فرارو- در ایران هم مانند اغلب کشور‌های دنیا ضوابطی برای ساختمان سازی تعیین شده است اما در صورتی که این مقررات و ضوابط که بیشتر مربوط به امنیت شهروندان و زیبا سازی محیط شهری است از سوی شهروندان رعایت نشود و تخلفی در این راستا صورت گیرد به تخلفات مذکور به موجب کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری رسیدگی می‌گردد.
قبلاً اگر کسی بدون داشتن مجوز اقدام به احداث ساختمان می‌کرد، مرتکب جرم می‌شد و پرونده‌ی او در دادگاه کیفری مورد رسیدگی قرار می‌گرفت. در نتیجه امکان داشت شخصی که این کار را کرده به مجازات‌هایی مثل زندان یا پرداخت جزای نقدی محکوم شود.
پس از مدتی ماده ۱۰۰ قانون شهرداری تصویب شد. با تصویب این ماده کمیسیونی به نام کمیسیون موضوع ماده ۱۰۰ قانون شهرداری به وجود آمد.
وظیفه این کمیسیون، رسیدگی به تخلفات ساختمانی از لحاظ عدم رعایت ضوابط شهرسازی و ایمنی است؛ بنابراین در حال حاضر اگر شهروندان در حوزه ساختمان سازی مرتکب تخلفی می‌شوند، این تخلف در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.
کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری چه می‌گوید؟
ماده ۱۰۰ کمیسیون شهرداری بیان می‌کند که صاحبان املاک و اراضی واقع در محدوده یا حریم شهر برای هرگونه عملیات ساختمانی یا احداث بنا نخست ملزم به اخذ پروانه هستند.
در صورت فقدان پروانه‌ی عملیات ساختمانی، مامورین شهرداری می‌توانند از فعالیت ساخت و ساز جلوگیری کنند؛ بنابراین به موجب این ماده شهرداری می‌تواند از عملیات ساختمانی که بدون مجوز شهردای انجام می‌شوند جلوگیری کند. ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌ها شامل ۱ ماده و ۱۱ تبصره است که تخلفات مربوط به ساخت و ساز را مورد بررسی قرار داده است.
اعضای کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری
اعضای تشکیل دهنده این کمیسیون عبارتند از: نمایندگان وزارت کشور، دادگستری، نماینده شورای اسلامی و نماینده شهرداری لازم به ذکر است که نماینده شهرداری در این کمیسیون حق رای ندارد و تنها برای بیان توضیحات حاضر می‌شود.
توجه به این نکته ضروری است که این کمیسیون قدرت صدور آرای کیفری را ندارد و در همه موارد وقتی رایی را صادر می‌کند باید مهلت قانونی اعتراض به رای را در متن رای ذکر کند.
کدام تخلفات در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری رسیدگی می‌گردد؟
۱- احداث بنا بدون پروانه
به موجب ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌ها صاحبان املاک و اراضی واقع در محدودة شهر یا حریم آن باید قبل از هر اقدام عمرانی یا تفکیک اراضی و شروع ساختمان از شهرداری پروانه اخذ نمایند؛ بنابراین مالکان پیش از اقدام به هرگونه عملیات ساختمانی، احداث بنا یا تفکیک اراضی، باید نسبت به اخذ پروانه از شهرداری اقدام کنند.
در غیر این صورت شهرداری موضوع را به کمیسیون ماده ۱۰۰ ارجاع می‌دهد کمیسیون پس از وصول پرونده به ذینفع اعلام می‌کند که ظرف ده روز توضیحات خود را کتباً ارسال دارد.
پس از انقضاء مدت مذکور کمیسیون مکلف است موضوع را با حضور نماینده شهرداری که بدون حق رأی برای ادای توضیح شرکت می‌کند بررسی نماید و ظرف مدت یک ماه تصمیم مقتضی بر حسب مورد اتخاذ کند.
