روزگذشته تعطیلی بازار تهران ابعاد تازهتری به خود گرفت براساس اطلاعاتی كه از سوی بازاریان منتشر شده روز پیش افرادی ناشناس و مشكوك به بازار تهران هجوم آوردند و به فروشگاههای اصناف حملهور شدند. این جریان در شرایطی رخ میداد كه دو روز پیش رئیس مجمع امور صنفی توزیعی تهران طی گفتوگویی با فارس بیان داشته بود كه اعتصابات بازار از سوی عناصر خارجی هدایت میشده است.
این نقل قول هنگامی كه در بازار تهران انتشار یافت، با موضعگیری شدید اتحادیههای صنفی و اصناف همراه شد. آنان گفتار قاسم نودهفراهانی را مورد نقد قرار دادند. به موازات این جریان در قلب بازار تهران گروهی ناشناس به فروشگاههای بازار حملهور شدند. این گروه ناشناس در شرایطی به بازاریان حمله میكردند كه تمام روسای اتحادیههای صنفی وابستگی این افراد به صنوف را به شدت تكذیب میكردند. برخی از روسای اتحادیههای صنفی مانند صنف طلافروشان از مصاحبه با رسانهها منع شده بودند ولی دیگران روایت میكردند كه مهاجمان هیچ وابستگی به بازار نداشتهاند. منابع آگاه این گروه را با ظاهری خاص تفسیر میكردند كه تشابهی با بازاریان نداشتند. یكی از بازاریان كه در صحنه هجوم این افراد به بازار تهران حضور داشت این اشخاص مشكوك را چنین تفسیر كرد: «گروهی با لباسهای خاص بودند كه به هیچ عنوان چهرههای مانند آنها در بازار تهران حضور ندارند.»
همزمان با گسترش اخبار درگیرهای بازار تهران، فارس به سرعت گزارشی را منتشر ساخت. این گزارش به عنوان «حمله اراذل و اوباش»به بازار تهران منتشر ساخت. روز قبل مهاجمان به بازار با ایجاد سروصدا و شكستن شیشه یكی از بانكهای محوطه بازار، فضا را به سمتی بردند تا واحدهای صنفی اقدام به تعطیلی كردند و سپس با دخالت نیروی انتظامی، غائله پایان یافت؛ اما واحدهای صنفی در سرای اصلی بازار همچنان تعطیل هستند. بازار طلافروشان، پارچهفروشان و فرشفروشان بهطور كلی در تعطیلی قرار گرفتهاند و جو عمومی بهگونهای است كه كسی اقدام به بازگشایی واحد صنفی خود نمیكند. برخی فعالان بازار به اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده كه معتقدند باعث كسادی خرید و فروش در بازار میشود و برخی مطالب منتشر شده در رسانه كه علت این اعتراض را ترس از شفافیت در فعالیتهای اقتصادی و معاملات برخی كسبه با قاچاقچیها عنوان كردهاند، اعتراض داشتند.
در همینباره رئیس شورای اصناف كشور با تاكید بر اینكه عدهای با خط گرفتن از بیرون بازار درصدد به تعطیلی كشاندن آن هستند، گفت: تاكید میكنم كه خطهایی از بیرون بازار و همچنین معدودی كه منافعشان با شفاف شدن حساب و كتابها از بین میرود، اقدام به ایجاد فضایی میكنند تا بازار تعطیل شود. او گفت: چماقداران بازار را به تعطیلی كشاندند و قطعا بازاریان واقعی چماقدار نیستند.
همزمان با این جریان جامعه انجمنهای اسلامی اصناف و بازار تهران از اظهارنظر در مورد اتفاقات روز گذشته خوداری كرد. دبیركل این نهاد نیز بیان داشت كه وارد جدالهای رسانهای نخواهد شد. این اظهارنظر در شرایطی از سوی او صورت میگرفت كه بازار تهران در بحرانی سخت گرفتار آمده بود. در همین حال گروهی از بازاریانی كه روز قبل با خسارتهای مالی به فروشگاههای آنان وارد شده بود، تاكید میكردند كه هیچ چهره بازاری در این اغتشاش حضور نداشته است. اتفاقات روزگذشته به سرعت تحلیلگران سیاسی را نیز ودار به موضعگیری در مورد این اتفاقات كرد. كمی آنسوتر از بازار تهران گروهی نگران سوءاستفادههای جناحی از این جریان بودند. آنان برای اثبات گفتار خود به رفتار مشابهای اشاره میكردند كه در دهه 30 و 40 در بازار تهران رخ داده بود. در همین حال منابع مطلع نقل میكنند بازار امروز باز خواهد شد. این خبر در شرایطی انتشار مییافت كه نگرانیها از اعمال فشار بر اصناف افزایش یافته است.
