بعد از ریزشهای ۳ ماه گذشته، رشد شاخصهای بورس مجدد از اول آذر آغاز شده و روزنه امیدی در دل سهامداران ایجاد کرده است. کارشناسان بازار سرمایه هم معتقدند، سهامداران نگران نباشند و نوید گزارشهای مثبت آبان ماه شرکتها و رشد مجدد بورس را میدهند، اما در عین حال برخی دیگر معتقدند، باتوجه به متغیرهای کلان و بنیادی، بعید است که بازار سرمایه تا پایان سال جاری مجددا به کانال ۲ میلیون واحدی صعود کند ضمن آنکه بازارهای خودرو، مسکن و طلا نزولی هستند.
وضعیت بورس چه خواهد شد؟
اعتماد در ادامه نوشت: شهرام درودیزاده، کارشناس بازار سرمایه در این رابطه معتقد است: برای تحلیل این روزهای بازار سرمایه باید به چند سال قبل برگردیم تا شناخت دقیقتری نسبت به این روزهای بورس پیدا کنیم. او در این مورد گفت: بازار بورس نیز مانند سایر داراییها تحت تاثیر عوامل بیرونی و متغیرهای کلان اقتصادی قرار دارد، از نقدینگی، سیاست خارجی، بودجه دولت و سیاستهای مالی و پولی گرفته تا قیمت ارز و... بر این بازار تاثیر مستقیم دارند.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: برای اینکه ببینیم امروز وضعیت بازار چگونه است به نوسانات ارزی و نوسانات در بازارهای دارایی در حوزه مسکن، طلا و ارز و سایر بازارهای دارایی در شهریور ۱۳۹۶ برمیگردیم. در آن زمان شاهد پسلرزههایی در قیمت دلار بودیم به گونهای که اولین پسلرزهها با شدت کم از آذر، دی و بهمن ۱۳۹۶ آغاز شد و قیمت ارز از ۴۲۰۰ فراتر رفت و قیمت مسکن نیز پس از سه سال رکود تکانهایی خورد و قیمت شاخص مسکن هم رشد پیدا کرد و تا بهمن ماه این عوامل و نوسانات ادامه داشت.
او تصریح کرد: در این زمان با تهدیدات ترامپ برای خروج از برجام مواجه بودیم که نوسانات قیمتی در بازارها را تشدید کرد و نهایتا ترامپ در بهمن ماه اعلام کرد این آخرین باری است که من برجام را امضا میکنم، پس از این اتفاق از بهمن ماه تا اردیبهشت ماه شاهد نوسانات بسیار زیادی در حوزه بازارها بودیم و ارز ۵ هزار تومان را هم رد کرد و پس از آن خروج ترامپ از برجام اعلام رسمی شد.
درودیزاده گفت: این نکات برای این حائز اهمیت است که زمانی که تغییراتی در بازارهای اقتصادی رخ میدهد علاوه بر متغیرهای مهم اقتصادی که در کشور وجود دارد تحت تاثیر عوامل و پیشبینیهای سیاسی هم قرار میگیرد.
او ادامه داد: زمانی که چشمانداز منفی میشود روی کالاهای مختلف نیز تاثیر میگذارد و این پیشبینیها در بازار بورس و قیمت سهام شرکتها بسیار مهم است. این کارشناس بورس افزود: تا اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۷ تقریبا همه عوامل اقتصادی در شرکتهای بورسی وجود داشت و بر پیشبینی فروش و سود تاثیر داشت، اما از ابتدای خرداد ماه شاهد حرکاتی از افزایش قیمتها، شاخص و ورود نقدینگیهای جدید در بورس بودیم زیرا بازارهای موازی همراستای هم حرکت میکردند و بازارهای مسکن، طلا و قیمت ارز از آبان و آذر ماه ۱۳۹۷ رو به بالا حرکت کردند و دلار به بیش از ۶ هزار تومان رسید و بازار سرمایه هم به نسبت سایر بازارها جهش پیدا کرد.
