موزه‌ی تاریخ جنگ «ملیتا» قدمت احداث چندانی ندارد؛ اما تاریخی به قدمت سابقه‌ی مبارزه‌ی مردم لبنان با اشغال‌گران، در آن نمایان است؛ چه آنچه با چشم می‌توان دید، چه آنچه در ذهن‌ها مانده است.
در ارتفاعات منطقه‌ی «التفاح» واقع در جنوب لبنان، همین چند سال پیش، باغ-موزه‌ای احداث و افتتاح شد که نمایی است از تاریخ مقاومت لبنان در زمان اشغال توسط رژیم صهیونیستی؛ از همان زمان اشغال بیروت در اوایل دهه‌ی ۸۰ میلادی تا خروج اشغال‌گران و آزادسازی تمام لبنان در زمان بین دو هزاره‌ی دوم و سوم میلادی و پس از آن البته جنگ معروف ۳۳روزه.
در این موزه که در منطقه‌ی خوش آب و هوایی کوهستانی واقع شده است، نمونه‌هایی از آنچه در زمان خروج ارتش اشغال‌گر در خاک لبنان باقی ماند، از ادوات سنگین تا خمپاره‌ها، پوکه‌ها، فشنگ‌ها و کلاه‌خودها، به طرز ماهرانه و به‌شکل مدرن هنری چیده شده‌اند.
اما در پس این نمایشگاه موزه‌ای و در بخش جنگلی مجموعه، تونل به‌نسبت بلند دست‌کندی قرار دارد که ارزش تاریخی خاصی دارد. این تونل که به‌شکل ماهرانه و باسلیقه‌ای، اتاقک‌هایی هم در درازای مارپیچ آن تعبیه شده، درواقع محل استقرار و آمادگی مجاهدان تحت رهبری سیدحسن نصرالله بوده که از اینجا عملیات علیه اشغال‌گران را طراحی و اجرا می‌کردند. به‌نوعی، مجموعه سنگری که هم شامل سنگر فرماندهی بود و هم سنگر سربازان جان بر کف.
طی کردن این تونل اما در پایان، لطف و غافلگیری ویژه‌ای هم دارد؛ آنجا که در انتها، به چشم‌انداز مرتفعی ختم می‌شود که در ابتدا، بیننده را به هیجانی درونی وا می‌دارد و در ادامه، تفکر به اینکه اینجا هم انگار از فرمول تاریخی جهانیان در استقرار نظامی در ارتفاعات استفاده شده است.
فضای داخلی غار-سنگر را در ویدیو زیر می‌توانید ببینید:
