bato-adv
bato-adv
کد خبر: ۴۱۸۶۰۷

غلامعلی رجایی: صدای اعتراضات را بشنوید

«هر که اعتراض کرده و به خیابان آمده اخلالگر است. یعنی ایران این تعداد اخلالگر دارد که راه‌های کشور را هم بند آورده‌اند؟ ده‌ها استان و شهرستان معترض شده‌اند... آیا می‌توان گفت: هرکس راه‌بندان کرده، اخلالگر است؟».
تاریخ انتشار: ۰۹:۳۵ - ۲۹ آبان ۱۳۹۸

مسئله «بنزین» کماکان روی بورس است و از سیاسیون گرفته تا اقتصاددانان و تحلیلگران اجتماعی از تبعاتی که ناشی از این شوک برای مردم بود، می‌گویند.

بسیاری معتقدند اشتباهی رخ داده و باید از این تصمیم برگشت تا بتوان از تبعات احتمالی این تصمیم جلوگیری کرد.

غلامعلی رجایی، مشاور مرحوم هاشمی‌رفسنجانی در گفتگو با «شرق» دقیقا روی همین مسئله دست می‌گذارد.

او به نقل از امام خمینی (ره) می‌گوید: «امام خمینی (ره) همواره تأکید داشت اشتباهات خود را بپذیریم. اگر به این نتیجه برسیم که کار اشتباهی کرده‌ایم، خب برگردیم. برخی مقوله‌ها مثل بنزین و حمل‌ونقل و نان برای مردم مشکل ایجاد می‌کند. قبل از این تصمیم باید به اقتصاددانان مراجعه می‌کردند. به عقیده من، باید دستور توقف داده شود که آبی روی آتش باشد».

او تأکید دارد: «هرچند این موضوع به تأیید سران سه قوه رسیده است، اما دولت نباید مثل پدر خانواده‌ای باشد که وقتی درآمد ندارد، دست در جیب اعضای خانواده خود کند. دولت باید درآمدسازی برای خود از طریق معقول داشته باشد».

او معتقد است نمی‌توان مدعی شد: «هر که اعتراض کرده و به خیابان آمده اخلالگر است. یعنی ایران این تعداد اخلالگر دارد که راه‌های کشور را هم بند آورده‌اند؟ ده‌ها استان و شهرستان معترض شده‌اند... آیا می‌توان گفت: هرکس راه‌بندان کرده، اخلالگر است؟».

از منظر سیاسی، اقدام دولت در راستای اجرای یکباره اصلاح قیمت بنزین و افزایش آن را چگونه تحلیل می‌کنید؟
نکته اول، این است که مقوله بنزین در مقوله امنیت و خطیربودن، حکم نان را دارد و شمول آن به همه ارکان زندگی مردم برمی‌گردد و به همین دلیل قشر خاصی را دربر نمی‌گیرد. افرادی را که اکنون با ماشین و موتور کار می‌کنند و از اقشار ضعیف جامعه هستند هم دربر می‌گیرد. در حال حاضر، با راه‌اندازی تاکسی‌های اینترنتی، بسیاری معاش‌شان از این طریق تأمین می‌شود و آن‌ها هم فارغ از سهمیه‌ای که به آن‌ها تعلق می‌گیرد، متضرر می‌شوند. نکته دوم، «باید»‌ی است که مطرح می‌کنند. «باید» چیزی را تعیین نمی‌کند. مرحوم حبیبی، معاون اول دولت مرحوم هاشمی‌رفسنجانی می‌گفت: اجازه نمی‌دهیم گوشت از ۴۰۰ تومان گران‌تر شود. آن زمان که با خنده به خانواده گفتم انگار گوشت از این «باید» تأثیر می‌پذیرد. گوشت آن زمان از ۲۰۰ تومان به ۴۰۰ تومان رسیده بود. مسئولان باید بدانند که «باید بشود» و «نباید بشود» چیزی را تعیین نمی‌کند. نکته سوم، گفته می‌شود چندسالی است که نرخ بنزین تغییر نکرده است. آیا نمی‌توانستند سالی صد تومان به نرخ بنزین اضافه کنند نه اینکه نرخ بنزین یکباره سه هزار تومان شود؟ هرچند این تصمیم را سران سه قوه گرفته‌اند، اما به نظر دولت حسن روحانی هم مشابهت‌هایی با دولت محمود احمدی‌نژاد دارد. آن زمان احمدی‌نژاد، پنج جلسه با اقتصاددانان گذاشته بود و اقتصاددانان می‌گفتند در جلسه پنجم تازه پذیرفته بود اقتصاد هم علم است! اکنون هم دولت به‌عنوان مجری، باید راه‌حل را از اقتصاددانان می‌گرفت. چه کسی گفته نرخ بنزین پنج سال تغییر نکند و یکباره تا این میزان افزایش یابد؟ الان فکر می‌کنند با نرخ سه هزار تومان قاچاق کنترل می‌شود؟ در حدی که مطلع هستم این نرخ هم به نفع قاچاقچیان سوخت است.

