ایام پایانی سال همیشه شور و هیجان عجیبی دارد. با آغاز اسفند جنبوجوش در خیابانهای شهر چندبرابر شده و بازارها رونق دوبارهای پیدا کرده است. از آجیل و شیرینی و مایحتاج خانه تا کیف و کفش و لباس و وسایل خانه!
این روزها و پس از فروکش کردن تدریجی جو انتخابات و سیاست در فضای کشور، حالا اگر گشتی در مراکز خرید و بازارهای مختلف بزنید، متوجه روند افزایشی ترافیکها و رفتوآمدها خواهید شد. با پایان انتخابات، در عمل میتوان شروع رسمی بازار شب عید درهمه بخشها را دید. شلیک توپ عید که رسمی قدیمی در لحظه سال تحویل است، در عمل این روزها به شلیک توپ عید در بازار و اقتصاد تعبیر شده است. آغاز رسمی بازار شب عید، خبری خوش برای فعالان بازار است اما درعمل باید دید که قیمتها و خریدها در چه وضعی قرار دارند و از این بازار، مردم و بازاریان چه رهآوردی خواهند داشت.
از شلوغی بازار در این روزها که بگذریم، بازارِ برنامهریزی (برای کنترل قیمتها در دستگاههای مسئول) هم این روزها داغ داغ است و دولتمردان از وزیر صنعت و کشاورزی گرفته تا روسای اتحادیهها از اجرای طرحهایی برای تنظیم باز شب عید سخن میگویند. به دنبال ابلاغیه محمدرضا نعمتزاده وزیر صنعت، معدن و تجارت به سازمانهای ذیربط درخصوص ساماندهی بازار شب عید چندی پیش مدیرعامل سازمان تعاون روستایی با اشاره به ماموریت سازمان متبوعش برای ذخیره سیب و پرتقال گفت که با ذخایر موجود بازار شب عید را به خوبی مدیریت خواهیم کرد. البته اظهارات دولتمردان به همین جا ختم نشده و سلیمی مدیرکل خدمات بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت از برگزاری فروشهای فوقالعاده برای کنترل بازار شب عید خبر داد و اعلام کرد که به علت نبود مسیر زیرساختی، بازار دست دلالان افتاده و این مشکل به وجود آمده است. از اینرو بنا داریم صنوف و اتحادیههای مختلف را برای نظارت بازار به کار گیریم.
درحال حاضر چون موقعیت عرضه دربازار بهینه است، خود صنوف میتوانند بهطور مستقیم نظارت کنند اما حسین مهاجران رئیس اتحادیه میوه و ترهبار میگوید که چون امسال به اندازه کافی میوه ذخیرهسازی شده و سال پرباری است، پس باید قیمتها مناسب باشد تا میوه روی دستشان نماند.
محمدیان شمالی معاون سازمان حمایت نیز درباره کیفیت محصولات شب عید دربازار گفت: قرار شد که واحدهای تولید نوع محصولات را ارایه دهند تا کیفیت محصول کنترل شود، بعد به بازار ارایه شود. مردم نیز از طریق شماره ١٢٤ میتوانند درباره قیمت و کیفیت محصولات اطلاعرسانی کنند.
هرچند که بررسي عملكرد طرح تنظيم بازار ايام پاياني سال و نمایشگاههای بهاره نشان ميدهد كه اجراي اين طرح در اكثر سالهای گذشته تاثير مثبت چندانی بر بازارچه چه در سمت مصرفكننده و چه در سمت توليدكننده نداشته است، اما با روی کارآمدن دولت یازدهم تا حدوی ثبات به بازارها بازگشته است. هرچند که هنوز نارضایتیهایی درخصوص اقدامات دولت برای کنترل قیمتها وجود دارد. نارضایتیهایی که امید میرود با تدابیر اتخاذشده در سالجاری تا حدودی تعدیل شود.
آغاز توزیع اسکناس نو از ۲۲ اسفنددرحالی همهساله بازار دلالی اسکناس تانخورده درهفته پایانی سال داغ میشود، ولیالله سیف رئیس کل بانک مرکزی چندی پیش از تأمین اسکناس نو درکشور خبر داد. او اعلام کرد که هیچ محدودیتی در این رابطه وجود ندارد و مقرر شده تا توزیع اسکناس نو از ۲۲ اسفند از طریق شعب منتخب آغاز شود. حال درشرایطی که حدود دوهفته به آغاز اسکناسهای تانخورده باقی مانده، متولی نظام پولی و مالی روز گذشته درباره برنامه این بانک برای توزیع اسکناس نو گفته که عرضه اسکناس بهتر از سال گذشته است و اسکناس نو در شعب مختلف بانکها در دسترس عموم مردم قرار میگیرد و تمام نیازهای آنان تأمین میشود.
رئیس کل بانک مرکزی درباره اینکه آیا تعداد بانکهای عرضهکننده پول نو محدود است یا پول نو با کارت ملی و به تعداد محدود عرضه میشود، نیز گفت: هیچ محدودیتی وجود نخواهد داشت و همه نیازهای مردم را دراین خصوص برطرف میکنیم.
امسال غافلگیر نمیشویمدر روزهای منتهي به عيد نوروز ميزان تقاضا براي ميوه هم افزايش چشمگیری مييابد و دولت براي اينكه تعادل قيمتي را برقرار كند، از ماهها پیش نسبت به ذخیرهسازی میوه شب عید با هدف تعادلبخشي به قيمتها اقدام کرده تا با توزیع میوه براساس نرخهای مصوب مانع هرگونه سودجویی و دلالبازی در این روزها شود. از میزان موفقیت دولت در اجرای این طرح در سالهای گذشته که بگذریم، امسال نیز این کار در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته است. آنگونه که مهدی کاظمنژاد مدیرکل دفتر امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی میگوید: تولید میوه داخل کشور به میزان کافی بوده، هیچ کمبودی در این زمینه نداریم.