درودیزاده در ادامه به روند شاخصها اشاره کرد و افزود: در این زمان (آذر ۱۳۹۷) شاخص بورس از ۸۷ هزار واحد شروع به حرکت کرد و در یک فرآیند سه ماهه شاهد جهش ۳۰ تا ۴۰ درصدی آن بودیم و پس از آن بورس مجدد وارد رکود شد، اما از زمستان ۱۳۹۷ شاهد جهشهایی در قیمت ارز بودیم و در مهر ماه ۱۳۹۷ با بالا رفتن قیمت ارز بازار سرمایه هم خود را به قیمت دلار نزدیک کرد.
رشد امسال بورس به دو سال قبل برمیگردد
او افزود: از سال ۱۳۹۸ شاهد اتفاق جدیدی در بازار سرمایه بودیم که ریشههای آن در سال ۱۳۹۷ بود. در این سال شاهد ورود نقدینگی و استقبال از بازار سرمایه هستیم و حرکت صعودی بازار سرمایه در سال ۱۳۹۸ به وضعیت بازار در سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ برمیگردد، چشماندازها در این دو سال تاثیرگذار بود و این موضوع بر قیمت سهام شرکتها و داراییشان به دلیل افزایش قیمت ارز برمیگردد.
او ادامه داد: موضوع بعدی فروش شرکتها بود زیرا به دلیل تورم در کالاها فروش شرکتها هم افزایش پیدا کرد و قیمت مس ۳۰ تا ۴۰ هزار تومانی به ۱۲۰ هزار تومان رسید و فروش شرکتها حتی در حوزه داخلی نیز به دلیل تورم افزایش پیدا کردند.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: ارزش جایگزینی شرکتها، رشد فروش به خصوص شرکتهای صادراتمحور در بخش پتروشیمیها و مواد معدنی به دلیل افزایش نرخ ارز در این مدت بسیار چشمگیر بود. همچنین استقبالی که از بازار سرمایه صورت گرفت به خصوص در بخش پولهای خرد بینظیر بود زیرا تنها بازاری که مردم بتوانند حتی با ۵۰۰ هزار تومان و یک میلیون تومان هم سرمایهگذاری کنند بازار سرمایه است و تبلیغاتی که از سوی دولت در این مدت از این بازار انجام گرفت نیز بیتاثیر نبود.
او ادامه داد: در حال حاضر نمیتوان امیدوار بود که شاهد افزایشهای عجیب و غریب مانند نیمه دوم ۱۳۹۸ و سه ماهه ۱۳۹۹ باشیم. بازار سرمایه در حال حاضر به قیمتهای تعادلی خود نزدیک شده، اما این قیمتهای تعادلی امروز تحت تاثیر چند عامل دیگر نیز هست که اولین مورد آن نرخ بهره است، دومین مورد چشمانداز قیمت ارز و سومین مورد نیز میزان استقبال از این بازار و مورد دیگر تورم در کشور است و اینکه آیا تورم در حد و اندازهای هست که رشدهای ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصدی سهام برخی شرکتها را توجیه کند یا خیر؟
اتفاقات سال ۱۳۹۲ تکرار شد
او افزود: مجموع این عوامل باعث شده تا حدودی شاهد تخلیه حباب شرکتها و تعادل در این بازار باشیم البته پیش از این نیز شاهد این اتفاق بودیم و در سال ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ همین اتفاق افتاد و شاخص بورس از ۲۰ هزار واحد به ۸۹ هزار واحد رسید و در همان زمان نیز شاهد افزایش قیمت ارز بودیم و همین وضعیت رخ داد.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: در حال حاضر بازار سرمایه و قیمتگذاری شرکتها به چند عامل دیگر نیز وابسته است. اولین مورد بودجه ۱۴۰۰ و سیاستهای دولت در این خصوص است. موضوع بعدی نرخ بهره و موضوع مهمتر انتخابات ریاستجمهوری کشور در سال ۱۴۰۰ است که بسیار مهم خواهد بود زیرا تغییر دولت نگاه سرمایهگذاران را نیز عوض خواهد کرد و مجموع این عوامل ریسک سرمایهگذاری در این بازار را افزایش داده است.