ادعا‌های پمپئو درباره تحریم‌های جدید

وزیرخارجه آمریکا بعد از اعلام تحریم‌های جدید مرتبط با ایران از سوی وزارت‌خزانه‌داری و وزارت‌خارجه آمریکا، مدعی شد که صنعت نفت ایران یک منبع بزرگ درآمد برای «فعالیت‌های مخرب» تهران در خاورمیانه است. دور جدید تحریم‌های آمریکا در شرایطی صورت می‌گیرد که واشنگتن تلاش‌های خود را برای اعمال فشار حداکثری بر ایران شدت بخشیده است. در بحبوحه این شرایط قرار است وزیرخارجه سوئیس که حافظ منافع آمریکا در ایران است روز دوشنبه به تهران سفر و با مقامات ایران دیدار کند.

به گزارش ایسنا مایک پمپئو وزیرخارجه آمریکا در یک بیانیه مدعی شد: «صنعت نفت ایران یک منبع عمده درآمد برای دولت ایران است و هزینه فعالیت‌های مخرب آن در سراسر خاورمیانه را تامین می‌کند. اقدامات امروز ما بار دیگر بر تعهد ایالات‌متحده در جلوگیری از دسترسی ایران به منابع مالی موردنیاز جهت تامین مالی تروریسم و سایر فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده آن، تاکید می‌کند.» وزیرخارجه آمریکا که کشورش سخت‌ترین تحریم‌های تاریخ آمریکا را علیه ملت ایران وضع کرده مدعی شد: «ما بار دیگر از ایران می‌خواهیم از آسیب رساندن به رفاه و سعادت مردم ایران از طریق سوءاستفاده از منابع طبیعی برای گسترش هرج و مرج، دست بردارد.»

وزارت‌خزانه‌داری آمریکا روز پنج‌شنبه ۶شرکت را به‌دلیل آنچه همکاری با شرکت پتروشیمی تریلاینس در ایران، امارات‌متحده‌عربی و چین و نقض تحریم‌های ایران خوانده، به فهرست تحریم‌های خود اضافه کرد. وزارت‌خارجه آمریکا نیز با انتشار بیانیه‌ای از تحریم ۵ نهاد به‌دلیل خرید و انتقال نفت از ایران خبر داد.

شرکت پتروشیمی زاگرس در ایران، پتروتک اف‌زی‌ای در امارات‌متحده‌عربی، شرکت انرژی تریو در امارات‌متحده‌عربی، شرکت فناوری ژینگو در چین، شرکت چینی انرژی دایناپکس در هنگ‌کنگ و شرکت چینی دینرین در هنگ‌کنگ شرکت‌هایی هستند که توسط وزارت‌خزانه‌داری آمریکا تحریم شده‌اند. شرکت پالایش آبادان در ایران، شرکت کشتیرانی ژیهانگ در چین، شرکت «نیو فار لجیستیکز» با مسوولیت محدود، شرکت کشتیرانی انرژی «سینو»، و شرکت معاملات پتروشیمی کمترانس در امارات‌متحده‌عربی، و سه تن از مدیران ارشد این نهاد‌ها هم توسط وزارت‌خارجه آمریکا تحریم شده‌اند. در بیانیه وزارت‌خزانه‌داری آمریکا، دلیل تحریم پنج شرکت دیگر نیز «خرید، دریافت، فروش، حمل‌ونقل یا بازاریابی نفت خام و فرآورده‌های نفتی ایران» عنوان شده است.

وزارت‌خزانه‌داری آمریکا همچنین اعلام کرده است که سه شخص حقیقی تحریم‌شده -که یکی از آن‌ها تبعه ایران و دو نفر دیگر تبعه چین هستند- جزو مدیران ارشد شرکت‌های مذکور بوده‌اند. دولت آمریکا برای پیشبرد جنگ اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران از سال‌ها قبل تحریم‌هایی را به بهانه‌های مختلف علیه تهران وضع کرده است. واشنگتن شرکت‌های آمریکایی و شرکت‌های مستقر در کشور‌های ثالث را به تبعیت از این تحریم‌ها ملزم می‌کند. «دفتر تروریسم و اطلاعات مالی» وزارت‌خزانه‌داری یا «FTI» که در سال ۲۰۰۴ به‌عنوان یکی از نهاد‌های وزارت‌خزانه‌داری آمریکا ایجاد شده مرکز طراحی جنگ اقتصادی این کشور علیه کشور‌های مخالف با سیاست‌های کلان واشنگتن به‌شمار می‌رود.

از تحریم تا اسنپ بک

«دفتر تروریسم و اطلاعات مالی» ماموریت ادعایی خود را «اجرای راهبرد‌های دولت آمریکا برای مبارزه با تامین مالی تروریسم در سطح داخلی و بین‌المللی، تدوین و اجرای راهبرد‌های ملی درخصوص مبارزه با شبکه‌های پولشویی و تامین مالی تروریسم» اعلام می‌کند. این دفتر شامل چهار زیرمجموعه است: ۱-دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (اوفک) ۲- دستیار وزیر در امور اطلاعات و تحلیل ۳- دستیار وزیر در امور تامین مالی تروریسم و ۴- شبکه اجرای قوانین مربوط به جرائم مالی.

