روش جدید اجاره خانه، آنهم با ارقام آنچنانی اگر بخت یار باشد و هرشب مشتری به پستش بخورد میتواند درآمدی نجومی را نصیب صاحب ملک کند. چند سالی است که اجاره یکشبه در تهران باب شده و بیشتر برای برگزاری میهمانیها و عروسیها کاربرد دارد. وقتی مجبوری برای برگزاری مراسم در هتل هزینههای سرسامآور داشته باشی یا زیر بار قوانین تالارها که بیشتر از 10 و 11شب اجازه ادامه میهمانی را نمیدهند، بروی، آنوقت به فکر راه سومی میافتی.
در چندسال گذشته هم تعداد آنهایی که راه سوم به ذهنشان رسیده روزبهروز بیشتر شده است. یک واحد 200 یا 300متری اجاره میکنی، مبله. برای این واحدها هشت تا 10میلیونتومان بسته به منطقه و امکانات موجود پرداخت میکنی. خانههایی با سالنهای بزرگتر و در منطقههای بالاتر هم نهایت شبی 20میلیونتومان از شما میگیرند.
خانههای کاری
این خانهها کاربردهای دیگری هم دارد؛ برخی تاجران و فعالان اقتصادی برای قرار ملاقاتهای کاری خود که محرمانهبودن جزییات قرارداد برایشان اهمیت دارد، بهویژه با طرفهای خارجی، مشتری این خانهها هستند. اما گمان نکنید که اگر به دفاتر مشاوره املاک مراجعه کرده و سفارش خانه یکشبه بدهید، در فایلهایشان دنبال مورد برای درخواست شما میگردند. اگر آشنا نداشته باشید مسلما موردی پیدا نخواهید کرد.
کسری زمانیپور، مشاور املاکی در ولنجک سفارش چنین نمونههایی را به دفاتر، بسیار اندک میداند. او روال کار را اینگونه توضیح میدهد: معمولا پس از ارایه درخواست اجاره از سوی مشتریان، مشاوران در فایلهای خود مواردی با ویژگیهایی نزدیک به این درخواست را انتخاب کرده و پس از مذاکره و حصول توافق دو طرف معامله را به انجام میرسانند.
برای این خانهها در مناطق شمالی شهر اجارههایی تا 20میلیونتومان گرفته میشود. اما اگر متقاضی برای مراسم خود، ویلا مدنظر داشته باشد خب مسلما قیمتها بسیار بیشتر از این خواهد بود. برخی از خانهها صرفا به همین امر اختصاص دارند و چون کاربریشان تغییر کرده، خدمات جانبی مانند پذیرایی از میهمانان را نیز در فهرست دارند.
اجاره یکشبه اصولا کاری در راستای عرف و روتین نیست. بنابراین قیمتها هم سلیقهای و توافقی خواهد بود. بههیچوجه نمیتوان یک پایه و مبنای واحد برای چنین اجارههایی در نظر گرفت. یک خانه 200متری ممکن است 10میلیونتومان قیمت بخورد حال آنکه صاحب یک خانه 800متری نیز برای یک شب واگذارکردن ملکش هم همین رقم را از مشتری بگیرد.
اجارههای یکماهه
زمانیپور اما معتقد است معاملات یکشبه بسیار کم و نادر است و آنچه مشاوران املاک بیشتر با آن روبهرو هستند اجارههای چندهفتهای یا یکماهه است. اغلب این اجارهها برای میهمانان خارجی انجام میشود. میهمانان برای شرکت در همایش، عقد قرارداد یا همکاریهای دوجانبه با طرف ایرانی گاها در این خانهها ساکن میشوند. یا طرف ایرانی خانه را برای میهمانان خود اجاره میکند یا خود میهمان خارجی طرف قرارداد خواهد بود.
