شیوۀ کاربردیِ سؤال کردن در جلسه خواستگاری

در جلسه خواستگاری، سؤال‌های بسته اطلاعات خاصی به فرد نمی‌دهد و معقول نیست. منظور از سؤال بسته این است که مثلا شما به طرف مقابل می‌گویید بداخلاق هستید یا نه؟ طرف مقابل هم می‌گوید نه. هیچ فردی خودش را بداخلاق نمی‌داند و اگر بگوید هستم که دیگر جلسه خواستگاری ادامه پیدا نخواهد کرد!

روزنامه «خراسان» می‌نویسد: امر ازدواج و انتخاب همسر برای نسل جوان از اهمیت بالایی برخوردار است. موفقیت یا نبود موفقیت در این امر حساس، تعیین‌کننده سرنوشت جوانان است و سلامت جسم و روان و پیشرفت‌های مادی و معنوی آنان در عرصه‌های اجتماعی، ارتباطی تنگاتنگ با درستی یا نادرستی انتخاب همسر و پایداری یا ناپایداری ازدواجشان خواهد داشت. در همین‌باره، شیوه پرسیدن سؤالات در جلسه خواستگاری تأثیر زیادی بر رسیدن به شناخت صحیح و کافی از طرف مقابل دارد که در ادامه، نکاتی در این‌باره مطرح خواهد شد.

چگونه شروع به صحبت کنم؟
شما وقتی می‌خواهید با دوستی تبادل اطلاعات کنید چگونه شروع می‌کنید؟ جلسه خواستگاری هم چیزی ماورایی و عجیب نیست که شروع کردن صحبت در آن با مواقع دیگر تفاوت داشته باشد. شما می‌توانید با بیانی رسمی و متین پس از احوال‌پرسی‌های معمول با یک بیوگرافی کامل از خود شروع کنید (نام، نام خانوادگی، سن، تحصیلات، شغل خود، شغل پدر و مادر و ...) و از طرف مقابل هم بخواهید همین کار را بکند و سپس بحث را به موضوعات اصلی بکشانید.

سؤالات باز باشد یا بسته؟
در این گونه جلسات معمولا سؤال‌های بسته اطلاعات خاصی را به فرد نمی‌دهد و معقول نیست. منظور از سؤال بسته این است که مثلا شما به طرف مقابل می‌گویید بداخلاق هستید یا نه؟ طرف مقابل هم می‌گوید نه! (هیچ فردی خودش را بداخلاق نمی‌داند و اگر بگوید هستم که دیگر جلسه خواستگاری ادامه پیدا نخواهد کرد!) یا از او می‌پرسید آیا اهل تفریح هستی و او می‌گوید بله اما چه مدل تفریحی از نظر شما مهم است و این‌که او تفریح را چه می‌داند یا شما چه می‌دانید. شما با این سؤالات کلی به شناخت مناسبی نخواهید رسید. شناختی که با یک کلمه حاصل شود، شناخت صحیحی نیست؛ مانند این که فردی بگوید امروز دوشنبه است و فردا سه‌شنبه، که حرف درستی است ولی به درد نخور!

سؤالاتی با پاسخ بله یا خیر نپرسید
پس اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در این جلسات کسب کنید باید سعی کنید با سؤال‌هایتان فرد مورد نظر را در موقعیت‌های عینی قرار دهید و پاسخش را در آن موقعیت‌ها بشنوید و تحلیل کنید. دریافت جواب‌های بله و خیر کمکی به شناخت فرد مورد نظرتان نخواهد کرد و به نوعی خودفریبی است.

از فن سوال معکوس کمک بگیرید
برای اینکه به نظر واقعی طرف مقابل پی ببرید، می‌توانید از روش «طرح سؤالات معکوس» استفاده کنید. برای درک این مسأله برای شما مثالی می‌آوریم. برای مثال شما فردی اهل سفر هستید و حداقل فصلی یک بار باید به یک سفر هرچند کوچک بروید؛ بنابراین تمایل دارید همسر آینده تان نیز دارای چنین روحیه ای باشد و با شما در سفرها همراه شود. برای این که از نظر واقعی طرف مقابلتان مطلع شوید و پاسخ صادقانه‌ای از ایشان دریافت کنید می توانید بپرسید: اگر همسر آینده شما اهل سفر کردن و مسافرت نباشد و در این زمینه با شما همراهی نکند، نظر شما چیست؟ در مثال دیگری می توانید بپرسید: برای روز مادر یا پدر برای مادر یا پدرتان چگونه هدیه می خرید، آیا با خواهر و برادرها با هم یا تکی؟ این سوال دو موضوع را روشن می‌کند، یکی میزان روابط بین خواهر و برادرها و یکی هم این که اصلا این روزها برای آن ها مهم هست یا نه؟

سؤالات جهت‌دار نپرسید
گاهی طرح بعضی سوال‌ها جهت‌دار است و به شنونده القا می‌کند که چگونه پاسخ دهد یا این که پاسخ مشخصی را بدهد؛ برای مثال اگر سوال شود که «من به نماز اول وقت خیلی اهمیت می دهم و از افراد کاهل نماز خوشم نمی‌آید؛ شما چطور؟» طبیعی است که برای ایجاد احساس رضایت در طرف مقابل باید پاسخ بلی داد، هرچند که در واقع چنین نباشد. بنابراین بهتر است این‌گونه سوال شود: نظر شما در مورد انجام وظایف دینی مانند نماز خواندن و نخواندن چیست؟ این شیوه سوال پرسیدن القاکننده نیست و فرد را وادار می‌کند نظر شخصی خود را ارائه دهد.

دو سؤال کاربردی برای تشخیص میزان کنترل خشم
از ایشان درباره شیوه برخوردشان با مشکل، می‌توانید این‌گونه بپرسید که اگر خانم شما از رفتار افراد خانواده‌تان ناراحت شود و قهر کند و نخواهد رفت و آمد کند شما چه برخوردی خواهید داشت؟ برای واکنش فرد به دروغگویی هم می‌توانید از او بپرسید اگر بعد از ازدواج چیزی درباره گذشته همسرتان بفهمید مثلا بیماری خودشان یا والدینشان که درباره آن به شما چیزی نگفتند چه می‌کنید؟ در این سؤال، هم نحوه برخورد ایشان و هم کنترل خشمش را می‌توانید بفهمید.

در پایان از شما می‌خواهم حتما با یک مشاور در ارتباط باشید چون پاسخ‌هایی که طرف مقابلتان می‌دهد یا سؤالاتی که پرسیده می‌شود، می‌تواند خیلی از جنبه‌های شخصیتی یک فرد را نشان دهد که یک مشاور می‌تواند در شناخت بهتر به شما کمک کند.