وبسایت خبری - تحلیلی فرارو farau.com | @fararunews "راه حل پرونده هستهای ایران را باید خارج از شورای امنیت سازمان ملل و در قالب همکاری و التزام متقابل و در چهارچوب یک استراتژی سهوجهی جستجو کرد که وجوه آن به مذاکرات هستهای، مسائل ایران و آمریکا و ترتیبات امنیتی منطقه خلیج فارس مربوط میشود... برخورد قلدرمآبانه و تقابلی با مساله هستهای ایران موجب خسارات و پشیمانی غیرضروری خواهد شد؛ ضمن اینکه موجب توقف برنامههای هستهای ایران نیز نخواهد شد."
این جملات آخرین اظهارات دیپلماتیک دیپلماتی است که زمانی نهچنداندور بهعنوان عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای ایران و سخنگوی این تیم به دیدار دیپلماتهای غربی میرفت و با ایشان به مذاکره مینشست تا راهحلی برای برونرفت از بحرانی که سالهاست عرصه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را درگیر خود کردهاست، بیابد. حسین موسویان در نخستین شب سال 1386 در ژنو این اظهارات را در "مرکز مطالعات سیاستهای امنیتی ژنو" بر زبان آورد، بیآنکه بداند سالی که در پیش روی دارد، پرفرازونشیبترین سالهای زندگی اوست.
بازداشت موسویان توسط وزارت اطلاعات
چهل روز پس از آن سخنرانی و در روز دوشنبه دهم اردیبهشت، موسویان توسط مأموران وزارت اطلاعات بازداشت شد. رسانههای داخلی دو روز پس از دستگیری موسویان، به نقل از منابع غیررسمی خبر بازداشت این دیپلمات هستهای را در سطح محدودی منتشر کردند. خبرگزاری فارس در آن ایام، علت دستگیری موسویان را انتقال اطلاعات محرمانه به کشورهای غربی ذکر کردهبود. در همین حال، روزنامههای منتقد دولت در تشریح این دستگیری اعلام کردند که در حکم بازداشت موسویان عبارت "بازداشت موقت دهروزه" درج شده بودهاست. و همینگونه هم شد: موسویان نه روز بعد به قید وثیقه دویستمیلیونتومانی آزاد شد و پروندهاش مفتوح در دستگاه قضا ماند تا هشت ماه بعد منجر به صدور حکمی شود که از سوی ناظران به عرصه کارزار دو جناح عمده سیاسی کشور مبدل گردد.
در آن ایام گفته شدهبود که شخصیتهای مختلف نظام ازجمله آیتالله هاشمی رفسنجانی، حججاسلام روحانی، خاتمی و کروبی رایزنی فراوانی کردهاند تا موسویان به قید ضمانت از حبس دربیاید.
گمانه اولیه روزنامههای اصلاحطلب در علت بازداشت حسین موسویان، اتهام اقتصادی بود؛ چراکه پیش از او عضو دیگر تیم سابق مذاکرهکننده هستهای ـ سیروس ناصری ـ به اتهام ارتباط با شرکت کیش اورینتال مورد مؤاخذه قرار گرفتهبود. با این حال، خبرگزاریهای رسمی جمهوری اسلامی، خیلی زود عنوان کردند که بازداشت موسویان مرتبط با پرونده هستهای بودهاست. فارس اعلام کرد که موسویان "به خاطر يكسري ارتباطات با عوامل خارجي و تبادل اطلاعات با آنها دستگير و بازداشت شدهاست. موسويان احتمالا درخصوص مسائل هستهاي با خارجيها يكسري تبادل اطلاعات داشته است و اتهام جاسوسي درباره وي مطرح است."
اما اعلام رسمی خبر بازداشت دیپلمات سابق هسته ای، نخستین بار از سوی محمدعلی حسینی ـ سخنگوی وزارت امور خارجه ـ در جلسه هفتگی وی با خبرنگاران در تاریخ شانزدهم اردیبهشت اعلام شد. آقای حسینی در آن جلسه، ضمن تأیید این خبر اعلام کرد که موسویان در اختیار وزارت اطلاعات است و از خبرنگاران خواست تا تکمیل این موضوع و اعلام نتایج تحقیقات از پرداختن به این موضوع خودداری کنند.
