فرارو- قائم مقام پیشین سازمان انرژی اتمی گفت: اگر جمهوری اسلامی ایران بتواند این درخواست بازدید از پارچین را مشروط به آخرین بازدید بودن بکند این ارزش را دارد که زمینه بازدید بازرسان آژانس از این سایت به منظور کاهش تنش‌ها و اختلافات میان دو طرف را فراهم کند تا مذاکرات فنی و حقوقی برنامه هسته‌ای ایران از بن بست کنونی خارج شود.
صادق ربانی، در گفتگو با فرارو ضمن بیان این مطلب درباره مذاکرات روز جمعه تهران و آژانس در وین و دو روایت هیات‌های مذاکره کننده از نتایج این مذاکرات گفت: هیات مذاکره کننده فنی و حقوقی جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی تاکنون حدود پنج دور مذاکره را از زمان بازگشایی دوباره پرونده ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران برگزار کرده‌اند که تقریبا همه این مذاکرات با یک پایان مشخص همراه بوده است؛ ایران راضی و آژانس نارضی.
وی افزود: یعنی در پایان همه این مذاکرات هرمان ناکارتس، سرپرست هیات مذاکره کننده آژانس بین المللی انرژی اتمی در جمع خبرنگاران نتایج مذاکرات را ناامید کننده و خوانده و از سوی دیگر برخلاف این سخنان، آقای سلطانیه، سرپرست هیات مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران ضمن مثبت برشمردن فضای کلی این مذاکرات گفت که پیشرفت‌هایی حاصل شده است.
این تحلیل گر مسائل هسته‌ای تصریح کرد: با تاکید بر اینکه به این ترتیب عملا پایان مذاکرات فنی و حقوقی میان جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی شکلی ثابت و تکراری پیدا کرده است گفت: با وجود خوشبینی‌های سرپرست هیات مذاکره کننده از نتایج مذاکرات، تجربه پیشین از گفتگوهای دو طرف حکایت از آن دارد که در این دور هم هیچ توافقی حاصل نشده است و عملا این نظرات سرپرست هیات مذاکره کننده آژانس است که نزدیک به واقعیت است.
وی افزود: در عین حال این خوشبینی‌های سرپرست هیات مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران درباره نتایج مذاکرات هم چندان نمی‌تواند ملاک عمل قرار گیرد و زمینه پیشرفت میان دو طرف را فراهم کند.
ربانی در ادامه گفت: پیشرفت در مذاکرات فنی تهران و آژانس به منظور حل و فصل سوالات و ابهامات حول محور برنامه هسته‌ای ایران آن زمان حاصل خواهد شد که آژانس بین المللی انرژی اتمی اظهار رضایت کند و نتایج مثبت مذاکرات را در اختیار مراجع ذی صلاح از جمله یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس به منظور انعکاس در گزارش خود درباره برنامه هسته‌ای ایران و همچنین شورای امنیت و نماینده هیات مذاکره کننده گروه ۱+۵ به عنوان نمایندگان شورای امنیت قرار دهد.
وی افزود: وقتی آژانس بین المللی انرژی اتمی نسبت به برنامه اتمی جمهوری اسلامی ایران ابراز رضایت کند، یقینا، شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین نمایندگان این شورا یعنی کشورهای عضو گروه ۱+۵ نسبت به صلح آمیز یودن برنامه هسته‌ای ایران اطمینان حاصل خواهد کرد.
قائم مقام پیشین سازمان انرژی اتمی درباره اینکه چرا سرپرست هیات مذاکره کننده ایران نتوانسته است رضایت سرپرست هیات مذاکره کننده آژانس را با وجود برگزاری پنج دور مذاکره جلب کند گفت: آنچه مشخص آقای سلطانیه برای جلب رضایت آژانس و نماینده این نهاد فنی و حقوقی از اختیارات کافی برخوردار نیست.
وی افزود: آژانس بین المللی انرژی اتمی و جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات فنی و حقوقی اکنون به یک خط قرمز مشترک رسیده‌اند و آن درخواست آژانس برای بازدید از سایت نظامی پارچین در مقابل مخالفت جمهوری اسلامی ایران برای اجابت این درخواست است.
ربانی تصریح کرد: به هر حال درخواستی که آژانس از ایران دارد بر خلاف تعهداتی است که جمهوری اسلامی ایران بر پایه پیمان ان پی تی به این نهاد فنی و حقوقی داده است و آنچه که آژانس طلب می‌کند در چارچوب پروتکل الحاقی است که تهران هم همچون بسیاری از کشورهای جهان این پروتکل را امضا نکرده است.
