bato-adv
کد خبر: ۴۶۰۶۱۰
از بحران میانسالی تا بحران جمعیت فعال

کاهش زاد و ولد و پیامدهای آن

کاهش زاد و ولد و پیامدهای آن
ما باید از طریق آموزش و پرورش نه دستور و فرمان و بگیر و ببند و ایجاد اشتغال فرزندآوری را تشویق کنیم. کار تولید کنیم نه اینکه فقط بگوییم جا به جایی جمعیت. من می‌پرسم وقتی شغل ایجاد نکردید شادی و نشاط فراهم نیست، ازدواج‌ها به تاخیر افتاده، طلاق زیاد شده و سن باروری برای زنان ۲۵ و برای مردان ۲۸ سال است چطور از افزایش زاد و ولد حرف می‌زنید؟ چقدر شغل ایجاد کردید؟ چقدر میل به ازدواج را در کشور بالا بردید؟ در حال حاضر تجردگرایی ۳۱ درصد است، همباش‌های سیاه یعنی زنان و مردانی که با هم زندگی می‌کنند چقدر هستند؟ اینکه فقط بگویید باور شوید آن‌ها هم می‌گویند شغل دارید بدهید؟ مسکن دارید بدهید؟ شرایط مستلزم رشد جمعیت، اول رشد اقتصادی، وجود فضای پر از شادی و نشاط و امید به آینده است. آیا این‌ها را فراهم کردیم؟
تاریخ انتشار: ۱۲:۰۹ - ۱۷ آبان ۱۳۹۹
فرارو- بررسی گزارش‌های منتشر شده در سایت سازمان ثبت‌ احوال نشان می‌دهد، روند تعداد موالید ۷ ماهه سال ۹۹ روندی نزولی داشته است.

به گزارش فرارو، براساس آمار سخنگوی سازمان ثبت‌احوال، تعداد موالید ثبت شده در ۷ ماه نخست سال‌جاری، تقریبا ۶۷۴ هزار نفر بوده که به نسبت مدت مشابه سال ۹۸، کاهش ۶ درصدی داشته است. همچنین تعداد تولد‌های ثبت شده تا پایان مهرماه سال ۹۵، ۹۰۱ هزار و ۲۱۱ نفر بوده در حالی که پایان مهر ۹۴ میزان موالید حدود ۹۲۸ هزار و ۶۸۶ نفر بوده و این نشان از یک روند نزولی می‌دهد که در طی سال‌های گذشته تکرار شده است. به‌طوری که رشد موالید در ۷ ماه سال ۹۷ نیز به نسبت مدت مشابه سال ۹۶ کاهش ۷ درصدی داشته است. این رشد در مدت مذکور سال ۹۸ به ۹۷هم حدود منفی ۱۳ درصد بوده است؛ بنابراین تعداد تولد‌ها در سال‌های اخیر روندی نزولی داشته است؛ بنابراین نمی‌توان کاهش موالید در سال ۹۹ را تنها به شیوع ویروس کرونا مرتبط کرد.

همچنین به نقل از مرکز آمار ایران، الگوی سنی باروری نشان دهنده کاهش میزان باروری کل در همه سنین از جمله گروه‌های سنی ٢٠-٢٤ و ٢٥-٢٩ و ٣٠-٣٤ ساله در سال ١٣٩٨ است. این تغییر بیانگر کاهش باروری به ویژه در میان گروه سنی جوان است که به نوبه خود سهم بسزایی در کاهش میزان باروری کشور داشته است.

میزان باروری کل ایران در سال‌های ١٣٩٠ تا ١٣٩٨ فراز و فرودی مختلف را تجربه کرده است. چنانچه این شاخص در نیمه اول دهه ١٣٩٠ با شیب ملایمی رو به افزایش بوده به گونه‌ای که از ١.٧٥ فرزند در سال ١٣٩٠ به حدود ٢.٠٧ فرزند در سال ١٣٩٦ رسیده است. اما این شاخص پس از سال ۹۶ رو به کاهش گذاشته و در سال ١٣٩٨ به میزان ١.٨ فرزند کاهش یافته است.
 
همچنین بر اساس داده‌های سازمان ثبت احوال کشور تعداد ولادت‌های ثبت شده در سال ١٣٩٠ برابر یک میلیون و ٣٨٢ هزار و ١١٨ تولد بوده که در سال ١٣٩٥ به یک میلیون و ٥٢٨ هزار و ٥٣ تولد افزایش یافته است، اما تعداد ولادت در کل کشور از سال ١٣٩٥ تا ١٣٩٨ روند کاهشی داشته و در سال ١٣٩٨ تعداد موالید به یک میلیون و ١٩٦ هزار و ١٣٥ ولادت کاهش یافته است.

