فرارو- از بریتانیا، آمریکا، روسیه و اتحادیه اروپا گرفته تا شورای امنیت سازمان ملل متحد بهانهای تازه به دست آوردند تا جمهوری اسلامی ایران را محکوم کنند.
به گزارش فرارو، بهانه تازه البته این بار ارتباطی با پرونده هستهای، وضعیت حقوق بشر و طرح اتهاماتی همچون ترور سفیرعربستان که معمولا هم غیر مستند وگاه غیر واقعی بوده، نداشت. این بهانه متفاوت بود و البته مستند. خاک بریتانیا دیروز در دو نقطه از شهر تهران مورد تعرض تعدادی از دانشجویان بسیجی در اعتراض به مواضعگاه خصمانه اخیر لندن در قبال جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت.
این اقدام در داخل و خارج با واکنشهای بسیاری روبرو شد. اگر چه در خارج از مرزها یک صدای واحد شنیده میشود و آن محکومیت اقدام حمله به سفارت بریتانیا است، در داخل حکایت چیز دیگری است و موضع گیریها چندان هم واحد نیست چرا که مواضعی از تایید تا محکومت و ابراز تاسف در این باره مطرح شده هرچند صف موافقان و تاییدکنندگان اقدام دانشجویان بسیجی طویلتر است.
بسیاری از جمله رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، تجمع دانشجویان مقابل سفارت انگلیس را تجلی احساسات پاک درونی آنان دانست و این حرکت از سوی آنها مورد تایید قرار گرفت، این در حالی است که وزارت امور خارجه ایران ساعاتی پس از حمله به سفارت بریتانیا با صدور بیانیهای نسبت به این اقدام ابراز تاسف کرد تا نشان دهد جمهوری اسلامی همچنان به تعهدات خود پایبند است؛ تعهداتی که مبتنی بر کنوانسیون وین است، کنوانسیونی که ایران هم آن را امضا کرده است و در آن تاکید شده است که «دولتها مسول حفاظت و تامین امنیت سفارتخانههای خارجی و دیپلماتها در کشور خود هستند.»
عبدالجبار کرمی، نماینده سنندج در مجلس هم در واکنش به این اقدام با تاکید بر اینکه «درست است که ما اقدامات خصمانه انگلیس علیه کشورمان را تقبیح میکنیم، اما این دلیل نمیشود که از عرف دیپلماتیک خارج شویم» گفت: «وقتی یک کشور در کشوری دیگر سفارتخانه دایر میکند و اتباعش را برای انجام امور به آنجا میفرستد یعنی به آن کشور اعتماد کرده است. بنابراین نباید با چنین رفتارهایی اعتماد کشورهای دیگر را به خودمان سلب کنیم.»
وی همچنین تاکید کرد: «وقتی ما نمیتوانیم از پرچم یک کشور در کشور خودمان محافظت کنیم چطور متوقع اعتماد آنها هستیم و چطور توقع حفظ امنیت و حرمت متقابل داریم. تبعات این اتفاق برای ما این است که وجهه ما در جامعه بینالمللی بهشدت خدشهدار میشود.»
البته این گونه سخنان نخستین و شاید آخرین مخالفت با اقدام حمله به سفارت بریتانیا در میان مسوولان و مقامات بود. برهمین اساس نیز غرب با صدای واحد نسبت به این حمله واکنش نشان داد.
نخستین واکنش البته از سوی خود دولت بریتانیا بروز پیدا کرد که پس از حمله به سفارت، با صدور بیانیهای از مقامات ایران خواست امنیت پرسنل این سفارتخانه را بر عهده بگیرند. در همین حال یک سخنگو در وزارت امور خارجه انگلیس با محکوم کردن این اقدام گفت: بر اساس قوانین بینالمللی دولت ایران موظف به حفاظت از جان کارکنان سفارت است و ما از آنها انتظار داریم تا به سرعت اقدام کرده و اوضاع را تحت کنترل خود در آورند.
ویلیام هیگ وزیر خارجه بریتانیا هم اعلام کرد که روز گذشته پس از اقدام دانشجویان ایرانی با علی اکبر صالحی وزیرخارجه ایران به صورت تلفنی گفتگو کرده و شخصا جلسه کمیته اضطراری را تشکیل داده است.
وی در مورد عواقب حمله به سفارت این کشور در تهران هشدار داد و گفت، بریتانیا این «اقدام غیرمسئولانه» را به شدت جدی میگیرد. وزیر امورخارجه بریتانیا میگوید، حمله به سفارت این کشور نقض «نقض جدی» کنوانسیون وین است. این کنوانسیون دولتها را به حفاظت از دیپلماتها و اماکن دیپلماتیک تحت هر شرایطی ملزم میکند.
هیگ همچنین مدعی شد که بریتانیا دولت ایران را به دلیل «ناتوانی» در اتخاذ تمهیدات کافی برای حفاظت از سفارت این کشور در تهران مسئول میداند.
به گفته وی پس از این اقدامات کاردار سفارت ایران در لندن به وزارت امور خارجه بریتانیا احضار شده و دیوید کامرون، نخستوزیر، نیز در جلسه کمیته اضطراری در این زمینه شرکت کرده است.