اولین واکنشها به دستگیری موسویان اما نمایندگان مجلس شورای اسلامی در واکنش به بازداشت عضو سابق تیم هستهای، وزیر اطلاعات را به مجلس فراخواندند تا در کمیسیون امنیت ملی درباره علت بازداشت موسویان پاسخگو باشد. محسنی اژه ای هم در پاسخ، ضمن امنیتی خواندن پرونده موسویان اعلام کرد که "پرونده وي فعلا در مرحله تحقيقات مقدماتي است و تقريبا مراحل نهايي بازجويي اش را مي گذراند که فکر مي کنم به زودي قرار بازداشت موقت او را قاضي پرونده به قرار وثيقه تبديل کند." و موسویان نه روز پس از بازداشت آزاد شد.
ماههای پس از آزادی به قید وثیقه موسویان، در سکوت جامعه خبری سپری شد. در این بین، هر از چندی از سوی رسانه های مختلف، گمانه هایی درباره اتهامات موسویان و نیز ارائه جزئیاتی از این پرونده منتشر شد. همچنانکه سایت خبری "الف" در تحلیل بازداشت موسویان نوشت که "مهمترین اتهام موسویان، درباره یک سری اسنادی بوده که در اختیار انگلیسیها قرار داده و درنهایت به دست سرویس امنیتی MI6 انگلیس افتادهاست. این اسناد در مورد پایگاههای نظامی امنیت ایران در اروپا بوده که طی بخشنامهای به آنان توصیههایی شدهبود که در زمان حمله احتمالی آمریکا به ایران چه اقدامات و تصمیمهای باید اتخاذ کنند. این گزارش که سه نسخه بودهاست؛ یکی در اختیار آقای حسن روحانی، دیگری در اختیار آقای علی یونسی و آخری هم در دست حسین موسویان بودهاست. بعدها مشخص شد که نسخهای که در دستان موسویان بوده در اختیار انگلیسیها قرار گرفتهاست."
پرونده موسویان؛ کارزار دو جناح سیاسی آیتالله هاشمی رفسنجانی در واکنش به بازداشت موسویان، به گفتن همین یک جمله اکتفا کرد که "حقیقت بهزودی معلوم میشود." اما با گذشت چهار ماه از تشکیل پرونده موسویان، حسن روحانی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی در واکنش به اخبار مربوط به این پرونده که عموما در جهت تبیین اتهام جاسوسی موسویان برای غربیها بود، پس از چند ماه سکوت به پشتیبانی از کارمند سابق خود برآمد و اخبار برخی خبرگزاریها را "دروغ محض و غیرمنصفانه" خواند. روحانی گفت که "به زودی ابعاد پرونده مذکور و بسیاری از مسائل روشن خواهد شد."
پرونده موسویان در قوه قضائیه در حال رسیدگی بود. در این میان موافقان او همواره بر بیگناهی او تأکید کرده و درمقابل مخالفانش که در اردوگاه دولت اصولگرا صفآرایی کردهبودند، بر جاسوسی موسویان برای انگلیسیها پا میفشردند. در همین حال، منابع آگاه از صدور حکم موسویان تا پایان آبانماه خبر دادند.
اما اواخر آبان ماه، سیدحسین موسویان، معاون دبیرکل اسبق شورای عالی امنیت، در کنار آیتالله هاشمی رفسنجانی و حسن روحانی میهمان "همایش اتحادملی، راهبردها و سیاستها" بود. حضور موسویان برای نخستین بار از زمان دستگیری در صف اول مهمانان این همایش، اقدامی بود که بلافاصله توسط رئیس دولت نهم واکنشی سخت دید. در همان روز سخنان آتشین رئیسجمهور در جمع دانشجویان دانشگاه علموصنعت، افکار عمومی را نسبت به اهمیت پرونده موسویان که دیگر نه پروندهای امنیتی و حقوقی که به محل کارزار تمامعیار دو جناح رقیب در عرصه سیاسی ایران تبدیل شدهبود، آگاه کرد.
