bato-adv
کد خبر: ۴۹۲۳۳

متن کامل گزارش آمانو درباره ایران

تاریخ انتشار: ۱۷:۳۶ - ۱۱ خرداد ۱۳۸۹


مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در گزارش جديد خود درباره برنامه هسته‌اي ايران بر همكاري ايران با بازرسان آژانس و نبود انحراف در فعاليتهاي هسته‌اي تهران تاكيد كرد. 

"يوكيا آمانو " مدير كل ژاپني آژانس بين‌المللي انرژي اتمي گزارش جديد خود درباره برنامه هسته‌اي ايران را دوشنبه شب منتشر كرد كه متن كامل آن به شرح زير است:

اجراي توافقنامه پادمان‌هاي ان‌پي‌تي و مفاد مرتبط با قطعنامه‌هاي 1737 (2006)، 1747 (2007)، 1803 (2008) و 1835(2008) شوراي امنيت در جمهوري اسلامي ايران

گزارش مديركل

1. مديركل در تاريخ در 18 فوريه 2010 درباره اجراي توافقنامه پادمان‌هاي ان‌پي‌تي و مفاد مرتبط با قطعنامه‌هاي 1737 (2006)، 1747 (2007)، 1803 (2008) و 1835(2008) شوراي امنيت در جمهوري اسلامي ايران به شوراي حكام گزارش داد (GOV/2010/10). اين گزارش به تحولات پس از آن تاريخ مي‌پردازد.


A. فعاليتهاي مرتبط غني‌سازي فعلي

A.1. نطنز: تاسيسات غني‌سازي سوخت و تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت
تاسيسات غني‌سازي سوخت: دو سالن آبشاري در تاسيسات غني‌سازي سوخت وجود دارند: سالن آبشاري A و سالن آبشاري B. با توجه به اطلاعات طراحي ارائه شده توسط ايران، 8 واحد (واحدهاي A21 تا A28) براي توليد سالن A، با 18 آبشار در هر واحد برنامه‌ريزي مي‌شوند. اطلاعات طراحي مفصلي درباره سالت توليد B ارائه نشده است.

3. در 24 مي 2010، ايران به تمام 18 آبشار واحد A24 و 6 آبشار واحد A26 در تاسيسات غني‌سازي سوخت يواف6 طبيعي (گاز هگزا فلورايد اورانيوم) تزريق مي‌كرد. 16 آبشار واحد A28 و باقي 12 آبشار واحد A26 (7 آبشاري ركه تحت خلأ بودند) همچنين نصب شدند، اما هگزا فلورايد اورانيوم در آنها تزريق نمي‌شد. تا‌ آن تاريخ، تمام سانتريفيوژهاي نصب شده شامل ماشين‌هاي IR-1، كه از آن 164 عدد در هر آبشار وجود دارد، هستند. كار نصب در واحدهاي A21، A22، A23، A25 و A27 ادامه داشت اما هيچ سانتريفيوژي نصب نشده بود. تا تاريخ 4 مي 2010، هيچ كار نصبي در سالن توليد B نشده بود.

4. همانگونه پيشتر گزارش شد، آژانس يك راستي‌آزمايي فهرست اقلام فيزيكي در تاسيسات غني‌سازي سوخت انجام داد و تاييد كرد كه از فوريه 2007 ، زماني كه توليد براي اولين بار شروع شد تا 22 نوامبر 2009، 21 هزار و 140 كيلوگرم گاز يواف6 طبيعي به آبشارها تزريق شده است و در مجموع، يكهزار و 808 كيلوگرم يواف6 با درصد غناي پايين توليد شده است. مادامي كه آژانس قادر بود مجموع اورانيوم را تاييد كند، يك تفاوت بين اندازه‌گيري آژانس و اندازه‌گيري اپراتور درباره سطح غني‌سازي U-235 براي مواد غني‌سازي شده در سيلندر توليد وجود داشت. آژانس طي نامه‌اي به تاريخ 13 آوريل 2010 اين موضوع را به ايران اطلاع داد، و با اين كشور درباره اينكه چگونه ايران مي‌تواند سيستم اندازه‌گيري اپراتور را در اين مورد بهبود بخشد، در حال مذاكره است.

