عسگراولادی: ما که صادرات می کنیم یا دیوانه‌ایم یا عاشق

با هدفمندی یارانه ها چه سرنوشتی در انتظار صادرات غیرنفتی و تولید صادراتی است؟ این سوال خیلی از فعالان بخش خصوصی است که اسدالله عسگر اولادی از چهره های سرشناس تجارت کشور به آن پاسخ می دهد.

می خواهیم بدانیم تحلیل و ارزیابی شما به عنوان یکی از چهره های شاخص صادرات کشور از وضعیت فعلی و آتی صادرات کشورمان در این فضا چه می باشد؟
در تولید یک بحثی داریم در صادرات بحثی دیگر! در تولید به این شکل است که با هدفمندی یارانه ها قیمت تمام شده تولید بالا می رود در حالیکه فروشنده های خارجی همچنان قدرت رقابت خود را حفظ کرده و حتی پیشی خواهند گرفت. پس تولید آسیب دیده و به واردات ارزان روی خواهیم آورد.

در حال حاضر وقتی به گمرک مراجعه کنید می بینید کالای وارداتی بین 20 تا 25 روز در گمرک متوقف می شود ولی زمان استاندارد برای ترخیص کالا 48 ساعت است و این باعث فَشَل شدن اقتصاد ما می شود.

در حوزه صادرات، یک سری بازارهای سنتی دربین کشورهای همسایه ها و نیز سایر کشورها داریم حال با توجه به اینکه صادراتمان به غیر از پتروشیمی و مصالح ساختمانی، صنعتی نشده است قطعا در جریان هدفمندی یارانه ها قیمت تمام شده صادرات سنتی افزایش می یابد.

معتقدم چنانچه برای میز صادرات چهار پایه؛ فرض کنیم، پایه اول آن؛ تدارک خرید کالاست که با وجود یارانه ها این قیمت نسبت به هر سال بین 4 تا 5 درصد رشد یافته است. چرا؟ برای اینکه با قطع یارانه ها دستمزد کارگر، هزینه انرژی و حمل ونقل افزایش خواهد یافت. باالطبع هزینه تولید کننده های سنتی نیز افزایش می یابد و همین امر نیز به تورم بستگی دارد.

ستون دوم صادرات بحث فروش است. دنیا تورم خاص خود را دارد و به تورم ما توجهی نمی کند .آن ها خریدشان را براساس تورم اطرافیان خودشان انجام می دهند، نه تورم ما.

پایه سوم مساله ی ارز است. ارز ثابت خود مشکلی برای بازگرداندن ارز به کشور است. با این تفاسیر مشاهده می کنیم که یکی از پایه های میز صادرات رشد یافته اما دیگری ثابت است. اگر همراه این پایه، پایه ی دیگر بالا نرود آن وقت میز کج است. ارز برای صادرات هشت سال ثابت بوده است لذا صادرکنندگان برای فروش گرفتاری دارند.

اما در مورد پایه چهارم صادرات باید گفت که در مرحله بازگشت ارز به کشور با شرایط اضطرار و تحریم مواجهیم وانتقال ارز صادرکننده به داخل با مشکل مواجه است. 

بنابراین میز صادرات در حال حاضر کج است. ما هم که اکنون صادرات می کنیم یا دیوانه ایم یا عاشق. منفعتی در این کار نیست و بیشتر صادرکننده ها بدهی بانکی دارند.

در بسته حمایتی که برای هدفمندی یارانه ها در نظر گرفته شده یک بسته ویژه هم برای صادرات گذاشته اند؟ آیا این بسته می تواند مشکلات صادرات را حل کند؟ 
بسته حمایتی یک ظاهر دارد و یک باطن. بسته قشنگ تنظیم شده است اما این بسته با این شکل قابل اجرا نیست و متاسفانه مثل یارانه ها و مثل جایزه هاست.

کدام بخشش قابل اجرا نیست؟
چگونگی عمل و اجرا! برای مثال پیش بینی شده که یک کنسرسیوم تشکیل شود؛ معتقدم فرهنگ ما کنسرسیوم را نمی پذیرد چون متاسفانه مدیریت منهای سرمایه هنوز فرهنگ نشده است. بسته حمایتی که برای صادرات تنظیم شده صادرکنندگان را با اروپاییها یکسان فرض کرده به طوریکه گفته شده صادرات با اجرای بسته حمایتی می توانید به مدینه فاضله برسد و این یک اشکالش است.

ایراد دوم چگونگی پرداخت کمک هاست؛ در پرداخت کمک بین این بسته و مسئولان اجرایی بانک ها اختلاف نظر وجود دارد. بانک ها که می خواهند این کمک ها را به ریال در اختیار بگذارند حاضر نیستند با این فرمول انجام دهند لذا بسته حمایتی باید اصلاح شود.

مورد دیگری که باید به آن اشاره کنم این است که بسته ی حمایتی مذکور زیانش بیشتر از سودش است. ما چنین بسته ای را نیاز نداریم بلکه باید چهار پایه میز صادرات را باهم وفق دهیم و دخالت در کارشان نکنیم. بارها گفته ام، ما جایزه ی صادراتی نمی خواهیم.

پیشنهادتان این است که برای ارز صادرات یک فکری کنند یا برای کل ارز؟
کل ارز، سابقاً ارز عملاً شناور نبود و مدیریت شده بود ، هیچ وقت شناور نبود البته همواره ارز ما سیاسی مدیریت شده است.

اگر نمی توانیم تورم را مهار کنیم در سال به اندازه ی تفاضل تورم داخلی و خارجی به نرخ ارز اضافه کنیم. واردات هم از این ارز بهره مند می شود. درحالی که در شرایط فعلی با واردات ارزان مواجهیم.