اواخر آبان ماه میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه‌و‌بودجه در گفت‌وگو با «ایرنا» گفت که بررسی جداول لایحه بودجه در مجلس شورای اسلامی به صلاح نیست. این در حالی است که بر اساس مصوبه اخیر مجلس که به شورای نگهبان ارسال شده قرار است دولت لایحه بودجه را در دو بخش احکام و جداول به مجلس ارسال کند. در بررسی لایحه بودجه در سنوات گذشته بدین‌ترتیب بود که مجلس زمان زیادی را برای بررسی احکام و تبصره‌های بودجه صرف می‌کرد و چون زمان زیادی باقی نمی‌ماند جداول بودجه را در دقیقه ۹۰ به تصویب می‌رساند که این موضوع انتقادات بسیاری را به دنبال داشت. برخی از منتقدان اعلام می‌کردند که نمایندگان مجلس در جریان جداول بودجه قرار نمی‌گیرد و اکثر نمایندگان از چند و چون جداول بی‌اطلاع هستند. همین انتقادات منجر به طرح مجلس برای بررسی دو مرحله بودجه شد تا جداول بودجه به صورت شفاف و در زمان مشخص در مجلس بررسی شود.
چرا فقط احکام بودجه؟
غلامرضا مرحبا، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» در واکنش به اظهارات اخیر رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: پذیرفتنی نیست که رئیس سازمان برنامه و بودجه بگوید به صلاح نیست که جداول بودجه را به مجلس ارسال کنیم. مجلس بعد نظارتی خود را دارد و عرف هم همین است که جداول به مجلس ارسال شود. او ادامه داد: بر اساس آیین‌نامه داخلی مجلس، قوه مقننه باید در جریان همه اجزای بودجه باشد و آن را به تصویب برساند. هرگونه تمایلی برای حذف مجلس از چرخه نظارت بر بودجه و اجزای بودجه امکان‌پذیر نیست و مجلس زیر بار نخواهد رفت. کارهای فنی اگر با توافق مجلس و دولت باشد و هماهنگی‌هایی برای موثرتر بودن و کارآمدتر بودن بودجه انجام شود، ایرادی ندارد.
اما زمزمه‌هایی را که اخیرا بلند شده تا بعد نظارتی مجلس را کمرنگ کند، نمی‌پذیریم و مجلس زیر بار آن نخواهد رفت. این نماینده مجلس در ادامه تاکید کرد: دوستانی در دولت فکر می‌کنند که اگر نظارت مجلس نباشد آنها با ید وسیع‌تری می‌توانند منویات خود را در بودجه اعمال کنند. همچنین اصغر سلیمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» گفت: مجلس باید بر بودجه نظارت کند و در این راستا فرقی در احکام و جداول وجود ندارد. در جداول بودجه بسیاری از پروژه‌ها وجود دارند که نمایندگان مجلس باید روی آنها نظارت داشته باشند. اگر نمایندگان از این جداول بی‌اطلاع باشند نظارت نمایندگان، نظارت موثری نخواهد بود. او ادامه داد: باید طبق روال سنوات گذشته جداول بودجه در اختیار نمایندگان قرار بگیرد و روی آن مطالعه شود.
در کمیسیون تلفیق و صحن مجلس نیز باید جداول مورد بررسی قرار بگیرد تا بتوانیم نظارت کامل و جامعی داشته باشیم. این عضو کمیسیون اقتصادی با انتقاد از اظهارات رئیس سازمان برنامه و بودجه، گفت: اظهارات اخیر آقای میرکاظمی، خدشه‌دار کردن بعد نظارتی مجلس است. نمایندگان باید به صورت کامل بر بودجه نظارت داشته باشند و جداول جزئی از بودجه است. ما بودجه را به خاطر جداول تصویب می‌کنیم تا بتوانیم بر پروژه‌ها و جاهایی که بودجه هزینه می‌شود نظارت داشته باشیم. اگر از جداول بودجه اطلاعی نداشته باشیم، احکام بودجه تاثیر زیادی ندارد و بخش عمده بودجه جداول بودجه است.
پیامد اقدام سازمان برنامه دولت چیست؟
بهروز محبی نجم‌آبادی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» با بیان اینکه برنامه هفتم قبل از بودجه در مجلس به تصویب می‌رسد، گفت: دولت در حال تدوین برنامه هفتم توسعه است. بنابراین چون درگیر بررسی برنامه می‌شویم بودجه ۱۴۰۲ در اواخر سال در مجلس بررسی می‌شود و شاید دو دوازدهم به تصویب برسد و در بهار سال آینده کلیات بودجه به تصویب برسد. او با اشاره به اظهارات رئیس سازمان برنامه در خصوص به صلاح نبودن بررسی جداول بودجه در مجلس، اظهار کرد: زمان بررسی بودجه در مجلس طولانی و زمان‌بر است و به همین دلیل تمرکز مجلس کاهش پیدا می‌کند. شاید آقای میرکاظمی به همین دلیل گفتند بررسی جداول بودجه در مجلس به صلاح نیست، اما مجلس باید در جریان ریز بودجه باشد.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه در ادامه تاکید کرد: مگر می‌شود بررسی جداول بودجه در مجلس به صلاح نباشد! صلاحی بالاتر از اطلاع نمایندگان از بودجه نیست. این جمله درست نیست و نمایندگان باید در جریان ریز مطالب باشند. این اظهارات یعنی خدشه‌دار کردن بعد نظارتی مجلس و دوستان نباید چنین اظهاراتی را مطرح کنند. مجلس مسلط بر بودجه است. مجلس ناظر بر رفتار تمام دولت‌ها است و این اظهارات حتما مردود است. نمایندگان باید از جداول بودجه مطلع باشند. محبی گفت: بزرگ‌ترین نقدی که در بودجه وجود دارد این است که ردیف‌ها مبتنی بر چانه‌زنی است و برخی از شهرها متفاوت بودجه می‌گیرند. باید نگاه عادلانه در بودجه تثبیت شود.
از سوی دیگر رحیم زارع، نماینده آباده و عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، گفت: برخی روی جداول بودجه حساس شده‌اند در حالی که در مجلس کمترین دخالت روی جداول بودجه اتفاق می‌افتد. شاید در بررسی جداول بودجه، بودجه یک حوزه انتخابیه ۵ میلیارد بیشتر شود که در تخصیص آن سازمان برنامه تصمیم‌گیر است و آن تخصیص مورد نظر را نمی‌دهد. همه دوست دارند که عدالت منطقه‌ای در تخصیص بودجه برقرار شود. او تاکید کرد: شاید دولت بر دخل و تصرف در بودجه از سوی مجلس انتقاد داشته باشد اما به نظر من اگر جداول بودجه مانند هر سال بیاید بهتر خواهد بود. جداول باید با تبصره‌ها بیاید و با اینکه جداول بدون تبصره به مجلس ارسال شود مخالف هستم.