این تحلیل گر مسائل هسته‌ای ادامه داد: بنابراین هیات مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران در جریان مذاکرات خود با آژانس پیرامون موضوعاتی مذاکره کرده است که جزو خطوط قرمز ایران محسوب می‌شود و گذر از این خطوط تنها نیازمند کسب اجازه از سوی نهادی‌های فنی و حقوقی برنامه هسته‌ای ایران نیست بلکه اجازه‌ای فرا‌تر از اختیارات سازمان انرژی اتمی را لازم دارد.
وی خاطرنشان کرد: اگر چه در جریان گفتگوهای چندی پیش سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی و یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در جریان سفر یک روزه‌اش به تهران توافقاتی پیرامون این موضوع حاصل شد و دوطرف پیرامون امکان بازدید از پارچین به توافقاتی ابتدایی دست یافتند اما گذشت زمان نشان داد که در نهاد‌های تصمیم گیری در ایران پیرامون اجازه بازدید بازرسان از سایت پارچین هنوز اختلاف نظر وجود دارد.
وی افزود: هر چند این حق جمهوری اسلامی ایران است که امکان بازدید بازرسان آژانس از سایت پارچین را فراهم نکند چرا که بر اساس پیمان ان پی تی، آژانس تنها موظف به بازدید از مکان‌های اعلام شده از سوی کشورهای عضو است که در آن فعالیت هسته‌ای انجام می‌گیرد. این در حالی است که اولا پارچین نه مکان اعلام شده از سوی ایران به آژانس است و ثانیا این سایت بر اساس آنچه که تاکنون بار‌ها تاکید شده است یک پایگاه نظامی است.
قائم مقام پیشین سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: با این حال در صورتی که جمهوری اسلامی ایران قصد آن را داشته باشد که در آینده بنا به دلیلی امکان بازدید از این سایت را برای بازرسان آژانس فراهم کند باید این امکان را مشروط کند به اینکه این درخواست آخرین درخواست آژانس باشد نه اینکه باز شدن درهای سایت پارچین به روی بازرسان آژانس، آغاز باشد بر طرح درخواست‌های مشابهه برای بازدید از سایت‌های نظامی دیگر.
وی افزود: در مورد عراق هم پیش از این چنین تجربه‌ای کسب شده بود به طوری که ابتدا آژانس درخواست بازدید از یک سایت نظامی را مطرح کرد که پس از موافقت رژیم سابق این کشور، باب درخواست‌های مشابهه باز شد که همین امر زمینه افشای برنامه‌های نظامی این کشور را فراهم کرد.
این تحلیلگر مسائل هسته‌ای ادامه داد: یعنی عملا در جریان بازدید از سایت‌های نظامی عراق، بازرسان آژانس اقدام به جاسوسی از سایت‌ها و فعالیت‌های نظامی این کشور کردند که ممکن است شرایط مشابه برای کشورمان ایجاد شود البته نه اینکه آژانس به عمد و یا از روی اختیار، جاسوسان را به منظور جاسوسی از برنامه نظامی کشورمان به ایران اعزام کنند بلکه این بازرسان آژانس هستند که فرا‌تر از مسوولیت‌ها خود دست به جاسوسی و انتقال دریافت‌های خود به سایر کشور‌ها می‌زنند.
قائم مقام پیشین سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: با این حال اگر جمهوری اسلامی ایران بتواند این درخواست بازدید از پارچین را مشروط به آخرین بازدید بودن بکند این ارزش را دارد که زمینه بازدید بازرسان آژانس از این سایت به منظور کاهش تنش‌ها و اختلافات میان دو طرف را فراهم کند تا مذاکرات فنی و حقوقی برنامه هسته‌ای ایران از بن بست کنونی خارج شود.
ربانی تاکید کرد: چرا که روند تطویل در مذاکرات فنی و حقوقی میان ایران و آژانس و همچنین سیاسی میان ایران و گروه ۱+۵ به هیچ وجه به نفع جمهوری اسلامی ایران نیست و از این تطویل این غرب است که بیشترین سود را می‌برد چرا که آن‌ها به دنبال اعمال محدودیت‌های بیشتر علیه جمهوری اسلامی ایران هستند تا به واسطه این محدودیت‌ها موضع کشورمان را در جریان مذاکرات تضعیف کنند.
