یادداشت دریافتی- رضا طالعی فر؛ بالاخره پس از کش و قوس های فراوان، مباحاث و جلسات بی فایده بین طرفین ایرانی و سعودی، حج تمتع 95 بنا به گفته مسوولان مربوطه بصورت رسمی لغو شد. حال با لغو این مراسم مهم و پرفیض و برکت، این سوال مطرح می شود که در پی این لغو، طرفین دچار چه ضرر و زیان هایی می شوند؟

برای بررسی بیشتر در این مجال ضرر و زیان طرفین را بررسی می نماییم.

ضرر سعودی ها:
1. پادشاهان و حکمرانان عربستان از دیرباز سعی در القای این باور در میان کلیه مسلمانان اعم از سنی و شیعه دارند که مرکز فرمانروایی و تصمیم گیری دین مبین اسلام و بیش از یک میلیارد نفر از پیروانش، آل سعود است. لذا عدم قبول شرایط فعلی حج از سوی طرف ایرانی نشان از این مهم دارد که فرمانروایی بر عالم اسلام و قبولاندن تصمیمات ظالمانه و غیر منطقی به سایر دول اسلامی صرفا وهم و خیالی بیش نیست و چه بسا با ادامه این روند سایر کشورهای مسلمان نیز به تبعیت از ایران در سال های بعد حج عزتمندانه را از طرف سعودی طلب نمایند و با گذاشتن شرط و شروط حاضر به انجام مناسک حج شوند.

2. ضررهای اقتصادی حاصل از عدم حضور زائران ایرانی در مناسک حج عددی نیست که به راحتی بتوان از آن گذشت. (در این خصوص به نقل از وگاه شبکه خبری «سی.‌ان.‌ان »: عربستان سعودی از مسیر جهانگردی مذهبی حدود ۱۸ میلیارد دلار در سال درآمد دارد و ایرانیان نیز یکی از بزرگترین گروه‌های زائران را با جمعیتی حدود ۶۰ هزار نفر شکل می‌دهند). آنهم در شرایطی که عربستان با 3 معضل جدی کمبود درآمدهای نفتی، جنگ یمن و جنگ سوریه گریبانگیر است و نوعا کسری بودجه جدی را در اوضاع و احوال مالی اش تجربه می نماید.

3. ضرر دیگر وارد شده به طرف سعودی را می توان به بعد رسانه ای نسبت داد. در واقع اینکه کشور مقتدر و بزرگی همچون ایران به عنوان مرکز تشیع مسلمانان بر اثر مسایل و اغراضات سیاسی نتواند از برکات موسم حج استفاده نماید، به وجهه بین المللی آل سعود ضربه مهلکی وارد می کند چرا که حکمرانان این رژیم همیشه بر این نکته تاکید کرده اند که مسایل سیاسی را در مسایل مذهبی و علی الخصوص موسوم جهانی حج دخالت نمی دهند و لذا محروم کردن طرف ایرانی از داشتن حجی عزتمند، منافی این دیدگاه طرف سعودی است.

حتی در این خصوص فشارهای وارده به دستگاه عظیم و طویل رسانه ای عربستان به حدی بوده است که در روزهای اخیر  مقامات دربار سعودی به رسانه ها اخطار داده اند که هرگونه خبر یا تحلیلی خارج از چارچوب عنوان شده، منجر به برخوردهای شدید با آنها خواهد شد.

ضرر ایرانی ها:
1. اولین و مهمترین ضرر از لغو حج 95، محروم شدن ایرانی ها و عشاق از انجام این مناسک پرفیض و برکت و دور ماندن از اماکن نورانی همچون کعبه و مسجدالحرام، مسجد النبی، قبرستان بقیع، غار حرا و سایر مراکز مذهبی مکه و مدینه است. شهرهایی که جای جای آن بوی پیامبر، ائمه و اصحابش را می دهد و حضور در این شهرها حس و حال عجیبی برای عاشقان ولایت و امامت به ارمغان می آورد.

2. یکی از طرح هایی که آل سعود و مفتیان وهابی از سالیان قبل و در قالب پروژه ای شیطانی دنبال می کرده اند و هنوز نیز بدان تاکید می ورزند، معرفی تشیع به عنوان شاخه ای منحرف از دین مبین اسلام است. در این راستا طرف سعودی می کوشد که دست شیعیان و علی الخصوص ایرانیان را از کعبه کوتاه دارد و در پروژه ای بلند مدت کاری کند که مکه و مدینه دیگر شاهد حضور ایرانی ها نباشد. لذا با عنایت به این مهم ، لغو حج امسال قابل تامل است.

3. ضربه به رویه وحدت اسلامی و استکبارستیزی از جمله مهمترین ضررهایی اند که در پی لغو حج امسال بوجود می آید. چرا که شاید هیچ کشور اسلامی به اندازه ایران به دو مقوله وحدت و برائت از مشرکین پایبند نیست و آنرا جز شعائر اصلی خود قرار نداده است و مسوولان کشورمان مقوله حج را فراتر از یک موسوم دینی و مذهبی می انگارند.


البته در خصوص لغو حج امسال می توان ساعت های متمادی قلم فرسایی کرد و چنین مهمی را زوایای مختلف مورد کنکاش و بررسی قرار داد، اما آنچه که مهم است مدیریت چنین قضیه استراتژیک (با درک این مهم که از جنبه جهان شمولی، حج، بزرگ‏ترین واقعه میان فرهنگی است كه به طور مداوم از زمان ظهور اسلام تا امروز در سطح جهانی برگزار می شده است)  و حایز اهمیت از سوی مسوولان مربوطه است که بایستی به دنبال تمهیدات و راهکارهایی باشند که موسوم حج در سالیان بعد با رعایت و حفظ عزت و احترام برای زائران ایرانی از سوی طرف سعودی برگزار شود.