بنابراین مشکل قاچاق حل نمی‌شود و مشکلات آن به دهک‌های پایینی که مسافرکش هستند و به مردم عادی منتقل می‌شود. نکته چهارم؛ با این کار عدالت رعایت نشده است. بعضی از شهر‌های ایران به اندازه یک محله تهران هم وسعت ندارد. چه معنایی دارد که فرضا سهمیه ۶۰ لیتر برای همه آن‌ها یکسان باشد؟ نکته پنجم، این توقع از آقای روحانی نبود که با شور و حرارت بگوید که دونرخی‌بودن ارز، فسادآور است و دوباره با فاصله چهارساله، به دونرخی‌بودن بنزین تن بدهد! اگر آن حرف کارشناسی بود، کاری که اکنون کرده‌اند، چیست؟ اگر غیرکارشناسی حرف زده بود، چرا باید یک مقام ارشد کشور حرف غیرکارشناسی بزند که حالا مورد طعنه قرار بگیرد؟ این امر نشان می‌دهد که دولت متأسفانه از نظرات کارشناسان استفاده نمی‌کند. دولت باید پاسخ دهد که کدام حرفش درست بوده است.

در هر حال این تصمیم سه قوه با نقد عمومی همراه بود و مردم نسبت به آن موضع گرفته‌اند. به نظر شما این نقد حق مردم است؟
در مورد اعتراض مردمی باید به یک نکته توجه کرد. ایران که مثل کشور‌های دیگر، مکان خاصی برای اعتراض ندارد. اکنون در فرانسه جلیقه‌زرد‌ها حدود یک سالی است که دست به اعتراض زده‌اند و مدام هم رسانه ملی از آن‌ها گزارش پخش می‌کند. در این یک سال دوهزارو ۵۰۰ نفر از مردم و هزارو ۸۰۰ نفر نیروی پلیس مجروح شده‌اند و ۲۵ نفر نیز به خاطر گلوله‌های پلاستیکی نابینا شده‌اند، اما حتی یک نفر هم کشته نشده است. اما در ایران در چند روز اعتراض، چندین نفر کشته شده‌اند. اگر کسی اشتباهی می‌کند، باید راه‌حل‌های دیگری داشته باشند که به کشتن مردم منجر نشود. دولت باید جایی را برای اعتراض مشخص کند تا مردم حرفشان را بزنند. اینکه بگوییم هر کس اعتراض کرده و به خیابان آمده اخلالگر است که درست نیست. یعنی ایران این تعداد اخلالگر دارد که راه‌های کشور را هم بند آورده‌اند؟ ده‌ها استان و شهرستان معترض شده‌اند. حمله به بانک‌ها و اماکن عمومی یا غارت فروشگاه‌ها را به‌هیچ عنوان تأیید نمی‌کنم، اما می‌توان گفت: هرکس راه‌بندان کرده، اخلالگر است؟ فضای مجازی واقعیتی از جامعه را به دولتمردان نشان داد که آن را نمی‌شناختند. مجلس نسبت به این تصمیم موضع گرفته بود و مشخص است که در جریان امور نبود. اگر مجلس در جریان بود می‌توانست زمینه‌سازی کند. معاون رسانه‌ای وزارت ارشاد باید رسانه‌ها را در جریان می‌گذاشت تا آن‌ها زمینه‌سازی این افزایش نرخ بنزین را داشته باشند و مردم را توجیه می‌کردند. یک آدم کوچه‌وبازاری هم شوکه شده چه برسد به مجلس! باید این موضوع در مجلس مطرح می‌شد، موافق و مخالف حرف می‌زدند و مردم اندک‌اندک فضا را ارزیابی می‌کردند، نه اینکه شب میلاد پیامبر، کاری کنند که مردم بگویند عیدی خوبی به ما دادند! این واقعیت است که مردم مثل سابق اطاعت‌پذیری ندارند و حق اعتراض را دیده‌اند و طبیعی است که اعتراض را حق خود بدانند. هرچند این موضوع به تأیید سران سه‌قوه رسیده است، اما دولت نباید مثل پدر خانواده‌ای باشد که وقتی درآمد ندارد، دست در جیب اعضای خانواده خود کند. دولت باید درآمدسازی برای خود از طریق معقول داشته باشد.