اما چرا میل به باروری در جامعه ما کاهش یافته است؟ کاهش زاد و ولد چه پیامد‌هایی در پی دارد و رشد جمعیت مستلزم چه شرایطی است؟

امان‌الله قرایی‌مقدم جامعه‌شناس در گفتگو با فرارو در این باره گفت: باید درباره اینکه چرا زنان و مردان به ویژه زنان تمایلی به باروری زیاد ندارند، بحث علمی شود. این پرسش اصلی است که سال‌ها پیش در ایتالیا انجام شد و بر سر زبان‌ها افتاد. بر اساس تحقیقات جمعیت شناسان بزرگ نه ثروت زیاد و نه گرسنگی و عواملی اینچنین عامل کاهش یا افزایش جمعیت نیست. امروز تغییر ذهنیت زنان در امر باوری در این باره مهم است. دیگر زنان مانند نسل‌های گذشته خویش، بچه زیاد را مایه افتخار نمی‌دانند و نوعی نادانی محسوب می‌کنند. زنان فکر می‌کنند فرزند بیاورم خب، کار و آینده شان چه می‌شود؟ فکرشان تغییر کرده است. دیگر نمی‌گویند هر آن کس که دندان دهد نان دهد. بچه بیاورند به امان خدا.

وی اضافه کرد: آنچه موجب شده تا برخلاف برخی نظرات و دستورات که امر به فرزندآوری می‌کنند کاهش زاد و ولد رخ دهد، این است که مرد و زنی که به فکر فرزند آوری هستند فکر می‌کنند و اندیشمندانه به فرزندآوری می‌اندیشند؛ بنابراین تغییر ذهنیت در این زمینه رخ داده است. به ویژه نگاه زنان به فرزندآوری تغییر کرده است.

او ادامه داد: از گذشته چهار طرز تفکر درباره جمعیت وجود دارد. افلاطون می‌گفت رقم جمعیت باید ثابت و ۵۰۴۰ نفر باشد. ولی مذهبی‌ها در یهود، مسیح و اسلام گفتند بارور شوید تا امت را زیاد کنید. این هم ذهنی بود. اما نظریه سوم متعلق به مالتوسین‌ها است که مخالف افزایش جمعیت هستند. آن‌ها می‌گویند منابع طبیعی که در اختیار بشر است تکاپوی افزایش جمعیت را نمی‌کند. یک جمله دارند بدین مضمون که سر سفره طبیعت، خداوند قاشق و چنگال اضافه نگذاشته است که هر چه شما بچه بیاورید غذا بدهد. چون منابع محدود است. جمعیت زیاد، غذا، مسکن، پوشاک و رفاه می‌خواهد.

قرایی‌مقدم افزود: همین‌ها گفتند عیب ندارد بگذارید باروری زیاد شود خود گرسنگی، موجب مرگ و میر می‌شود. اما نظریه‌ای عکس این در آمریکای جنوبی پیدا شد که می‌گفت گرسنگی موجب تحریک غریزه جنسی، تحریک غریزه جنسی موجب باروری، باروری موجب افزایش جمعیت، افزایش جمعیت موجب گرسنگی و ... این یک چرخه است؛ بنابراین نه گرسنگی و نه دستور و فرمان افلاطونی و عقاید مذهبی هیچکدام در مورد کنترل جمعیت نمی‌تواند موثر باشد.

او بیان کرد: نظریه چهارمی در این باره مطرح شد نظریه منحنی لجستیکی که من طرفدارش هستم. این نظریه می‌گوید تنها ذهن و تغییر ذهنیت بر کاهش یا افزایش جمعیت موثر است. بر اثر آموزش و پرورش است که جمعیت افزایش یا کاهش پیدا می‌کند. امسال در کنکور ۶۳ درصد پذیرفته شدگان کنکور دختر هستند. این‌ها فکر می‌کنند. آنچه که موجب می‌شود باروری زنان کم شود فکر است. می‌گوید چرا باید بچه بیاورم. این بچه خرج دارد. ازدواج می‌خواهد پس باید روی ذهن‌ها کار کرد. اما امروز این هم دیگر اثر ندارد.

این جامعه‌شناس درباره پیامد کاهش زاد و ولد گفت: کاهش زاد و ولد موجب می‌شود تا جایگزینی جمعیت وضعیتی خطرناک پیدا کند. جمعیت ما در حالت طبیعی یعنی نه مهاجر و نه مهاجر پذیری، حدود یک تا یک و دو سه دهم تا یک ونیم است. یعنی دو نفر می‌میرند و سه و نیم نفر متولد می‌شوند. جایگزینی جمعیت اگر نباشد و به طور کلی فقط وارد پیری جمعیت شویم خطرناک است. ما نیروی انسانی فعال و جوان می‌خواهیم. چون برای اداره کردن امور به آن‌ها نیاز داریم. اما نباید هراس ایجاد کرد. همین الان ما با مشکل بیکاری مواجه هستیم جوان با فوق لیسانس رفتگر است. خب افزایش جمعیت یعنی افزایش بیکاران بنابراین من با حد متناسب جمعیت نه زیاد و نه کم موافق هستم.

