از پوست پلنگ 5میلیونی تا پوست غزال تقلبی

دوست دارد زیرپایی جلو شومینه‌اش از پوست پلنگ باشد، به این در و آن در می‌زند تا پوست مناسبی پیدا کند که به دکور خانه‌اش بخورد؛ چراکه نقوش روی دیوارهای اتاق نشیمنش هم نقوش حیوانی است. از این و آن سؤال می‌کند تا می‌رسد به یک شرکت طراحی دکوراسیون داخلی خانه، فقط با یک تماس تلفنی کافی است تا به خواسته خود برسد؛ چراکه این شرکت با رابط خود تماس می‌گیرد و پوست پلنگ موردنظر را پیدا می‌کند و او را به آرزویش می‌رساند. تعداد مشتریانی ازاین‌دست که آن‌قدر لوکس به فکر طراحی خانه خود باشند که برای یک زیرپایی ساده حاضر باشند میلیون‌ها تومان هزینه کنند، کم است اما این نوع طراحی هم طرفداران خود را دارد. استفاده از پوست حیوانات در دکور خانه بحث‌برانگیز است چراکه خود حیوانات در یک طرف و مد در طرف دیگر است، هرچند که پیروی از این مد خیلی هزینه‌بر و گاهی هم دردسرساز است.

مد هزینه‌بر محمدی که در یکی از شرکت‌های بنام طراحی دکور مشغول است، می‌گوید: استفاده از پوست حیوان در طراحی خانه خیلی هزینه‌بر است و به همین دلیل کار روتین این شرکت نیست ولی افراد بسیار ثروتمندی را می‌توان پیدا کرد که بسیار علاقه‌مند به این حوزه هستند و تعداد آنها از انگشتان یک دست هم کمتر است اما ابایی ندارند از اینکه برای یک رومبلی یا زیرپایی از پوست حیوان میلیون‌ها تومان هزینه کنند. به گفته این طراح در این یکی، دو سال اخیر به دلیل رکود اقتصادی تا حد زیادی تعداد این مشتریان کاهش چشمگیری داشته است. این چند سال و برحسب تجربه این شرکت، پوست گورخر و پلنگ محبوب‌ترین ایده در طراحی دکور خانه‌اند اما اگر شما از آن دسته افرادی هستید که نگران هزینه زیاد برای طراحی دکور خانه خود نیستید، این موضوع را باید در نظر بگیرید که اگر بیش از حد از پوست استفاده کنید مبتذل به‌نظر می‌رسد. آن‌طور که محمدی می‌گوید آخرین مشتری‌ای که آنها داشته‌اند یک تازه‌عروس و داماد هستند که در سفارش عجیبی خواهان استفاده از چهار تکه پوست خرگوش روی لحاف بودند که هر تکه از این پوست‌ها بین یک تا یک‌و‌نیم میلیون تومان قیمت دارند.

درخواست‌های عجیب
وقتی درباره خانه و مد حرف می‌زنیم، راحتی و مدل اهمیت زیادی می‌یابند. چه کسی می‌خواهد در دنیایی که همه به‌دنبال بهترین‌ها هستند، از این قافله عقب بماند؟ آن‌طور که محمدی می‌گوید: فرش‌هایی از جنس پوست حیوان علاوه‌ بر راحتی و مدل، گرمی و آسودگی را هم برای افراد فراهم می‌کند. پوست حیوانات ویژگی‌هایی دارند که سایر جنس‌ها ندارند، از جمله دست‌ساز و گرم و نرم هستند. البته علاوه بر این نرمی و گرمی، پوست حیوانات سبک خاص خود را دارند و جلوه متفاوت و منحصربه‌فردی به فضا می‌دهند که شاید همین ویژگی‌ها باشد که بعضی از افراد را علاقه‌مند به خرید این مد پرهزینه می‌کند. اما اینکه از کجا این سفارش هزینه‌بر را برای مشتریان خود تهیه می‌کنند هم خود سؤالی است که محمدی این‌طور پاسخ می‌دهد: موقعی که کسی به ما سفارش پوست حیوان می‌دهد، ما با رابط‌های خودمان که عمدتا شکارچی هستند تماس می‌گیریم و او از طریق افرادی که در کار دباغی صنعتی پوست هستند این سفارش را برای ما تهیه می‌کند. البته گاهی هم آماده‌کردن سفارشات مشتریان به همین راحتی نیست؛ چراکه گاهی هم افرادی هستند که درخواست زرافه آفریقایی دارند که تهیه آن خارج از توان ماست.