در مواردی که شهرداری از ادامة ساختمان بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه جلوگیری می‌کند مکلف است حداکثر ظرف یک هفته از تاریخ جلوگیری موضوع را در کمیسیون مذکور مطرح کند در غیر این صورت کمیسیون به تقاضای ذینفع به موضوع رسیدگی خواهد کرد.
در این خصوص رایی که از سوی کمیسیون صادر می‌گردد به شرح ذیل است:
الف. ساخت و ساز بدون رعایت اصول فنی و بهداشتی و شهر سازی بوده لذا در این موارد رای کمیسیون همواره تخریب بنا است.
ب. ساخت و ساز بدون گرفتن مجوز از شهرداری بوده، ولی اصول فنی و بهداشتی و شهر سازی در آن رعایت شده است در این موارد کمیسیون می‌تواند حکم به تخریب بنا یا پرداخت جریمه صادر کند.
در مواردی حکم به پرداخت جریمه صادر می‌شود میزان جریمه با توجه به متراژ بنایی که بدون مجوز ساخته شده است تعیین می‌گردد.
در این حالت به ازای هر متر مربع بنای بدون مجوز یک دهم ارزش معاملاتی ساختمان به عنوان جریمه باید پرداخت گردد لازم به ذکر است که در این موارد پس از پرداخت جریمه شهرداری و عوارض قانونی برگ پایان کار ساختمان صادر می‌گردد.
۲- عدم احداث پارکینگ یا غیر قابل استفاده بودن پارکینگ
در مورد عدم احداث پارکینگ و یا غیر قابل استفاده بودن آن و عدم امکان اصلاح آن کمیسیون می‌تواند با توجه به موقعیت محلی و نوع استفاده از فضای پارکینگ، رأی به اخذ جریمه‌ای که حداقل یک برابر و حداکثر دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر متر مربع فضای از بین رفتة پارکینگ باشد، صادر کند (مساحت هر پارکینگ با احتساب گردش ۲۵ متر مربع می‌باشد). شهرداری مکلف به اخذ جریمة تعیین شده و سپس صدور برگ پایان ساختمان می‌باشد.
در واقع این مورد هنگامی است که مالک از احداث پارکینگی که با توجه به مشخصات در پروانه و نقشه‌ها و ضوابط شهرداری محل الزامی است، خودداری کند. همچنین اگر پارکینگ احداثی مالک به گونه‌ای باشد که امکان اصلاح آن وجود نداشته باشد، نیز دچار تخلف شده است و باید جریمه مقرر شده را پرداخت کند تا بعد بتواند برگ پایان کار را دریافت کند.
۳- تجاوز به معابر شهری
در مورد تجاوز به معابر شهر، مالکین موظف هستند در هنگام نوسازی بر اساس پروانة ساختمان و طرح‌های مصوب رعایت بر‌های اصلاحی را بکند، در صورتی که بر خلاف پروانه و یا بدون پروانه تجاوزی در این مورد انجام گیرد شهرداری مکلف است از ادامة عملیات جلوگیری و پروانة امر را به کمیسیون ارسال کند.
توجه به این نکته ضروری است که در مورد تجاوز به معابر شهر باید بگوییم که منظور قانون گذار عدم عقب نشینی مالک بوده و واژه تجاوز را از باب تسامح و تساهل به کار برده است.
۴- تراکم اراضی
در صورتی که مالک اضافه بنا افزون بر مساحت زیر بنای درج شده در پروانه ساختمانی انجام دهد، دچار تخلف شده است. این تخلف هم در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری رسیدگی می‌شود.
در واقع مساحت هر ساختمان در پروانه ساخت آن تعیین می‌گردد حال اگر زاید بر این مساحت اضافه بنایی ساخته شود مالک تخلف نموده است این تخلف، تخلف تراکم اضافی است که در کمیسیون ماده ۱۰۰ مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در این خصوص کمیسیون می‌تواند دو نوع حکم به شرح ذیل صادر کند:
الف. اگر در ساخت ساختمان اصول فنی و شهر سازی رعایت نشده باشد یا اینکه کمیسیون ابتدائاً حکم به پرداخت جریمه صادر کند، ولی این جریمه پرداخت نگردد حکم به تخریب بنای اضافی صادر خواهد شد.
