ممکن است هر چیزی از این "فضا" بیرون بیاید!

فرارو- یک فعال سیاسی اصلاح طلب گفت: «مشکل وضعیت کنونی ایران این است که جناح های سیاسی قادر به ایفای نقش خود در ارائه برنامه برای اداره کشور نیستند و مردم هم قاعدتا نمی دانند باید از چه کسی حمایت کنند؛ چون می خواهند از یک جناح و برنامه سیاسی حمایت و با جناح دیگری مخالفت کنند و سپس جستجو می کنند که نامزد آن جناح کیست.»

عباس عبدی تحلیل گر مسائل سیاسی در گفتگو با فرارو گفت: «تعدد نامزدها لزوما به گرم شدن انتخابات منجر نمی شود. ممکن است در انتخاباتی (مانند انتخابات کنونی در ونزوئلا) دو نامزد وجود داشته باشد و فضای انتخابات هم کاملا گرم شود و اتفاقا ممکن است در چنین انتخاباتی اگر تعداد نامزدها بیشتر شود گرمای رقابت از بین برود.»

وی ادامه داد: «این مسئله مانند این می ماند که اگر مسابقه فوتبالی میان اسپانیا و برزیل برگزار شود، جذابیت آن صد برابر بیشتر از مسابقاتی است که میان 100 تیم محلات تهران برگزار شود. بنابراین تعدد نامزدها لزوما منجر به افزایش گرمای رقابت نمی شود.»

این فعال سیاسی اصلاح طلب اظهار کرد: «آنچه در سیاست مهم است رقابت میان اشخاص نیست؛ بلکه رقابت میان جناح ها و برنامه‌ها است. آنچه که اکنون در کشور ما وجود ندارد جناح های سیاسی دارای برنامه روشن است. یعنی اگر چند جناح سیاسی در کشور وجود داشته باشد، رقابت میان آنها برای گرم شدن فضای انتخابات کفایت می کند، حتی اگر نامزد آنها مشخص نباشد.»

وی ادامه داد: «مشکل وضعیت کنونی ایران این است که جناح های سیاسی قادر به ایفای نقش خود در ارائه برنامه برای اداره کشور نیستند و مردم هم قاعدتا نمی دانند باید از چه کسی حمایت کنند؛ چون می خواهند از یک جناح و برنامه سیاسی حمایت و با جناح دیگری مخالفت کنند و سپس جستجو می کنند که نامزد آن جناح کیست.»

وی تصریح کرد: «به عبارت دیگر از روی فرد نمی توان به جناح سیاسی رسید؛ بلکه از روی جناح سیاسی و برنامه آن است که می توان به فرد رسید. لذا چون این مسئله وجود ندارد قاعدتا فضای انتخابات هم گرم نیست. هر روز افرادی به قطار نامزدی انتخابات اضافه می شوند بدون آنکه اساسا این افراد رایی داشته باشند.»

عبدی در پاسخ به این سوال که مشخص نبودن کاندیدای مورد حمایت دولت و نیز اصلاح طلبان تا چه اندازه به مبهم بودن فضای انتخابات دامن زده است؟، گفت: «این مسئله نیز در ادامه بحث قبلی است. البته جناح دولت می داند که احتمالا چه کسی را نامزد خواهد کرد؛ اما اینکه بتواند این کار را بکند یا خیر بحث دیگری است.»

وی ادامه داد: «اصلاح طبان به دلیل تناقضات و تضادهایی که در ذهنیت آنها به وجود آمده فعلا قادر به معرفی فردی که نامزد ممکنی برای حضور در انتخابات باشد نیستند و یا حداقل از زمانی که بتوانند این کار را به نحو مطلوبی انجام دهند گذشته است.»

وی افزود: «این امر نشان دهنده این واقعیت است که فضای سیاسی ایران یک فضای شکل یافته، پایدار و با ثبات نیست و حکومت باید این وضعیت را خطرناک بداند و آن را مطلوب خود نداند. یعنی گمان نکند در این فضایی که همه در وضعیت انفعال و ناشناخته گیر کردند لزوما می تواند نان خود را بپزد و تنور خود را گرم کند؛ بلکه ممکن است هر چیزی از این فضا بیرون بیاید.»

