تالار شیشهای بورس تهران روز گذشته شاهد رشد ١٥٤٨ واحدی بود. رشدی که پس از اوایل سالجاری و پس از انتشار بیانیه لوزان بینظیر بود. با این صعود، شاخص کل بورس و اوراق بهادار تهران دو کانال را پشت سر گذاشت و ٦٩هزار واحدی شد. بورس تهران در روزهای اخیر، تحتتأثیر مذاکرات هستهای در وین قرار گرفته و به نظر میرسد هرچه به پایان این ماراتن نزدیک میشود، میل بازار برای اوج گرفتن بیشتر میشود.
در شرایطی که طرف تقاضا در بازار سنگین شده است، این سهامداران حقوقی هستند که به فروشندگان در این بازار بدل شدهاند. روز گذشته اگر چه تعداد خریداران بر فروشندگان سهام غلبه پیدا کرد اما با توجه به بازارگردانی سهامداران عمده اغلب حقوقی در نمادهای معاملاتی پیشرو و پرتقاضای بازار سهام، روندی متعادل و نقدشونده در بورس پدیدار بود. با توجه به آمادگی بورس برای جهش یافتن، برخی از تحلیلگران رشد شاخص پس از اعلام توافق را ١٠ تا ٢٠هزار واحد میدانند.
«شهروند» شرایط چرایی رشد شاخص و پیشبینی روزهای پیشرو را با دو کارشناس بررسی کرده است.
تزریق امید پس از سال سخت٩٣
مهدی طحانی، مدیرعامل شرکت مشاور سرمایهگذاری آوای آگاه در تشریح رشد شاخص در روز گذشته به «شهروند» گفت: با شروع مذاکرات هستهای توجه ویژهای از سوی فعالان بازار به این مذاکرات وجود دارد و همزمان با نبض مذاکرات و خبرهای خوبی که از آن مخابره شد، بازار به آن واکنش نشان داد.او ادامه داد: سال ٩٣ سال سختی برای فعالان بازار سرمایه بود و براساس شاخص کل زیانی ٢٣درصدی در طول این سال به سهامداران تحمیل شد. این ریزش در طول ٤٧سال فعالیت بورس، سنگینترین ریزش بوده است اما اکنون بازار خود را آماده روزهای بهتری برای اقتصاد ایران کرده است. این کارشناس بازار سرمایه در مورد تحولات احتمالی پس از توافق گفت: با برداشته شدن تحریمها احتمال رونقگیری اقتصاد کشور زیاد خواهد بود. در این شرایط ریسکی که از زوایه سیاست بینالملل به فعالان تحمیل میشد، برداشته میشود. پیش از توافق هر فعال اقتصادی با تهدیدها و ریسکهایی از قبیل میزان تورم، تغییر نرخ، افزایش تحریمها، عدم پرداخت وام و... روبهرو بود اما با رفع تحریمها این پارامترها کاهش مییابد. او ادامه داد: با گشایشهای سیاسی، سیاستهای پولی دولت، انبساطی خواهد شد و امیدواریها برای رونق اقتصادی بیشتر میشود.
نقش پررنگ نظام بانکی پس از توافق
مدیرعامل شرکت مشاور سرمایهگذاری آوای آگاه با توضیح عملکرد اقتصادی دولت در ٢سال اخیر گفت: دولت در دو سال اخیر به خوبی توانسته است تورم را کنترل کند و آن را کاهش دهد اما دولت نتوانسته است مسأله اشتغال را حل کند و اقتصاد کشور را از رکود در آورد. باید توجه داشت که این اتفاق خروج از رکود به پیششرطهایی در حوزههای بینالمللی نیاز دارد تا بتواند آرامش را به بازارهای داخلی بازگرداند. وی با اشاره به نقش نظام پولی پس از توافق سیاسی افزود: بعد از گشایشهای اقتصادی، ایران میتواند از اعتبارات بینالمللی استفاده کند و با افزایش اعتبارات ارزی، فشارها از سیستم بانکی برداشته میشود. با برداشته شدن این فشار، بانکها میتوانند به کاهش نرخ سود بانکی دست بزنند. در نتیجه هزینه تسهیلات بانکی کاهش پیدا میکند و شرکتها و پیمانکاران میتوانند به منابع بهتر دست پیدا کنند و فعالیت و تولید خود را افزایش دهند. باید توجه داشت که بسیاری از بحرانهای اقتصادی از نظام بانکی آغاز شده و در آن به پایان میرسد.
رشد ١٦هزار و ٥٠٠ واحدی تا انتهای سال
طحانی در مورد احتمال شکلگیری حباب در بازار گفت: به هیچوجه هیچ نشانهای از حباب در این بازار وجود ندارد. به نظر من تا مرز ٩٠هزار واحد این حباب در بازار شکل نخواهد گرفت. بسیاری از شرکتهای بورسی زیر ظرفیت خود کار میکنند و با مشکلاتی از قبیل بهرهوری، هزینه سنگین بهره، کمبود نقدینگی و محدودیت برای دست یافتن به تکنولوژی جدید روبهرو هستند. در نتیجه با افزایش تولید و کارآیی این شرکتها، شکلگیری حباب در بازار دور از ذهن است.