راه‌حل معقول برای درآمدزایی دولت را چه می‌دانید؟
دولت باید از منابع مردم حفاظت کند. درحال‌حاضر درصد قابل‌توجهی از پزشکان و وکلا، مالیات نمی‌دهند. اکنون چندهزار شرکت ثبتی رسمی داریم که در خانه‌ها کار می‌کنند و دولت از آن‌ها بی‌خبر است و از آن‌ها مالیات نمی‌گیرد؟ دولت باید آن‌ها را شناسایی کند نه اینکه از جیب یک عده مردم، پول بردارد و در جیب یک عده دیگر مردم بگذارد؟ این اقدامات نشان می‌دهد که دولت در درآمدزایی ناتوان است. اینکه می‌گویند این پول را به جیب مردم برمی‌گردانند، مژده خوبی است، اما در کشور‌های پیشرفته، از هر بخشی به علتی مالیات دریافت می‌کنند و آن را در اختیار افراد نیازمند قرار می‌دهند. دولت به‌جای آنکه فرار‌های مالیاتی را حل کند، مستقیم دست در جیب مردم می‌کند. مشخص است که مردم می‌گویند به شما این نمایندگی را نمی‌دهیم که چنین تصمیمی برای ما بگیرید. آن‌هم درباره بنزین که شمولیت آن در اقتصاد ایران قابل‌توجه است. می‌گویند برخی پنج خودرو دارند، اما نگاهی به جامعه بیندازید، چه تعداد مردم در این شرایط قرار دارند؟ دهک خاصی است که در این شرایط هستند و برایشان فرقی نمی‌کند که بنزین چه قیمتی باشد.

اعلام کرده‌اند که هر نوع افزایش قیمت در هر بخشی ممنوع است و با آن برخورد می‌شود. نظر شما در این رابطه چیست؟
به عقیده من قوه قضائیه باید با تعزیرات هماهنگ کند و به‌طورجدی و قاطع و ضربتی عمل کرده و اکنون که زمزمه افزایش قیمت‌ها آغاز شده، با آن مقابله کند. اینجا باید از دولت حمایت کنم که دولت تنها یک سهم داشته و سران قوه تصمیم گرفته‌اند، بنابراین آن‌ها باید در این زمینه همکاری کنند.

مردم فقط کارگران و کارمندان نیستند. بخشی از این مردم در دسته اصناف قرار دارند یا راننده تاکسی و... هستند که معاش‌شان بسیار از این افزایش نرخ بنزین متأثر می‌شود. مگر می‌شود زندگی آن‌ها را با یک دستور ضربتی، زیر سؤال برد؟
منظور بنده این نبود. وقتی به بخشی از جامعه، سهمیه یارانه‌ای می‌دهند، در مقابل باید افزایش قیمت در آن بخش‌ها را نظارت کرد. وگرنه نمی‌توان دستوری عمل کرد و همه را بدون آنکه در این ماجرا، سهمی داشته باشند تحت فشار قرار داد.

در این ماجرا برخی مراجع تقلید هم به افزایش نرخ بنزین و اثر منفی آن بر معیشت مردم انتقاد کرده‌اند. تحلیل شما از این بخش ماجرا چیست؟
تاکنون دو مرجع تقلید به میان آمده‌اند که نشان می‌دهدآن‌ها دارند از بدنه‌ای دفاع می‌کنند که قاعدتا باید به آن توجه کرد. به عقیده من، مجلس شورای اسلامی باید ورودی به این موضوع داشته باشد نه اینکه جلسه غیرعلنی بگذارد. درست است که پس از سخنرانی رهبری دو طرح سه‌فوریتی مجلس کنار گذاشته شد، اما در نظر داشته باشید که نمایندگان مجلس، نماینده مردم هستند. بخشی از صحبت‌هایی که در مجلس انجام گرفت، امنیتی بود و غیرعلنی‌بودن آن‌ها منطقی است، اما باید این جلسه را در دو بخش برگزار می‌کردند که مردم ببینند نمایندگانشان از آن‌ها دفاع می‌کنند. رئیس‌جمهور هم باید در راستای توجه به افکار عمومی، یک نظرسنجی در این زمینه برگزار می‌کرد. روحانی وقتی پیام تبریک سال نو می‌دهد، باید به فکر مردم و افکار عمومی باشد؟ چطور در این ماجرای بسیار مهم چنین عمل نکرد؟ درست که این سیاهچاله از دولت قبل برای این دولت به ارث رسیده، اما باید از جیب‌به‌جیب کردن پول مردم این چاله را پر کنند؟ حداقل آن را به آخر سال موکول می‌کردند و با نرخ کمتری، این اصلاح قیمتی را صورت می‌دادند که تا این اندازه به مردم فشار وارد نمی‌شد. به نظرم دولت غفلت کرد و باید نظرسنجی می‌کرد. با توجه به شرایط کنونی و درگیربودن بدنه مردم با این اتفاق، کارشناسان و مجلس و مراجع مخالف هستند. از این علامت‌ها بیشتر چه می‌خواهیم؟ امام خمینی (ره) همواره تأکید داشت اشتباهات خود را بپذیریم. اگر به این نتیجه برسیم که کار اشتباهی کرده‌ایم، خب برگردیم. برخی مقوله‌ها مثل بنزین و حمل‌ونقل و نان برای مردم مشکل ایجاد می‌کند. قبل از این تصمیم باید به اقتصاددانان مراجعه می‌کردند. به عقیده من، باید دستور توقف داده شود که آبی روی آتش باشد.

