مذاکره ایران و آمریکا؛ آیا شرایط مذاکره فراهم است؟

فرارو- روزنامه الجریده کویت در گزارشی از مذاکرات محرمانه میان ایران و آمریکا در عمان خبر داده و نوشته است که نمایندگان ترامپ هفته گذشته با یکی از بزرگان جریان اصولگرای ایران در کشور عمان گفتگو کرده‌اند.

الجریده این گزارش را به نقل از "یکی از بزرگان جریان اصولگرا" انتشار داده  و از وی نقل قول کرده که "نمایندگان ترامپ در این نشست پیشنهادی برای توافق درباره چهارچوب همکاری تا رسیدن به توافق مشترک میان دولت بعدی آمریکا و رییس‌جمهور بعدی ایران" ارائه کرده‌اند.

گزارش این روزنامه کویتی که مشخص نیست منبعش کیست از او نقل کرده است "طرف آمریکایی به اصولگرایان اطلاع داده است که تمام برآورد‌های اطلاعاتی این کشور موید این است که جریان آن‌ها دولت بعدی ایران را کنترل خواهد کرد و این جریان توانایی کنترل همه نیرو‌های تأثیرگذار در داخل کشور را دارد و برای این کار آن‌ها ترجیح می‌دهند با او تفاهم کنند و در نهایت اختلافات بین تهران و واشنگتن را خاتمه دهند."

 

او تأکید کرد: «نمایندگان ترامپ به جناح اصولگرا پیشنهاد دادند که بدون هیچ گونه هیاهوی رسانه‌ای، در پشت صحنه با همدیگر ارتباط برقرار کنند.»

الجریده نوشته است: "رئیس جمهور آمریکا اصرار به متوقف کردن همه برنامه‌های ایرانی ندارد و نگرانی‌های تهران را می‌فهمد، اما او می‌خواهد که ایرانیان نیز نگرانی‌های او درباره منافع واشنگتن در منطقه و مسئله امنیت اسرائیل را بفهمند." 

 

این گزارش در داخل ایران با واکنش رسمی روبه رو نشده و اصولگرایان هم درباره آن سکوت کرده‌‍اند.

گزارش روزنامه الجریده را با توجه به روشن نبودن منابع آن نمی‌توان معتبر دانست با این حال بازتاب وسیعی در ایران داشته است. این گزارش نقد‌های فراوانی را به دنبال داشته و بسیاری معتقدند نمی‌تواند قابل اعتماد باشد. روزنامه الجریده پیشتر نیز ادعا‌های نادرست درباره ایران مطرح کرد بود.

پشت پرده خبر مذاکره مخفیانه ایران و آمریکا در عمان
ایران و آمریکا در سال ۱۴۰۰ با یکدیگر توافق خواهند کرد!

---

با این حال اوضاع اقتصادی در ایران آشفته است، فضای عمومی کشور در حالت انتطار قرار دارد، انتظار برای نتیجه انتخابات آمریکا و احتمال تغییر در روند روابط دو کشور. عده‌ای معتقدند در ایران نیز باید تغییرات سیاسی صورت گیرد تا احتمال نشستن ایران و آمریکا پای میز مذاکره را افزایش دهد. عباس عبدی تحلیلگر برجسته اصلاح طلب امروز در یادداشتی تاکید کرد که حسن روحانی باید کناره‌گیری کند.

عبدی با اشاره به سخنان دیروز روحانی که مقصر مشکلات کشور را کاخ سفید دانسته بود، نوشت: «اگر برای حل مشکلات و گرانی آدرس کاخ سفید داده می‌شود، در این صورت کسی که قادر به گفتگو با آن نیست باید کنار برود و راه را باز کند تا دیگران اقدام کنند.»

عبدی با بیان اینکه طی ۱۰ ماه گذشته هیچ مشکلی حل نشده که بر مشکلات اضافه شده، تاکید کرد که هر نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، نیازمند مدیریتی سیاسی در ایران است که برای آن برنامه داشته باشد و بدون شک این مدیریت به روحانی سپرده نخواهد شد.

با این حال بعید است این اتفاق رخ دهد. حسن روحانی چند ماه پیش تاکید کرد که تا پایان دولتش بر سر کار خواهد بود.

در همین رابطه علی بیگدلی استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل سیاست خارجی درباره شرایط موجود برای مذاکره ایران و آمریکا به فرارو گفت: «در این بحث دو ضلع وجود دارد، در ضلع امریکایی ترامپ به دنبال آن است که پرونده سیاست خارجی خود را تقویت کند، برقراری رابطه با ایران برای آمریکا اهمیت بالایی دارد. این می‌تواند نقش موثری در بالا بردن آرای ترامپ داشته باشد. البته بعید است تا آن زمان اتفاقی رخ دهد.»

او افزود: "ضلع دوم هم ایران است، تحریم‌ها شرایط سختی به جامعه ایران تحمیل کرده است، هر روز شاهد بالا رفتن قیمت ارز هستیم، کرونا هم معیشت مردم را سخت‌تر کرده است، باید گفت این وضعیت قابل دوام نیست."

او افزود: "سخنان رییس جمهور درباره اینکه همه لعنت‌ها را به آدرس کاخ سفید بفرستید نیز نشانگر این است که تحریم‌ها اثرگذار بوده است و اقتصاد کشور نابه‌سامان و به شدت آسیب دیده است."

بیگدلی در ادامه درباره اینکه آیا بستر مذاکره با آمریکا همان برجام خواهد بود گفت: «برجام تمام شده است، اینکه اروپایی‌ها با آمریکا همراهی نکردند و تلاش کردند برجام باقی بماند مربوط به خود آن‌ها و اختلافاتشان است، این مسئله هیچ ارتباطی با ایران و تلاش‌های دیپلماتیک ایران ندارد. برجام از بین رفته است، حتی اگر بایدن هم سر کار بیاید برجام کار نخواهد کرد.»

او افزود: "اگر ایران بخواهد وارد مذاکره با آمریکا شود باید از چهارچوب برجام خارج شود و وارد دوران تازه‌ای از روابط با آمریکا شود. حال اینکه آمریکا با چه شرایطی وارد مذاکره شود و یا ایران چه شرایطی داشته باشد قابل بررسی است، اما چند محور اصلی وجود دارد، مسئله موشکی و منطقه‌ای و بحث‌های حقوق بشری از مسائل اصلی است."

بیگدلی درباره اینکه آیا دولت روحانی می‌تواند در شرایط کنونی وارد مذاکره با آمریکا شود، گفت: «تصور نمی‌کنم، با این سطح از هجمه علیه آقای روحانی بعید است او بتواند وارد میز مذاکره شود. این دسته گل باید بر گردن فرد دیگری انداخته شود. به همین دلیل تا انتخابات آمریکا هم بعید است اتفاقی در این زمینه رخ دهد. باید منتظر رییس جمهور بعدی ایران و آمریکا بود. بیستم ژانویه رییس جمهور بعدی آمریکا وارد کاخ سفید خواهد شد، ترامپ یا بایدن هر کدام وضعیت خاص خود را برای ایران ایجاد خواهند کرد."