فرارو- روزهای انتخاب رشته داوطلبان کنکور سراسری آغاز شده است؛ کنکوری‌هایی که هر یک در جایی از ایران درس خوانده‌اند، امروز با اعداد و ارقام سرو کله می‌زنند که به تعبیر مردم سرنوشت آنها را معین خواهد کرد. دانش‌آموزانی که با اختلاف‌ فاحش از نظر دسترسی به امکانات آموزشی هریک به سوالات یکسانی پاسخ داده اند و حال باید رشته آینده خود را انتخاب کنند. رشته‌ای که از نظر آنها بسیار مهم است و آینده زندگی‌شان را رقم خواهد شد.
به گزارش فرارو، بر کسی پوشیده نیست هرچه باشد نمره امروز آنها ماحصل تبعیض‌های ریز و درشت موجود در شهر و دیارشان و کوشش هریک از آنها بوده که بتواند با انتخاب رشته‌ای درست فرصت‌های علمی و اقتصادی جدیدی پیش‌رویشان قرار دهد.

دفترچه انتخاب رشته امسال اما هنوز با عدالت فاصله داشت؛ هرچند اگر با سالیان قبل مقایسه کنیم رضایت بخش است اما همچنان ناعادلانه است و بوی خوبی از آن به مشام نمی‌رسد. اگر بخواهیم ساده بگوییم هنوز رنگ و بوی سهمیه بندی جنسیتی در دفترچه احساس می‌شود و نمی‌توان منکر آن شد.


سهمیه بندی ظرفیت پذیرش دانشگاه در سال جاری به دو نحوه علیه دختران تبعیض آمیز بود و آنها را از امتیازات و حقوقی محروم می‌کرد. شکل نخست آن اختصاص سهیمه و ظرفیتی ویژه‌ای برای آقایان است. یعنی صندلی‌هایی که تنها مردان برای تصاحب آن با یکدیگر رقابت می‌کنند. شواهد و آمارها نشان می‌دهد هرچند در برخی از دانشگاه‌ها این وضعیت برای زنان نیز وجود دارد اما تعداد صندلی‌هایی که در دانشگاه‌های دو جنسیتی تنها میان مردان به رقابت گذاشته می‌شود بسیار بیشتر است.


نوع دوم سیاست‌های تبعیض آمیز به اختصاص سهیمه 50 درصدی میان زنان و مردان است. یعنی در برخی از دانشگاه‌ها، در اعلام ظرفیت مشخص شده است که نیمی از ظرفیت به مردان و نیم دیگری به زنان اختصاص خواهد یافت. مثلا در دفترچه آمده است ظرفیت رشته‌ای 20 نفر است که 10 نفر مرد و نفر زن، پذیرش خواهند شد. در این نوع سهمیه بندی‌، هرچند صورت و ظاهری عدالتخواهانه به خود گرفته است اما ماجرا زمانی ابعاد ناعادلانه به خود خواهد گرفت که بدانیم میانگین نمره دختران در کنکور بهتر از پسران است و تعیین سهمیه 50 درصدی یعنی نمره آخرین نفر قبول شده پسر بیشتر از آخرین نفر قبول شده در میان دختران خواهد شد.


بررسی‌های فرارو نشان می‎دهد اگر رشته‌هایی مانند تربیت بدنی را کنار بگذاریم و اگر دانشگاه‌های تک جنسیتی را نیز در نظر نگیریم بازهم ظرفیت‌ها علیه دختران است. وجود این سیاست ناعادلانه در دانشگاه‌های مادر بیشتر توی ذوق می‌زند. دانشگاه‌هایی که امید همه کنکوری‌هاست و دوست دارند تحصیلات دانشگاهی خود را در هریک از آنها سپری کنند.


صندلی‌های دانشگاه‌ها باید رقابتی باشند، نه سهمیه‌ای
اما دانش آموزان و کنکوری‌ها انتظار دارند صندلی‌های دانشگاه رقابتی باشد و هر فرد که بیشترین توانایی علمی را داشت مجوز ورود و نشستن روی صندلی را کسب کند. اما اگر سهیمه‌ای باشد گویی نیروی خارجی، امتیازی را برای ویژگی‌های ذاتی و فیزیولوژیک فرد، یعنی مرد یا زن بودن آن در نظر گرفته است.