bato-adv
شیدا
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۰۲ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
باحرفاش کاملا موافقم یعنی ایران این همه اختلال گر داره؟ همه اغتشاش گرن؟ تا چند نفر رو میشه بهشون برچسب اشوبگر زد؟ دولت مثل یه پدر معتاده که دستش تو قلک بچشه مردم باید ضرر های دولتو بدن حقوق های نجومیتون رو چقدر کاهش دادید؟
حسین
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۴۸ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
قطعا این تعداد آدم اخلالگر نیست آن موقع همه جای ایران پر از اشرار است . با ید حکومت به خود بیاید و کارشناسی کرده که چکار کرده در این 40 سال که این همه مردم ناراضی اند از شرایط موجود . وقتی صدای مردم شنیده نشود و مردم در تصمیم گیری مشارکت نداشته باشند همین خواهد شد . متاسفانه حکومت با قدرت بسیار سریع همه اعتراضات را در این سالها به شدت سرکوب کرده است که البته این اعتراضات با سرکوب حل نخواهد شد و همیشه مثل اتش زیر خاکستر خواهد ماند و نفرت همیشه در وجود افراد پرورش خواهد یافت تا روزی که دوباره فوران کند . متاسفانه آنقدر همین الان هم نفرت پراکنی شده که در این اعتراضات معترضین و نیروهای امنیتی حتی به دوستان خود هم رحم نکرده اند . بهترین راه برون رفت رفراندوم و مشارکت دادن مردم در تعیین سرنوشت خود است که متاسفانه مسئولین هر روز افراطی تر و خودخواه تر شده و گوش شنوایی به مردم ندارند .
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۴۲ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
مسئو لین فقط به فکر رفع مشکلات خود نیاشند .... کمی به فکب مردم و ملت باشند!!!!
خوب بنزین باید گزان میشد! الیته نباید کشور ایران با افغانستان و ترکیه مقایسه شود ما صاحی نفت هستیم.
انصاف داده باشید سهمیه 60 لیتر در ماه آن هم با افزایش قیمت برای چه کسانی کفاف می دهد؟؟؟؟
حداقل سهمیه بنزین مردم را 100 لیتر ماهانه قراردهید.
....
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۳۸ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
آقای رجایی هم چون به نوعی به قدرت وصل است همه موضوع را نگفت .فقط مشکل را در حد سران قوا دید!!!
کاوه
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۲۶ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
آقایان جای اینکارها سیستم مالیاتی را اصلاح کنید . من در شرکتی کار می کنم که ماهانه یک میلیارد سود خالص دارد اما در سال ۵۰ میلیون مالیات می دهد.
فرار مالیاتی در کشور بیداد می کند. اداره دارایی به فساد شهرت دارد و از مالیات سرمایه داران در ازای مبالغی تحت عنوان هدیه چشم پوشی می کنند. چرا برخورد نمیشه؟ چرا ثروتمند ثروتمند تر میشه و سهم مالیات رو باید معلم و بازنشسته بده؟

