معاون امور تالاب ها و پارک های ملی دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست با اعلام اینکه 90 درصد دریاچه ارومیه خشک شده است گفت: گرچه در سالهای اخیر با خشکسالی های بسیاری مواجهیم اما دخالت های انسانی علت اصلی خشک شدن تالاب های کشور است.
به گزارش ایرنا، مسعود باقرزاده کریمی افزود:برخی تالاب های کشور فصلی هستند و به طور طبیعی در تابستان طی مدت یک تا دو ماه خشک می شوند.
وی اظهار کرد:به عنوان مثال تالاب بختگان فصلی است و در تابستان حدود 70 درصد آب آن خشک می شد اما امروزه مساله مهم طولانی شدن مدت زمان و شدت خشکی تالاب های فصلی است که از یک تا دو ماه به 7 تا 8 ماه افزایش یافته است.
کریمی ادامه داد: بر اساس آماری که در دست است حدود 40 تالاب کشور بین 50 تا 90 درصد دچار خشکی خارج از روال طبیعی شده اند، به عنوان مثال دریاچه ارومیه در استان آذربایجان غربی 90 درصد، گاوخونی استان اصفهان 90 درصد، پریشان در شهرستان کازرون در استان فارس 80 تا 90 درصد و مهارلو در استان فارس 100 درصد خشک شده اند.
به گفته وی برخی دریاچه ها مانند چغاخور و گندمان در استان چهارمحال بختیاری و ولشت در منطقه کلاردشت در استان مازندران نیز حدود 40 تا 50درصد خشک شده اند.
وی افزود: دخالت انسان مانند برداشت بی رویه از منابع آبی علت اصلی خشک شدن تالاب ها است و از آنجا که در دوران خشکسالی نیز قرار داریم، این دو عامل در کنار هم 90 تا 100 درصد برخی تالاب های کشور را خشک کرده اند.
وی در ادامه به خشک شدن چشمه طاق بستان در کرمانشاه اشاره کرد و گفت:در این گونه موارد علت به برداشت های بی رویه از منابع زیر زمینی بر می گردد به طوری که وقتی میزان برداشت ها کاهش یابد آب دوباره به آن حوضه آبی بر می گردد، این اتفاقی است که برای چشمه طاق بستان کرمانشاه افتاده و اکنون دوباره آب به آن بازگشته است.
کریمی افزود: در مناطق کارستیک مانند کرمانشاه که زمین بسیار آهکی است و درز و شکاف های زیادی منابع آبی را به هم متصل می کند، میزان برداشت های بی رویه به خوبی خود را در حوضه های آبی روی زمین مانند چشمه ها نشان می دهد.
وی گفت: البته این پدیده بسیار رایج و مرسومی نیست از این رو مطالعات زیادی در این باره انجام نشده است.
در چشمه های کارستیک، آب به دلیل حل شدن بخشی از سنگ آهک در درون زمین نفوذ می کند و در هرکجا که امکان خروج داشته باشد، در سطح زمین به صورت چشمه ظاهر می شود، چنین چشمه هایی ممکن است که به صورت فورانی نیز در سطح زمین دیده شوند.
چندی پیش چشمه های طاق بستان کرمانشاه در مدت 24 ساعت به طور کامل خشک شد. این چشمه ها از هزاران سال پیش در شمال شهر کرمانشاه و در جوار طاق های ساسانی جاری است و هزاران هکتار از اراضی کشاورزی را مشروب و آب اهالی روستای طاق بستان را تامین می کند که اکنون خشک شدن آن موجب نگرانی اهالی منطقه شده است.
حدود 250 تالاب در کشور وجود دارد که از این تعداد ۸۴ تالاب دارای اهمیت است و از این بین ۲۴ تالاب بین المللی بوده و در ردیف کنوانسیون رامسر قرار دارد.
ورود فاضلاب های خانگی، صنعتی ، سموم شیمیایی و برداشت بی رویه از منابع بالادستی تالاب ها تهدیداتی است که این حوضه های آبی را تهدید می کند.