در بازار موتورسیکلت تهران شاید بتوان چهار گروه موتورسیکلت را تقسیمبندی کرد. گروه نخست ارزانترینها با حجم موتور ١٢٥سیسی هستند که از رنج قیمتی ٧ میلیون تومان شروع میشوند و تا ٢٠میلیون تومان هم در بازار وجود دارند. گروه دوم موتورسیکلتهای با حجم موتور ١٣٥ تا ٢٠٠ سیسی هستند که با رنج قیمتی حداقل ٢٠ تا ٤٠ میلیون تومان در بازار به فروش میرسند.
«گرانی موتورسواری را هم لوکس کرد و حالا برخی از موتورها در بازار ایران تا ٢٠٠میلیون تومان هم قیمت میخورند.»
علی عرب، عضو هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان موتور درباره علت گرانی موتورسیکلت به «شهروند» میگوید: «تعداد کارخانههای مونتاژ موتورسیکلت در ایران به یکدهم گذشته رسیده است و تعطیلی این کارخانهها ادامه دارد. تعداد مشتریان موتورسیکلت نسبت به پارسال نصف شده و فعالان بازار هم میگویند که بیشتر مردم برای خرید سراغ موتورهای دست دوم میروند.»
حجازی، مدیرعامل یکی از کارخانههای تولیدکننده موتورسیکلت هم به «شهروند» میگوید: «قیمت موتورسیکلتهای ایرانی و چینی نسبت به پارسال صد درصد رشد کرده است.» البته رشد قیمت در موتورهای لاکچری به مراتب بیشتر بوده و به گفته این فعال صنعت، قیمت موتورسیکلتهای اروپایی، تایوانی، اندونزی و هندی که اتفاقاً واردات آنها متوقف هم شده، بین ١٧٠ تا ٢٠٠درصد بیشتر شده است.
البته او این نکته را هم اضافه میکند که این موتورهای لاکچری حدود ٥ تا ١٠ درصد بازار را در اختیار دارند و ٧٠ درصد بازار در اختیار موتورهای چینی و هندی، ٢٠ درصد در اختیار موتورهای تایوانی و ٥ تا ١٠ درصد بازار هم در اختیار موتورهای ایتالیایی و اتریشی است.
تولید موتورسیکلت به یکسوم رسید
تولید موتورسیکلت در ایران به یکسوم دو سال قبل رسیده است. آمارهای منتشرشده نشان میدهد در سالهای ٧٤ تا ٩٤ هر سال چیزی حدود ٥٠٠ تا ٦٠٠هزار دستگاه موتورسیکلت در کشور تولید میشد. این رقم در سال ٩٥ به حدود ٧٠٠ هزار دستگاه رسید. اما با ممنوعیت تولید موتورهای کاربراتوری حجم تولید در سالهای ٩٦ و ٩٧ به چیزی حدود ١٠٠ تا ١٥٠ هزار دستگاه در سال رسید. عضو هیأتمدیره انجمن تولیدکنندگان موتور میگوید در صورت ادامه این وضع حجم تولید امسال به کمتر از ٥٠هزار دستگاه میرسد. علی عرب میگوید که تعداد کارخانههای مونتاژ موتورسیکلت از ٢٠٠ به ٦٠ و در حال حاضر به کمتر از ٢٠ کارخانه رسیده است که با این روند به چند کارخانه خواهیم رسید.
نجومیهای بدون خدمات
در حالی برخی از موتورها در بازار به قیمتهای نجومی فروخته میشود که عضو هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان موتورسیکلت میگوید: «وضع خدمات پس از فروش موتورهای با حجم موتور ٢٥٠ سیسی رضایتبخش نیست.» به گفته او موتورهای با حجم موتور بالای ٢٥٠ سیسی معمولاً به صورت قاچاق وارد کشور شده و در ایران قطعات آنها مونتاژ میشود. سوارشدن این موتورهای لاکچری البته به این آسانیها هم نیست و باید مجوزها را از دستگاههای مربوطه بگیرید.
عرب، عضو هیأتمدیره انجمن موتورسیکلت دراینباره به میگوید: «موتورسیکلتهایی که با حجم موتور بالای ٢٥٠ سیسی که به صورت غیر قانونی وارد میشوند، معمولاً به درخواست فدراسیون اتومبیلرانی وارد میشود و تنها مجوز تردد در پیستهای مسابقه را دارند و دارندگان آنها باید مجوز لازم را از فدراسیون دریافت کنند.»
به گفته او بر اساس قانون موتورهایی که وارد کشور میشوند، باید دارای نمایندگی و خدمات پس از فروش باشند اما موتورهای خاصی که به صورت غیر قانونی وارد میشوند، معمولاً در تأمین قطعه و تعمیر آنها به مشکل برمیخورند و دارندگان آنها گاهی اوقات خود مجبور میشوند قطعههای مورد نیازشان را از کشورهای همسایه وارد کنند.
قیمتگذاری موتورهای اروپایی حسابکتابی ندارد
قیمتگذاری محصولات کارخانجات داخلی با توجه به نرخ تولید از سوی انجمن تولیدکنندگان البته زیر نظر سازمان حمایت محاسبه میشود و در نهایت فروشندهها مجاز هستند این موتورسیکلتها را با ٧ درصد سود در اختیار مشتریان قرار دهند. اما وقتی پای موتورهای لاکچری به میان میآید، قیمتگذاری دیگر هیچ فرمول و حسابکتاب مشخصی ندارد.
