افزایش آلاینده ها در بزرگترین دریاچه جهان

معاون دریایی سازمان محیط زیست نسبت به شکنندگی و حساسیت بالای اکوسیستم آبی دریای خزر به علت ازدیاد آلاینده های مختلف در سواحل کشورهای همجوار هشدار داد. 

محمد باقر نبوی با اشاره به نگرانی کشورهای عضو کنوانسیون تهران و خطر ازدیاد آلاینده های مختلف در این دریاچه بزرگ گفت: «خزر به عنوان بزرگترین دریاچه جهان به دلیل محاط بودن در سواحل فقط ورودی دارد و نمی تواند مانند آبهای آزاد خود را پایش کند به طوری که مستعد تخریب بیشتر در مقایسه با خلیج فارس است.»

این متخصص محیط زیست دریایی تاکید کرد، خزر از همه طرف مورد حمله آلاینده هایی است که از خشکی به ساحل ریخته می شوند و این دریاچه چون قادر به انجام جزر و مد نیست نمی تواند به نسبت آبهای آزاد خود را از آلودگیها رقیق کند و این حساسیت شکنندگی آن را بیشتر کرده است.

نبوی با اشاره به اینکه کشورها باید در مقایسه با گذشته بیشتر نگران وضعیت این دریاچه باشند اضافه کرد که اعضای کنوانسیون تهران در جلسه ای که دو هفته پیش در قزاقستان برگزار شد به این مسئله رسیدگی کردند. در این نشست چهار موضوع رفع آلودگی با منشاء خشکی، ارزیابی طرحهای آلاینده از ساحل، تنوع زیستی و مقابله با آلودگی در شرایط اضطراری مورد بحث قرار گرفت.

معاون دریایی سازمان محیط زیست تصریح کرد: «تهدیدات زیست محیطی دریای خزر و زیانهای ناشی از آن دولتهای ساحلی و جامعه بین المللی را با این واقعیت روبرو کرد که اعمال مدیریت زیست محیطی در خزر صرفا در چارچوب یک پیمان حقوقی زیست محیطی میسر است و بر این اساس با اراده پنج کشور حوزه خزر و بویژه ابتکار عمل و پیشگامی ایران، پس از 8 سال تلاش کنوانسیون محیط زیست دریای خزر موسوم به کنوانسیون تهران در آبان 1382 ( نوامبر سال 2003) در تهران منعقد شد.»

وی افزود، کنوانسیون تهران برای حفاظت از خزر پروتکلهایی را در حال نهایی کردن دارد که امیدواریم در آذرماه که جدیدترین نشست برگزار می شود قوانین وضع شده از سوی کشورها رسیدگی شود و خزر از وضعیت فعلی نجات یابد.

خزر به عنوان بزرگترین دریاچه دنیا با تنوع زیستی، منابع نفتی و شیلاتی غنی خود از نظر استراتژیک به یکی از مهمترین نقاط جهان به ویژه در سالهای اخیر تبدیل شده‌ است. ‌اما حساسیت و شکنندگی محیط زیست دریای خزر به جهت بسته بودن، بهره برداریهای بی رویه از منابع آن و انباشته شدن آلاینده های مختلف، این دریا را با بحران اکولوژیک روبرو کرده است.

عمده‌ترین تهدیدات محیط زیست خزر در بخش شمال و شمال غربی این دریا است که شامل نفت و فرآورده‌های نفتی و صنایع آلاینده است و انتظار می‌رود با اجرای 8 پروتکل کنوانسیون تهران، کشورهای عضو براساس چارچوب‌های قانونی مانع از ورود پساب‌های آلاینده صنعتی و فرآورده‌های نفتی به خزر شوند تا سلامت محیط زیست این پهناب بیش از این دچار مخاطره نشود.