آقای احمدینژاد اعلام کرد که "ما سنگربهسنگر در حال رسيدگي به اقتصاد هستيم. از پنجاه كانال به ما فشار آوردند و گفتند "شما چرا ديگران را تحريك ميكنيد و بدانيد كه جنگ حتمي است" حتي كار را به جايي رساندند كه جاسوس فرستادند و اطلاعات درون سيستم را به طور منظم به آنان گزارش ميداد، البته اگر اين جاسوس به دادگاه هم برود، مطمئن باشيد به قاضي فشار ميآورند كه جاسوس را تبرئه كند، اما آنان بدانند كه عدالت ملت اجازه اين كار را نميدهد و ما نيز با تمام وجود در حال مبارزه با مافيا هستيم."
این سخنان احمدینژاد در آستانه صدور حکم حسین موسویان، با واکنشهای مختلف دو جناح درگیر در این موضوع مواجه شد. وزیر اطلاعات دولت نهم در تکمیل سخنان رئیسجمهور از احراز اتهام جاسوسی موسویان سخن گفت. آقای محسنی اژهای وزير اطلاعات گفت: «اتهام موسويان مبني بر ارائه اطلاعات به افراد بيگانه از جمله سفارت انگلستان از نظر وزارت اطلاعات اثبات شدهاست.» وی همچنین تلویحا از فشارها بر قاضی صادرکننده رأی که رئیسجمهور عنوان کردهبود، سخن گفت و اعلام کرد: «با قاضي پرونده تماس گرفته شده و تقاضاهايي هم از وي شدهاست.»
از سوی دیگر حسن روحانی، در نقدی صریح به سخنان رئیس قوه مجریه اظهار داشت: «هر فردی در کشور ما تحت هر عنوانی غیر از دستگاه صالحه قضایی نمیتواند در اینخصوص به اظهار نظر بپردازد.» روحانی همچنین، در مورد تهدید به اعلام اسامی کسانی که در پرونده هستهای سنگاندازی و جاسوسی میکنند، نیز گفت: «لیست را اعلام کنند. چرا اعلام نمیکنند؟ اگر کسی سنگاندازی میکند، مرجع رسیدگی آن کیست؟ باید پرونده را به دستگاه قضایی بدهند که بررسی کند و سپس اعلام کنند. دستگاه مجری حق ندارد کسی را متهم کند. اگر مدرکی دارند باید به قوه قضاییه بدهند تا پس از بررسی اعلام کنند. ولی ما سر را میبریم، بعد محاکمه میکنیم.»
دراین میان، قوه قضاییه نیز از زبان رئیس کل دادگستری استان تهران به سخنان اخیر وزیر اطلاعات درباره محرز بودن جرم جاسوسی حسین موسویان به شدت انتقاد کرد. علیرضا آوایی درباره اظهارات اخیر مطرح شده درخصوص پرونده موسویان که از سوی مسئولان قوه مجریه از وی به عنوان "جاسوس هستهای" نام برده میشود، گفت: «در مورد پروندههایی که جنبه امنیتی دارند، معمولا وزارت اطلاعات تشکیل پرونده میدهد اما بنا نیست تصمیم را هم وزارت اطلاعات بگیرد بلکه این قاضی است که باید رای نهایی را صادر کند. اگر این گونه نبود قانون اجازه میداد وزارت اطلاعات، رای هم صادر کند.»
حکم برائت موسویان از اتهام جاسوسی اما روز ششم آذرماه، سخنگوی قوه قضائیه خبر از تبرئه حسین موسویان از دو اتهام جاسوسی و نیز نگهداری اسناد محرمانه خبر داد. عليرضا جمشيدي در نشست خبري خود با بيان اينكه پرونده موسويان مراحل نهايي را در دادسرا طي ميكند، گفت: «سه اتهام جاسوسي، نگهداري اسناد محرمانه و تبليغ عليه نظام متوجه موسويان بود كه در دو مورد اول، دادسرا وي را بيگناه شناخته و درباره اتهام تبليغ عليه نظام تا اين مرحله از پرونده، وي گناهكار شناخته شدهاست.»
این اظهارات در روز بعد با واکنش مسئولان دولت مواجه شد. رئيسجمهور روز پس از انتشار حکم تبرئه موسویان در حاشیه هیئت دولت گفت: «ما خواستار انتشار متن اطلاعات و صحبتهايي هستيم كه اين فرد در ديدار با بيگانگان اظهار داشته است... وقتي كه اطلاعاتي به غير ملت ايران داده ميشود و آنها در جريان هستند، پس اجازه بدهيد متن اطلاعات و صحبتهايي كه اين فرد در 10 و 15 جلسهاي كه با بيگانگان داشته است، منتشر شود تا خود مردم قضاوت كنند.»