براساس اطلاعات رسمی روز قبل بخشی از بازار تهران شامل بازار فرش تهران، بازار طلافروشان، بازار پارچهفروشان به همراه بخشهایی از بازار چارسو كوچكوبزرگ در اعتراض به طرح مالیات بر ارزش افزوده تعطیل شده بود. همچنین بخشهای دیگری از بازار تهران نیز مانند بازار كویتیها و بخشهایی از بازار بینالحرمین البته با خاموش كردن چراغهای خود در این حركت اعتراضآمیز شركت كردند اما هنوز باز هستند. دستور رئیسجمهور كمكی به بازار نكرد
درحالی كه روز گذشته بازار تهران تحت تاثیر این اتفاقات قرار داشت روسای اتحادیههای صنفی شدیدترین واكنشهای خود را به مهاجمان نشان دادند. آنان هرچند از گفتوگوهای رسانهای منع شده بودند ولی همچنان تاكید میكردند مواضع صنفی آنان با رفتار غیرحرفهای مدیران دولتی به بحران بدل شده است. در همین حال روز قبل اتحادیههای صنفی به موضعگیری صریح در این مورد پرداختند.
رئیس اتحادیه فرش فروشان به صراحت بیان داشت تنها لغو قانون مالیات برارزش افزوده داستان تعطیلیها را پایان خواهد. او در حالی چنین ابراز عقیده میكرد كه رئیسجمهور تاكید كرده بود كه سازمان امور مالیاتی تنها دوماه را برای تعامل در مورد این قانون قائل شده بود. نامه رسمی رئیسجمهور نیز در شرایطی تاكید داشت كه دوماه به بازاریان فرصت داده شود كه اساسا سهماه تا موعد اخذ مالیاتها باقی مانده است. مالیات برارزش افزوده در دو فصل سهماه و ششماه اخذ میشود. دوران كنونی نیز فاصله میان این دو فصل به شمار میآید. بنابراین روزهای كنونی دوران سهماه تعلیق اخذ مالیات به شمار میآید. بنابراین دستور رئیس جمهور سودی را برای بازاریان به همراه نداشته است.
قاسم نودهفراهانی، نگرانیهای مجدد شاید اظهارنظرهای قاسم نودهفراهانی ناگوارترین خاطره بازاریانی به شمار آید كه طی روزهای گذشته كسب و كار خود را تعطیل كرده بودند. فراهانی تاكید داشت كه اعتصابات بازار از سوی نهادهای بیرونی هدایت میشود، این درحالی بود كه اصناف طی هشت روزگذشته در تكاپو بودند كه اعتصابات را صنفی نشان دهند. صنوف در تمام مذاكرات خود تاكید داشتند كه اعتصاب بازار با عقبگرد دولت پایان خواهد یافت ولی اظهارنظر فراهانی كه خود را برای ریاست بر شورای اصناف مهیا میسازد، باز هم بازی را تغییر داد. این اظهارات فراهانی بهطور حتم سرنوشت ریاست او بر شورای اصناف كشور را تغییر خواهد داد.
مهاجمان چه كسانی بودند؟
روزگذشته رسانههای نزدیك به دولت سعی داشتند تا مهاجمان به بازار را اراذلواوباش معرفی كنند. فارس به سرعت با رئیس سابق شورای اصناف كشور گفت وگوی ترتیب داد كه در آن آزاد مهاجمان را اراذلواوباش معرفی كرده بود. رئیس سابق شورای اصناف كشور در خصوص اغتشاش بهوجود آمده توسط گروههای ناشناس در بازار تهران گفت: اغتشاش و اعتصاب بهوجود آمده توسط گروههای خارج از بازار و اراذلواوباش است كه بازاریان را تهدید میكنند، یا تعطیل كنید یا مغازهها را تخریب میكنیم. محمد آزاد در خصوص اغتشاش بهوجود آمده توسط گروههای ناشناس در بازار تهران گفت: بازار توسط اصناف تعطیل نشده است عدهای هستند كه بازاریان را تهدید میكنند كه یا تعطیل كنید یا مغازهها را تخریب میكنیم. وی افزود: اغتشاش و اعتصاب بهوجود آمده توسط گروههای خارج از بازار است كه باید نیروی انتظامی آنها را شناسایی كند چراكه اتفاقات بهوجود آمده خارج از بازار هدایت میشود و تعطیلی بازار به اراده اصناف نبوده است.
