جامعه امروز ما و «جیمی‌جامپ‌ها»

دکتر حمید حیدرپناه*؛ در ادبیات ورزش و خصوصاً فوتبالی‌ها به کسانی که یکباره وارد میدان مسابقه شوند و فضای میدان را بر هم می‌زنند «جیمی جامپ» می‌گویند.

این نام برگرفته از لقب «یومه‌مارکت‌ای‌کوت» خراب‌کار جلب‌توجه‌کننده اسپانیایی استکه با پرش‌های ناگهانی و غافلگیرکننده‌اش در میانه مسابقات ورزشی مهم وکنسرت‌ها، به این نام مشهور شده و امروزه به کسانی که به این شکل وارد میادین مسابقه می‌شوند جیمی‌جامپ می‌گویند.

جیمی‌جامپ‌ها گاهی یک رویداد یا مسابقه مهم را تحت‌الشعاع خودشان قرار می‌دهند و گاه سرنوشت یک مسابقه را هم تحت تاثیر قرار داده‌اند که یکی از مهمترین آن‌ها، جیمی‌جامپ استرالیایی‌ها بود که در بازی خاطرانگیز ایران و استرالیا در زمانی که تیم میزبان با دو گل از ما پیش بود، به ناگاه وارد زمین شد و تور دروازه ایران را پاره کرد که همان وقفه نسبتاً طولانی ایجادشده جهت ترمیم تور، پشتک‌های روحیه‌بخش عابدزاده، بازسازی روحی و جسمی تیم و شروع دوباره بازی، معجزه قرن را رقم زد و با دوگلی که ایران به ثمر رساند به جام جهانی 98 فرانسه صعود کردو بعدها بسیاری از تحلیلگران حضور جیمی‌جامپ را از عوامل تاثیرگذار در نتیجه بازی دانستند.

امروزه با نگاهی به شرایط جامعه و خصوصاً در عرصه سیاسی و اجتماعی کشور می‌توان حضور جیمی‌جامپ‌ها را در عرصه‌های مختلف مشاهده نمود، در شرایطی که همه چیز طبق روال طبیعی پیش می‌رود به ناگاه حضور ماجراجویانه و گاه بی‌موقع برخی افراد، کنش‌ها و حتی اظهارنظرهای بی‌موقع‌شان موجب به هم زدن شرایط طبیعی جامعه می‌شوند و گاه معادلات سیاسی و اجتماعی را برهم می‌زنند.

این مقوله در شرایط فعلی که شاهد سیطره فضای‌مجازی بر زندگی انسان‌ها هستیم و کنش‌ها و اظهارنظرها در کمترین زمان ممکن در سطح جامعه منتشر می‌شود، مهم‌تر از همیشه شده است.

به‌هرحال سیاست شباهت زیادی به مسابقه‌ی فوتبال دارد که عرصه‌ی تلاش و مبارزه است، تاکتیک می‌خواهد، استراتژی برای برد و راهکارهایی برای گل‌زدن و در آن سو به دفاعو تلاش برای گل‌نخوردن نیاز دارد.

شرایط فعلی کشور ما به گونه‌ای است که با وجود برخی کاستی‌ها و مشکلات، در حال حرکت به سمت توسعه هستیم، تلاش‌های خوبی صورت می‌گیرد، ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های زیادی داریم و در خیلی عرصه‌ها همانند یک مسابقه فوتبال در حال تلاش و رقابت برای موفقیت در عرصه داخلی و بین‌المللی هستیم.

در مجموع تیمی خوب با تاکتیک‌های مناسبی داریم، هرچند با وجودی که در برخی عرصه‌ها گل‌های خوبی زده‌ایم، در برخی موارد هم گل‌هایی دریافت کرده‌ایم اما هرچه هست تیمی رو به جلو هستیم که تلاش می‌کنیم در نهایت با وجود همه سختی‌ها گل‌های بیشتری زده و در نهایت به پیروزی نهایی برسیم.

با این وجود اما متاسفانه جیمی‌جامپ‌هایی هم داریم، آنها که در حساس‌ترین شرایط به یکباره وسط زمین پریده و نگاه‌ها را به خود جلب می‌کنند و گاه موجب به‌هم خوردن تمرکز تیم شده و زمینه‌ساز گل به خودی هم می‌شوند.

جیمی‌جامپ‌ها گاه با یک اظهارنظر نسنجیده یا یک عمل بدموقع در حساس ترین شرایط ممکن نه تنها کمکی به بهبود اوضاع نمی کنند که موجب افزایش خسارات هم می شوند.

شناخت جیمی جامپ‌ها، کار دشواری نیست، کافی است نگاهی عمیق‌تر به به تحولات دهه‌های اخیر کشور در عرصه های گوناگون داشته باشیم تا به خوبی آنها را شناخته و به یاد بیاوریم!!!

این روزها کشور و جامعه در موقعیت حساسی قرار دارد و با وجود اتفاقات خوب و امیدبخش لازم است علاوه بر تمرکز برای مدیریت برخی حوادث، عبور از بحران‌ها و غلبه بر معضلات گوناگون، مراقب جیمی‌جامپ ها هم باشیم تا اوضاع را بدتر از این نکنند.

جامعه شناس*