عبدی در پاسخ به این سوال که آیا کاندیدای مورد حمایت دولت برای شخص جنابعالی مشخص است؟، گفت: «دولت بر خلاف تمام گروههای 30 سال گذشته بسیار اطلاعاتی و محرمانه و تا حدی بصورت فرقه‌ای رفتار می کند. ظاهرا فقط دو سه نفر در درون دولت تصمیم گیرنده هستند و بدون آنکه کسی در جریان باشد این تصمیمات را به دیگران ابلاغ می کنند.»

وی ادامه داد: «بنابراین اگر منظور "اطلاع" باشد که بنده اطلاعی ندارم، اما از بُعد تحلیلی باید گفت دیگر چقدر باید داد بزنند که بهار می آید و ... به قول معروف: به سر مناره اشتر رود و فغان برآرد / که نهان شدستم اینجا مکنیدم آشکارا!»

عبدی در پاسخ به این سوال که اگر کاندیدای خاص مورد حمایت دولت با رد صلاحیت مواجه شود، آیا ممکن است احمدی نژاد بازی را برهم زند؟، گفت: «همه حالات ممکن است. چون وقتی در ایران می خواهید رفتاری را پیش بینی کنید باید به مبانی و اطلاعات آن رفتار آشنا باشید و اکنون چنین اطلاعاتی در دسترس نیست. به ویژه آنکه خیلی از رفتارها فردی است.»

وی ادامه داد: «اگر حزبی وجود داشت می شد رفتارهای آن را بطور نسبی پیش‌بینی کرد چون در حزب بیست، سی نفر تصمیم می گیرند و این افراد نمی توانند یک دفعه یک تصمیم خیلی عجیب و غریب بگیرند.»

وی افزود: «اما اینجا حتی هیئت دولت هم تصمیم گیرنده نیست؛ چنانکه یکی از وزیران گفته بود فرق این دولت با دولت های قبلی این است که در دولت قبلی نظرات را می پرسیدند و خود در نهایت این نظرات را جمع بندی می کردند، اما در این دولت نظرات را نمی پرسند و از ابتدا حرف خود را می زنند.»

این تحلیل گر مسائل سیاسی خاطرنشان کرد: «بنابراین در دولت که یک نهاد حقوقی است وقتی "جمع" نمی تواند تصمیم بگیرد، در حوزه سیاست آنان که اصلا تصمیم گیری جمعی وجود ندارد و کاملا فردی است و وقتی هم که فردی باشد نمی توان پیش بینی کرد و هر احتمالی ممکن است.»

عبدی گفت: «به هر حال تایید نامزد خاص مورد حمایت دولت هم برای حکومت کار بسیار سختی است. چون قبلا صلاحیت وی برای معاونت ریاست جمهوری به شکل ضمنی رد شده است، لذا اگر صلاحیت ایشان برای ریاست جمهوری تایید شود آنگاه معنای مصلحت پیش می آید و این خود مشکل آفرین می شود.»

وی ادامه داد: «معنای آن چنین خواهد بود که کسی صلاحیت ندارد ولی به عنوان مصلحت پذیرفته می‌شود و به احتمال زیاد رای هم می آورد، آنگاه کل ریاست جمهوری مصلحتی می شود. بنابراین به نظر من گیر و پیچ سیاسی در این قضیه بیشتر از آن است که اکنون به ذهن ما می آید.»

عبدی درباره تبعات فضای کنونی از این منظر که خیلی مشخص نیست چه کاندیداهایی در عرصه انتخابات حضور خواهند یافت گفت: «این شرایط مانند سوراخی است که کسی دست خود را در آن فرو می بَرد بدون آنکه بداند در آن عقرب و مار پنهان شده یا گنجی نهفته است.»

وی ادامه داد: «در سیاست عاقلانه نیست که رفتار سیاسی مانند دست کردن در سوراخی باشد که ممکن است مار در آن باشد یا گنج و شاید هم هر دوی آنها.»

وی افزود: «واقعیت سیاست ایران اکنون چنین است و نتیجه این شرایط این می شود که همه از ظن خود یار سیاست و انتخابات می شوند و چون نمی دانند رفتار مردم و جامعه چیست، همه گمان می کنند رای اول را دارند؛ در حالی که ممکن است تعداد آرای آنها به اندازه تعداد صندوق های رای هم نباشد.»

وی در پایان تاکید کرد: «یقین داشته باشید در این عدم تعیّن لزوماً چیزی مفیدی برای جامعه بیرون نخواهد آمد و این مسئله ای است که حکومت باید درباره آن به صورت جدی تجدیدنظر اساسی کند و فضای سیاست را از این وضعیت بیرون بیاورد.»