تفال به حافظ ۲۳ بهمن ماه ۱۴۰۰

فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باور‌های کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان می‌بردند بهره‌ای از کلام حق دارند رجوع می‌شد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.

نوبهار است در آن کوش که خوشدل باشی

که بسی گل بدمد باز و تو در گل باشی

من نگویم که کنون با که نشین و چه بنوش

که تو خود دانی اگر زیرک و عاقل باشی

چنگ در پرده همین می‌دهدت پند ولی

وعظت آن گاه کند سود که قابل باشی

در چمن هر ورقی دفتر حالی دگر است

حیف باشد که ز کار همه غافل باشی

نقد عمرت ببرد غصه دنیا به گزاف

گر شب و روز در این قصه مشکل باشی

گر چه راهیست پر از بیم ز ما تا بر دوست

رفتن آسان بود ار واقف منزل باشی

حافظا گر مدد از بخت بلندت باشد

صید آن شاهد مطبوع شمایل باشی

شرح لغت: نقد عمر: سرمایه‌ی زندگانی / مطبوع شمایل: نکوچهره و خوش اندام

تفسیر عرفانی:

نوبهار فرا رسیده. پس در این جهت تلاشت را به کارگیر تا خوشدل گردی زیر در آن زمان که زیر خروار‌ها خاک باشی، گل‌های زیادی خواهد رویید. در مفهوم این شعر می‌توان گفت، آن کس که طالب دوست باشد، جهت فنای این درگاه اندوهناک نمی‌گردد؛ چرا که ذره‌ای اندوه از برای این جهان، سرمایه‌ی عقبی را نابود خواهد ساخت. در ادامه نیز باید گفت، سر منزل مقصود بعید است و فقط آن کس می‌تواند با اقبالش به آن برسد که به اسرار آفرینش پی برد و بداند که در هر آنچه معشوق آفریده، جلوه‌ی آفرینش دیگری نهفته است.

تعبیر غزل:

تو از مستی عشقی که از عشق واقعی حاصل می‌شود، فقط معنای ظاهری آن را درک کرده‌ای و می‌خواهی با استدلال و برهان آن را درک کنی. چنین اری در مکتب عشق امکان پذیر نیست، بنابراین به دنبال درک معنای واقعی عشق و مستی آن باش که همانا مقام اولیاء الله می‌باشد.