پیروز ارجمند در روزنامه اعتماد نوشت: دو رویداد جهانی موسیقی به صورت سالانه برگزار میشود که محل حضور فعالان صنعت-هنر موسیقی است؛ رویداد «وومکس» و «میدم» هر ساله در یک شهر مبدا در کشورهای مختلف برگزار میشود و چند هزار نفر از سراسر دنیا در این رویدادها شرکت میکنند.
این رویدادها علاوه بر اینکه پنلها و کنفرانسهای تخصصی برگزار میکنند، به صورت معمول اجراهای موسیقی و نمایشگاههایی از آثار موسیقایی دارند که در آنها شرکتها، گروهها و ناشران آثارشان را معرفی کرده و هنرمندان و شرکتها قراردادهایی با یکدیگر منعقد میکنند. نمایندگان دولتها درباره وضعیت موجود و آینده موسیقی مذاکره میکنند.
ارزش این رویدادها به این است که علاوه بر ناشران و هنرمندان، خود دولتها هم به آنها اهمیت میدهند و یک تجمع بزرگ موسیقایی شکل میگیرد. رویداد وومکس هم یکی از قدیمیترین این اتفاقات است که موسیقیدانهای موفقی که تاثیرات مهمی در صنعت موسیقی برجای گذاشتهاند، در آن شرکت کردهاند.
این افراد میتوانند از کشورها و شاخههای مختلف موسیقی باشند و این رویداد به ملیت هنرمندان کاری ندارد، بلکه به استمرار و نوع و کیفیت اجرا یا به داشتن مانیفست مشخص و موثر در معرفی موسیقی یک منطقه از طرف هنرمند اهمیت میدهد.
از طرف ایران تاکنون کسی کاندیدا یا برنده جایزه موسیقی وومکس نشده بود و این اولینبار است که یک ایرانی برنده این جایزه میشود که بسیار جای خوشحالی دارد. البته از سوی دیگر باعث تاسف است که خیلی از کشورها دهها بار از این رویداد جوایزی دریافت میکنند، اما ما با وجود داشتن یک فرهنگ موسیقایی غنی نتوانستهایم بروز و ظهوری در این رویداد داشته باشیم.
بخشی از این آسیب هم به این برمیگردد که حضور ما در صنعت موسیقی جهان تقریبا نزدیک به صفر است و صادرات موسیقایی نداریم. آثاری بهطور مستقل در خارج از کشور منتشر میشود، اما جشنوارههای ما در فستیوالهای خارجی و رویدادهای جهان کرسی ندارند.
خود من زمانی که در دفتر موسیقی ارشاد حضور داشتم، به عنوان نماینده ایران در رویداد وومکس در اسپانیا شرکت کردم و حتی از جشنواره موسیقی فجر گفتم که سی و اندی سال قدمت دارد. آنها تعجب کردند که جشنوارهای با چنین قدمتی در کشور برگزار میشود، اما نشانی از آن در جهان نیست. فقط یک دلیلش این بوده است که بیشتر مدیران ما در جشنواره موسیقی فجر، دولتی بودهاند و فعالیتی در عرصه موسیقایی نداشتهاند و نتوانستهاند ظرفیتهای واقعی موسیقی ایران را معرفی کنند.
جایزه وومکس که امسال در فنلاند برگزار میشود، به کیهان کلهر میرسد، از این حیث اهمیت زیادی دارد. کلهر یکتنه بار اصلی معرفی موسیقی ایران را در دنیا به دوش کشیده و خوش درخشیده است، اما جای تاسف است که ما نمیتوانیم این جوایز را به صورت مستمر داشته باشیم.
نهادهایی مثل وزارت ارشاد و سازمان فرهنگ، هنر و ارتباطات معمولا گروههای موسیقایی مختلفی را به شهرهای مختلف جهان اعزام میکنند، اما این گروهها بیشتر در مراسم سفارتخانههای ایران یا در جاهایی به اجرا میپردازند که تاثیر چندانی در نمود موسیقی ایران ندارد. این در حالی است که کشورهایی مثل چین، اسپانیا و هند به خوبی از اینگونه فرصتها استفاده کردهاند.
برخی از این کشورها تا دو میلیارد دلار در سال از صنعت موسیقی درآمد دارند، چرا که صنعت موسیقی در دنیا به مثابه یک صنعت خلاق دیده میشود و زیرساختها و برنامههای دولتها برای آن جدی است، اما در کشور ما اینگونه نیست و این درآمد به حدود چند هزار دلار میرسد.
برخی شرکتهای موسیقایی در ایران به شکل خودجوش برای صادرات و عرضه جهانی موسیقی فعالیت کمی دارند ولی در نهایت به دلیل انزوای موسیقی و نبود عزم جدی دولتها برای اعتلا و رسیدن به جایگاه واقعی موسیقی و موسیقیدانان ایران، باز هم راه به جایی نمیبرند. این جایزه برای کیهان کلهر و مردم هنردوست سرزمینمان و هنرمندان ایران مبارک باد.