5. ايران تخمين زده است كه بين 23 نوامبر 2009 و 1 مي 2010، 619 كيلوگرم يواف6 با درصد غناي پايين بيشتر توليد كرده است، كه بنابراين مجموع توليد يواف6 با درصد غناي پايين از فوريه 2007 تا كنون به دو هزار و 427 كيلوگرم مي‌رسد. مواد هسته‌اي در تاسيسات غني‌سازي سوخت (شامل تزريق، محصول و دور‌ريز) بعلاوه تمام آبشارهاي نصب شده و ايستگاههاي تزريق و تخليه تحت نظارت و كنترل آژانس باقي هستند.

6. نتايج نمونه‌هاي محيطي گرفته شده در تاسيسات غني‌سازي سوخت تا 1 مارس 2010 نشان مي‌دهند كه در آن مركز، حداكثر ميزان غني‌سازي از ميزان اعلام شده توسط ايران در پرسشنامه اطلاعات طراحي مرتبط (كه همان كمتر 5 درصد غني‌سازي U-235 است) فراتر نرفته است. از زمان آخرين گزارش، آژانس 3 بازرسي سرزده را در تاسيسات غني‌سازي سوخت انجام داده است، كه مجموع چنين بازرسي‌ها از مارس 2007 تا كنون را به عدد 38 مي‌رساند.

7. تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت: تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت يك مركز تحقيق و توسعه و يك مركز آزمايشي توليد اورانيوم با درصد غناي پايين است كه براي اولين بار در اكتبر 2003 عملياتي شد. اين تاسيسات يك سالن داد كه مي‌تواند 6 آبشار را در خود جاي دهد. آبشارهاي 1 و 6 كه هر كدام مي‌توانند 164 ماشين داشته باشند، به منظور توليد اورانيوم با درصد غناي پايين كه تا 20 درصد اورانيوم-235 غني‌سازي مي‌شوند، طراحي مي‌شوند. بخش ديگر سالن آبشار به عنوان ناحيه تحقيق و توسعه طراحي مي‌شوند.

8. در ناحيه تحقيق و توسعه تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت، بين تاريخ 3 فوريه 2010 و 21 مي 2010، مجموع 74 كيلوگرم يواف6 طبيعي به يك آبشار IR-4 با 20 دستگاه، آبشار IR-2m با 20 دستگاه و سانتريفيوژهاي تكي IR-1، IR-2m و IR-4 تزريق شد. در اين ناحيه هيچ اورانيوم با درصد غناي پايين تخليه نمي‌شود چونكه محصول و دورريز اين فعاليت تحقيقو توسعه در پايان فرآيند باز تركيب مي‌شوند.

9. همانگونه كه پيشتر گزارش شد، آژانس در 8 فوريه 2010 نامه‌اي را از ايران دريافت كرد كه به "اعلام رئيس جمهوري اسلامي ايران درباره توليد سوخت مورد نياز براي رآكتور تحقيقاتي تهران " و در آن رابطه به ارائه يك نسخه بازبيني شده پرسشنامه اطلاعات طراحي براي تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت اشاره داشت. اين نسخه بازبيني شده پرسشنامه اطلاعات طراحي براي توليد يواف6 غني شده تا 20 درصد ارائه شد. ايران در 9 فوريه 2010 تزريق يواف6 با درصد غناي پايين را به آبشار آغاز كرد. ايران طي نامه‌اي به تاريخ 10 مارس 2010 به آژانس اطلاع داد كه قصد دارد آبشار دوم IR-1 با 164 دستگاه (آبشار 6) را در تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت نصب كرده و آن را به آبشار 1 متصل كند. ايران در همان نامه اعلام كرد كه با استفاده از اين تغيير، انتظار مي‌رود غني‌سازي دورريز از 2 درصد تا 0.7 درصد اورانيوم-235 كاهش يابد.

10. آژانس در پاسخ به نامه 10 مارس 2010 ايران طي نامه‌اي به تاريخ 12 مارس 2010 به ايران اطلاع داد معرفي آبشار دوم با 164 دستگاه و اتصال آن با آبشار اول با 164 دستگاه، يك توسعه جديد و مهم در طراحي و عمليات تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت محسوب مي شود كه نيازمند يك بازبيني كامل در رويكرد پادمان‌هاي قبلي پيشنهادي آژانس و منتقل شده به ايران در فوريه 2010 است. آژانس در همان نامه از ايران خواست تزريق يواف6 به آبشار دوم را تا زماني كه رويكرد پادماني جديد مورد توافق قرار مي‌گيرد، آغاز نكند. ايران در 7 آوريل 2010، زماني كه آژانس يك بازرسي انجام داد تمام سانتريفيوژهاي آبشار دوم با 164 دستگاه را نصب كرده بود و اين آبشار به منظور آماده‌سازي براي كم اثرپذير شدن با يواف6 طبيعي، تحت آزمايش خلأ قرار گرفته بود. ايران تا 25 مي 2010 تزريق اين آبشار را شروع نكرده و آن را به آبشار اول متصل نكرده بود.

