حداد عادل: توزیع بد کتاب مانند شوت خارج از دروازه است

رئیس فرهنگستان زیان و ادبیات فارسی گفت: در حال حاضر گرفتار جنگ نرم هستیم و کتاب یکی از سلاح‌های میدان این جنگ است. ضربه دشمن را باید به تناسب سلاحش پاسخ داد. اگر طرف مقابل با کتاب به جنگ آمده باید با کتاب به جنگش برویم.

به گزارش خبرنگار مهر، آیین افتتاح مجمع ناشران انقلاب اسلامی عصر دوشنبه 16 اسفند با حضورحجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سیدمهدی خاموشی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی ، محسن مومنی شریف رئیس حوزه هنری، حجت‌الاسلام محمدحسن رحیمیان نماینده ولی فقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران، غلامعلی حداد عادل رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس و محمد حمزه‌زاده مدیرعامل انتشارات سوره مهر و عضو هیئت مدیره مجمع ناشران انقلاب اسلامی، در تالار اندیشه حوزه هنری برگزار شد.

حداد عادل در این برنامه گفت: لازم است در ابتدای سخنانم درباره جایزه کتاب سال صحبتی بکنم. 50 سکه‌ای که به عنوان جایزه دریافت کردم، برای خود برنداشتم چون برای من نبود. دانشنامه جهان اسلام که 3 جلد از 14 جلد آن به زبان عربی در بیروت منتشر شده است، جایزه کتاب سال جهانی را به خود اختصاص داده بود. گفتم چه کنیم تا سودی برای کارکنان بنیاد حاصل شود؟

وی افزود: بنابراین تصمیم گرفتیم برای کارکنان بنیاد یک صندوق قرض‌الحسنه تشکیل بدهیم. 10 سکه نیز از پیش گرفته بودم که با این 50 سکه در مجموع در اختیار نهاد قرار گرفت. جایزه را من دریافت کردم اما به من تعلق نداشت.

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس ادامه داد: من به عنوان یک کتابخوان حرفه‌ای حدود 50 سال است که به کتابفروشی می‌روم و کتاب مطالعه می‌کنم. زنده‌ام به کتاب خواندن. ماشین من کتابخانه سیار است. از وقتی که از سال 42 وارد دانشگاه تهران شدم، مرتب به کتابفروشی‌های روبروی دانشگاه می‌رفتم و آنجا مرتب از خود می‌پرسیدم جای کتاب‌های مذهبی کجاست؟ غیر یک مرحوم عظیمی نام که گاهی کتاب‌های مذهبی می‌آورد، باقی کتابفروشی‌های راسته انقلاب کتابی نمی‌فروختند که بویی از تعهد بدهد.

از مشروطه به بعد قشر مذهبی راه خود را از تجدد جدا کرد
حداد عادل گفت: محیط و فضای تحصیلکرده‌های آن روزها در اختیار دیگران بود. ریشه این داستان به مشروطیت باز می‌گردد که باعث شد جماعت مذهبی کشور، راه خود را از تجدد جدا کرده و فرزندان خود را به مقطع بالاتر از ابتدایی به مدرسه نمی‌فرستادند. دانشگاه هم که تاسیس شد، تبدیل به میدان جذب غیر مذهبی‌ها شد. این واقعیت بر همه عرصه‌های فرهنگی، آموزشی و تبلیغاتی از جمله انتشاراتی‌ها تاثیر گذاشت.

رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی ادامه داد: اسفندماه 57 با فشار و اصرار شهید مطهری به سمت معاونت تبلیغاتی وزیر ارشاد منصوب شدم. این انقلاب از 22 بهمن 57 تا تابستان 58 یک روزنامه نداشت. نه کیهان، نه اطلاعات و نه هیچ روزنامه دیگر متعلق به جریان انقلاب نبودند.
 
انقلابی‌ها تا پیش از پیروزی انقلاب هیچ‌گونه فعالیت فرهنگی نداشتند ولی در این 32 سال در این زمینه پیشرفت‌های زیادی کردیم .با این حال مشکلات زیادی داریم که اگر در آن‌ها دقت نکنیم، غفلت حاصل می‌شود. باید مشکلات را بشناسیم تا راهمان را با بصیرت طی کنیم.

کتاب یکی از سلاح‌های میدان جنگ نرم است
وی گفت: در حال حاضر گرفتار جنگ نرم هستیم و کتاب یکی از سلاح‌های میدان این جنگ است. ضربه دشمن را باید به تناسب سلاحش پاسخ داد. 

اگر طرف مقابل با کتاب به جنگ آمده باید با کتاب به جنگش برویم؛ البته با کتابی که به روز باشد. توجه داشته باشیم که کتاب فقط با مولف کتاب نمی‌شود. ناشر هم باید به اندازه مولف صلاحیت داشته باشد. بسا فکر و قلم خوب که مولف داشته ولی ضعف ناشر باعث سقوط اثر شده است و بسا ناشری که با قدرت خود از یک متن ضعیف، کتابی تاثیرگذار منتشر کرده است.

کتاب‌های فاخر تولید کنید
حداد عادل خطاب به ناشران عضو مجمع ناشران انقلاب گفت: از شما ناشران خواهش می‌کنم حال که می‌خواهید حول محور انقلاب اسلامی فعالیت کنید، به بعضی مسائل توجه بیشتری داشته باشید. یکی از این مسائل زبان و قلم است.
 
توجه کنید کتاب‌هایی که چاپ می‌کنید از نظر زبان فارسی، فاخر باشد و زیبا تولید شود. یکی از علاج‌های این موضوع اهتمام به امر ویراستاری است. از ویرایش غافل نباشید چون نویسنده هرچقدر متبحر باشد باز هم کتابش از ویرایش بی‌نیاز نیست.

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس افزود: نکته دیگر جنبه‌های هنری کتاب است. سلیقه مخاطب را بشناسید و آن را رعایت کنید.
 
کتاب‌هایی دینی بعضاً منتشر می‌شوند که طراحی جلد ضعیفی دارند. سلیقه افراد تحصیل‌کرده سلیقه خاصی است و کتابی که به نام انقلاب منتشر می‌شود باید از حیث تصویرسازی، حروفچینی، آراستگی و ... در درجه اول باشد و شخصیت خواننده خود را دست کم نگیرد.

وی گفت: نکته دیگر مساله توزیع است که در کشور ما تبدیل به یک طلسم شده است.
 
انتشار کتاب مانند یک مسابقه فوتبال است. وقتی همه تیم با هماهنگی و مشارکت توپ را به نفر آخر برسانند تا آن را به گل تبدیل کند و او توپ را خارج از چارچوب دروازه بزند همه زحمات به هدر می‌رود. عدم توزیع مناسب کتاب هم مانند همین ضربه اشتباه آخری است.

با هم اختلاف نکنید/ وحدت وقتی معنا دارد که تنوع در کار باشد
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی ادامه داد: شما ناشران با تجمع خود سعی کنید مسائل و مشکلات نشر کتاب چون توزیع را حل کنید. کمیسیون فرهنگی مجلس هم در این زمینه از هیچ یاری و کمکی دریغ نخواهد کرد. 

خواهش دیگرم این که وقتی با هم متحد شدید، در امور مختلف با هم اختلاف نکنید. قبول کنیم که سلیقه‌ها مختلف است. بدانید که دیگران هم به انقلاب معتقد هستند ولی ممکن است نظرشان در برخی موارد با شما متفاوت باشد. وحدت وقتی معنا می‌یابد که تنوع در کار باشد و یک چتر بالای سر نظرهای متنوع، این آرا را در کنار هم جمع کند.