هیگ همچنین از اتباع انگلیسی خواست جز در موارد ضروری از سفر به ایران خودداری کنند و از شمار معدود اتباع این کشور که در ایران هستند درخواست کرد تا از خانههای خود خارج نشوند و منتظر توصیههای آتی مقامات انگلیسی باشند.
بامداد امروز، یعنی ساعاتی پس از آرام شدن اوضاع در سفارت و باغ قلهک محل اقامت کارکنان سفارت بریتانیا، منابع رسمی دولت این کشور اعلام کردند که در پی ورود گروهی از تظاهرکنندگان معترض به محلهای سفارتخانه این کشور در تهران، تصمیم دارد کارمندان سفارت بریتانیا را به منظور حفظ امنیت آنان از ایران خارج کند.
بیبیسی گزارش داد که زمان اجرای این دستور مشخص نیست اما برخی گزارشها حاکی از آن است که تعدادی از کارمندان سفارتخانه برای عزیمت به دوبی، امارات عربی متحده، عازم فرودگاه تهران شدهاند اما این گزارشها هنوز مورد تایید قرار نگرفته است. این در حالی است که رویترز خبر داد که برخی از این کارمندان تهران را ترک کردهاند.
در ادامه واکنشها به حمله معترضان به سفارت بریتانیا، باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در حاشیه یک نشست با نخست وزیر هلند گفت: ایالات متحده عمیقا از حمله به سفارت بریتانیا در تهران متاثر است و اعلام کرد که حمله به اماکن دیپلماتیک بریتانیا در تهران را غیر قابل قبول میداند.
کاخ سفید نیز با صدور بیانیهای حمله به سفارت بریتانیا در تهران را محکوم کرد. مارک تونر، یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه آمریکا، نیز ضمن محکوم کردن حمله به سفارت بریتانیا در تهران، از جمهوری اسلامی خواست تا به تعهدات بین المللی خود احترام بگذارد و امنیت و ایمنی کامل تمام اعضای سفارت بریتانیا در تهران را تضمین کند.
تونر همچنین مدعی شد که حادثه حمله به سفارت بریتانیا در تهران، نمونه دیگری از عدم توجه دولت ایران به تعهدات خود درقبال جامعه جهانی است.
کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز حمله به سفارت بریتانیا در تهران را «غیر قابل قبول» دانسته است.
وزارت امور خارجه روسیه هم با صدور اطلاعیهای از تهران خواست تا تدابیری را برای تامین مصونیت نمایندگیهای دیپلماتیک کشورهای خارجی در ایران اتخاذ کند.
در اطلاعیه وزارت امور خارجه روسیه تاکید کرد: «این اقدامات انبوه معترضان که با نقض موازین مورد قبول حقوق بین المللی در خصوص تضمین مصونیت حریم و اموال نمایندگیهای دیپلماتیک انجام شده، غیر قابل قبول بوده و درخور نکوهش هستند. حمایت خود از دیپلماتهای بریتانیایی را ابراز میکنیم. امیدواریم مقامات ایران تدابیر لازم را برای برقراری فوری نظم، تحقیقات درباره رویداد رخ داده و جلوگیری از تکرار چنین حوادثی اتخاذ کنند.»
در این میان مهمترین واکنش از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد بروز پیدا کرد. آنجا که این شورا تنها ساعاتی پس از این حمله با صدور بیانیه آن را محکوم کرد.
به گزارش رویترز، خوزه فیلیپ کابرال، رئیس دورهای شورای امنیت و نماینده پرتغال در سازمان ملل متحد، گفت: «اعضای شورای امنیت حمله به سفارت بریتانیا در تهران را که به ورود به ساختمان دیپلماتیک و کنسولی و به آسیبهای جدی منجر شد، در شدیدترین وجه محکوم میکنند.» بیانیه شورای امنیت سازمان ملل متحد با اتفاق آرای ۱۵ عضو این شورا تصویب شد.
علی لاریجانی رئیس مجلس امروز در نطق پیش از دستور مجلس در واکنش به این اقدام شورای امنیت گفت: اقدام عجولانه در شورای امنیت برای محکوم کردن اقدام دانشجویان برای سرپوش گذاشتن بر جنایات گذشته انگلیس و آمریکا است.
وی همچنین تصریح کرد: این وقایع در حالی است که پلیس برای حفظ آرامش تلاش خود را انجام داد. اما سؤال این است آیا در سال ۵۹ که عدهای ضد انقلاب به سفارت ایران در لندن حمله کردند و ساختمان سفارت ایران را ویران کردند و افرادی را مجروح کردند و چند نفر شهید شدند چرا فورا جلسه شورای امنیت تشکیل نشد و انگلیس محکوم نشد.
واکنشها نسبت به اقدام معترضان علیه سفارت بریتانیا در حالی بروز پیدا کرد که گمان میرود جدا از سخنان و بیانیهها غرب باز هم در رابطه واکنشها نشان دهد که این بار عملی خواهد بود و بازتاب آن در نشست فردای وزاری امور خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل نمود پیدا کند؛ آنجا که احتمالا دور تازهای از تحریمهای اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی ایران در واکنش، به برنامه هستهای ایران که به ادعای تازهترین گزارش مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی مبتنی بر ابعاد احتمالی نظامی است را بدون کمترین مخالفی به تصویب برساند. تحریمهای که قرار است صنعت نفت و بانک مرکزی ایران را هدف قرار دهد.