فرارو- قانون مدنی تعریفی از لعان ارائه ننموده و کیفیت آن را نیز بیان نکرده است لذا برای آگاهی از معنای آن باید به فقه رجوع نمود.
لعان در لغت به معنی ناسزا گفتن و نفرین کردن یکدیگر است و در اصطلاح مراسمی است که در آن زن و شوهر با رعایت تشریفاتی خاص یکدیگر را لعنت می‌کنند؛ به این شکل که شوهر با سوگند‌هایی ویژه، به زن خود نسبت زنا می‌دهد و همسرش نیز با سوگند‌هایی مشابه، اتهام شوهرش را رد می‌کند.
با تحقق لعان، زن و شوهر از یکدیگر جدا شده و ازدواج دوباره‌ی آن‌ها برای همیشه ممنوع می‌شود. در این نوشتار ابتدا مفهوم حقوقی لعان، سپس شرایط، مراحل انجام و آثار آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
مفهوم حقوقی لعان
لعان هنگامی تحقق می‌یابد که شوهر به زن نسبت زنا دهد یا فرزندی را که زن به دنیا آورده است از خود نفی کند هنگامی که فردی به شخصی اتهام زنا بزند، اما نتواند آن را به اثبات برساند به موجب ماده ۲۵۰ قانون مجازات اسلامی به ۸۰ ضربه شلاق، به عنوان حدِ قذف محکوم می‌شود؛ (قذف عبارت است از نسبت دادن زنا یا لواط به دیگری)
اگر مردی همسر خود را به زنا متهم کند یا کودکی را که از آن زن در دوره‌ی زوجیت میان آن دو متولد شده است فرزند خود نداند؛ و زن این ادعای زوج را انکار کند، زوج و زوجه باید نزد حاکم شرع (قاضی) روند و در حضور او همدیگر را لعان کنند تا مجازاتِ حدود شرعی (قذف از شوهر و زنا از زن) برداشته شود.
شرایط انجام لعان
لعان به وسیله زوجین نزد حاکم (قاضی) یا قائم مقام او به عمل می‌آید و بدین صورت است که زوج نزد حاکم می‌ایستد و چهار مرتبه خداوند را گواه می‌گیرد که در آن چه به زوجه خود نسبت داده (نسبت دادن زنا یا نفی فرزند) از راستگویان است، و سپس یک مرتبه می‌گوید: لعنت خداوند بر من اگر از دروغگویان باشم.
بعد از اظهارات زوج، زوجه نیز مانند وی نزد حاکم می‌ایستد و چهار مرتبه خداوند را گواه می‌گیرد که زوج در آنچه به او نسبت داده از دروغگویان است و سپس می‌گوید غضب خداوند بر من باشد هرگاه زوج از راستگویان باشد.
پس از انجام لعان آثار زیر به وجود می‌آید:
۱- سقوط حد قذف از شوهر و حد زنا از زن (در صورتی که لعان در اثر انتساب زن به زنا به عمل آمده باشد)، اما در صورتی که لعان انجام نمی‌شد و شوهر نمی‌توانست نسبتی را که به زن خود داده است ثابت نماید به علت آن که زن خود را قذف نموده است مستوجب حد قذف (۸۰ ضربه شلاق) بوده و در صورتی که آن را ثابت می‌کرد حد زنا در خصوص زن اجرا می‌شد.
۲- انحلال زوجیت بین زن و شوهر در واقع وقتی لعان انجام شد، میان زن و شوهر جدایی حاصل می‌شود؛ به‌گونه‌ای‌که برای همیشه بر یکدیگر حرام می‌شوند و هرگز امکان ازدواج دوباره‌ی آن‌ها وجود نخواهد داشت. در جدایی میان زوجین با لعان، خواندن صیغه‌ی طلاق و انجام تشریفات آن لازم نیست؛ بلکه خود لعان موجب فسخ نکاح می‌شود و هیچ کار دیگری لازم نیست.
در واقع به موجب ماده ۱۰۵۲ قانون مدنی جدایی که با لعان حاصل می‌شود موجب حرمت ابدی میان زوجین است و آن‌ها دیگر هیچ گاه نمی‌توانند با یکدیگر ازدواج کنند پس از این جدایی، زن باید به انداز‌ه‌ی سه طهر (تقریباً برابر با ۳ ماه) عدّه نگه دارد.
۳- به موجب ۸۸۲ قانون مذکور بعد از لعان زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی‌برند در واقع لعان یکی از موانع ارث است و از آن جایی که پس از تحقق آن نکاح منحل می‌گردد لذا زوجین از یکدیگر ارث نمی‌برند.
۴- سلب انتساب فرزند از پدر (در صورتی که لعان در اثر نفی فرزند به عمل آید) در این صورت پدر و فرزند از یکدیگر ارث نمی‌برند، زیرا رابطه پدر و فرزندی بین آن‌ها به سبب لعان قطع شده است به موجب ماده ۸۸۲ قانون مدنی فرزندی که به سبب انکار او، لعان واقع شده از پدر و پدر از او ارث نمی‌برد. البته فرزند مزبور از مادر و خویشان مادری خود و همچنین مادر و خویشان مادری وی از او ارث می‌برند.
توجه به این نکته ضروری است که در صورتی که پس از انجام لعان پدر رجوع کند و گفته خود را تکذیب کند به موجب ماده ۸۸۳ قانون مدنی فرزند از او ارث می‌برد، اما فرزند از خویشان پدری و پدر و خویشان پدری از فرزند مزبور ارث نمی‌برند.
از کشتن افراد عینکی به جرم روشنفکر بودن تا حذف پول و مذهب از مناسبات اجتماعی / فاجعه‌بارترین حرکت قرن بیستم برای ساخت اتوپیای روستایی
طرز تهیه کباب لاهماجون، خوشمزهترین کباب ترکی
سالاد فیله مرغ سوخاری با سس رنچ، جذابترین سالادی که تابهحال خوردهاید
این سالاد سبز را با حبوبات و سبزیجات درست کنید و لذت ببرید