جلسه فوری روسای اتحادیهها
روز گذشته همزمان با آنكه وزیر بازرگانی سرگرم بیان اظهارنظرهای خود در جمع بازرگانان كشور بود،گروهی از روسای اتحادیههای صنفی نشست فوقالعادهای را ترتیب دادند تا شاید به شكلی بحران را پایان دهند. نشست آنان نیز سرانجام با یك مصوبه به پایان رسید:«قانون یك سال به تعویق انداخته شود.» پایان جلسه اما برای دولت چندان كارساز نبود چراكه روسای اتحادیههای صنفی اعلام كردند تا هنگامی كه موضوع مالیات برارزش افزوده به صورت رسمی پایان نیابد، تعطیلیها ادامه خواهد داشت.
تولیدكنندگان مخالف اظهارنظرهای فراهانی
روایتهای مستقیم از بازار تهران نشان میدهد كه نقل قولهای رئیس مجمع امور صنفی توزیعی تهران در وقوع بحران روز قبل موثر بوده است. بازاریان اظهارات فراهانی را به صراحت مورد نقد قرار میدادند چراكه آنان تمام فعالیتهای خود را تحولاتی صنفی قلمداد میكردند كه ربطی به عناصر خارجی ندارد. در همین حال رئیس مجمع امور صنفی تولیدی تهران نیز در قبال اظهارات فراهانی موضعگیری كرد و بیان داشت كه این اظهارنظرها را قبول ندارد. رئیس مجمع امور صنفی تولیدی تهران با اشاره به تعطیلی دو روز گذشته بازار، گفت: با صحبتهایی كه انجام شده بود قرار بود دیروز بازاریان مغازههای خود را بازكنند اما معلوم نیست چه دستهای در كار است كه بازار با مشكل مواجه شد. محمد پورمزرعه ادامه داد: چندین نفر را به بازار فرستادیم تا از شرایط مطلع شویم در تلاش هستیم شرایط را برای ادامه فعالیت بازار آماده كنیم. عضو سابق هیات رئیسه شورای اصناف تصریح كرد: واردكنندگانی كه كالاهای قاچاق وارد میكنند با اجرای این قانون به مشكل برمیخورند حتی اگر درصدی به عنوان مالیات از آنها اخذ نشود منافع آنها به خطر میافتد چراكه آنها از شفافسازی هراس دارند. وی گفت: مقاومت برای بازگشایی بازار و پایان اعتراضات از طرف این دسته از افراد شكل میگیرد. بسیاری از واحدهای صنفی مشكلی ندارند و قصد بازگشایی مغازههایشان را دارند اما میترسند با آنها برخورد شود، شیشههای مغازه شكسته شود و اجناس آنها به مخاطره بیفتد كه مغازهها را تعطیل نگاه داشتهاند. پورمزرعه ادامه داد: به هر حال تمامی كالاهای رسمی و غیررسمی باید بر اساس اسناد و مدارك عرضه شود از آنجا كه كالاهای قاچاق اسناد ندارند و صاحبان آنها در هراسند بیشتر آسیب ببینند.
سكوت روسای اتحادیههای صنفی روسای اتحادیههای صنفی هرچند به رعایت سكوت دعوت شدهاند ولی همچنان در تماسهای خود با رسانهها نگرانیهای خود را انتقال میدهند. بازار طلا كه به پرچمدار معترضان قانون مالیات بر ارزش افزوده در بازار بدل شده است، روزگذشته هم در تعطیلی به سر میبرد. بهرغم توافق اتحادیه طلا و جواهر تهران با سازمان امور مالیاتی و تعلیق این قانون، قرار بود بازار طلافروشان دیروز فعالیت خود را آغاز كند اما از بازار تهران خبر میرسد كه نه تنها تعطیلی در بازار حكمفرماست بلكه اغتشاش و شكسته شدن شیشه مغازهها، كار را به دخالت پلیس كشانده است. در همین حال تلاش برای گفتوگو با رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران بینتیجه ماند. گوهربین گفت: قصد مصاحبه ندارم. به ما گفتهاند مصاحبه نكنید. همچنین نایبرئیس اتحادیه طلاوجواهر از اتفاقات دیروز بازار تهران اظهار بیاطلاعی كرد. محمد كشتیآرای اغتشاشات بازار را نه تایید و نه تكذیب كرد.