فرارو- نتایج انتخابات ریاست جمهوری نشان می دهد حسن روحانی با پیروزی قاطع و با کسب حدود 23 میلیون رای باز هم از ملت رای اعتماد گرفت. رقیب او ابراهیم رئیسی بیش از 15 میلیون از آرا را کسب کرده است. دیگر رقبای حسن روحانی مصطفی میرسلیم و مصطفی هاشمی طبا مجموعا حدود 700هزار رای کسب کرده اند که از آرای باطله کمتر است.
پیام انتخابات دوازدهم ریاست جمهور چه بود؟ چه تفسیری از روند آرایش سیاسی در این انتخابات می توان داشت.
مهدی مطهرنیا استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل سیاسی
در گفت و گو با فرارو از دو جنبه به بررسی انتخابات ایران پرداخت. او در توضیح جنبه اول آن گفت: «انتخابات 96 بازگشت آرامش به فضای سیاسی کشور را رقم زد. کابوس انتخابات اواخر دهه گذشته، استرس های ناشی از آنچه که در آن انتخابات بر فعالان سیاسی گذشت. یا در لایه بیرونی به صورت مسائلی همچون قطع اینترنت و سیستم پیام کوتاه و ... متجلی شده بود از اذهان زدوده شده است.»
به گفته این کارشناس مسائل سیاسی "این آرامش میمون و مبارک است و پیروزی یک ملت و عظمت اراده ملی در پرتو خردورزی سیاسی لایه های گوناگون مردم را نشان می دهد."
مطهرنیا در ادامه با اشاره به جنبه دوم بحث خود افزود: «این انتخابات بعد از انتخابات های سال های 92 و 94 با پس زمینه بحران سال های 84 و 88 پیروزی طبقه متوسط چه در بخش مدرن و چه در بخش سنتی را نشان می دهد»
این تحلیلگر مسائل سیاسی با اشاره به روند آرا نامزدهای انتخابات گفت: «طیف آرای به دست آمده توسط نامزد پیروز انتخابات نشان می دهد، توده گرایی دموکراتیک بر عوام گرایی محافظه کارانه پیروز شده است. طبقه متوسط جامعه ملی و توده های فعال جامعه توانستند به یک ادراک مشترک سیاسی در حوزه ملی برسند.»
مطهرنیا معتقد است: «بعد از انتخابات های 92 و 94 اکنون شاهد تثبیت این جهت گیری در قالب جریان تحولخواهان دموکراتیک هستیم، کسانی که به اصول انقلاب اسلامی معتقدند اما خواهان تحولات بزرگ در راستای پیشرفت و توسعه ملی ایران هستند. این عده اگرچه خود در استخوان بندی وضع موجود قرار دارند اما رهیافت های آنها تحول خواهانه و روش های آن ها دموکراتیک است.»
به گفته این استاد دانشگاه "این گروه تازه شامل اعتدالگرایان، اصلاح طلبان، و اصولگرایان منطقی می شود که در مصادیق می توان به سید محمد خاتمی، حسن خمینی، ناطق نوری و علی لاریجانی اشاره کرد."
مطهرنیا گروه مقابل جبهه تحول خواهان دموکراتیک را اینگونه توضیح داد: «در مقابل محافظه کاران اقتدارگرا شامل راستگرایان رادیکال و نئومحافظه‌کاران جناح راست کلاسیک به اتحاد تاکتیکی رسیده اند که ظهور و بروز این اتحاد تاکتیکی در نامزدی ابراهیم رئیسی در انتخابات است. »
به گفته این استاد دانشگاه "اتحاد تاکتیکی این دو گروه نسبت به گذشته انسجام بیشتری دارد و این انسجام با تکیه بر طبقات پایین جامعه به عنوان عوام تحریک پذیر نه توده های فعال جامعه صورت گرفت."
مطهری نیا گفت: «از این رو این جبهه تلاش کرد تا دن کیشونت وار به دستاوردهای دولت یازدهم، از جمله دستاوردهای اقتصادی و برجام حمله کند. تلاش کرد رابین هودوار به تقسیم ثروت بپردازد. 96 درصد و 4 درصد نماد این حرکت بود. تلاش کرد که مسیح گونه خود را مقدس و سخنگوی توده های مردم معرفی کند. سخنان ابراهیم رئیسی در مناظره سوم آنجا که القا می کند او "سید محرومان" است، به این موضوع بر می گردد.»
این استاد دانشگاه با اشاره به نتیجه انتخابات گفت: «در این وزن کشی قدرت جناحی که تحول‌خواه بود از روش دموکراتیک استفاده کرد و بر جناح محافظه‌کار با روش های اقتدارگرایانه پیروز شد.»
به عقیده مطهرنیا "انتخابات اخیر یک نقطه عطف و در عین حال محصول سیر تغییر جناح های سیاسی از نیمه دوم دهه 80 تا نیمه دوم دهه 90 بود." او می گوید: "دیگر اصولگرایی و اصلاح طلبی واژه هایی مناسب برای آرایش نیورهای سیاسی داخل ایران نیست."
او گفت: «جامعه ایران همیشه به سمت دو قطبی حرکت کرده است. دو قطبی دهه اول "چپ – راست"، دهه میانی "اصولگرا – اصلاح طلب" و اکنون با پوست اندازی دو قطبی "تحول خواه دموکراتیک" و "محافظه‌کار اقتدارگرا" شکل گرفته است.»
ما یک فرصت دوباره به دولت دادیم ما علیرغم وعده هایی که رقیب داد و صحبت هایی کرد که ما در اداره آنها را لمس می کنیم وشاهد نا برابری ها و بی عدالتی که متاسفانه در زمان شما بیشتر شده است (وقتی دولت شما سرکار آمد اختلاف من قراردادی با یک رسمی دویست هزار تومان در حکم بود ولی حالا اختلاف ما دو میلیون و پانصد هزار تومان در حکم است و با فیش حقوقی کار ندارم)
البته یک بار هم فرصت به اصلاحات در زمان دوره دوم آقای خاتمی دادیم ولی دولت ایشان نتوانست از این فرصت استفاده کنند و نابرابری ها را در جامعه و اداره ها بیشتر کرده و با پدیده ای سال 84 روبرو شدیم که از این ضعف دولت خوب استفاده کرده آقای روحانی ما از شما پول دستی نمی خواهیم ما از شما فرصت شغلی می خواهیم ما از دولت شما امنیت می خواهیم ما از دولت شما از بین بردن نابرابری ها در ادارات که در زمان شما بیشتر شده است می خواهیم آقای روحانی خواهش می کنم باعث این نشوید که 4 سال دیگر کشور به یک پدیده ای دیگر رای دهد
من رای ندادم زیرا کارنامه 38سال دولت مردان نظام جمهوری اسلامی ورق زدم هیچگونه پیشرفتی بعداز سرنگونی خاندان پهلوی ندیدم .به همین خاطر درانتخابات شرکت نکردم .
حالا جناب قالیباف روی صد بار در مورد 4% و 96% صحبت کنن و جناب رئیسی در مورد ملت بدبخت و گشنگان، باز فرقی توی واقعیت نمیکنه که طبقه متوسط روحانی رو به اینا ترجیح میده.