فرارو- نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران گفت: «همه پرسی به معنای جدایی نیست و ما به دنبال مذاکره هستیم و اگر به توافق نرسیدیم آن وقت برای جدایی اقدام می‌کنیم. اما اگر قرار باشد با زبان زور با ما صحبت شود، کردها نشان داده اند که همیشه در چنین شرایطی مقاومت کرده اند و الان هم مقاومت می کنند.»
ناظم دباغ نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران در گفت‌وگو با فرارو در خصوص همه‌پرسی اخیر کردستان عراق عنوان کرد: «من واقعا متاسف هستم که رسانه‌ها «لا تقربوا الصلَاةَ» می‌گیرند و «أَنتم سُكَارى» حذف میکنند. پیام مردم کردستان اصلا انفصال نبوده و نیست، پیام ما برای خواست مردمان بود که چه می خواهند. پیام دوم ما این بود که باید از راه مذاکره به نتیجه‌ای برسیم که توافقی میان اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق و به‌طور خاص با ایران و ترکیه به وجود بیاید. ما هدف و منظورمان همین بود.»
وی افزود: «اما متاسفانه رسانه‌ها مداوم اعلام می کنند که کردها به دنبال جدایی هستند. اما اولا این که جدایی به حساب نمی‌آید. زیرا زمین، زمین خودمان است. طبق قانون اساسی عراق و توافق‌های بین‌المللی و طبق قوانین عراق جدید و ولایت‌های موصل و بغداد و بصره، کردستان زمین‌های مخصوص خودش را دارد. اما موضوع ما این است که نمی‌توانیم به دولت جدید عراق که طبق توافق لوزان و توافق ساکس- پیکو تشکیل شده‌است، اعتماد کنیم. دولتی که مداوم بدقولی می کند و به توافق‌های دوطرف بی توجهی می کند و اجرا نمی‌کند.»
او تاکید کرد: «ما قصد جدایی نداریم. یعنی حداقل الان چنین هدفی وجود ندارد حتی آقای بارزانی نخست‌وزیر اقلیم کردستان هم در نشست خبری اخیر خود به این نکته اشاره کردند و گفتند که پرچم عراق همچنان در کردستان باقی می مانند ما تغییری در آن ایجاد نمی کنیم. اما واقعیت این است که برگزاری همه‌پرسی با این نیت انجام شد که همه از دیدگاههای کردها مطلع شوند که از وضعیت فعلی عراق خسته شده اند.»
دباغ تصریح کرد: «حالا ما در تلاش هستیم که دنیا بداند که ما با چه مشکلاتی مواجه هستیم و رضایت نداریم. حالا امیدواریم که نمایندگانشان بیایند و مذاکراتی ترتیب دهند تا هم کردها و هم عراق به حق خودشان برسند و بعد از آن در کنار یکدیگر چه به عنوان همسایه و چه به عنوان مردم یک کشور زندگی کنیم. همه پرسی به معنای جدایی نیست و ما به دنبال مذاکره هستیم و اگر به توافق نرسیدیم آن وقت برای جدایی اقدام می‌کنیم. اما اگر قرار باشد با زبان زور با ما صحبت شود، کردها نشان داده اند که همیشه در چنین شرایطی مقاومت کرده اند و الان هم مقاومت می کنند.»
وی در خصوص مواضع ایران و ترکیه و اقداماتشان مبنی بر بستن مرزهای خود بر روی کردستان عراق، گفت: «مواضع ایران و ترکیه نسبت به اتفاق‌های این روزهای اقلیم کردستان کاملا قابل درک است. زیرا مسئله کردها موضوعی است که اگر با آن به درست و منطقی برخورد نشود، اثرات جانبی زیادی برای ایران و ترکیه و حتی کشورهای دیگر به همراه خواهد داشت. ولی با اینحال در تاریخ نظام جمهوری اسلامی ما ثابت کردیم که می توانیم دوست و همسایه خوبی برای ایران و همسایگان باشیم. ضمن اینکه در برقراری صلح و آرامش هم همکاری‌های بسیاری داشتیم. بنابراین بهترین راهکار این است که همه پای میز مذاکره بنشینند تا همه را قانع کنیم که ما خطری برای ایران و دیگر کشورهای همسایه نیستیم و می توانیم همچنان در کنار یکدیگر زندگی کنیم.»
او ادامه داد: «به نظر من همه این مسائل قابل حل است اما با توجه به اتفاقات اخیر(همه‌پرسی اقلیم) مدتی طول بکشد. اما تلاش‌ها و نیت‌های کشورهای همسایه به خصوص ایران که همیشه هم گفتند که همیشه در شرایط مختلف پشتیبان کردها بوده است و از مردم عراق حمایت کرده اند و حالا هم نمی‌خواهند فاصله‌ای میان مردم کردستان و ایران ایجاد شود.»
همان مصطفی بارزانی (پدر مسعود بارزانی رئیس کردستان عراق) از کردهای خائن جدایی‌طلب داخل در مهاباد یکی از استانهای ایران حمایت کرد و با پیشمرگ‌ها به آنها پیوست.
در سال 1324 کردهای جدایی‌طلب به رهبری محمد قاضی با حمایت شوروی سابق جمهوری مهاباد را تشکیل دادند.
بعد از یک سال ارتش ایران نیروهایشان را سرکوب و سرانش را اعدام کرد و برخی حامیانشان به عراق گریختند.
از نظر تاریخی ثابت شده برخی کردهای عراقی(بارزانیها) بخاطر سابقه همکاری با کردهای خائن(داخل) در گذشته، دشمن ایران بودند.
اگر کردهای بارزانی به قدرت برسند مانند پدرانشان برای ایران مشکل و دردسر ایجاد خواهند کرد.
با عبرت از تاریخ به این نتیجه می‌رسیم که کردهای عراق (بارزانیها) نه تنها ایرانی نیستند، بلکه دشمن ایران و همسایگانشان هستند.
بعید نیست که برای آینده نقشه و آرزوی کثیفی داشته باشند که کردهای سوریه و ترکیه و ایران را با خودشان همراه و مناطق کردنشین همسایگانشان را به کشور جدیدشان اضافه کنند!
ما ایرانی و از قوم ماد و اریایی هستیم و قرار داد ارزروم را قبول نداریم و مایل هستیم که به سرزمین مادریمان ایران ملحق شویم . انگاه همه 80 میلیون ایرانی پشتیبان انها بودند. ولی امروز کارشان عین تجزیه طلبی قلمداد میشود بقیه مخالف این رویه هستند .