پوست‌های کابلی
بسیاری می‌گویند تغییر سبک زندگی و تنوع آن، برخی را به استفاده از نوع جدیدتر پوشاک ترغیب می‌کند؛ پوشاکی که گاهی از پوست ببر و مار است و گاهی از پوست خرگوش. در همین کنار گوشمان در یکی از خیابان‌های مرکز شهر، کلاهی از جنس پوست روباه را به قیمت 650 هزار تومان می‌فروشند که به گفته فروشنده اکثر آنها وارداتی کابل است؛ چراکه در ایران نمی‌شود به راحتی شکار کرد. با چرخی در مغازه، چشممان به یک نیم‌تنه‌ای از جنس پوست پلنگ می‌خورد که قیمت آن دومیلیون‌و 500 هزار تومان است و البته پالتوی آن گران‌تر است؛ حدود پنج میلیون تومان.
دخترک خریدار انگار از نوازش پالتوی پوست لذت می‌برد: «چقدر لطیف است؛ از این پالتو، پوست خرگوش سفید را ندارید؟»

فروشنده می‌گوید: باید تماس بگیرم و سؤال کنم. زن جوان از فرصت استفاده می‌کند و سراغ باقی محصولات می‌رود و حین گشت‌و‌گذار در مغازه، قیمت چند پوست دیگر را نیز از فروشنده می‌پرسد. او از اینکه قرار باشد از پوست یک حیوان برای پوشش استفاده کند، ناراحت نیست. «چه اشکالی دارد من که از این نرمی پوست لذت می‌برم از آن استفاده کنم. من هم دلم برای حیواناتی که کشته می‌شوند می‌سوزد اما اگر من این پالتو را خریداری نکنم، دیگری حتما آن را می‌خرد». وقتی از ندا می‌پرسم تابه‌حال به این موضوع فکر کرده است که با خرید او ممکن است، شکارچیان غیرمجاز بیشتر به شکار حیوانات راغب شوند، کمی مکث می‌کند و می‌گوید: «راستش نمی‌دانم این پوست‌ها را از کجا می‌آورند و چه کسی به آنها اجازه این کار را می‌دهد، اما اگر کار بدی بود حتما با آنها برخورد می‌شد. چیز زیادی از فعالیت این مغازه‌ها نمی‌دانم ولی بعید می‌دانم این‌طور که شما می‌گویید باشد».

پوست غزال تقلبی
«پوست غزال را نمی‌شود به این راحتی پیدا کرد چراکه غیرقانونی است و اگر بگیرند مجازات دارد؛ علاوه بر آن پوست غزال‌ گران است و پوست‌هایی که به اسم غزال و آهو به شما می‌دهند معمولا تقلبی است». اینها را عرفان می‌گوید که به‌دنبال پوست غزال برای تزیین دیوار اتاقش مغازه‌های مرکز شهر را زیر پا گذاشته اما بیشتر فروشندگان می‌گویند به علت قیمت بالا و غیرمجازبودنش اقدام به فروش آن نمی‌کنند. البته آن‌طورکه خودش می‌گوید: بعد از گشت‌و‌گذارهای فراوان در بازارهای مختلف بالاخره به مجتمع تجاری پروانه می‌رسد که فروشنده به او اطمینان‌خاطر می‌دهد که پوست غزالش اصل‌ِاصل است و به او گفته این پوست را یک شکارچی از درگز برایش آورده و خودش هم دباغی‌اش کرده است. بعد از چک‌و‌چانه‌زدن‌های فراوان راضی می‌شود پوست را یک‌میلیون‌و 500 هزار تومان به عرفان بفروشد. به عبارت دیگر هر قسمت 10در10 سانتی‌متر این پوست حدود 50 هزار تومان آب می‌خورد. از فروشنده می‌پرسم وضع فروشش چطور است و معمولا چه افرادی سراغ این پوست‌ها می‌آیند که می‌گوید: «اوضاع فروش خوب است. قبلا مشتری‌های‌مان خاص و ثابت بودند اما این‌روزها می‌توانم بگویم خیلی از اقشار جامعه از اینها استفاده می‌کنند».