اکثر خارجیهای طرف قرارداد هم ایرانیان مقیم سایر کشورها هستند؛ آنهایی که زمانی خانه و زندگی خود را در ایران فروخته و اکنون ایرانی قلمداد نمیشوند. وقتی از اجاره یکشبه فاصله گرفته و برای چندشب یا یکماه خانه را میخواهید قیمتها هم سرشکن میشود. وقتی موضوع را وارد مرحله جدیتری کردیم و نظر مسوولان این بخش را پرسیدیم هرچند موضوع تایید شد اما اینکار را قانونی ندانستند. حسام عقبایی، رییس اتحادیه املاک تهران در اینباره میگوید: ما هم این موضوع را شنیدهایم که افرادی هستند و چنین کاری را انجام میدهند ولی تا به حال با مواردی که به صورت مصداقی بدانیم وجود دارد و از آن اطلاع کافی داشته باشیم مواجه نشدهایم. او معتقد است برای اجاره زیر پنج ماه باید از اتحادیه هتلداران و اتحادیه میهمانپذیرها یا پانسیونها مجوز کسب گرفته شود.
قیمتهای تصاعدی با مصرف نزولی
قیمت اجاره یک ماهه را براساس روشی که اجاره معمولخانه دارد، انجام میدهند با این تفاوت که قیمتها به صورت تصاعدی با کاهش مدت اجاره بالا میرود. اینجا استفاده بیشتر به مفهوم هزینه بیشتر نیست. هرچه مدت اجاره کاهش یابد قیمتها هم ضریب پیدا میکند. همانطور که پیشتر اشاره شد برای یک شب اجارهخانه باید تا 20میلیونتومان پرداخت اما وقتی همان خانه را برای یک ماه نیاز داشته باشد آنوقت میتوانید با رقمهایی بین 10 تا 30میلیونتومان معامله را به نتیجه برسانید.
سالهاست اجارهخانه در مناطقشمالی کشور رواج یافته است. حجم مسافران آنقدر هست که هر گیلانی یا مازندرانی میتواند خانه خود را برای یک یا چند شب به مشتریان اجاره دهد اما در تهران مشتریان از جنس دیگری هستند و اجارهها از نوع دیگری است. به همین دلیل هم قیمتها بدون هیچ پایه و اساسی و بر اساس خواست موجر و مستاجر تعیین میشود.
اجارههای غیررسمی
موضوعی که در باب اجاره این دست خانهها مدنظر بوده و جای تاسف دارد آنکه برای اجاره یکشبه معمولا دو طرف موجر و مستاجر تن به عقد قرارداد در دفاتر رسمی نمیدهند و ترجیحشان این است که با یک توافق ضمنی یا مکتوب، کار را بین خود فیصله دهند. برای موجران همین که پول و یک کارت ملی داشته باشند بس است تا بهمدت یکروز صاحب خانهای مبله شوند.
حسین طلا، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس هم در اینباره میگوید: این پدیده از دو جنبه قابل بررسی است؛ نخست بعد تجاری و دوم جنبه امنیتی این موضوع است. وقتی فردی وارد بیزینس یا شغلی میشود برابر قانون باید از مراجع قانونی مجوز بگیرد. بهعنوان مثال اگر فردی ملکی دارد که میخواهد آن را بهمدت یک سال به بالا اجاره دهد نگاه ویژه و خاصی مبذول آن نیست ولی اگر ملکی قرار باشد که به مدت کوتاهی مانند یک روز اجاره داده شود علیالقاعده باید از اتحادیه هتلداران یا اتحادیه میهمانپذیرها مجوز دریافت کند.
نکته مهمتر آن موضوعات امنیتی است زیرا هر کسی که در مکانی ماوا و سکنا میگزیند علیالقاعده باید اطلاعاتش را در مورد آن مجموعه یا پذیرش مکان مربوطه ارایه دهد بنابراین اگر خدای نکرده اتفاقاتی مانند قتل، سرقت یا موضوعات خاص دیگری رخ دهد ماموران امنیتی این امکان را پیدا میکنند که با سهولت بیشتری بر این موضوع اشراف پیدا کنند اما آنچه مشخص است اینکه موضوعات امنیتی نیز در اینگونه موارد همچون اجاره خانههای یکروزه نیز رعایت نمیشود.