11. آژانس پيرو ديدارهاي برگزار شده در ايران در آوريل 2010 طي نامه‌اي به تاريخ 6 مي 2010 يك رويكرد پادماني بازبيني شده به ايران ارائه كرد كه ايران طي نامه‌اي به تاريخ 12 مي 2010 با آن موافقت كرد. اين رويكرد، در ميان چيزهاي ديگر، غني‌سازي اورانيوم تا 20 درصد اورانيوم-235 و نصب آبشار دوم را مد نظر قرار داده و اقدامات زير را شامل مي‌شود: راستي‌آزمايي ماهانه اقلام موقت، راستي‌آزمايي ماهانه اطلاعات طراحي، دو بازرسي سرزده در ماه؛ مهر و موم كردن تمام مسيرهاي خروجي ممكن يواف6 و تمام اتصالات لوله‌كشي بين ناحيه‌هاي استفاده شده براي آزمايش سانتريفيوژهاي جديد و ناحيه‌هاي مورد استفاده براي توليد اورانيوم غني‌شده تا 20 درصد؛ سيستم نظارتي ارتقا يافته در ناحيه آبشاري، تزريق و ناحيه تخليه؛ استفاده از داده‌هاي بارسنج؛ گرفتن نمونه‌هاي آزمايش مخرب از جمله از آبشارها. آژانس در 24-25 آوريل 2010 تمام مهر و موم‌هاي را بكار گرفت و تمام دوربين‌هاي نظارتي را كه تحت رويكرد پادماني بازبيني شده مورد نياز بودند، نصب كرد. آژانس تا 15 مي 2010 رويكرد بازبيني شده را اجرا كرده است و از آن زمان دو بازرسي سرزده انجاد داده است.

12. بين 9 فوريه 2010 و 21 مي 2010، مجموع 172 كيلوگرم يواف6 با درصد غناي پايين به آبشار اول تزريق شد. ايران در 7 آوريل 2010، 5.7 كيلوگرم يواف6 را از آبشار اول تخليه كرده و آن را در يك سيلندر كوچك (5B) ذخيره كرد. با توجه به اعلام ايران، اين يواف6 تا 19.7 درصد اورانيوم-235 غني‌سازي شد. اين مواد در حال حاضر تحت نظارت و مهار قرار دارد. ايران به آژانس اطلاع داده است كه در پي تخليه بعدي يواف6 در همان سيلندر كه بزودي برنامه‌ريزي مي‌شود، مواد در اين سيلندر همگن خواهند شد. آژانس پس از همگ‌سازي از اين مواد براي آزمايش مخرب نمونه‌گيري خواهد كرد تا به طور صحيح سطح غني‌سازي اعلام شده توسط ايران را راستي‌آزمايي و تاييد كند.

13. ايران از زمان گزارش قبلي مديركل آژانس به آژانس اطلاع داده است كه قصد دارد به انتقال يواف6 غني‌شده در تاسيسات غني‌سازي سوخت به شماري از سيلندرهاي كوچكتر براي استفاده بعدي به عنوان مواد تزريقي اورانيوم با درصد غناي پايين در تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت ادامه دهد. جديدترين انتقال در 24 مي 2010 صورت گرفت. تمام انتقال‌ها در حضور بازرسان آژانس انجام گرفته‌اند كه پس از آن تمام سيلندرهاي مورد نظر را مهر و موم كردند.

قم: تاسيسات غني‌سازي سوخت فردو

14. ايران در سپتامبر 2009 آژانس را از اين امر مطلع ساخت كه تاسيسات غني سازي سوخت فورد را مي‌سازد كه در نزديكي شهر قم واقع است . آژانس تاييد كرد كه تاسيسات غني‌سازي سوخت فوردو اكنون به منظور جاي دادن 16 آبشار، با مجموع 3000 سانتريفيوژ در حال ساخت است.