وی تاکید کرد: در این شکی نیست که کاهش زاد و ولد، بحران جمعیت فعال را به وجود می‌آورد، چون باروری کم و مهاجرت زیاد شده است. اما باید از طریق آموزش و پرورش ذهن زنان و مردان را آماده کنیم، ولی تهمیدات هم لازم است. وقتی شغل ایجاد نکردید و سه میلیون بیکار هست؛ چطوری بچه بیاورند؟ یا وقتی هزینه زندگی بالا رفته است چطوری بچه‌دار شوند؟

او افزود: از دیگر پیامد‌های کاهش موالید، پیری جمعیت و بحران میانسالی است. در پی این امر هزینه‌های جامعه به خاطر پیری و عوارضش، امکانات درمانی و بیمارستان زیاد و نیروی انسانی جوان و فعال، کمتر می‌شود. اما اینکه بگوییم مثلا در اثر کاهش جمعیت در زمینه نیروی کار و رشد اقتصادی دچار مشکل می‌شویم خیر. الان می‌بینیم یک کمباین و تراکتور و دیگر وسایل مکانیکی صد برابر یک انسان کار می‌کنند. جای نیروی کار را تکنولوژی گرفته است و همین موجب بیکاری انسان می‌شود. ما الان ۳ میلیون نفر بیکار داریم که چیزی حدود ۱۲ درصد جمعیت ماست. این‌ها ازدواج می‌کنند؟ زندگی شان آرام است؟ پس منحنی لجستیکی می‌گوید به اندازه‌ای که امکانات داریم متناسب با آن اجازه باروری دهیم.

وی ادامه داد: هر چند ما وارد کننده تکنولوژی هستیم، اما تاثیری بر این امر ندارد. تکنولوژی بحران جمعیت فعال را مدیریت می‌کند. کار انسان که فقط بیل زدن نیست باید فکر و ابداع کند یک مرد جنگی به از ۱۰۰ هزار؛ بنابراین کیفیت جمعیت مهم است. علاوه بر این، دیگر تکنولوژی درخدمت انسان است.

این جامعه‌شناس اظهار کرد: کاهش زاد و ولد موجب می‌شود تا درصد جمعیت جوان امروز سال‌ها بعد به جمعیت میانسال تبدیل شود و بحران میانسالی شکل بگیرد. این بحران نیز به پیری جمعیت منجر می‌شود. ما باید از طریق آموزش و پرورش نه دستور و فرمان و بگیر و ببند و ایجاد اشتغال فرزندآوری را تشویق کنیم. کار تولید کنیم نه اینکه فقط بگوییم جا به جایی جمعیت. من می‌پرسم وقتی شغل ایجاد نکردید شادی و نشاط فراهم نیست، ازدواج‌ها به تاخیر افتاده، طلاق زیاد شده و سن باروری برای زنان ۲۵ و برای مردان ۲۸ سال است چطور از افزایش زاد و ولد حرف می‌زنید؟ چقدر شغل ایجاد کردید؟ چقدر میل به ازدواج را در کشور بالا بردید؟ در حال حاضر تجردگرایی ۳۱ درصد است، همباش‌های سیاه یعنی زنان و مردانی که با هم زندگی می‌کنند چقدر هستند؟ اینکه فقط بگویید بارور شوید آن‌ها هم می‌گویند شغل دارید بدهید؟ مسکن دارید بدهید؟ شرایط مستلزم رشد جمعیت، اول رشد اقتصادی، وجود فضای پر از شادی و نشاط و امید به آینده است. آیا این‌ها را فراهم کردیم؟

این کارشناس مسایل اجتماعی درباره دیگر چالش‌های ناشی از کاهش زاد و ولد نیز گفت: کاهش زاد و ولد باعث می‌شود که انتقال فرهنگی از نسل گذشته به نسل آینده دچار مشکل شود و به تدریج بحران فرهنگی ایجاد کند. شرایطی می‌شود که جوانان ما و ازدواج اینقدر کم می‌شود که انتقال ارزش‌ها و هنجار‌ها از نسل قبل به نسل بعدی منتقل نمی‌شود و شکاف یا بهتر بگوییم گسست نسلی و ناتو فرهنگی غرب بر کشور ایجاد می‌شود. از نظر سیاسی هم با کاهش نیروی کارآمد و لازم برای اداره کشور از بالا تا پایین مواجه می‌شویم.

