توقف تولید ریو و کاهش تولید گل و پروتون

تولید و مونتاژ برخی خودروها که درصد کمتری از آنها در داخل ساخته می شد با مشکل مواجه یا متوقف شده است. 

به گزارش سرمایه کارشناسان دلایل این کاهش تولید را عمدتاً به فشارهای اقتصادی بین المللی بر ایران مربوط می دانند. هرچند شرکت های طرف قرارداد با ایران به صورت علنی این اتفاق را تایید نکرده اند اما در عمل مشکلاتی برای شرکت های ایرانی به وجود آمده است. 

یک منبع آگاه در صنعت خودرو با اشاره به اینکه در حال حاضر تولید خودرو «ریو» در داخل کشور متوقف شده، گفت: «ریو از جمله خودروهایی بوده که حدود 10 تا 15 درصد در داخل تولید می شده و باقیمانده آن یعنی 80 تا 85 درصد آن از خارج از کشور وارد می شده که به دلیل تحریم و مشکلات باز کردن LC این قطعات دیگر به ایران وارد نمی شود.» 

وی افزود: «البته همین مشکل در مورد خودروهای دیگر وارداتی مثل گل، هیوندای و پروتون نیز وجود دارد و به همین دلیل است که خودروهای خارجی در حال حاضر فروش فوری زمانی زودتر از شهریورماه اعلام نمی کنند. برای خودروهایی مانندBMW و بنز که تعداد و مشتریان خاص خود را دارند این مشکل زیاد محسوس نیست و تنها خودروهایی که توسط مصرف کنندگان طبقه متوسط قابل خریداری بود با این مشکل مواجه شده است.» 

این مقام آگاه خاطرنشان کرد: «تیراژ تولید ریو در تولید کل محصولات خودرویی نمود چندانی ندارد اما از آنجا که خودرو در کلاس متوسط و با قیمت مناسب و کیفیت بهتری عرضه می شد حذف تولید این خودرو خرید برای اقشار درآمد متوسط را دچار مشکل کرده است.» 

وی افزود: «در مورد خودروهایی که به شکل کامل از خارج وارد می شدند ورود قطعات یدکی و لوازم جانبی باعث شده تا قیمت لوازم یدکی چنین خودروهایی با نوسان قیمت مواجه شده و حتی بسیار بالاتر از حد معمول آن برود.» 

این مقام آگاه در مورد اینکه چرا قطعات این خودروها در داخل ساخته نمی شود گفت: «این خودروها با استاندارد خاصی تولید می شوند و اگر قرار باشد با حمایت و گارانتی شرکت مادر تولید شوند باید از قطعات خاص با همان استاندارد استفاده شود بنابراین نمی توان قطعات آنها را به راحتی در داخل کشور تولید کرد. همین مشکل در مورد گازسوز کردن برخی برندهای خودرویی نیز وجود داشت که شرکت اصلی تولیدکننده اجازه گازسوز کردن این خودروها را نداده است.»
 
- تولید خودرو از برنامه عقب تر است 
در حالی که بر اساس برنامه ریزی های انجام شده قرار است امسال خودروسازان بیش از یک میلیون و 200 هزار دستگاه خودرو در کشور تولید کنند اما آمار تولید انواع خودرو سواری، وانت و تجاری) در سه ماهه اول سال 87 در شرکت های خودروساز تحت پوشش سازمان گسترش صنایع (در دو گروه ایران خودرو و سایپا) حاکی از آن است که در مجموع 251659 دستگاه که سهم گروه سایپا از تولید 55 درصد و ایران خودرو 45 درصد بوده است. این میزان تولید که نشان هنده تحقق 98 درصد از تولید مدت مشابه سال گذشته است، کاهش دو درصدی تولید را نشان می دهد. این در حالی است که تولید خودرو طی ماه های فروردین 13درصد و اردیبهشت سه درصد کاهش یافته بود.