او با توضیح ظرفیتهای اقتصادی ایران پیشبینی کرد: اقتصاد ایران با توجه به ظرفیتهای آن بهترین مکان برای سرمایهگذاری است و ارزش افزوده و جایگزینی شرکتهای ایرانی در وضع مطلوبی
قرار دارد. با توجه به همگی این شرایط سرمایهگذاری آوای آگاه ثبت شاخص ٨٦هزار و ٥٠٠ واحدی را تا انتهای امسال پیشبینی کرده است.
نمیتوان پیشبینی دقیقی از رقم واحد داشت
حامد ستاک، تحلیلگر بازار سرمایه نیز درخصوص چرایی رشد بازار در روز گذشته گفت: اصل و ماهیت بازار سهام آیندهنگری و گمانهزنی درخصوص اتفاقات آتی اقتصادی است و بروز این تحولات در صورتهای مالی شرکتهای بورسی بروز میکند. از سویی در کشور ما اقتصاد و سیاست در هم تنیدهاند و فعالان بازار سرمایه به امید حصول توافق و گشایشهای سیاسی و اقتصادی اقدام به پیشبینی بهبود فضای کسب و کار کشور کردهاند. وی ادامه داد: فعالان بر مبنای این پیشبینی اقدام به خرید سهام میکنند و با غالب شدن تقاضا بر فروشندگان در سهام، بازار سرمایه کشور در حال رشد و پشت سر گذاشتن مقاومت ترسیم شده است. این فعال بازار درخصوص پیشبینیهایی که از رشد شاخص، پس از اعلام توافق انجام میشود، گفت: پیشبینی رشد شاخص بازار سرمایه با ضریب اطمینان پایینی همراه خواهد بود و نمیتوان پیشبینی دقیقی درخصوص آن انجام داد. شاخص کل بورس و اوراق بهادار تحتتأثیر پارامترهای فراوانی قرار دارد که در صورت تغییر هر یک از این پارامترها، نتیجه متفاوتی ایجاد
خواهد شد. بهعنوان مثال در صورت تغییر عرضه شرکتها یا عرضه اولیه توسط سازمان بورس این شرایط تغییر خواهد کرد.
او در توضیح شرایط آینده بازار افزود: با اعلام توافق ممکن است شرایطی هیجانی ایجاد شود اما با امتداد جریان بازار، سرمایهگذاریها عقلانیتر خواهد بود و آن شرکتهایی که بیشترین آسیبها را از تحریمها دیدهاند، نقش پررنگتری را در شرایط جدید ایفا میکنند.
یکسانسازی نرخ ارز؛ هر روز واقعیتر از دیروز
کاهش ١٠هزار تومانی سکه و ریزش ٤٤ تومانی دلار
با آغاز دور تازه مذاکرات هستهای ایران و کشورهای موسوم به ١+٥ و احتمال توافق سیاسی میان ایران و غرب، بازارهای داخلی ایران تحتتأثیر این مذاکرات بودهاند. علاوه بر رشدهای مداوم قیمتها و شاخصهای بازار سرمایه ایران، تحولاتی در بازارهای ارز و طلا رخ داده است. با آغاز مذاکرات، نرخ طلا در ایران روندی نزولی به خود گرفت. در ابتدای این مذاکرات نرخ سکه طرح جدید حدود ٩١٠هزار تومان بود. در مدت زمان مذاکرات هستهای قیمت سکه در ایران با ریزش ٤٢هزار تومانی مواجه شده است. روز گذشته نیز این روند ادامه داشته است و سکه تمام بهار آزادی با ١٠هزار تومان کاهش، ٨٦٨هزار تومان قیمت خورد.
روند رو به کاهش بازار طلا در بازار ارز نیز تکرار شد. قیمت دلار روز در طول مذاکرات حدود ١٠٠ تومان کاهش داشته است. در روز گذشته این ارز ٤٤ تومان کاهش را تجربه کرد و به ٣٢١٦ تومان رسید. با کاهش تقاضا در بازار ارز و کاهش قیمتهای آن بانک مرکزی نیز خود را با تحولاتی همراه کرده است. تیم اقتصادی دولت و بانک مرکزی که تکنرخی کردن نرخ ارز را بهعنوان یکی از مهمترین و ضروریترین سیاستهای خود دنبال میکرده است؛ با کاهش قیمت دلار در بازار آزاد، نرخ ارز مبادله ای را افزایش داده است تا فاصله ارز مبادلهای و آزاد کاهش یابد و گامهایی برای تکنرخی شدن ارز برداشته شود. در روز گذشته بانک مرکزی نرخ ارزهای مبادلهای را اعلام کرد و دلار با افزایشی ٣ تومانی به ٢٩٤٧تومان رسید. نرخ ارز مبادلهای در روز گذشته درحالی افزایش یافت که نرخ ارز مبادلهای برخلاف ارز آزاد در حال رشد است و اختلاف این دو در حال کاهش یافتن است.