فرارو- استعفای محمد جواد ظریف در فضای سیاسی ایران زلزله‌ای به پا کرده است. جدای از بحث‌ها پیرامون جزییات و پشت پرده این استعفا یکی از موضوعات مهم این است که استعفای او چه معنا، پیام و تاثیری در سیاست خارجی ایران خواهد داشت. بسیاری معتقدند این استعفا به سود ایران نیست و از طرف دیگر نشان می‌دهد نقش دولت در تنظیم سیاست خارجی زیاد نیست.
به گزارش فرارو، واکنش‌ها به استعفای ظریف همچنان ادامه دارد. این فقط سیاستمداران و دولتمردان ایران نیستند که در این باره اظهار نظر می‌کنند، بلکه برخی مقامات خارجی از جمله وزیر خارجه آمریکا و نخست وزیر رژیم صهیونیستی نیز در این باره موضع خود را اعلام کردند.
بیشتر بخوانید:
تلاش‌ها برای حفظ ظریف در سمت وزارت خارجه ادامه دارد. عده‌ای معتقدند که ظریف دچار احساسات شده و استعفا داده است و برخی دیگر نیز می‌گویند او اوضاع را نامناسب دیده و حالا می‌خواهد جا بزند و از پاسخگویی فرار کند.
حالا این سوال مهم مطرح است که استعفای ظریف چه معنایی دارد و چه تبعاتی در سیاست خارجی ایران به دنبال خواهد داشت.
مهدی مطهرنیا در گفتگو
با فرارو درباره استعفای ظریف و اینکه عده‌ای معتقدند این استعفا ناشی از احساسات محمد جواد ظریف بوده است، گفت: «من خودم یک کاشانی هستم و ظریف هم به گونه‌ای به واسطه مادرش که اهل کاشان بود، اصالتا اهل کاشان است. در واقع ظریف یک تهرانی زاده کاشانی است. مادر ایشان چند ماه پس از بر عهده گرفتن وزارت درگذشت. هم مادر ظریف و هم پدرش از اهالی اصفهان هستند.»
او افزود: «در تاریخ از مقطعی این گزاره شکل گرفته که کاشانی‌ها ترسو هستند، اما این گزاره از دوره قاجار مطرح شده و اعتباری تاریخی ندارد. جواد ظریف یک شخصیت برجسته سیاسی است که در عین محافظه کاری و با ایجاد ارتباط منطقی بین خود و جامعه ملی خویش در دفاع از منافع و اهداف ملی ایران در ساختار قدرتی که او پذیرفته بود، عمل کرد.»
مطهرنیا افزود: «ظریف از سویی دیپلماسی خنده را در ایران به وجود آورد و توانست با کمترین میزان هزینه بالاترین منفعت‌ها را با یک معاهده صلح در ژنو به دست پیدا آورد، او این معاهده را به امضا رساند. با این امضا برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) شکل گرفت. او یک دیپلمات برجسته است که وظیفه داشت گزاره تثبیت شده سیاست خارجی از سوی دستگاه حاکم ایران را دنبال کند و دستگاه حاکم نیز در نهایت دستور رهبری نظام را عملیاتی می‌کند.»
به گفته این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی: «سیاست خارجی و حتی بسیاری از مسائل سیاست داخلی در ساختار قدرت در ایران در نهایت، در نهاد‌ها و سازمان‌های فرادولتی و با تائید مستقیم یا غیر مستقیم رهبر معظم انقلاب اسلامی قابل اجرا خواهد بود. این امری است که بر کسی پوشیده نیست.»
این استاد دانشگاه ادامه داد: «از طرف دیگر از جایی به بعد قرار شد که ظریف از دیپلماسی خنده دور شود و به ایستادگی و مقاومت بپردازد تا از گزارههای تردید برانگیزی که در ارتباط با اوضاع و احوال ایران در این وضعیت سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حتی ارزشی وجود دارد، دفاع کند. آبروی خود را گذاشت و با مقابله قدرت‌های موجود در نیرو‌های اجتماعی یعنی گروه‌های مرجع روبه رو شد به گونه‌ای که چندی است تمام کسانی که از او حمایت می‌کردند باب نقد درباره حرف‌های جدید او را گشوده اند و بالاترین میزان فشار‌ها را بر او وارد کرده اند.»
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه "ظریف میان دو شمشمیر و یا دولبه یک قیچی برش خورد او از یکسو باید فشار‌های نهاد‌های فرادولتی را تحمل می‌کرد که افرادی در این نهاد‌های حضور دارند که بسیار قدرتمند هستند. این افراد در مواردی توانایی آن را دارند که تهدید کنند، اتهام بزنند و افراد را کنار بزنند. در سال‌های اخیر ظریف یکی از اهداف معنادار آن‌ها بود."
مطهرنیا افزود: «او از یک طرف درگیر این لبه قچیی بود و از طرفی او با لبه دیگر قیچی که نیرو‌های اجتماعی بودند نیز اصطکاک پیدا کرد. گروهی که در تقابل کامل با لبه دیگر قیچی است. این گروه قدرت خود را از اجتماع می‌گیرد که همین موقعیت باعث می‌شود نتوانند گزارههای لرزان مورد تردیدی که از سوی ظریف تائید می شدند را بپذیرند. پس باید درک کرد که ظریف میان این دولبه قیچی به نوعی تحت فشار قرار داشت.»
او تاکید کرد: «از این منظر استعفای ظریف باید قابل ادارک و قابل فهم باشد. ظریف در عین حال که محافظه‌کار است نشان داده است که محافظه کاری به معنای ترسویی و یا گریز از پذریرش مسئولیت یا انجام اقدامی با صلابت و قدرت نیست. ظریف در نیمه‌های شب در صفحه مجازی خود از مردم به خاطر اینکه نتوانسته است آنچه را که می‌خواسته انجام دهد، عذر خواهی می کند. این نشان دهنده قدرت و صلابت اوست.»
این کارشناس مسائل سیاست خارجی درابره تاثیر احتمالی استعفای ظریف برروند سیاست خارجی ایران، گفت: «توئیت پمپئو در ارتباط با استعفای ظریف بسیار معنادار است و نشان می‌دهد که شناسایی افراد و محیط بازی در ایران نسبت به دهه‌های گذشته توسط رقبا و دشمنان کشور افزایش یافته است. پمپئو به نوعی می‌گوید رفتن ظریف نشان می‌دهد که دستگاه دیپلماسی ایران چندان نمی‌تواند کاری انجام دهد.»
به گفته مطهرنیا "آنچه که مسلم است سیاست و قدرت در دولت ایران حضور ندارد. این معنای بسیار مهم و تندی را در پی دارد با استعفای ظریف نقطه پایانی برجایگاه دولت در نظام سیاسی ایران در حوزه نظام بین الملل خواهد بود و در منطق فراملی ایران دولت و وزارت امورخارجه هیچ کارکرد معنا دار و متنفذی را دارا نخواهند بود."
از کشتن افراد عینکی به جرم روشنفکر بودن تا حذف پول و مذهب از مناسبات اجتماعی / فاجعه‌بارترین حرکت قرن بیستم برای ساخت اتوپیای روستایی
طرز تهیه کباب لاهماجون، خوشمزهترین کباب ترکی
سالاد فیله مرغ سوخاری با سس رنچ، جذابترین سالادی که تابهحال خوردهاید
این سالاد سبز را با حبوبات و سبزیجات درست کنید و لذت ببرید
