آیا گام سوم بر رویکرد آمریکا در قبال ایران تاثیر می‌گذرد؟

فرارو- امیر علی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا در مورد تاثیر گام سوم بر تغییر رویکرد آمریکا در مساله ایران به فرارو گفت: گام اول و دوم تغییری ایجاد نکرده، گام سوم هم تغییری ایجاد نکرده، احتمالا چهارم و پنجم هم تغییری ایجاد نخواهد کرد. دولت کنونی آمریکا بر خلاف دولت قبلی که آماده رسیدن به نوعی مصالحه بود، ولی شرایط مصالحه را مطلوب نمی‌دانست و می‌خواست امتیاز بزرگتری از ایران بگیرد، اصولا اعتقادی به مصالحه ندارد.

 

 

ابوالفتح گفت: از نظر دولت کنونی آمریکا، ایران باید تمکین کند و بدون اینکه ما به ازایی طلب کند باید امتیازات بزرگی بدهد. نمونه بارز این رویکرد آمریکا را در قبال کره شمالی دیدیم. رهبران دو کشور در عالی‌ترین سطح با هم دیدار کردند، رییس جمهور آمریکا به عنوان اولین رییس جمهور تاریخ این کشور پا به خاک کره شمالی گذاشت. کره شمالی حداقل آزمایش‌های موشکی خود را به حالت تعلیق درآورد و یا رشدش را کاهش داد، ولی در مقابل آمریکا هیچ قدمی برنداشت و حتی یک مورد از تحریم‌ها را کاهش نداد.

این کارشناس آمریکا گفت: این رویکرد امریکا است که طرف مقابل به شکل اشکارا تسلیم بدون قید و شرط شود و تمام خواسته‌های آمریکا را اجابت کند و آمریکا از بازگشت ناپذیری آن فرآیند اطمینان خاطر پیدا کند در آن صورت احتمال تعلیق برخی تحریم‌ها و حل مشکلات وجود دارد.

او افزود: با توجه به رویکرد سختگیرانه و غیر منعطفی که در واشنگتن غالب است به نظر نمی‌رسد که گام‌های سوم و چهارم و پنچم بخواهد در رویکرد آمریکا تاثیری بگذارد مگر اینکه ایران در مرز دستیابی به سلاح اتمی قرار بگیرد و خطر فوری را حس کند که عن قریب است ایران به کره شمالی خاورمیانه تبدیل شود. در آن صورت شاید دولت کنونی آمریکا قانع شود که رویکرد نرم تری در برابر ایران در پیش بگیرد. در غیر این صورت خواهیم فشار‌ها بیشتر می‌شود و حوزه‌های جدیدتری به لیست فشار‌های آمریکا افزوده می‌شود.

این کارشناس مسائل بین الملل در مورد انتقاد برخی کارشناسان در مورد عدم کفایت گام‌های فعلی در کاهش تعهدات گفت: معتقدم در کشور ما نظام تصمیم گیری داریم و هر کدام از این‌ها ساعت‌ها و ساعت‌ها بحث می‌شود و کارشناسان مختلف می‌آیند از لحاظ فنی، سیاسی، حقوقی و امنیتی بررسی می‌کنند. ما نهاد دولت و نهاد رهبری، سازمان انرژی اتمی، شورای عالی امنیت ملی، هیئت نظارت بر حسن اجرای برجام را داریم. خروجی این دستگاه‌ها این است که بر اساس مصلحت اندیشی اقدامات به شکل تدریجی و در گام‌های مختلف باشد.

او افزود: راحت نمی‌توان گفت مسیری که طی شده مسیری اشتباه است مگر اینکه معتقد باشیم نظام تصمیم گیری ما شامل شخصیت‌های حقیقی و حقوقی است و ماحصل اجماع جمعی در نظام است کاری را غلط انجام داده است. بنابر این حتما در مورد این‌ها صحبت شده است.

ابوالفتح گفت: برداشتن برخی از این گام‌ها به صورت فوری از لحاظ فنی ممکن نیست. مثلا تعداد سانتریفیوز را در ۴۸ ساعت نمی‌توان از ۵ هزارتا به ۲۰ هزار تا رساند. بعضی از کار‌ها هم اراده سیاسی است و مصلحت اندیشی می‌شود که مثلا مسیری که می‌توان یک شبه در مورد غنی سازی ۲۰ درصد یا حتی ۹۰ درصد پیش برد را رد طولانی مدت انجام دهیم.

این تحلیلگر مسائل بین الملل گفت: بالاخره موضوعات دیگر باید بررسی شود. ما فقط با آمریکا و اروپا مواجه نیستیم. روسیه و چین و جامعه جهانی هم نگرانی‌های خاص خودشان را دارند. قرار نیست هیجانی تصمیم گرفته شود. فکر می‌کنم عقلایی تصمیم گرفته شده است. ممکن است شخصا با برخی از این اقدامات این روند موافق نباشم، اما معتقدم عقلایی تصمیم گرفته شده است.

ابوالفتح گفت: گام‌های ایران تا الان هم بی حاصل نبوده است. اگر گام اول و دوم مهم نبود و ارزشی نداشت فرانسوی‌ها آنقدر از خود هزینه نمی‌کردند و طرح ۱۵ میلیارد دلاری پیشنهاد نمی‌دادند. آن‌ها متوجه هستند. برای عموم مردم و کسانی که خیلی پیگیر مسائل فنی نیستند تحقیق و توسعه مساله‌ای معمولی است، اما کسانی که در حوزه هسته‌ای کار می‌کنند متوجه اند.

او افزود: ورود به این عرصه شاید از نظر افکار عمومی و تبلیغاتی خیلی پر سروصدا و رضایت بخش نباشد، اما همانطور که سانتریفیوژ آی آر ۶ پشت هم ردیف می‌شود آن‌هایی که اهل فن هستند معنی قضیه را می‌فهمند و نسبت به آن واکشن نشان می‌دهند.

این کارشناس آمریکا در پایان گفت: اینکه دولت آمریکایی نوعی رویین تنی حس می‌کند و مسیری طی می‌کند که چیزی برایش اهمیت ندارد، بحث دیگری است. اما اقدامات که ایران می‌تواند انجام دهد زمانبر است و آنطور نیست که کاری که ظرف ۶ ماه باید انجام داد ظریف ۴۸ ساعت انجام شود. من معتقدم این‌ها جز به جز بررسی شده و کار کارشناسی صورت گرفته است.