همچنین وزیر اطلاعات، بار دیگر بر مجرمیت موسویان صحه گذاشت و اعلام کرد از نظر وزارت اطلاعات قضیه جاسوسی موسویان محرز و قابل اثبات است.
آقای اژهای گفت: «امروز می بینیم دستگاه قضایی عنوان اتهام موسویان را تبلیغ علیه نظام و امنیت ملی عنوان کرده که این تشخیص دستگاه قضایی فصل الخطاب است.»
اما درمقابل گروه های سیاسی دیگر از این حکم استقبال کردند.
پرونده همچنان در جریان استروز پس از اظهارات رئیس جمهور، پرونده حسین موسویان، معاون سابق مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با وارد شدن سعید مرتضوی دادستان تهران وارد مرحله جدیدی شد. دو روز پس از آن که سخنگوی قوه قضائیه اعلام کرد که موسویان از دو اتهام جاسوسی و نیز نگهداری اسناد محرمانه تبرئه شده اما پروندهاش درخصوص تبلیغ علیه نظام همچنان مفتوح است، قاضی سعید مرتضوی با نقض این حکم، دستور به ادامه تعقیب این دیپلمات سابق هستهای داد.
در بیانیه دادستانی آمده بود که "دادستان تهران در اين اظهارنظر با توجه به عناوين اتهامي و موضوعات مطروحه به صلاحيت رسيدگي بازپرس در تحقيقات مقدماتي اشاره و با توجه به ايرادات شكلي و ماهوي و نقص تحقيقات قرار صادره توسط معاونت امنيت دادسرا را نقض نمود."
آقای مرتضوی همچنین، به وزارت اطلاعات اعلام کرد که "تا زمان رسيدگي نهايي و قطعيت دادنامه، از افشای هرگونه اطلاعاتي در این خصوص خودداری کند."
به این شکل، پرونده سیدحسین موسویان، دیپلمات ارشد هستهای جمهوری اسلامی ایران همچنان مفتوح ماند تا تحولات آینده، گرههای این پرونده سیاسی بزرگ سال را بازگشایی کنند.
پس از اعلام حکم تبرئه موسویان از اتهام جاسوسی، خبرگزاری مهر شرح مفصلی از زندگی این دیپلمات سابق را به این شرح منتشر کرد:
موسویان کیست؟ سیدحسین موسویان در سال 1336 در یک خانواده مذهبی و متمول در کاشان به دنیا آمد. پدرش از تجار بزرگ فرش کاشان بود. در سال 1355 برای تحصیل به کالیفرنیای آمریکا رفت و اولین فعالیت سیاسی خود را در انجمن های اسلامی دانشجویان ایرانی در آمریکا آغاز کرد. او در سال 1356 مسئول شاخه انجمن اسلامی دانشجویان در شهر ساکرامنتوی کالیفرنیا شد.
یک ترم به پایان دوره مهندسی در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا داشت که با اوج گیری انقلاب در سال 1357 و پس از هماهنگی با دفتر حضرت امام خمینی (ره) در پاریس به ایران بازگشت. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 57 بلافاصله با پیوستن به حزب جمهوری اسلامی، فعالیتهای سیاسی خود در داخل کشور را آغاز کرد.
موسویان در فروردین 1360 به فرمان شهید دکتر بهشتی، مسئولیت روزنامه انگلیسی زبان تهرانتایمز را برعهده گرفت و تا سال 1369 عهده دار این مسئولیت بود. وی توانست روزنامه را از امکانات ضروری همچون کادر مناسب، امکانات فنی و ساختمان بهرهمند ساخته و بهعنوان یک روزنامه مطرح در سطح جهان تثبیت نماید.
در سال 1361 بهعنوان اولین نیروهای مدیریتی و در خدمت حضرات آیات جنتی، امامی کاشانی، و شرعی در راهاندازی سازمان تبلیغات اسلامی نقش کلیدی ایفا کرد. او بهعنوان معاون آیتالله جنتی ریاست سازمان تبلیغات اسلامی در امور بودجه، تشکیلات و برنامهریزی توانست ساختار سازمانی و تشکیلات دفتر مرکزی و کلیه دفاتر استانها و شهرستانهای سازمان تبلیغات اسلامی را تدوین و همچنین برنامهها، شرح وظایف و آئیننامههای اجرایی به همراه بودجه آنها را تنظیم کند .