خرید آنلاین
پالتو از پوست آهو، کیف و کفش پوست مار، فرش با سر یوزپلنگ... شما چه حسی به این وسایل و تن‌پوش‌ها دارید؟ طرفدار حقوق حیوانات هستید و مخالف استفاده از پوست حیوانات، یا از کسانی هستید که بدتان نمی‌آید یکی از این وسایل را در خانه‌تان داشته باشید؟ آن‌طورکه پیداست لباس‌ها و وسیله‌های خاص از جنس پوست حیوانات آن‌قدر طرفـدار دارند که بازاری زیرزمینی و البته گرم برای فروش آنها به راه بیفتد. با یک جست‌وجوی اینترنتی ساده در زمان کوتاهی به بازار مجازی خریدوفروش پوست می‌رسید. در سبد فروش این فروشگاه اجزای حیواناتی چون آهو، روباه، گرگ و سمور هم هست. این فروشگاه مدعی است محصولات وارداتی را عرضه می‌کند و برخی از محصولات آن هم مانند پوست کانگورو قطعا وارداتی هستند، اما بسیاری از گونه‌ها هم مثل پوست گرگ ممکن است وارداتی نباشند. روی صفحه اصلی یکی از وب‌سایت‌های فروش پوست حیوانات می‌توانید عکس و مشخصات انواع و اقسام محصولات ساخته‌شده از پوست را ببینید؛ کیف پوست خرگوش، پوست کامل و دم روباه، پوست کامل کانگورو و گوزن، سمور و مار تاکسیدرمی‌شده، کلاه پوست راکون و... .

فروش قانونی
البته ایمان مسئول این سایت مدعی است حدود سه‌سالی می‌شود که دیگر در این زمینه فعالیت نمی‌کند و فقط فروشش برای محصولات پوستی گاو، گوسفند، گوزن‌های وارداتی، خرگوش و روباه و عمدتا حیوانات مجاز است: «فروشگاه بیشتر اینترنتی است. این محصولات را هم برای بازاریابی گذاشتیم. کسی که طالب چنین محصولاتی است وقتی در اینترنت جست‌وجو می‌کند، به سایت ما می‌رسد و تماس می‌گیرد. ما هم تلاش می‌کنیم نظرشان را عوض کنیم و پیشنهاد می‌دهیم که به جای هزینه‌های بالا و احتمالا جریمه، از پوست گاو و گوسفند استفاده کنند که فروششان قانونی است». این‌طورکه ایمان می‌گوید خیلی از شکارچی‌ها با آنها تماس می‌گیرند و می‌خواهند برایشان شکار کنند. یک‌بار هم کسی می‌خواسته پوست پلنگ بهشان بفروشد و گفته که پلنگ داخل باغ‌وحش مرده بوده و پوستش را کنده‌اند. او می‌گوید پوست‌هایی که در خارج از ایران هستند، پرورشی‌اند و عمدتا به‌صورت صنعتی دباغی‌شده و وارداتی هستند.

درواقع حیوان شکار نمی‌شود بلکه از ابتدا به‌منظور استفاده از پوستش پرورش داده می‌شود و با روش‌های خاصی کشته می‌شود تا اثر گلوله روی پوستش نماند. کره‌جنوبی و چین در پرورش روباه دست دارند و کشور کانادا نیز در پرورش گوزن که ازقضا این روزها این پوست‌ها در ایران فروش خوبی هم دارند. البته او می‌گوید وقتی این پوست‌ها به ایران وارد می‌شود، سازمان محیط‌زیست آنها را قبول نمی‌کند و مجوز نمی‌دهد.