15. آژانس چندين بار از ايران خواسته است تا اطلاعات بيشتر درباره زمانبندي طراحي و ساخت تاسيسات غني‌سازي سوخت فوردو، بعلاوه وضعيت و ماهيت اصلي آن ارائه كند. ايران در پاسخ به اين درخواست‌ها اعلام كرده است "اين مكان [در نزديكي قم] در اصل به عنوان يك ناحيه عمومي براي پناهگاههاي پيش‌بيني شده دفاع غيرعامل براي كاربردهاي متفاوت محسوب مي‌شود. بنابراين اين مكان براي ساخت تاسيسات غني‌سازي سوخت در نيمه دوم 2007 انتخاب شد. " آژانس همچنين بر نياز به دسترسي به شركتهاي درگير در طراحي و ساخت تاسيسات غني‌سازي سوخت فوردو تاكيد كرده است. آژانس به ايران اطلاع داد كه از شماري از منابع اطلاعات وسيعي دريافت كرده است كه اين تهام را مطرح مي‌كنند كه كار طراحي اين تاسيسات در 2006 آغاز شده است. ايران در نامه‌هاي خود به تاريخ 14 فوريه 2010 و 17 فوريه 2010 به پاسخ‌هايي اوليه خود به اين موضوع اشاره كرد و تاكيد كرد كه "آژانس مجاز به طرح مسائلي فراتر از توافق پادمان‌ها نيست. " آژانس اين نظر را دارد كه مسائلي را كه مطرح كرده است فراتر از توافق پادمان‌ها نبوده و اينكه اطلاعات درخواستي براي آژانس به منظور تاييد زمانبندي و ماهيت اصلي تاسيسات غني‌سازي سوخت فوردو ضروري است.

16. آژانس در نامه‌اي به تاريخ 22 ژانويه 2010 به درخواست خود مبني بر اينكه ايران يك پرسشنامه اطلاعات طراحي براي تاسيسات غني‌سازي سوخت فوردو ارائه كند، تاكيد كرد. ايران در پاسخ خود به تاريخ 17 فوريه 2010 اعلام كرد كه بروزرساني‌ها در پرسشنامه اطلاعات طراحي متعاقبا اراده تهيه خواهد شد. از ديدگاه آژانس، برخي از اطلاعات مورد نياز در دسترس ايران قرار دارد و بايد در پرسشنامه اطلاعات طراحي گنجانده شوند.

17. آژانس از اكتبر 2009 به طور ميانگين يك راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي در ماه در تاسيسات غني‌سازي سوخت فوردو انجام داده است. آژانس تاييد كرده است كه ساخت اين تاسيسات ادامه داد. تا 26 مي 2010، هيچ سانتريفيوژي در اين تاسيسات نبود. نتايج نمونه‌هاي محيطي گرفته شده در تاسيسات غني‌سازي سوخت فوردو تا 16 فوريه 2010 نشان مي‌دهند كه اورانيوم غني‌سازي شده (در اين تاسيسات) وجود ندارد.

A.3. ساير فعاليت‌هاي مرتبط غني‌سازي

18. با توجه به اعلام ايران در 9 آوريل 2010 درباره توسعه "نسل سوم " سانتريفيوژها، آژانس در نامه‌اي به ايران به تاريخ 23 آوريل 2010 بر درخواست‌هاي قبلي خود كه بر اساس آن ايران دسترسي به مكان‌هاي مرتبط بيشتر از جمله ساخت سانتريفيوژها، توسعه و تحقيق در زمينه غني‌سازي اورانيوم، و استخراج و آسياب اورانيوم را مهيا مي‌كند تاكيد كرد. ايران در نامه‌اي به تاريخ 8 مي 2010 تاكيد كرد كه به همكاري با آژانس مطابق با توافق پادمان‌هاي آن ادامه مي‌دهد، اما اين كشور اطلاعات درخواست شده توسط آژانس را ارائه نكرد.

B. فعاليتهاي بازفرآوري

19. آژانس به نظارت استفاده و ساخت سلول‌هاي داغ در راكتور تحقيقاتي تهران (TRR) و تاسيسات توليد راديوايزوتوپ موليبدنيوم، يد و زنون (MIX) ادامه داده است. آژانس يك بازرسي و يك راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي را در راكتور تحقيقاتي تهران در تاريخ 11 مي 2010 و در تاريخ 12 مي 2010 در تاسيسات MIX انجام داد. هيچ نشانه‌اي از فعاليت‌هاي مرتبط با بازفرآوري در اين تاسيسات وجود نداشت. در حاليكه ايران اعلام كرده است هيچ گونه فعاليت‌ مرتبط با بازفرآوري در اين كشور ندارد، آژانس اين امر را فقط در ارتباط با اين دو تاسيسات مي‌تواند تاييد كند، همانگونه كه مفاد پروتكل الحاقي در حال حاضر براي آن در خصوص ايران در دسترس نيستند.

