پیام تحریم پتروشیمی‌ها در آستانه سفر آبه ایران

 

فرارو- روز گذشته وزارت خزانه داری آمریکا تحریم‌های جدیدی بر صنایع پتروشیمی ایران اعمال کرد. این در حالی است که به نظر می‌رسید در آستانه سفر بی سابقه نخست وزیر ژاپن به ایران تنش بین ایران و آمریکا کاهش یافته است.

به گزارش فرارو، شب گذشته، ۱۷ خرداد، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا (اوفک) از تحریم شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس و ۳۹ شرکت وابسته خبر داد. وزارت خزانه‌داری آمریکا، علت این تحریم‌ها را پشتیبانی شرکت‌های پتروشیمی از سپاه پاسداران اعلام کرده است.

سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در واکنش به این تحریم‌ها گفت: «تنها یک هفته صبر نیاز بود تا پوچ بودن ادعای رئیس‌جمهور آمریکا برای مذاکره با ایران ثابت شود».

اشاره موسوی به سخنان ترامپ در ژاپن است که با اعلام اینکه قصد تغییر رژیم ندارد گفته بود مایل به مذاکره با ایران است. تحریم شرکت‌های پتروشیمی ایران در حالی صورت می‌گیرد که در سفر ترامپ به ژاپن، رئیس‌جمهوری آمریکا نخست‌وزیر ژاپن را تشویق کرد تا به ایران سفر کند. ترامپ با بیان اینکه از تلاش‌های ژاپن استقبال می‌کند، افزود: «من می‌دانم که هم ژاپن و هم نخست‌وزیرش روابط خوبی با ایران دارند. خواهیم دید که چه اتفاقی خواهد افتاد».

براساس گزارش رسانه‌های ژاپنی هدف آبه کاهش تنش‌ها میان ایران و آمریکاست. نخست‌وزیر ژاپن در این سفر برنامه دارد تا با حسن روحانی، رئیس‌جمهور و رهبر انقلاب دیدار کند.

همچنین پنجشنبه صبح خبر سفر هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان به ایران در هفته جاری منتشر شد. از طرفی امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه، عصر پنجشنبه در مورد رویکردش نسبت به ایران گفت: ما تا سال ۲۰۲۵ ابزاری (برجام) در اختیار داریم و می‌خواهیم از آن فراتر رویم و اطمینان کامل برای طولانی‌مدت به دست آوریم. رئیس‌جمهور فرانسه هدف دوم مشترک پاریس و واشنگتن را «کاهش فعالیت موشک بالستیک» ایران عنوان کرد و ادامه داد: سوم اینکه ما می‌خواهیم فعالیت منطقه‌ای آن‌ها را مهار کنیم. ترامپ هم اظهارات مکرون را تایید کرد و گفت: من فکر نمی‌کنم که ما درباره ایران اختلافی داشته باشیم. ما نمی‌خواهیم ایران سلاح هسته‌ای داشته باشد. ترامپ بار دیگر تکرار کرد واشگنتن حاضر است بدون هیچ پیش‌شرطی با رهبران ایران گفتگو کند.

وزارت خارجه ایران در واکنش به این اظهارات ماکرون اعلام کرد اروپایی‌ها با طرح موضوعات فرابرجامی، نه‌تتها کمکی به حفظ برجام نمی‌کنند، بلکه زمینه بی‌اعتمادی بیشتر بین طرف‌های باقی مانده برجام را فراهم و آمریکا را به هدف خود در خروج غیرقانونی از برجام که چیزی جز فروپاشی آن نبود، نزدیک‌تر می‌کنند.

پس از افزایش تنش‌ها بین ایران و آمریکا از ابتدای سال جاری، در دو هفته اخیر به نظر می‌رسید تنش بین دو کشور تا حدی کاهش یافته است، اما اظهارات ماکرون در دیدار با ترامپ و تحریم‌های جدید پتروشیمی ممکن است دوباره آتش تنش‌ها را شعله ور کند.

محسن جلیلوند، تحلیلگر مسائل بین الملل و استاد دانشگاه معتقد است پیش از این هم تنش‌ها در عمل کاهش نیافته بود.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه تحریم‌های جدید پتروشیمی در آستانه سفر آبه به ایران «سیاست هویج و چماق» و با هدف امتیازگیری بیشتر است به فرارو گفت: با لفاظی تنش کاهش پیدا نمی‌کند. تنش زمانی کاهش پیدا می‌کند که طرفین به صورت عملیاتی تنش را کاهش دهند. اینکه ترامپ می‌گوید فقط مساله هسته‌ای مطرح است و فرانسوی‌ها موضوعات دیگر را هم مطرح می‌کنند به نظر من تقسیم کار بین خودشان است و من کاهش تنشی نمی‌بینم.

این استاد دانشگاه در مورد صحبت‌های هفته گذشته ترامپ در ژاپن که گفته بود خواستار تغییر رژیم در ایران نیست، گفت: آمریکایی‌ها از اول هم نگفته بودند می‌خواهیم رژیم ایران را تغییر دهیم. مقامات آمریکایی همواره اعلام کردند که قصد دارند «رفتار» ایران را تغییر دهند. البته اگر ما ۱۲ شرط پمپئو را اجرا کنیم تقریبا می‌توان گفت ماهیت جمهوری اسلامی ایران تغییر می‌کند. در واقع آمریکایی ها، تغییر رژیم مدنظرشان را پشت آن ۱۲ شرط پنهان کرده اند. به این دلیل از اول هم نگفتند «تغییر رژیم»، ولی با این شروطی که گذاشته اند عملا می‌گویند ماهیت تغییر پیدا کند.

جلیلوند در پاسخ به پرسشی در مورد اینکه آیا سه شرطی که در جلسه بین ترامپ و ماکرون مطرح شد، اهداف اصلی آمریکاست یا تعدیل شروط قبلی گفت: در این مساله دو نکته قابل بیان است. اولا معمولا در مسائل دیپلماتیک چندین شرط را مطرح می‌کنند در حالی که ۲ یا ۳ شرط حیاتی است و بقیه شروط برای چانه زنی مطرح می‌شود. در حال حاضر به نظر می‌رسد از ۱۲ شرط پمپئو همین ۳ موردی که ماکرون مطرح کرد، برای آمریکا اولویت دارد. دوما قبل از هر مذاکره‌ای که قرار است اتفاق بیافتد، طرفین صحبت می‌کنند و تقسیم کار می‌کنند که چه کسی چه چیزی بگوید. ماکرون این شروط را سرخود مطرح نکرده است. از مدت‌ها قبل برنامه ریزی شده بود که ترامپ و ماکرون هرکدام چه بگویند.

این استاد دانشگاه در مورد رویکرد احتمالی ایران در قبال پیام‌های نخست وزیر ژاپن گفت: بستگی به پیشنهادات شینزو آبه دارد. اینطور که آمریکایی‌ها می‌گویند، گویا ظریف که به ژاپن رفته یک سری پیشنهادات مطرح کرده است. به نظر می‌رسد در راستای پیشنهادات ظریف آمریکایی‌ها هم یک سری پیشنهادات به آبه داده اند که با خود به ایران بیاورد. حالا اینکه این پیشنهادات مورد قبول ایران واقع شود را باید منتظر ماند و دید. در کل ایران اصل مذاکره را رد کرده است، ولی اینکه دو طرف به چه توافقی برسند بحث دیگری است.