ب. اگر تخریب بنای اضافی ضرورت نداشته باشد کمیسیون حکم به پرداخت جریمه نقدی صادر می‌کند.
۵- عدم استحکام بنا
مواردی که مالک اصول فنی و معماری و امثالهم را رعایت نکرده باشد و به سبب آن بنا استحکام لازم را نداشته باشد، کمیسیون موظف است حکم به تخریب صادر نماید.
۶- عدم رعایت اصول فنی و بهداشتی و شهر سازی
عدم رعایت این اصول موجب تخریب است این اصول شامل ضوابط علمی و شناخته شده احداث بنا است که عدم لحاظ نمودن آن‌ها سبب سلب شدن امکان بهره برداری مطلوب و عدم مقاومت و بقای ساختمان می‌گردد.
۷- تغییر کاربری
چنین تخلفی زمانی تحقق پیدا می‌کند که بر خلاف مندرجات پروانه ساختمانی، در منطقه غیر تجاری محل کسب یا پیشه و یا تجارت دائر شود.
در مورد این تخلف شهرداری پس از اطلاع، مورد را در کمسیون ماده ۱۰۰ مطرح می‌کند و کمیسیون پس از احراز تخلف در مهلت مناسب در مورد تعطیل محل کسب یا پیشه و یا تجارت اتخاذ تصمیم می‌کند.
لازم به ذکر است که دائر کردن دفتر وکالت و مطب و دفتر اسناد رسمی ازدواج و طلاق و دفتر روزنامه و مجله و دفتر مهندسی به وسیله مالک از نظر این قانون استفاده تجاری محسوب می‌شود.
قانون گذاری در این قانون در مورد تغییر کاربری تجاری به غیر تجاری پیش بینی خاصی نکرده است و چنین تغییری مشمول این قانون نمی‌گردد.
نحوه رسیدگی در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری
کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، در واقع متشکل از دو کمیسیون است؛ کمیسیون بدوی و تجدیدنظر. پرونده تخلفات ابتدا در کمیسیون بدوی مطرح می‌شود. شهروندی که پرونده‌ی تخلف او در این کمیسیون مطرح شده است، می‌تواند با دادن لایحه‌ی کتبی از خودش دفاع کند.
تصمیماتی که در کمیسیون بدوی گرفته می‌شود، قابل اعتراض در کمیسیون تجدیدنظر است. مهلت اعتراض به آراء بدوی کمیسیون ماده صد از زمان ابلاغ ۱۰ روز است.
تصمیمات کمیسیون تجدیدنظر قطعی و قابل اجرا است، اما اینکه این تصمیمات قابلیت اجرا دارد، به معنای این نیست که دیگر نمی‌توان به آن اعتراض کرد. اگر شخصی ادعا داشته باشد که تصمیم کمیسیون منطبق بر قوانین و مقررات نمی‌باشد، می‌تواند به دیوان عدالت اداری مراجعه و به آن اعتراض کند.
امروزه اعتراض به رای کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری یکی از موارد مبتلا به جامعه شهری شده است. به نحوی که در صدر دعاوی علیه شهرداری‌ها قرارگرفته است.
از کشتن افراد عینکی به جرم روشنفکر بودن تا حذف پول و مذهب از مناسبات اجتماعی / فاجعهبارترین حرکت قرن بیستم برای ساخت اتوپیای روستایی
شباهتهای قائد بغداد و پیشوای برلین؛ از میل به ویرانگری تا قهرمان پرستی
طرز تهیه کباب لاهماجون، خوشمزهترین کباب ترکی
سالاد فیله مرغ سوخاری با سس رنچ، جذابترین سالادی که تابهحال خوردهاید