قرایی‌مقدم در آخر با اشاره به اظهارات فاطمه محمدبیگی نماینده مجلس و عضو کمیسیون بهداشت مبنی بر وارد کردن جمعیت از کشور‌های دیگر، عنوان کرد: او شاید درست بگوید، ولی این نماینده در مجلس داد نمی‌زند آقایان، کار جوانان چه شد؟ آقایان برای ازدواج جوانان چه کردید؟ این‌ها را نمی‌گویند، چون می‌خواهند گناه را گردن مردم بیندازند و خودشان را بی‌گناه نشان دهند. این از زرنگی‌شان است. در نظر اینها، همیشه مردم مقصر هستند و آن‌ها بی‌تقصیرند.
نام
Iran, Islamic Republic of
۲۲:۰۱ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۰
داده های آماری را با جدول و نمودار نشان می دهند نه انشا!
از مملکتی که در هیچ چیزی شایستگی وجود ندارد حتی برای نوشتن محتوی سایت چه انتظاری داری ؟ انتظار داری ایران ژاپن شود؟ یا مثل آمریکا سال 2025 در مریخ جامعه جدید بنا نهد؟ دقیقا انتظارت چیه بگو؟
دریا
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۳ - ۱۳۹۹/۰۹/۲۵
من یه خانم ۳۴ ساله مجردم، ازدواج نمیکنم و هیچ وقت بچه نمیاورم، که مهمترین دلیلش اقتصادی است اما دلایل دیگه ای هم هست. با اینهمه تبعیض علیه خانم ها میخوام به این شیوه انتقام بگیرم. اکثر اقایون نمیتونن رفتار محترمانه با خانمها داشته باشن، تبعیض هایی مثل اشتغال، ارث، حق طلاق، آزادی های اجتماعی مردان، .... ترجیح میدم باقی عمرم رو تنها سپری کنم
ازاد
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۲۵ - ۱۳۹۹/۰۸/۳۰
جامعه ای که هر روز به قهقرا نزدیک میشود افزایش جمعیت مفهومی ندارد
نام
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۲۶ - ۱۳۹۹/۰۸/۱۹
اگر توزیع درامد درست باشد ایران 150 میلیون باز هم کم دارد جمعیت و جمعیت به سرمایه ثروت هم نیست چون ژاپن ثروت مند تمایل به افزایش جمعیت ندارند و فرهنگ لذت از بچه می تواند کمک کند
نام
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۴۸ - ۱۳۹۹/۰۸/۱۹
امکانات مملکت تکافویی زندگی پنجاه میلیون نفر را می کند دو فرزند کافی است
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۱۴
نام
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۲۳ - ۱۳۹۹/۰۸/۱۷
مگه ما چه دوران کودکی و جوانی داشتیم؟ با چه امیدی بچه بیاریم؟ که بهش چی جواب بدیم؟ با این اوضاع اجتماعی و اقتصادی اگه تغییری توش حاصل نشه بزرگترین ظلم همین فرزند اوری است
نام
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۱۵ - ۱۳۹۹/۰۸/۱۷
خدایی نمیفهمین وضعیت اقتصادی خرابه یا چی؟
نام
Iran, Islamic Republic of
۰۷:۴۰ - ۱۳۹۹/۰۸/۱۸
چرا یک نفر موافق کاهش جمعیت نیست؟ باید همه موافق برادر بزرگ حرف بزنند؟
نام
Iran, Islamic Republic of
۰۹:۴۴ - ۱۳۹۹/۰۸/۱۸
بسه دیگه همش بحران جمعیت..... برای من جوان 37 ساله چیکار کردن که فکر فردا باشن.... همش استرس و غصه.....
اواره
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۴۱ - ۱۳۹۹/۰۸/۱۸
سلام . من ازدواج کردم دوتا فرزند دارم هر دو درس میخوانند نه میتوانم گوشی بخرم نه لب تاب نه.... کارگر هستم بخور و نمیر شکم انها را سیر میکنم .بفرما بچه اوردیم چه سود که هر صبح و شام مرا ملامت میکنند
نام
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۳۰ - ۱۳۹۹/۰۸/۱۸
چی میگی بابا تعداد سگ ها و گربه ها هم کم شده دیگه چیزی برای خوردن پیدا نمیکنن
نام
Iran, Islamic Republic of
۱۳:۱۵ - ۱۳۹۹/۰۸/۱۹
امت اسلام باید از نظر قوی و کافی باشد تا بتواند چنگ در دست استکبار بیندازد
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۲:۰۲ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۰
گوشت دم توپ برای جاه طلبی های برخی ها!
نام
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۴۵ - ۱۳۹۹/۰۸/۱۹
تنها راه حل این هست که پلیس جامعه را برای کسانی که کمتر از 5 فرزند دارند، نا امن کند
مجله فرارو