انتظار برای رئیس جمهور آینده یا انتظار برای به نتیجه نشستن تحریم‌ها؟

فرارو- یک کارشناس مسائل هسته ای گفت: «هدف غرب از تاخیر در مذاکرات این است که سیاست های تحریمی پاسخ مناسب بدهد و ایران به دلیل افزایش فشارها مجبور شود که کوتاه بیاید. یعنی آنها منتظرند ببینند آیا تحریم ها در بلند مدت جواب می دهد و ایران در موضوع هسته ای کوتاه می آید یا خیر.»

به نظر می رسد دیدار اخیر جلیلی و اشتون در استانبول دستاورد خاصر در پی نداشته و اگرچه جلیلی عنوان کرده مذاکرات مفیدی داشتیم اما پیشرفت محسوسی در مذاکرات ایجاد نشده است.

جلیلی معقتد است پیشنهاد قدرت های جهانی برای ایران راضی کننده نیست و مقامات جمهوری اسلامی این پیشنهادها را معقول یا دوجانبه نمی دانند.

حسن بهشتی پور کارشناس مسائل هسته ای در گفتگو با فرارو گفت: «مذاکرات دوجانبه آقای جلیلی و خانم اشتون در استانبول شبیه نشستی بود که در فاصله مذکرات مسکو و آلماتی میان این دو در استانبول برگزار شد که در نهایت در آن مقطع آلماتی را به عنوان مکان مذاکرات آتی میان ایران و 1+5 تعیین کردند و تحول جدیدی در این مسئله بوجود آمد.»

وی ادامه داد: «منتهی اکنون طرف غربی منتظر است ببیند چه کسی رئیس جمهور ایران می شود و امیدوارند رئیس جمهور جدید در برنامه های هسته ای ایران تغییر ایجاد کند. یعنی غربی ها در رسانه های خود اینگونه القا می کنند که دلیل تاخیر در مذاکرات هسته ای این است که شاید رئیس جمهور جدید ایران امتیازات جدیدی بدهد و کوتاه بیاید.»

وی خاطرنشان کرد: «البته این تحلیل ها مبتنی بر واقعیت های موجود در ایران نیست؛ چرا که اساسا رئیس جمهور در این مسئله در مقام تصمیم گیری نیست.»

این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: «البته باید توجه کرد غربی ها به احتمال 99 درصد و در سطح مسئولین این موضوع را متوجه هستند که مسئله هسته ای از حیطه اختیارات رئیس جمهور در ایران خارج است؛ اما اینجا باید میان سیاست اعلانی و سیاست اعمالی در نزد آنها تفاوت قائل شد.»

وی ادامه داد: «یعنی آنچه در رسانه های غربی اعلام می شود مربوط به دیپلماسی اعلانی است و آنچه سران و مسئولین غربی انجام می دهند مربوط به دیپلماسی اعمالی است.»

وی افزود: «به عبارتی در بخش دیپلماسی اعمالی، جمع بندی آنها این است که اساسا مقام تصمیم گیرنده در موضوع هسته ای ایران مقام معظم رهبری است و به همین دلیل اوباما به رهبری نامه می نویسد و ایشان را خطاب قرار می دهد.»

وی ادامه داد: «اما در بخش سیاست اعلانی و جهت توجیه تاخیر در برگزاری مذاکرات در رسانه ها اعلام می کنند انتظار داریم رئیس جمهور جدید در ایران امتیازات جدیدی بدهد و به همین دلیل منتظر نتایج انتخابات در ایران هستیم.»

بهشتی پور تصریح کرد: «اما به نظر من در واقع هدف غرب از تاخیر در مذاکرات این است که سیاست های تحریمی پاسخ مناسب بدهد و ایران به دلیل افزایش فشارها مجبور شود که کوتاه بیاید. یعنی آنها منتظرند ببینند آیا تحریم ها در بلند مدت جواب می دهد و ایران در موضوع هسته ای کوتاه می آید یا خیر.»

وی ادامه داد: «اکنون نکته ظریف در مسئله هسته ای بحث انتخابات ریاست جمهوری از جهت میزان مشارکت و برگزاری آن با استاندادرهای روز دنیا است که در معادلات غرب بسیار تعیین کننده می باشد؛ چراکه تیم مذاکره کننده ایران باید از حمایت و پشتوانه 75 میلیون ایرانی برخوردار باشد.»

وی خاطرنشان کرد: «بنابراین میزان مشارکت و نحوه برگزاری انتخابات و اینکه رقابت و نشاط خوبی در انتخابات شکل بگیرد بسیار مهم است.»

بهشتی پور گفت: «از سوی دیگر تجربه نشان داده سیاست ها در اجرا می تواند متفاوت باشد. یعنی رئیس جمهور در نحوه اجرا و نوع رویکردی که در پیش می گیرد می تواند موثر باشد.»

وی ادامه داد: «یعنی اگرچه سیاست ها که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ می شود یکسان است؛ اما نقش رئیس جمهور در رویکرد و نوع چگونگی اجرای آن و اینکه چطور بتوان با لابی، دیپلماسی فعال و زبان بین المللی حق ایران را در افکار عمومی تبیین کرد بسیار پررنگ است.»

وی افزود: «ضمن اینکه در مراحل ابتدایی نیز کار کارشناسی در هیات دولت صورت می گیرد و مبانی اولیه در وزارت خارجه انجام می شود و سپس در اجرا نیز در تعاملاتی که دارند بسیار می توانند تاثیرگذار باشند.»

بهشتی پور در پایان تاکید کرد: «به هر روی آنچه مشخص است غربی ها متاسفانه همچنان سیاست فشار و مذاکره را دنبال می کنند و تا زمانی که این سیاست را کنار نگذارند عملا نتیجه ای نخواهند گرفت.»