C. پروژه‌هاي مرتبط با راكتور آب سنگين

20. همانگونه كه در گزارش قبلي مديركل آژانس اشاره شد، آژانس در نامه‌اي به تاريخ 15 فوريه 2010 بر درخواستهاي خود تاكيد كرد مبني بر اينكه ايران ترتيبات لازم براي فراهم ساختن دسترسي هر چه سريعتر آژانس به موارد زير را مهيا كند: مركز توليد آب سنگين؛ آب سنگين ذخيره شده در تاسياست تبديل اورانيوم به منظور نمونه‌برداري؛ و هر مكان ديگري در ايران كه پروژه‌هاي مرتبط آب سنگين در حال انجام هستند. ايران در پاسخ خود به تاريخ 17 فوريه 2010 اعلام كرد كه درخواست آژانس براي دسترسي "فراتر از توافق پادمان‌هاي ما " است، و ايران اعلام كرد كه قطعنامه‌هاي مرتبط شوراي امنيت سازمان ملل متحد "به طور غيرقانوني صادر شده و هيچ اساس قانوني ندارد. " ايران تا به امروز دسترسي درخواست شده را مهيا نكرده است.

21. در 15 مه 2010، آژانس يك راستي آزمايي اطلاعات طراحي در راكتور IR-40 در اراك انجام داد. آژانس تاييد كرد كه ساخت و ساز اين تاسيسات در حال انجام است. بر اساس تصاوير ماهواره‌اي، به نظر مي‌رسد تاسيسات توليد آب سنگين (HWPP) مجددا در حال كار است. با اين وجود، به منظور اينكه آژانس تعليق فعاليت‌هاي مرتبط با آب سنگين در اين تاسيسات را تاييد كند، و با توجه به اينكه تصاوير ماهواره‌اي مي‌توانند فقط اطلاعات درباره آنچه در آن زمان اتفاق مي‌افتد را ثبت كنند، لازم است كه آژانس به تاسيسات توليد آب سنگين دسترسي داشته باشد.

22. آژانس در تاريخ 16 مه 2010 يك راستي آزمايي اطلاعات طراحي در تاسيسات توليد سوخت انجام داد دو تاييد مي‌كند كه هيچ گونه تجهيزات فرآوري جديد در اين تاسيسات نصب نشده است و اينكه تجهيزات، ميله‌ها يا صفحات جديدي در تاسيسات توليد سوخت از تاريخ مه 2009 توليد نشده است.

D. تبديل اورانيوم

23. در يك پرسشنامه‌ اطلاعات طراحي براي مجتمع يوسي‌اف كه در آگوست 2009 تسليم شد، ايران اشاره كرد كه يك آزمايشگاه تحليلي در محلي در زير زمين در يكي از نواحي ذخيره‌اي يوسي‌اف نصب خواهد كرد. در نامه‌اي به تاريخ 17 فوريه 2010، ايران آژانس را از اين آزمايشگاه تحليلي زيرزميني در يوسي‌اف مطلع ساخت كه عملكردهايي مشابه همان آزمايشگاه موجود در يوسي‌اف خواهد داشت اما اين آزمايشگاه جديد به دليل "اقدامات امنيتي " قرار است زير زمين نصب شود. در طي يك راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي در 18 مه 2010، آژانس اشاره كرد كه هيچگونه نصب تجهيزات آزمايشگاهي جديدي صورت نگرفته است.

24. ايران در نامه‌اي به تاريخ 17 مارس 2010 آژانس را مطلع ساخت كه "در رابطه با توليد سوخت هسته‌اي براي راكتور تحقيقاتي تهران (TRR)، بخش...[يوسي‌اف] براي اين منظور اختصاص يافته است و برخي اصلاحات ساختاري در آينده‌اي نزديك آغاز خواهد شد. " ايران در نامه‌اي به تاريخ 28 آوريل 2010 اطلاعات اضافي درباره فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه كه قرار است در يوسي‌اف در رابطه با تبديل هگزا فلورايد اورانيوم مصرف شده به اكسيد اورانيوم انجام شود، ارائه داد. بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط ايران، نتايج اين فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه تبديل اورانيوم در ميان موارد ديگر به منظور آماده سازي توليد سوخت براي راكتور تحقيقاتي تهران مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

25. از 7 مارس تا 11 مارس 2010 آژانس يك راستي‌آزمايي فهرست اقلام فيزيكي را در يوسي‌اف به انجام رساند، كه در طي آن ايران 325 تن اورانيوم به شكل هگزا فلوريد اورانيوم را براي راستي آزمايي در معرض ديد آژانس قرار داد. نتايج اين راستي‌آزمايي فهرست اقلام فيزيكي توسط آژانس در حال ارزيابي است.