گفتنی است برادر کوچکترش سیدعباس موسویان، مسئول ستاد نمازجمعه کاشان و فرمانده ستاد تبلیغات جبهه و جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در غرب کشور در سال 1362 در عملیات والفجر 4 به فیض شهادت رسید.
پس از تاسیس مرکز احیای اندیشه های اسلامی توسط وزیر ارشاد وقت برای تمرکز و انسجام فعالیت نشریات به زبان خارجی، موسویان از سوی مدیران نشریات خارجیزبان کلیه سازمانها و نهادهای انقلاب؛ بهعنوان مسئول این مرکز انتخاب شد و اولین بودجه مرکز هم توسط حضرت امام خمینی (ره) پرداخت گردید.
وی در سال 1364 از سوی آیتالله هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی بهعنوان مدیرکل اداری و مالی، سرپرست ادارات کل و رئیس سازمان اداری مجلس شورای اسلامی منصوب شد و تا سال 67 در آنجا خدمت نمود. وی ساختار سازمانی جدیدی برای امور اجرایی مجلس پیریزی کرد که تا امروز بهنام سازمان اداری مجلس شورای اسلامی معتبر است.
موسویان در سال 1364 نیز در جمع حضرات آیات آذری قمی، راستی کاشانی، خزعلی و شخصیتهایی همچون حبیبالله عسکراولادی، احمد توکلی، مرتضی نبوی، اسدالله بادامچیان، محمد نهاوندیان و جواد لاریجانی بهعنوان بنیانگذاران روزنامه رسالت حضور یافت و تا سال 69 که عازم ماموریت آلمان شد در شورای مرکزی روزنامه رسالت فعالیت داشت.
وی در سال 1367 پس از انتقال به وزارت خارجه، رئیس اداره اول غرب اروپا شد و در سال 1368 توسط دکتر ولایتی بهعنوان مدیرکل غرب اروپا منصوب شد. او همچنین از سوی حجتالاسلاموالمسلمین کروبی در سال 1367 به سمت مشاور رئیس بنیاد شهید انقلاب اسلامی منصوب گردید. ضمن اینکه موسویان در سال 1368 از سوی آیتالله یزدی رئیس قوه قضائیه بهعنوان نماینده قوه قضائیه در شورای صداوسیما منصوب شد.
او در سال 1369 و بعد از اتحاد دو آلمان بهعنوان اولین سفیر ایران در آلمان متحد عازم بن شد. دوران ماموریت وی را میتوان دوران تحولات عمده در روابط ایران و آلمان بعد از انقلاب اسلامی دانست. کمیسیونهای مشترک اقتصادی، فرهنگی، محیط زیست و حملونقل بین دو کشور در این دوران شکل گرفت و روابط اقتصادی ایران و آلمان به رقم بیسابقه 10 میلیارد مارک رسید. برای اولین بار روابط با یک کشور اروپایی در سطح سران شکل گرفت و اولین روابط امنیتی ایران با یک کشور اروپایی عضو ناتو به طور رسمی نیز برقرار شد.
بیمه دولتی هرمس آلمان برای اولین بار سقف اعتبارات خود برای ایران را نامحدود اعلام کرد؛ بهطوریکه آلمان در سال 1371 تا 1373 بالغ بر 15 میلیارد مارک اعتبار برای پروژههای بازسازی ایران بعد از جنگ تامین نمود. در سال 1373 بدهیهای ایران به کشورهای مختلف جهان باعث مسدود شدن کلیه اعتبارات خارجی برای ایران شد. همان زمان واشنگتن اعلام نمود اینجا نقطهای است که میتوان گلوی ایران را فشرد. در شرایطی که آمریکا به هیچ کشوری اجازه نمیداد نسبت به استمهال بدهیهای ایران اقدام کند، آلمان بهعنوان پیشقدم بدهیهای ایران را استمهال کرد. با استمهال بدهیها از سوی آلمان، بلافاصله سایر کشورهای اروپایی و غیراروپایی نیز بدهیها را استمهال کردند و بدینترتیب بنبست اقتصادی ایران شکسته شد.