حجازی، مدیرعامل کارخانه تندر شهاب دراینباره میگوید: «بازار این نوع موتورها در انحصار عدهای خاص است و قیمتگذاری آن هم سلیقهای انجام میشود.»
او ادامه میدهد: «کسی که حاضر است برای خرید یک موتور ٢٠٠میلیون تومان پول دهد، خیلی در قیدوبند این نیست که قیمت جهانی این موتور چقدر است و یک کالا را چقدر گرانتر از قیمت واقعی آن خریداری میکند.»
موتورسیکلتهای گرانتر از خودرو!
در بازار موتورسیکلت تهران شاید بتوان چهار گروه موتورسیکلت را تقسیمبندی کرد. گروه نخست ارزانترینها با حجم موتور ١٢٥سیسی هستند که از رنج قیمتی ٧ میلیون تومان شروع میشوند و تا ٢٠میلیون تومان هم در بازار وجود دارند. گروه دوم موتورسیکلتهای با حجم موتور ١٣٥ تا ٢٠٠ سیسی هستند که با رنج قیمتی حداقل ٢٠ تا ٤٠ میلیون تومان در بازار به فروش میرسند.
گروه سوم موتورسیکلتها، محصولات با حجم موتور ٢٥٠ سیسی هستند که از حدود ٤٠میلیون شروع میشوند و تا ١٠٠ میلیون تومان ارزش دارند. تا اینجا هیچکدام از این موتورسیکلتها برای تردد نیاز به مجوز نیروی انتظامی ندارند اما در گروه چهارم موتورسیکلتها که شاید به آنها بتوان لوکس گفت، با حجم موتوری بیش از ٢٥٠ تا ١١٠٠ سیسی هستند. موتورسیکلتهایی که قیمت آنها از ١٠٠میلیون تومان شروع میشود و تا ٢٠٠میلیون تومان هم میرسد.
به عنوان مثال در بازار ایران یک مدل موتورسیکلت با حجم ۲۴۹ سیسی وجود دارد که اجازه رفتوآمد در سطح شهر را دارد و با دو سیلندر جزو گرانقیمتترین موتورسیکلتهای اقتصادی بازار ایران شناخته میشود. این موتورسیکلت که سه ماه پیش قیمتی حدود ٤٠میلیون تومان داشت، در حال حاضر معادل یک پژو ٢٠٦ صفر کیلومتر قیمت دارد و حدود ٩٠میلیون تومان به فروش میرسد. گشتی در بازار نشان میدهد که در حال حاضر موتورسیکلت وسپا، پریماورا ١٥٠ که ٤ هزار تا کار کرده است، در بازار به قیمت ٩٨میلیون تومان فروخته میشود. جالب است بدانید وسپا ٩٤٦ هماکنون در بازار تهران بین ١٧٠ تا ٢٠٠میلیون تومان خرید و فروش میشود.
هیوندای ایرانی ارزانترین موتورسیکلت
بررسیها نشان از آن دارد موتورسیکلتهای بهروز هندی که مشتریان بسیاری برای آن وجود دارد، در ابتدای سال گذشته قیمتی در محدوده ١٥میلیون تومان داشت که در حال حاضر قیمت این محصول به محدوده ٣٥میلیون تومان رسیده و در کنار آن ارزانترین موتورسیکلت بازار که بهعنوان موتورسیکلت ایرانی طرح هیوندا شناخته میشود و البته موتور آن چینی بوده و بهصورت وارداتی تأمین میشود، از قیمت ٤ میلیون تومان به ٩ میلیون تومان رسیده است.
چه تعداد موتورسیکلت داریم؟
هنوز هیچ منبعی آمار دقیقی در این باره نداده، یا از اساس چنین آماری وجود ندارد اما آن چه موجود است، به این شرح است: «تعداد موتورسیکلتهای شهر تهران در سال ١٣٨٩، ٧٥٠هزار بوده که سال ٩٢ گفته شد به بالای یکمیلیون رسیده است. از طرفی اعلام شده تعداد موتورسیکلتهایی که در تهران شمارهگذاری شده و البته طبق اسناد هیچکدام هنوز از رده خارج نشده، ٣ میلیون و ٥٠٠هزار دستگاه بوده است که البته شاید تعدادی از اینها در تهران شمارهگذاری شده و به شهرهای دیگر رفته باشند. اما دراینباره هرکس آماری میدهد، نیروی انتظامی تا ٣ میلیون هم آمار میدهد.»
تعداد کاربراتوریها در بازار کم نشده است
تعداد کاربراتوریها هنوز کم نشده است، البته قرار بر این بود تا موتورهای کاربراتوری دیگر تولید نشود اما به گفته فعالان بازار برخی تولیدکنندگان موتورهای کاربراتوری با پلاک سال قبل را در تیراژ بالا تولید کردند و الان در بازار میفروشند. شفیعی یکی از فروشندگان موتورسیکلت که معتقد است طرفداران موتورهای کاربراتوری بیشتر از انژکتوری است، میگوید: «بیشتر مردم سراغ موتورهای دست دوم و کار کرده میروند و توانایی خرید موتورهای صفر کیلومتر را ندارند.»
او در ادامه میگوید: «در گذشته خیلی راحت قسطی موتور میفروختیم اما حالا دیگر قیمتها لحظهای است و نسیهفروشی یعنی ضرر چند برابر. البته بعضیها این کار را میکنند، اگر چک داشته باشند یا خیلی لنگ باشند.»