26. آژانس در تاريخ 18 مه 2010 يك راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي در مجتمع يوسي‌اف به انجام رساند. در آن زمان اين مجتمع هنوز در حال سپري كردن دوره تعمير و نگهداري بود. به دليل آنكه از 10 آگوست 2009 هيچ هگزا فلوريد اورانيومي در يوسي‌اف توليد نشده است، مقدار كلي اورانيوم به شكل هگزا فلوريد اورانيوم توليد شده در يوسي‌اف از تاريخ مارس 2004، 371 تن باقي مانده است (كه مقداري از آن به تاسيسات غني سازي سوخت و تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت منتقل شد)، كه تحت كنترل و نظارت آژانس باقي است. در طي اين راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي، بازرسان آژانس از سوي ايران مطلع شدند كه خط روند توليد دي اكسيد اورانيوم طبيعي براي سوخت راكتور IR-40 هم اكنون انتظار مي‌رود تا سپتامبر يا اكتبر 2010 تكميل شود.

E. ديگر فعاليت‌ها

ايران آژانس بين‌المللي انرژي اتمي را مطلع ساخته است كه يك آزمايش فني از تجهيزات سوختي پيش از بارگذاري سوخت در هسته نيروگاه برق هسته‌اي بوشهر انجام خواهد داد، كه در حال حاضر براي ژوئن 2010 برنامه ريزي شده است. بلافاصله پس از اين آزمايش و پيش از آغاز مرحله بارگذاري، آژانس در نظر دارد تا تجهيزات سوختي بوشهر را مجددا راستي‌آزمايي كند، كه پس از اين مجددا تحت كنترل و نظارت آژانس قرار خواهد گرفت و جزئيات اين روند با ايران در حال بحث است.

28. در 9 ژانويه 2010، در طي يك راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي در "لابراتوار تحقيقاتي چندمنظوره جابر ابن حيان " (JHL) در تهران، آژانس از سوي اپراتور اين آزمايشگاه مطلع شد كه فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه فرآوري گرمايي در لابراتوار جابر ابن حيان به منظور مطالعه توليد الكتروشيميايي فلز اورانيوم آغاز شده است. در 14 آوريل 2010، آژانس راستي آزمايي اطلاعات طراحي ديگري در لابراتوار جابر اين حيان به انجام رساند كه در طي آن ايران آنچه پيش از اين در نامه خود به تاريخ 21 فوريه 2010 اظهار كرده بود را تكرار كرد، به ويژه اينكه اين فعاليت‌ها مرتبط با "يك پروژه تحقيقاتي با هدف صرفا مطالعه رفتار الكتروشيميايي يون اورانيل در محلول يوني " بود كه از محلول نيترات اورانيل استفاده مي‌شود. در طي راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي بعدي، آژانس مشاهده كرد كه سلول الكتروشيميايي برداشته شده است.

29. بر اساس تصاوير ماهواره‌اي، آژانس برآورد مي‌كند كه فعاليت‌هاي مرتبط با بازيابي اورانيوم در ناحيه‌ "تاسيسات توليد اورانيوم بندرعباس " ادامه دارد و فعاليت‌هاي ساخت و ساز در "تاسيسات توليد كيك زرد اردكان " ادامه دارد. در حال حاضر به نظر نمي‌رسد "معدن اورانيوم ساغند " در حال فعاليت باشد.

