فرارو- قدمت آیین "یلدا" به چند هزاره می‌رسد. جشنی که با وجود فراز و نشیب‌هایی که ایرانیان در طول تاریخ از سر گذرانده اند، همچنان پابرجاست. ایرانیان باستان بر این باور بودند که فردای شب یلدا با دمیدن خورشید، روز‌ها بلندتر می‌شوند و تابش نور ایزدی افزونی می‌یابد. آن‌ها آخر پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر یا زایش خورشید می‌خواندند و برای آن جشن بزرگی برپا می‌کردند.
به گزارش فرارو، جشن یلدا در طول تاریخ خانواده‌ها را گرد هم جمع آورده است تا مهر، دوستی، شادی را یکسان میان شان تقسیم کند. در این شب دیوان حافظ یک به یک میان جمعیت می‌چرخد تا اندیشه همچنان این آیین را همراهی کند. بزرگ‌تر‌ها گفتگو می‌کنند و کوچک تر‌ها با آیین نیاکان آشنا می‌شوند.
حالا که مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی شرایطی بیشتر خودنمایی می‌کنند و ابررسانه‌ها جایگاه مستحکمی برای خودشان دست و پا کرده اند. اما باز هم میل به آیین‌های کهن وجود دارد و جشن یلدا همچون چهارشنبه سوری و نوروز توانسته است خود را در ذهن ایرانیان تثبیت کند.
برخی معتقدند که رسانه‌ها و نگاه‌های ایدئولوژیک سیاسی باعث شده تا آیین‌ها و هویت‌ها رو به زوال پیش بروند. اما برخی نیز می‌گویند که رسانه‌ها می‌توانند به بازیابی هویت کمک کنند.
محمد حیدرپور معتقد است که برپایی وبازیابی اعیاد و آیین‌ها به بهبود و ترمیم روابط و همبستگی اجتماعی و شادی عمومی کمک می‌کند.
نگاه ایدئولوژیک به هویت، موجب شکاف در جامعه می شود
دکتر محمد حیدرپور جامعه شناس و استاد دانشگاه در گفتگو با فرارو گفت: "متاسفانه معضل امروز ما صف کشی نیرو‌های اجتماعی، ملی و مذهبی برای کمرنگ کردن یکدیگر است. "
وی ادامه داد: "هویت ایرانی از سه لایه تشکیل شده است. لایه هویت فرهنگ ایرانی قبل ورود اسلام، لایه هویت اسلامی و لایه هویت مدرن، که لایه سوم بعد از عصر مشروطه وارد بدنه جامعه شده، و جز لاینفک آن است. "
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه بعد از انقلاب به اعیاد و آیین‌های ملی کم لطفی شده است، افزود: "جلوه لایه‌های هویتی ما اعیادی هستند که از گذشته به جا مانده است. و احیا و بازیابی این جشن‌ها و آیین‌ها می‌تواند به همبستگی جامعه ایرانی کمک کند. "
حیدر پور اذعان داشت: "متاسفانه برخی اوقات نگاه‌های ایدئولوژیک وجود دارد که رسوم ملی را در تقابل با رسوم‌های مذهبی می‌بینند. این نگاه تنگ نظرانه است و نه تنها کمکی به رسوم مذهبی نمی‌کند، بلکه منجر به خصومت هم می‌شود. "
وی ادامه داد: "این نگاه‌ها برای سرمایه‌های اجتماعی و هویت ملی یک نوع سم است و موجب شکاف در جامعه می‌شود. این نگاه‌های تنگ نظرانه از قبل صورت گرفته و همچنان ادامه دارد. "
این جامعه شناس حوزه فرهنگ گفت: "ما باید روی مباحثی که همبستگی بیشتری در جامعه ایجاد می‌کند کار کنیم. پاسداشت "شب یلدا" و چنین اعیادی در شرایط موجود، می‌تواند به ایجاد نشاط، امید و همبستگی اجتماعی که خلا آن در جامعه احساس می‌شود، کمک کند. "