درعینحال موسویان در دوران ماموریت خود با تنشها و چالشهای فراوان و بیسابقهای همچون حادثه میکونوس، دستگیری اتباع آلمانی در ایران، ماجرای فرج سرکوهی و.... برای مقابله با پروندهسازیهای غرب علیه ایران مواجه بود.
مهندس مجتبی هاشمی ثمره مدیرکل بازرسی و ارزشیابی وزارت خارجه (مشاور فعلی دکتر احمدینژاد) در سال 1375 برای ارزیابی عملکرد موسویان با هیئتی عازم آلمان شد و بعد از یک ماه بررسی، طی گزارشی به وزیر خارجه عملکرد موسویان را الگوی مناسبی برای سایر نمایندگیهای ایران در خارج از کشور اعلام نمود و آقای ولایتی وزیر خارجه نیز طی نامهای از موسویان تقدیر کرد و اینگونه نوشت : «گزارش هیئت بازرسی از سفارت جمهوری اسلامی ایران در بن حکایت از درایت، تدبیر، پشتکار، دلسوزی و موفقیت جنابعالی در بخشهای مختلف کار اعم از سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و مطبوعاتی داشته..."
موسویان در سال 1376 به کشور بازگشت. دوران ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی از سوی دبیر شورای عالی امنیت ملی به سمت مسئول کمیته سیاست خارجی شورای عالی امنیت ملی منصوب شد. در سال 1382 با آغاز بحران هستهای، موسویان سخنگوی پرونده هستهای ایران و عضو تیم مذاکرات هستهای بود. وی در آن دوران در جلسات بحران افغانستان، بحران عراق و بحران هستهای در دبیرخانه حضور فعال داشت. تیم هستهای ایران در اواخر این مقطع توانست ضمن باز کردن پلمپ تأسیسات و شکستن تعلیق با تاکید پروژه ucf اصفهان، استمرار فعالیت آب سنگین اراک و پیشرفت نسبی در سایت غنیسازی نطنز از ارجاع پرونده به شورای امنیت سازمان ملل جلوگیری کند .
با انتخاب دکتر احمدینژاد به ریاست جمهوری، شورای عالی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام متشکل از آیتالله هاشمی رفسنجانی، سیدمحمد خاتمی و دکتر حسن روحانی تشکیل شد و موسویان بهعنوان معاون بینالملل این مرکز از سوی دکتر روحانی و سپس بهعنوان مشاور سیاست خارجی دبیر شورای عالی امنیت ملی (دکتر علی لاریجانی) منصوب شد که تا زمان استعفای دکتر لاریجانی نیز این مسئولیت ادامه داشت.
او در کار دیپلماسی از مدیران باسابقه و دیپلماتهای ارشد وزارت خارجه محسوب میگردد. گفته میشود که دکتر احمدینژاد رئیسجمهوری هم در اولین روزهای بعد از انتخابات ریاست جمهوری نهم از وی بهعنوان یکی از پنج کاندید وزارت خارجه، برنامه سیاست خارجی خواستهبود.
موسویان در جایگاه معاونت بینالملل مرکز تحقیقات از نیمه دوم سال 84 طی گزارشات راهبردی برای کلیه مسئولین کشور، به تجزیه و تحلیل مسائل هستهای پرداخت و با حضور در مجامع و سمینارهای بینالمللی در داخل و خارج کشور از حقوق هستهای ایران دفاع کرد.
وی دارای دکترای روابط بینالملل از دانشگاه کنت ( Kent) انگلستان، فوقلیسانس روابط بینالملل از دانشگاه تهران، مهندسی صنایع از دانشگاه علموصنعت و فوقدیپلم ریاضیات و علوم از سیتیکالج کالیفرنیای آمریکاست. وی در سال 1359 به مدت یک سال به تحصیل علوم دینی پرداخت. ضمن اینکه در سال 1362 اولین کتاب زندگی حضرت امام خمینی(ره) را به زبان انگلیسی تالیف و تدوین نمود و در اروپا به چاپ رساند . در سال 1375 آراء و افکار اسلامشناسان آلمان را به رشته تحریر در آورد. در سال 1385 کتاب " چالشهای ایران و غرب – بررسی روابط ایران و آلمان " را منتشر کرد.