اگرچه تحریم‌های آمریکا مشکلاتی را برای اقتصاد ایران به وجود آورده است، اما بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول در گزارش‌های اخیر خود از تخلیه شدن اثر این تحریم‌ها سخن گفته‌اند. به گزارش خبرگزاری تسنیم، صندوق بین‌المللی پول در جدیدترین گزارش خود از چشم‌انداز اقتصاد جهانی، پیش‌بینی کرده است که ایران در سال‌جاری میلادی مانند اکثریت قریب به اتفاق کشور‌های جهان (اعم از درحال‌توسعه، نوظهور یا توسعه‌یافته) در سال‌جاری میلادی تحت تاثیر بحران جهانی کرونا، رشد اقتصادی منفی را تجربه خواهد کرد، اما نرخ رشد اقتصادی ایران برای سال آینده میلادی ۱/ ۳ درصد پیش‌بینی شده است.

چندی پیش شبکه آمریکایی بلومبرگ نیز در گزارشی تاکید کرده بود که سیاست تحریم علیه ایران به آخر خط رسیده است و آمریکا گزینه‌های زیادی برای اعمال تحریم‌های بیشتر در اختیار ندارد. مقامات جمهوری اسلامی ایران حتی در روز‌های اوج تحریم‌ها نیز بار‌ها تاکید کردند که ایران هرگز مذاکره تحت فشار با دولتی را که به پیمان‌های قبلی خود پایبند نبوده است نخواهد پذیرفت.

با این حال آمریکا در تلاش است با اعمال سیاست فشار حداکثری تهران را به میز مذاکره ترغیب کند. این موضوع به‌خصوص در آستانه انتخابات ۲۰۲۰ برای ترامپ حائز اهمیت است؛ اگرچه واشنگتن در این مسیرتاکنون با ناکامی روبه‌رو بوده است. اواخر مرداد تلاش‌های آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت با ناکامی مواجه شد. قطعنامه پیشنهادی ایالات‌متحده برای تمدید تحریم تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی ایران عصر جمعه ۲۴ مرداد (۱۴ اوت) در شورای امنیت سازمان ملل به رای گذاشته شد.

جلسه ۱۵ عضو شورای امنیت به خاطر محدودیت‌های ناشی از پاندمی کرونا به‌صورت مجازی و در قالب نشستی ویدئویی برگزار شد. قطعنامه پیشن‌های آمریکا که پس از بحث و رایزنی به رای گذاشته شد، ۲ رای موافق (آمریکا و جمهوری دومینیکن)، ۱۱ رای ممتنع و ۲ رای مخالف (چین و روسیه) دریافت کرد و به این ترتیب رد شد. آمریکا پس از این شکست، به دنبال فعال کردن مکانیزم بازگردانی تحریم‌ها در توافق هسته‌ای برای بازگردانی تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران موسوم به اسنپ بک است. این درحالی است که حق استفاده از این مکانیزم تنها برای اعضای مشارکت‌کننده در توافق هسته‌ای محفوظ است و آمریکا با خروج از این توافق در سال ۲۰۱۸ به مشارکت در آن پایان داد. این اقدام با مخالفت اکثریت اعضای دائم و غیردائم شورای امنیت مواجه شده است.

گفت‌وگوی وزرای خارجه آمریکا و سوئیس درباره ایران

همزمان با ادعا‌های پمپئو درباره وضع تحریم‌های جدید علیه ایران، وزارت امورخارجه آمریکا در بیانیه‌ای به محور‌های مربوط به ایران در گفت‌وگوی تلفنی وزرای امورخارجه سوئیس و آمریکا اشاره کرده است. به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه اینترنتی وزارت امورخارجه آمریکا، مورگان اورتاگوس سخنگوی این وزارتخانه در بیانیه‌ای به گفت‌وگوی اخیر مایک پمپئو وزیر امورخارجه این کشور با ایگنازیو کاسیس همتای سوئیسی‌اش اشاره کرده و نوشت: وزیر امورخارجه، پمپئو از وزیر امورخارجه، کاسیس به‌خاطر نقش مداوم سازنده به‌عنوان حافظ منافع‌مان در ایران و کمک به محافظت و بازگردانی شهروندان آمریکایی که به‌گونه‌ای نادرست در ایران زندانی شده‌اند، تشکر کرد. علاوه بر این، طبق پیامی که وزیر امورخارجه سوئیس در صفحه توییترش منتشر کرده است، آن‌ها همچنین درباره کانال تبادل کالا‌های بشردوستانه به ایران نیز صحبت کردند. در این میان برخی تحلیلگران هدف سفر وزیرخارجه سوئیس به تهران را بی‌ارتباط با افزایش سطح تنش‌ها بین ایران و آمریکا نمی‌دانند.

اهداف سفر وزیرخارجه سوئیس به تهران

در همین ارتباط، سخنگوی وزارت امورخارجه ایران نیز درخصوص اهداف سفر وزیرخارجه سوئیس به تهران گفت: محمدجواد ظریف روز دوشنبه ۱۷ شهریور در تهران میزبان «ایگنازیو کاسیس»، وزیر امورخارجه سوئیس و هیات همراه وی خواهد بود.

سعید خطیب زاده با اعلام این خبر در صفحه توییترش نوشت: روابط دوجانبه، تحولات منطقه و موضوعات بین‌المللی از محور‌های مهم گفتگو‌های دوطرف است. بر اساس این گزارش، بنا بر اعلام وزارت‌خارجه سوئیس، وزیر امورخارجه این کشور پانزدهم شهریور به تهران سفر خواهد کرد و این سفر تا تاریخ هفدهم شهریور ادامه خواهد داشت. سفارت سوئیس در تهران نیز روز سه‌شنبه در توییتی نوشت: کاسیس وزیر امورخارجه سوئیس از ۱۵ تا ۱۷ شهریور سال‌جاری، در چارچوب بزرگداشت «یکصدمین سال حضور دیپلماتیک سوئیس در ایران» از این کشور دیدن خواهد کرد.