این بی عدالتی و ظلم اشکار رو فریاد بزنید.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۳۷ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
اداره دارایی به فساد شهرت دارد و از مالیات سرمایه داران در ازای مبالغی تحت عنوان هدیه چشم پوشی می کنند. باید دهانت رو طلا گرفت مرسی
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۰۱ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
کجای کاری من قبلا تو شرکتی بودم که سال 94 بالای 10ها میلیارد بدهی بالا آورده بود. تازه یه شرکت خصوصی بود. خب پولش معلوم بود دست مدیران اون شرکت افتاده بود و بعد چون نمی تونستن اعلام ورشکستگی کنن تمام کارخونه و آدمهای کارمندشو رو تعدیل کردن. بعد الان بعد از چند سال فقط دو نفر صوری گذاشتن که کارهای اون شرکت رو انجام بده ولی در اصل اون افراد کارمند یه شرکت دیگه هستن و کارهای دیگه انجام میدن و در نهایت این بدهکارها اینطوری حودشونو پشت نام های حقوقی پنهان میکنن و پولارو می خورن و بر نمی گردونن و دولت چون عرضه پس گرفتن پول از این نوع پورژوازها رو نداره یا بدهی بانکیشو نمی تونه صاف کنه و ... مچبوره قیمت دلار یا طلا رو بالا ببره و جالا چون دیگه اونا بهره ندارن مجبوره قیمت بنزینو بالا ببره و و این بدهی ها رو از این طریق جبران کنه و در اصل مردم باید پول این بدهکارها رو بدن. حالا در نظر بگیرین اون افراد من به به یاد دارم کلی شرکت دیگه با اسمهای متفاوت در بدنه سیستم خودشون داشتن و هر کدوم یه بخشی از کارو در اختیار داشتن. ممکن بود بعضی از کارها سود ده باشه و اون کارهایی هم که ضرر ده بود با اعلام بدهکاری اینطوری برای مالکان تولید سود ده می شد.

از کتاب مردی که می خندد: بهشت ثروتمندان بر روی جهنم فقرا ساخته می شود...
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۱۷
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۰۵ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
یکی از مشکلات کشور بیکاری و حضور افراد بازنشسته در مصدر امور است.
یکی از دلایل اعتراضات نداشتن درآمد به دلیل نداشتن شغل است.

من از همه افرادی که "38 سال" سابقه کار دارند خواهش می کنم که ضمن رسیدگی به امور شخصی راه را برای بیکاران باز کنند.
شیربیشه
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۰۵ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
آقاجان اگه بحث کنترل قاچاقه خب اوکی خود دولت بنزین ها رو می برد لب مرز و به کشورهای همسایه بفروشه سودشم بزاره جیبش و دستشو از جیب ما بکشه بیرون ما و پدرانمون گناه نکردن که به جمهوری اسلامی آری گفتند تازه اونهایی هم که قرار بود به جمهوری اسلامی رای آری ندن صندوق رای گیری "آری" و "نه" رو جدا کرده بودن کسی روش نمیشد و جرات نداشت که نه رو به صندوق مربوطه بندازه
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۰۶ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
«هر که اعتراض کرده و به خیابان آمده اخلالگر است. یعنی ایران این تعداد اخلالگر دارد که راه‌های کشور را هم بند آورده‌اند؟ ده‌ها استان و شهرستان معترض شده‌اند...
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۲۴ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
از آنجایی که همه 80 میلیون مردم با اقدامات این معدود اغتشاش گران و عوامل بیگانه مخالف هستند، اینترنت را باز کنید تا مردم، اغتشاش گران و خیانتکاران به ایران را رسوا کنند.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۵۰ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
ناشناس ۱۰:۲۴ زیبا گفتی. مردم فهیم و بصیر ایران که نباید ۴ روز بدون اینترنت باشند! مردم همیشه در صحنه آماده اند با فیلم ها و کلیپ هایی که در گوشی های خود اماده اپلود دارند این اختشاشگران را رسوا کنند!!!!! پس چرا نت رو وصل نمی کنید؟
معین
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۰۷ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
مشاور مرحوم هاشمی ؟؟؟؟
واقعاً اینا چطوری روشون میشه حرف بزنن! واااای
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۳۵ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
همونجور که امثال جنابعالی رو تون میشه ، اینا آثار دوران قشنگ احمدی نژاد ه چطوری وقتی داشت مملکت رو نابود میکرد به به چه چه میزدید ( واااااااای)
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۵۹ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
اگه زمان جنگ و دوره بازسازی با اون شرایط تحریم، گشنگی خورده بودی و آوارگی کشیده بودی ، توهین نمی کردی.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۱۳ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
دقیقا وقتی که ریگی رو از رو آسمان میارین پایین آیا نباید حضور این اغتشاش گران مشخص میشد که میتوانند بسیار برای امنیت کشور همانطور که دیدیم خطرناک باشند و کنترلشان چند روز طول بکشد؟
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۱۷ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۹
دولت با حمایت سایر ارکان نظام،آسان ترین راه را برای تامین کسری بودجه و کمبود ناشی از اختلاسها و حقوقهای نجومی انتخاب کرد،دست کردن در جیب خالی مردم
مجله فرارو