فرارو- یک کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه طرح درخواست برای برگزاری رفراندم در سخنان روز گذشته حسن روحانی در ادامه بحث انزوای بین المللی و موضوع هستهای مطرح شد گفت: تحلیل بنده این است که درخواست آقای روحانی برای برگزاری رفراندوم ناظر بر موضوع هستهای به منظور کنار زدن موانع داخلی در راستای رسیدن به توافق با غرب است.
حشمت الله فلاحت پیشه، استاد دانشگاه در گفتگو با فرارو، ضمن بیان این مطلب با تاکید بر اینکه اعتقاد دارم موضوع هستهای موضوعی نیست که نیاز به رفراندم داشته باشد گفت: اگر بخواهیم روند مذاکرات هستهای ایران را از ابتدا تاکنون تحلیل کنیم به این نتیجه میرسیم که تنها در دو دوره مذاکره کنندگان هستهای ایران از بیشترین اختیارات برای انجام طرفهای مقابل برخوردار بودند.
وی افزود: هر دوی این دورهها، مسوولیت انجام مذاکرات به نوعی با آقای روحانی بود. یعنی چه آن زمان که آقای روحانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران به عنوان مذاکره کننده ارشد هستهای ایران مسوولیت اجرایی مذاکرات را بر عهده داشت و چه اکنون که به عنوان رییس جمهور و رییس شورای عالی امنیت ملی ایران، مسوولیت کلان پرونده را بر عهده دارد از میان سایر دورهها، بالاترین اختیار برای تصمیم گیری و تصمیم سازی در موضوع پرونده هستهای محول شده است.
فلاحت پیشه با بیان اینکه در این دو دوره هم بیشترین و البته تنها توافقات در باب موضوع هستهای انجام گرفت گفت: توافق اولیه در موضوع هستهای به حدود ۱۲ سال پیش باز میگردد که آقای روحانی به عنوان مذاکره کننده ارشد هستهای ایران پشت میز مذاکره با تروئیکای اروپایی یعنی سه کشور، آلمان، انگلیس و فرانسه نشست و ایران یکی از عقب نشینیهای نادر خود در مناقشه هستهای را به نمایش گذاشت.
این استاد دانشگاه افزود: برپایه آن توافق به مدت دوسال تقریبا تمام فعالیتهای هستهای ایران به حالت تعلیق درآمد و با وجود انتظاری که آن زمان هیات مذاکره کننده هستهای ایران داشت، رسیدن به توافق قطعی به مانع بیاعتمادی همیشگی برخورد و بر همین اساس همان دوران ریاست جمهوری آقای خاتمی و دبیری شورای عالی امنیت ملی آقای روحانی، تعلیق شکسته شد.
وی ادامه داد: بعد از آن دوران هم دیدم که هیچ یک از مذاکره کنندگان ایران، چه آقای لاریجانی و چه آقای جلیلی مانند آقای روحانی از اختیار کافی برخوردار نبودند و نتوانستند به هیچ توافقی با طرفهای مذاکره کننده دست پیدا کنند.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: با سرکار آمدن آقای روحانی به عنوان رییس جمهور مطرح شد که در مذاکرات به عنوان یک راهبرد، اختیارات تامهای داده شده است و بر پایه آن اختیارات توافق ژنو۳ حاصل شد که برای دومین بار ایران در موضوع هستهای عقب نشینی و تعدیلهای بیسابقهای را هم در زمینه فنی و هم سیاسی داشت.
فلاحت پیشه گفت: بعد هم دیدم که از سه ضلع توافق تنها یک ضلع به طور کامل اجرایی شد و آن ضلعی بود که ایران متعهد بر اجرای آن بود آن هم با توقف غنی سازی در مقیاس ۲۰ درصد، اکسید کردن ذخایر اورانیوم، توقف تداوم ساخت راکتور آب سنگین اراک، کشیدن سرعت غنی سازی با عدم نصب سانتریفیوژهای نسل جدید.
وی افزود: با این حال دو ضلع دیگر این توافق که باید توسط غربیها اجرایی و ترسیم میشد به طور کامل انجام نگرفت که یک ضلع آن با به رسمیت شناختن حق هستهای ایران تحقق پیدا میکرد. با این حال بر خلاف توافق ژنو از فردای این توافق غربیها به خصوص آمریکایی با ارایه تفسیر متفاوت از این توافق اعلام کردند که حق هستهای ایران را به رسمیت نشناختهایم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: ضلع سوم این توافق اما مربوط به شکل گیری جدول زمانی مشخصی میشد که برپایه آن تحریمهای اعمال شده علیه ایران لغو شود اما بر خلاف این انتظار نه تنها تحریمهای زیادی برداشته نشد بلکه تحریمهای سابق هم همچنان پابرجا باقی ماند.
وی تصریح کرد: بنابراین اعتقاد بنده بر این است که آقای روحانی از اختیارات کافی برای انجام مذاکره و رسیدن به توافق با طرفهای غربی برخوردار است و خود او به خوبی بر این امر واقف است.
فلاحت پیشه گفت: بنابراین نیازی به برگزاری رفراندوم در موضوع هستهای برای کنار زدن موانع احتمالی رسیدن به توافق با غربیها پیش روی دولت و شخص رییس جمهور نیست.
وی با تاکید بر اینکه مواضع جمهوری اسلامی ایران در رابطه با موضوع هستهای کاملا بر حق است گفت: مردم ایران دفاع در برابر غربیها را جزئی از تاریخ مقاومت خود میدانند و از این رو دلیلی ندارد که درخواست برگزاری رفراندوم شود که از آن بوی عقب نشینی به مشام میرسد.
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: آقای روحانی باید بداند که مانعی هم اگر در مسیر توافقات هستهای وجود دارد در داخل ایران نیست و این موانع در غرب است که عزمی هم برای کنار زدن آنها و به نوعی مانع زدایی ندارند.
وی ادامه داد: اعتقادم بر این است که آقای روحانی بیش از اندازه روی حسن نیت طرفهای غربی حساب باز کرده است و همین باعث شد که ایشان چشم خود را روی سو نیتهای طرف مقابل ببندد و به جای آنکه روی سخن خود را به عهدشکنیهای طرف غربی کند میبینم که روی سخن را به گونهای بر میگرداند که انگار مانع در داخل است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: تاکنون کشورهای ۱+۵ و به خصوص آمریکا از همین مواضع آقای روحانی بیشترین سو استفاده کردهاند به خصوص پس از سخنان ایشان مبنی بر اینکه حتما به توافق میرسیم همین امر سبب شد که این استنباط ایجاد شود که رسیدن به توافق برای ایران به یک راهبرد تبدیل شده است و از این رو پس از این سخنان آنها حاضر نشدهاند که امتیاز بیشتری به ایران دهند.
فلاحت پیشه در خاتمه گفت: موضع اخیر ایشان هم میتواند بار دیگر مورد سو استفاده قرار گیرد و این استنباط را برای غربیها ایجاد کند که آقای روحانی میخواهد با فشار مردمی به اسم رفراندوم، عقب نشینیهای دیگری را بر نظام جمهوری اسلامی ایران تحمیل کند.
برادر عزیز، رفراندوم را هم قرار است همین مردم انجام دهند و در مورد موضوعی ویژه نظر خود را بگویند، شما که ظاهراْ از نظر مردم آگاهید از چه چیزی میترسید. بگذارید یک بار هم که شده مردم مستقیماْ نطر خود را بگویند تا شما یا مخالفان شما از توهم اینکه مردم همنظرتان هستند خارج شوند.
موفق باشید