بازار تقلب
او ادامه می‌دهد: «تمامی این محصولاتی که روی سایت می‌بینید، قاچاقشان وجود دارد و وارداتی هم هست. البته چون کار سخت شده است، خیلی کمتر خرید و فروش می‌شود. کار سختی است و هم غیرقانونی است و هم دردسر دارد. کارهای وارداتی هم تک هستند و دست‌به‌دست می‌شوند و معمولا هم قدیمی هستند و دست‌دوم؛ مثل پالتوی پوست، چون پوست دباغی‌شده خراب نمی‌شود و می‌شود آن را فروخت. ولی ما تمرکزمان را بر فروش پوست گاو گذاشته‌ایم».

آن‌طورکه ایمان می‌گوید بازار پوست هم دستخوش تقلب شده است و گاهی در مغازه‌هایی در مرکز شهر که محل فروش این نوع محصولات هستند می‌بینیم پوست بز را رنگ می‌کنند و به‌عنوان پوست پلنگ می‌فروشند و به‌راحتی هم این نوع محصولات را در ویترین خود می‌گذارند که با توجه به این موضوع که فروش پوست پلنگ و یوزپلنگ غیرقانونی است، این کار تا حدی غیرعادی به‌نظر می‌رسد.

پوست میلیونی
چهارراه استانبول، مجتمع تجاری پروانه؛ این منطقه یکی از جاهایی است که فروشندگان پوست حیوانات وحشی در روز روشن بساط تجارت ممنوعه خود را پهن می‌کنند. در این مجتمع همه‌چیز پیدا می‌شود؛ از انگشتر و گردنبند طلا تا عاج فیل و پوست حیوانات. یکی از مغازه‌ها پوست نعره‌زن پلنگی را در ویترین خود گذاشته که گوشت و استخوانی بر پوست ندارد که به گفته صاحب مغازه قیمت این پوست پلنگ پنج میلیون تومان است: «این پوست درواقع ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان می‌ارزد. کسانی که در ایران پلنگ را تاکسیدرمی می‌کنند از چشم‌های یک‌میلیون‌تومانی استفاده می‌کنند».

در صحبت‌های این فروشنده نشانی از نگرانی دیده نمی‌شود. قیمت مابقی محصولاتی که در مغازه دارد را سؤال می‌کنم: «آن پوستِ بزرگ مال گربه وحشی است و 800 قیمت دارد. روی این پوست می‌شود با دست و سوزن کار کرد». مرد فروشنده درباره پوست دیگر حیواناتی که می‌فروشد، می‌گوید: «آن کلاه سمور قهوه‌ای 4۵۰ هزار تومان است. ما پوست خرس، راکون، روباه و آهو هم داریم اما روی پوست آهو نمی‌شود با سوزن کار کرد».

راه‌رفتن روی پوست پلنگ
 قیمت انواع پوست بسیارمتفاوت است. درواقع قیمت مقطوع برای هیچ‌کدام از این پوست‌ها درنظر گرفته نمی‌شود. غیرقانونی‌بودن این تجارت و اینکه بسیاری از شکارچیان با توجه به نیازشان روی پوست‌ها قیمت می‌گذارند، عامل این تغییر و تفاوت قیمت‌هاست. آن‌طورکه پیداست، فروش پوست حیوانات و استفاده از آنها بازار پررونق و آشفته‌ای دارد که بیشتر شبیه کلاف سردرگم است. هیچ‌کس منکر وجود آن نیست اما غیرقانونی است. می‌گویند وارداتی هستند. ما و شما بدمان بیاید یا نیاید، خیلی‌ها دوست دارند پوست روباه دور گردنشان بیندازند، روی فرش پوست پلنگ قدم بگذارند و خانه‌شان را با دندان نیش گرگ تزیین کنند.