرا داشته باشد.
دلیل مخالفت با این تبصره چیست؟
باوجود اینکه تمام اعضا با تبصره مزبور موافقت کرده‌اند اما به دلیل
مخالفت تنها یک نفر یعنی آقای عبدالرضا عزیزی، رییس کمیسیون اجتماعی، طرح
احیای سازمان مدیریت وتو شده است! از آنجا که تبصره مورد بحث امکانات و
مزایای سازمان مدیریت را از حیطه اختیارات استانداری خارج می‌کند، آقای
عزیزی با این تبصره مخالفت کرده است.
آیا طبق قانون یک نفر حق نگه داشتن طرح را دارد؟ مگر سایر اعضای کمیسیون به این تبصره رای موافق نداده‌اند؟
هیچ‌یک از نمایندگان، روسای کمیسیون و نایبان آنها حق وتوی رای نمایندگان
را ندارند. اما با این وجود رییس کمیسیون در کمال بی‌صداقتی و به‌طور
خودخواهانه طرح را نگه داشته است.
با این شرایط طرح مزبور تا چه زمانی به صحن نمی‌رود؟
قرار بر این بود که روز سه‌شنبه طرح احیای سازمان مدیریت در صحن به شور گذاشته شود اما آقای عزیزی آن را از دستور کار خارج کرد.
نمایندگان برخوردی با این اقدام غیر قانونی نخواهند کرد؟
ما در تلاش هستیم با ریاست مجلس صحبت کرده و با طرح موضوع، جلو چنین اقداماتی در مجلس را هرچه سریع‌تر بگیریم.
اجرای این طرح را تا چه حد ضروری می‌دانید؟
بخش قابل‌توجهی از مشکلات که برای اقتصاد کشور حادث شده است به فقدان یک
نظام کنترلی بازمی‌گردد. البته نمی‌توان عدد یا درصدی در این رابطه عنوان
کرد، چون یک کار علمی روی این موضوع صورت نگرفته است. اگرچه درآمدهای نفتی
دولت در این سال‌ها سه‌برابر شد اما 70درصد بودجه عمومی صرف هزینه‌های جاری
و تنها 30درصد به پروژه‌های عمرانی اختصاص یافت. عدم نظارت بر نحوه
هزینه‌کرد دولت با حذف سازمان مدیریت، بین دستگاه‌های دولتی مسابقه
هزینه‌تراشی راه انداخت و همین خرج و مخارج بی‌حساب، مجلس و دولت را بر آن
داشت تا سازمان کنترلی مدیریت را دوباره احیا کند.
انتظارتان از دولت چیست؟
من معتقدم دولت یازدهم باید یک تیم و یک مغز مشورتی خوب را در همه موارد
انتخاب کند تا قبل از تصمیم‌گیری در بحث‌های کلان، برنامه‌ها پخته‌تر شود.
چون وقت آزمون و خطا گذشته است.