 - برنامه های تولید در سال جاری
 این در حالی است که بر اساس برنامه تولید، ایران خودرو باید امسال حدود 620 هزار و 12 دستگاه انواع خودرو سواری و وانت تولید کند و شرکت سایپا نیز امسال برای تولید حدود 294 هزار و 744 دستگاه خودرو برنامه ریزی کرده است. از طرفی در گروه پارس خودرو نیز امسال حدود 240 هزار دستگاه تولید خواهد شد. این برنامه برای شرکت هایی مثل ایران خودرو دیزل 18 هزار و 430 دستگاه، سایپا دیزل 11 هزار و 646 دستگاه و زامیاد 79 هزار و 294 دستگاه خواهد بود. به این ترتیب در گروه ایران خودرو شامل ایران خودرو و ایران خودرو دیزل باید حدود 638 هزار و 442 دستگاه خودرو و در گروه سایپا شامل سایپا، پارس خودرو، سایپا دیزل و زامیاد حدود 625 هزار و 684 دستگاه تولید می شود. 

- آیا تولید افزایش می یابد 
این در حالی است که حتی با توجه به افزایش ظرفیت های احتمالی و وضعیتی که خودروسازان خصوصی خواهند داشت، پیش بینی شده بود که امسال در نگاهی خوش بینانه تولید خودرو به یک میلیون و 500 تا 600 هزار دستگاه برسد و از رکورد سال گذشته پیشی بگیرد. تولید خودرو در سال گذشته یک میلیون و 146 هزار و 705 دستگاه بود که اگر خودروسازان بتوانند به برنامه تولیدشان برسند، رشدی بین پنج تا 35 درصدی خواهند داشت اما به نظر می رسد در سه ماهه اول امسال مشکلات متعددی برای خودروسازان به وجود آمده که رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده را با مشکل مواجه می کند به طوری که علاوه بر دشواری تولید برای قطعه سازان داخلی، تامین قطعات برخی از خودرو ها از خارج نیز به سختی امکان پذیر شده است.
 
این معضل که ناشی از اعمال تحریم های اقتصادی و محدودیت همکاری های بانکی با خارج از کشور است از اواخر سال گذشته و در سه ماهه ابتدای امسال تاثیر نامطلوبی بر روند تولید خودروسازان گذاشته است به طوری که خودروسازان داخلی هنوز نتوانسته اند تعهدات سال گذشته خود را پوشش دهند.
 
- کاهش تولید خودروهای مونتاژی 
گرچه فشار کاهش تولید در شرکت ایران خودرو بیشتر احساس می شد اما در ماه های اخیر این نگرانی در بین مدیران شرکت سایپا نیز ایجاد شده است به طوری که یک مقام مسوول در سایپا اعلام می کند: «روند فروش نقدی برخی از محصولات این شرکت متوقف شده و احتمال اینکه در روند تحویل تعهدات قبلی نیز مشکل به وجود آید ،زیاد است.»
 
وی می گوید: «این نگرانی در مورد خودروهایی مانند ریو، زانتیا و دیگر محصولاتی که وابستگی بیشتری به قطعات خارجی دارند بیشتر است و التهاب به وجود آمده در بازار برخی از این محصولات به همین دلیل است.» وی تصریح می کند: «طی ماه های اخیر ایجاد مشکل در روند تامین قطعه از خارج از کشور مشکلاتی را برای شرکت های خودروساز ایجاد کرده و بیشترین تاثیر را برروند تولید و عقب ماندن از برنامه ها گذاشته است.» 

- قطعه سازان نگران تولید 
از سوی دیگر قطعه سازان کشور نیز به صراحت عنوان می کنند که در شرایط فعلی دیگر امکان تولید قطعه بر اساس قیمت های مندرج در قراردادهای شان را ندارند. این معضل از اواخر اسفند سال گذشته و به ویژه با آغاز سال 1387 بحران کم سابقه ای گریبان قطعه سازان را گرفته و طبق آخرین اخبار تعداد زیادی از آنها به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه تعطیل شده اند.

از طرفی قطعه سازان با توجه به افزایش هزینه های تولید و کاهش قدرت خرید مصرف کنندگان از یک سو و تاکید دولت بر عدم افزایش قیمت محصولات قطعه سازان از سوی دیگر، نیاز به سیاستگذاری های عملی و جدید برای نجات شرکت های خصوصی از بحران به وجود آمده را مورد تاکید قرار می دهند. معضل افزایش قیمت مواد اولیه در بازار های داخلی و خارجی باعث شده تا قیمت تمام شده قطعات از قیمت تعیین شده در قراردادها بالاتر رود. به طوری که این عامل در ماه های اخیر سبب شده تا تحویل قطعه از سوی آنان به شرکت های خودروساز با تاخیر مواجه شود و این مساله تاثیر نامطلوبی بر روند تولید خودروسازان داشته است.