سرپرست هیات باستان شناسی تپه قلعه خلچان گفت: مطالعات باستان شناسی در ساختار مدور مرکز تپه قلعه خلچان تفرش، سبب کشف یکی از منحصر به فردترین ساختارهای معماری دورة ایلخانی شد.
به گزارش روز دوشنبه ایرنا، سید مهدی موسوی نیا افزود: یکی از برنامه های سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی در سال گذشته، تعیین عرصه و حریم تپه قلعه خلچان در تفرش استان مرکزی بود.
وی اضافه کرد: براساس گمانه های ایجاد شده در حریم محوطه تپه قلعه خلچان که یکی از محوطه های مهم شهرستان تفرش در استان مرکزی است، علاوه بر تعیین تاریخ دقیق محوطه و کاربری آن، پیگردی در ساختار مدور مرکز محوطه در دستور کار قرار گرفت.
موسوی نیا ادامه داد: بر اساس بقایای استخوانهای انسانی و قطعه سفالهای دورة ایلخانی در ساختار مدور مرکز محوطه، تپه قلعه خلچان یک برج خاموشی از دورة ایلخانی بوده است.
او افزود: این یافته از این منظر مهم است که همواره در بین ایران شناسان، شناخت دقیق نحوه تدفین زرتشتیان در دوره اسلامی مورد بحث فراوان بوده است.
به گفته وی مطالعات باستان شناسی تپه قلعه خلچان برای نخستین بارشناختی نسبی از سنت تدفین زرتشتیان در دوره اسلامی را به دست می دهد و تا حد قابل توجهی خلأ تدفین زرتشتیان در این دوره را پر کرده است.
این باستان شناس تصریح کرد: به غیر از نمونه برج های خاموشی متاخر دورة قاجار در یزد، کرمان و ری، برج خاموشی تپه قلعه خلچان تنها برج خاموشی تاکنون کشف شده از دوره اسلامی در ایران است.
بر اساس گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، وی افزود: شباهت ساختاری این برج خاموشی دوره ایلخانی با نمونة بندیان ازدوره ساسانی، استمرار معماری برج های خاموشی از دوره ساسانی تا دوره ایلخانی را نشان می دهد.
موسوی نیا اظهار کرد: ارزیابی وجود این برج خاموشی زرتشتی در بافت تفرش دورة ایلخانی، خود بخش دیگری از تاریخ ایران در دورة اسلامی را روشن می کند.
این باستان شناس حضور زرتشتیان به عنوان یک اقلیت مذهبی در یک منطقه شیعه نشین را روحیه مساوات، برابری و آزادی مذهبی مردمان شیعی منطقه تفرش دانست.
به گفته وی شهروندان زرتشتی همزمان بادوره ایلخانی درمنطقه تفرش شیعی احساس امنیت میکردند و به عنوان یک شهروند با حفظ تمامی حقوق شهروندی زندگی توام با آرامشی را داشته اند.
موسوی نیا خاطرنشان کرد: هم اکنون مطالعات استخوان شناسی به منظور تاریخ گذاری و تعیین جنسیت و مطالعات خاک شناسی محوطه در حال انجام است و انتظار می رود فعالیت های باستان شناسی صورت گرفته در تپه قلعه خلچان بتواند در روشنگری بخشی از تاریخ ایران در دورة اسلامی موثر واقع شود.