F. اطلاعات طراحي

30. همانگونه كه در گزارش‌هاي پيشين مدير كل آژانس شرح داده شد، متن تعديل شده بخش عمومي ترتيبات تكميلي موسوم به كد 3.1 مربوط به توافق پادماني ايران، همانطور كه در سال 2003 به موافقت ايران رسيد، هنوز به قوت خود باقي است،‌ علي رغم تصميم ايران در سال 2007 براي تعليق اجراي خود. با وجود اينكه آژانس در موارد متعدد، به ايران يادآوري كرده است كه اين كشور ملزم به ارائه اطلاعات طراحي مطابق با كد 3.1 تعديل شده است، اما ايران اجراي كد 3.1 تعديل شده را از سر نگرفته كه در تناقض با تعهد آن بر اساس ترتيبات اجرايي است. ايران تنها كشور با فعاليت‌هاي هسته‌اي چشمگير است كه توافق پادماني جامع در حال اجرا دارد و در حال اجراي مفاد كد 3.1 تعديل شده نيست.

31. در مورد هم تاسيسات دارخوين و هم تاسيسات غني سازي فردو، ايران آژانس را در زمان مناسب اتخاذ تصميم براي ساخت و ساز يا اجازه ساخت و ساز آن همانگونه كه در كد 3.1 تعديل شده تقاضا شده مطلع نكرده است و فقط به ارائه اطلاعات طراحي محدود با توجه به آن تاسيسات بسنده كرده است. ايران همچنين اطلاعات طراحي به روز شده درباره راكتور IR-40 ارائه نكرده است.

32. در دسامبر 2009، آژانس از ايران پرسيد كه آيا گزارش‌هاي منتشره مبني بر اينكه اين كشور قصد ساخت 10 تاسيسات غني سازي اورانيوم را دارد صحيح است يا خير. ايران متعاقبا اعلام كرد "در صورت لزوم اطلاعات درخواست شده را به اطلاع آژانس مي‌رساند. آژانس در نامه‌اي به تاريخ 5 مه 2010 خواستار شفاف سازي درباره اظهارات علني ايران در تاريخ 19 آوريل 2010 شد كه اعلام كرده بود "بر اساس طرح سازمان انرژي اتمي محل سايت‌هاي جديد مشخص شده است و روند ساختن اين مراكز ادامه مي‌يابد. " آژانس ايران را مطلع ساخت كه، در صورتيكه تصميم براي ساخت و ساز تاسيسات هسته‌اي جديد توسط ايران اتخاذه شده بود، ايران مي‌بايست اطلاعات مربوط به طراحي، برنامه ساخت و ساز اين تاسيسات را به آژانس تحويل مي‌داد. ايران در پاسخ خود در نامه‌اي به تاريخ 11 مه 2010 اطلاعات درخواست شده را ارائه نداد و اعلام كرد كه تنها به "آژانس اطلاعات درخواست شده را در به وقت خود ارائه خواهد كرد ... بر اساس توافق پادماني. "

33. اصلاح تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت براي توليد اورانيوم غني سازي شده تا 20 درصد به صورت اورانيوم-235 كه آشكارا با اهداف پادماني مرتبط است، از سوي ايران با مدت زمان كافي براي آژانس به منظور تنظيم روندهاي پادماني بر اساس ماده 45 توافق پادماني ايران به اطلاع آژانس نرسيده است.

G. ابعاد نظامي احتمالي

34. گزارش‌هاي پيشين مدير كل آژانس مسايل باقيمانده مرتبط با ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته‌اي ايران و اقدامات درخواست شده از ايران كه براي حل اين مسايل ضروري است را شرح داده است. در گزارش آخر مدير كل، آژانس شماري از موضوعات فني كه بايد با ايران مورد بحث قرار گيرد، را شرح داد. با اين وجود ايران از آگوست 2008، بحث درباره مسايل باقيمانده با آژانس را رد كرده است يا ارائه هر گونه اطلاعات اضافي يا دسترسي به مكان‌ها و افراد ضروري براي بحث در خصوص نگراني‌هاي آژانس توسط ايران رد شده است. ايران تاكيد كرده است كه ادعاهاي مربوط به ابعاد نظامي برنامه هسته‌اي خود بي اساس هستند و اينكه اطلاعاتي كه آژانس به آن اشاره مي‌كند بر اساس اسناد جعلي است.

35. بر اساس يك تحليل كلي انجام شده توسط آژانس درباره تمام اطلاعات در دسترس آن، آژانس هنوز درباره وجود احتمالي فعاليت‌هاي مرتبط با برنامه هسته‌اي گذشته يا حال كه فاش نشده نگران است. اين فعاليت‌ها در ارتباط با سازمان‌هاي مرتبط نظامي شامل فعاليت‌هاي مرتبط با توسعه مواد منفجره هسته‌اي براي موشك است. نشانه‌هايي وجود دارد مبني بر اينكه برخي از اين فعاليت‌ها ممكن است پس از سال 2004 ادامه يافته باشند.