این مقام مسئول با بیان اینکه امسال غافلگیر نخواهیم شد، گفت: با توجه به تجربه سالهای گذشته و آسیبشناسی نظام توزیع، امسال ذخیرهسازی میوه شب عید در استانهای مسافرپذیر و در بازارهای هدف درسراسر کشور انجام شده و نظارت کافی بر قیمت و کیفیت میوهها در مراکز عرضه خواهیم داشت.
ابهام درباره گرانی گوشت در بازاربا وجود آنکه حجم قابل توجهی از افراد ایام تعطیلات عید، سفرهای نوروزی را در برنامه خود قرار میدهند؛ تهیه گوشت و مرغ در پایان سال از اهمیت بالایی در میان خانوارها برخوردار بوده و همهساله با افزایش شدید تقاضا در این بخش با کالایی مواجه میشویم. افزایشی که سال گذشته بهای گوشت مرغ در آستانه ٩هزارتومان قرار داد. در این میان هرچند مسئولان ذخایر و تولیدات را کافی عنوان میکنند، اما آخرین قیمتها از بازار گوشت قرمز از افزایش قیمتها در بازار حکایت میکند؛ بهطوری که درحال حاضر هر کیلوگرم گوشت گوساله حدود ٣٧هزارتومان و ماهیچه گوسفندی کیلویی ٤٠هزارتومان عرضه میشود که نشاندهنده افزایش ٥هزارتومانی درمقایسه با مدت مشابه ماه قبل دارد. سازمان حمایت مصرفکنندگان هم دلیل افزایش قیمت گوشت را کاهش عرضه دام ناشی از صادرات و قاچاق آن میداند اما وزارت کشاورزی این اظهارنظر را غیرکارشناسی عنوان و اعلام کرده که صادرات دام زنده طی یکماه اخیر متوقف شده و قاچاق آن نیز درحدی نیست که بتواند روی قیمت اثرگذار باشد.
علیاصغر ملکی رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت گوسفندی دلایل افزایش قیمت گوشت را کاهش قیمت جهانی پوست گوسفندی و صادرات بالای مجاز و غیرمجاز دام از کشور میداند، چراکه تولیدکننده درصورتی که پوست را به قیمت خوبی بفروشد، از قیمت گوشت کم میکند.
دلار به مدار ٣٥٠٠ تومان بازگشتاما سکه و دلار از دیگر بازارهای پررونق این روزهای کشور است که با موجی از افزایش قیمت مواجه شده است. بهطوری که صرافان بازار ارز و سکه در معاملات دیروز (شنبه) بازار آزاد، نرخ هر دلار آمریکا را ٣٥هزارو٨٠ ریال و هر قطعه سکه تمام بهارآزادی طرح جدید را ٩میلیون و٩٩٠هزار ریال دادوستد کردند.
همچنین هر یورو در بازار آزاد (تا ظهر دیروز) ٣٨هزارو٦٥٠ ریال و هر پوند ٤٩هزارو١٠٠ ریال معامله شد. در معاملات دیروز هر قطعه سکه تمام بهارآزادی طرح جدید ٩میلیون و٩٩٠هزار ریال و یک قطعه سکه تمام بهار طرح قدیم نیز ٩میلیون و٩٧٠هزار ریال قیمت خورد. همچنین هر قطعه نیم سکه بهارآزادی نیز پنجمیلیون و٥٠هزار ریال و هر ربع سکه نیز دومیلیون و٧٣٠هزار ریال فروخته شد. هر قطعه سکه یک گرمی در بازار دیروز یکمیلیون و٨٦٠هزار ریال و یک گرم طلای ١٨عیار نیز یکمیلیون و٢٠هزار ریال خریدوفروش شد.
هشدارهای عیدانه مصرف آباز هیاهوی خیابانهای شهر که بگذریم، سنت دیرینه خانهتکانی هم حال و هوای دیگری به خانههای مردم داده است. دیوارهای شهر پرشده از پتوها و قالیهای شسته شده که نوید رسیدن به سال نو را میدهند. حال درشرایطی که شهر رختهای کهنههای خود را تن بیرون میکند و درحال نو نوارشدن است، نباید بحران کمآبی درکشور را فراموش کنیم. در این میان خسرو ارتقایی مدیرعامل شرکت آب منطقهای تهران درخصوص میزان مصرف آب در روزهای باقیمانده از سال گفت: با توجه به اینکه کشور در بحران آبی به سر میبرد، انتظار میرود که مردم برای خانهتکانی نسبت به مصرف آب دقت داشته باشند. او معتقد است که برخی آداب همچون کاشتن سبزه و تنگ ماهی جزو رسوم دیرینه ایرانی است، لذا نمیتوان گفت که به دلیل بحران آبی مردم از این رسوم روی برگردانند.
ارتقایی با بیان اینکه الگوی مصرف آب در ایران نسبت به کشورهای دیگر بسیار متفاوت است، خاطرنشان کرد: میزان مصرف آب در ایران ٧٠درصد بالاتر از سایر کشورهاست. ارتقایی درباره اقدامات مردم در خانهتکانی که آب زیادی در این ماه مصرف میشود، ادامه داد: بهتر است که مردم برای شستن فرش از کارگاههای فرششویی استفاده کنند، چراکه این کارگاهها اغلب از آب چاه برای شستوشو استفاده میکنند.