حیدرپور افزود: "اگر به نخبگان فرهنگی فرصت داده شود تا در مورد این مسائل صحبت کنند، همبستگی ملی ایجاد می‌شود. برای این مسئله اول باید شناخت درستی از هویت فرهنگی و ملی جامعه وجود داشته باشد. در غیر این صورت افرادی به عنوان کارشناس می‌آیند و تنها بر هویت دینی، مذهبی و اسلامی تکیه می‌کنند. این تنها هویت ایرانی نیست و تاکید بر یک جنبه هویت تنها منجر به شکاف بیشتر در جامعه می‌شود. "
وی تصریح کرد: "کارگزاران سیاسی گذشته نیز یا لایه‌های مختلف هویتی را نمی‌شناختند و یا به نحوی بها نمی‌دادند. به همین دلیل است که باید نخبگان فرهنگی این مسئله تبیین کنند. نخبگانی که از لایه‌های هویتی آگاهی کامل داشته باشند. چراکه هویت ایرانی منفک پذیر نیست. "
بیشتر بخوانید:
این استاد دانشگاه گفت: "ما پیش از اسلام فرهنگ تساهل و مدارا داشته ایم که جلوه بارز آن در کتیبه کوروش دیده می‌شود. در کنار آن لایه هویتی اسلامی داشته ایم. برای همین نباید هیچکدام از این لایه‌ها را نادیده گرفت. "
وی با بیان اینکه باید در مدیریت رسانه‌ها با تساهل برخورد شود، گفت: "رسانه‌ها نباید به مسائل هویتی نگاه ایدئولوژیک داشته باشند. ما باید در کنار هویت مذهبی، هویت ملی را هم نشان دهیم تا شکاف ایجاد نشود. اینکه رسانه‌ها به یک جنبه توجه و دیگر جنبه‌ها را برچسب زنی کنند، به ضرر جامعه تمام می‌شود. "
حیدرپور ادامه داد: "بی اعتنایی خشم فروخفته‌ای ایجاد می‌کند و ضرر این نگاه به همه می‌رسد. نمی‌شود که به یک جنبه توجه کنیم و به جنبه‌های دیگر اعتنا نکنیم. چرا که توجه به یک جنبه موجب تزلزل و بی اعتباری آن در دراز مدت می‌شود. "
این استاد دانشگاه افزود: "نسل جدید با وجود رسانه‌ها به یک آگاهی نسبی رسیده است و به سرعت نگاه‌های سوگیرانه را تشخیص می‌دهد؛ و در صورتی که با نگاه تنگ نظرانه مواجه شود، نسبت به جنبه‌های مختلف هویتی بی اعتنا می‌شود. "
حیدرپور گفت: "برخی ملت‌ها هویت جعل می‌کنند. اما ما این هویت‌ها را داریم و می‌خواهیم آن‌ها را نادیده بگیریم. این نتیجه نبود مدیریت تنوع نگر است. "
وی خاطرنشان کرد: "ما می‌توانیم یک هویت ترکیبی و متنوع که با جهان مدرن هم سازگار باشد، داشته باشیم. چنانچه برخی اعیاد ما در عصر حاضر نیز جایگاه والایی دارند. عید نوروز یکی از این نمونه هاست؛ که نگاه طبیعت گرایانه‌ای دارد. "
این جامعه شناس فرهنگ تصریح کرد: "جشن یلدا" یک نوع تعامل اجتماعی است که در عصر رسانه‌ها توانسته تا افراد را به عنوان یک مناسب دور هم جمع کند و علاوه بر آن وجه احترام به بزرگ تر‌ها هم حفظ شود. "
محمد حیدرپور معتقد است که برپایی وبازیابی اعیاد و آیین‌ها به بهبود و ترمیم روابط و همبستگی اجتماعی و شادی عمومی کمک می‌کند.
از کشتن افراد عینکی به جرم روشنفکر بودن تا حذف پول و مذهب از مناسبات اجتماعی / فاجعهبارترین حرکت قرن بیستم برای ساخت اتوپیای روستایی
شباهتهای قائد بغداد و پیشوای برلین؛ از میل به ویرانگری تا قهرمان پرستی
طرز تهیه کباب لاهماجون، خوشمزهترین کباب ترکی
سالاد فیله مرغ سوخاری با سس رنچ، جذابترین سالادی که تابهحال خوردهاید