36. با گذشت زمان و احتمال از بين رفتن دسترسي به اطلاعات،‌ ضرور است كه ايران با آژانس در خصوص اين مسايل تعامل كند و اينكه آژانس اجازه يابد از تمام سايت‌هاي مرتبط بازديد كند و به تمام تجهيزات و اسناد مرتبط دسترسي داشته باشد و اجازه يابد با تمام افراد مرتبط بدون هيچ تاخيري مصاحبه كند.
تعامل واقعي و پيشگيرانه ايران به منظور قادر بودن آژانس براي حصول پيشرفت در راستي آزمايي صحت و تكميل بودن اظهارات ايران ضروري است.

H. خلاصه

37. در حاليكه آژانس به راستي آزمايي عدم انحراف مواد هسته‌اي اعلام شده در ايران ادامه مي‌دهد، ايران همكاري لازم با آژانس به منظور تاييد اينكه تمام مواد هسته‌اي در ايران در خدمت فعاليت‌هاي هسته‌اي صلح آميز هستند را نداشته است.

38. به طور دقيقتر، ايران در حال اجراي الزامات لحاظ شده در قطعنامه‌هاي مرتبط در شوراي حكام آژانس و شوراي امنيت نيست. از جمله اين الزامات اجراي پروتكل الحاقي است كه براي اعتماد سازي در هدف صرفا صلح آميز برنامه هسته‌اي ايران و همچنين براي حل سوالات باقيمانده ضروري است. به طور خاص، ايران بايد در زمينه شفاف سازي مسايل باقيمانده كه باعث نگراني‌هايي درباره ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته‌اي آن است همكاري نمايد. ايران همچنين بايد به اجراي كد 3.1 تعديل شده در خصوص ارائه اوليه اطلاعات طراحي بپردازد.

39. به علاوه، بر خلاف قطعنامه‌هاي شوراي حكام آژانس و شوراي امنيت، ايران فعاليت‌هاي مرتبط غني سازي خود را به حالت تعليق در نياورده است. ايران به بهره برداري از تاسيسات غني سازي سوخت و تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت در نطنز ادامه داده است و ساخت و ساز تاسيسات غني سازي جديد در فردو در جريان دارد. غني سازي اورانيوم تا غناي 20 درصد در تاسيسات غني‌سازي آزمايشي سوخت و طرح بعدي آن براي استفاده دو آبشاري كه به هم متصل خواهند شد،‌ وجود يك رويكرد پادماني جديد را ضروري مي‌سازد كه اكنون در حال اجرا شدن است. به منظور تاييد زمان بندي و هدف اصلي تاسيسات غني سازي سوخت فردو، ايران هنوز بايد دسترسي آژانس را به اسناد طراحي مرتبط و شركت‌هاي دخيل در طراحي اين مركز را فراهم كند. ايران همچنين بايد پرسشنامه‌ اطلاعات طراحي كاملي براي تاسيسات فردو را تسليم آژانس كند.ايران همچنين اعلام كرده است كه مكان‌هايي را براي سايت‌هاي هسته‌اي جديد انتخاب كرده است و اينكه ساخت و ساز اين سايت‌ها در جريان است اما تا كنون براي آژانس اطلاعات و دسترسي مرتبط بر اساس توافق پادماني ايران را فراهم نكرده است.

40. به طور مشابه، ايران برخلاف قطعنامه‌هاي مرتبط شوراي حكام و شوراي امنيت همچنان به ساخت رآكتور IR-40 و فعاليتهاي مرتبط آب سنگين ادامه داده است. به آژانس اين اجازه داده نشده است تا از آب سنگين ذخيره شده در تاسيسات تبديل اورانيوم نمونه‌گيري كند. همچنين امكان دسترسي آژانس به مركز توليد آب سنگين مهيا نشده است.

41. مديركل از ايران درخواست مي‌كند تا گامهاي را در راستاي اجراي كامل توافق پادمان‌ها و ساير الزامات از جمله اجراي پروتكل الحاقي‌ خود بردارد.

42. مديركل به نحو مقتضي به گزارش‌دهي ادامه خواهد داد.

برچسب ها: آمانو
مجله خواندنی ها
مجله فرارو
bato-adv
bato-adv
bato-adv
پرطرفدارترین عناوین