در دو سال اخیر مقام‌های عربستان و در صدر آن‌ها محمد بن‌سلمان، ولیعهد جوان این کشور، تبلیغات زیادی بر موضوع عرضه عمومی پنج درصد سهام شرکت ملی نفت عربستان (آرامکو) انجام دادند؛ حتی مذاکراتی هم با بانک‌های بین‌المللی و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، صورت گرفته بود.
محمد بن‌سلمان
به گزارش شرق، عرضه پنج درصد از سهام آرامکو که حدود صد میلیارد دلار ارزش‌گذاری شده، اصلی‌ترین بخش برنامه اصلاحات گسترده اقتصادی محمد بن‌سلمان با عنوان «چشم‌انداز ۲۰۳۰» است که قرار بود وابستگی عربستان به نفت را کاهش دهد.
عرضه این سهام در ماه‌های گذشته بار‌ها به دلیل شرایط داخلی و بین‌المللی به تأخیر افتاد تا اینکه سرانجام به‌طور رسمی اعلام شد تا اطلاع ثانوی عرضه این سهام صورت نمی‌گیرد. به این ترتیب، با توقف اجرای مهم‌ترین بخش از برنامه ولیعهد جوان عربستان، پرونده «چشم‌انداز ۲۰۳۰» نیز بسته شد.
در ابتدا رسانه‌ها، مشکلات و محدودیت‌های مالی ریاض را دلیل توقف عرضه سهام آرامکو عنوان کردند، اما ظاهرا پای ملک سلمان، پادشاه عربستان، در میان است. چند مقام حکومت عربستان به رویترز گفته اند ملک سلمان فرمان توقف اجرای برنامه‌های پسرش را صادر کرده است.
تصمیم پادشاه عربستان پس از برگزاری جلساتی با اعضای خانواده، بانکداران و مقام‌های ارشد نفتی این کشور و در اواخر ماه رمضان امسال اتخاذ شده است. به اعتقاد نزدیکان ملک سلمان، عرضه اولیه عمومی سهام آرامکو که به‌طور کامل تحت کنترل حکومت عربستان قرار دارد، نه‌تن‌ها کمکی به خاندان پادشاهی این کشور نمی‌کند، بلکه چالش‌هایی نیز به همراه دارد. نگرانی عمده این است که عرضه عمومی سهام شرکت نفت ملی عربستان می‌تواند جزئیات مالی آرامکو را افشا کند.
ملک سلمان در اواخر ماه رمضان پیامی برای دیوان پادشاهی ارسال کرد و خواستار لغو عرضه عمومی سهام آرامکو شد. پادشاه عربستان مدیریت آرامکو را به پسرش محمد بن‌سلمان، ولیعهد خود، انتقال داده بود و کمیته‌ای شامل وزرای انرژی و اقتصاد در کنار ولیعهد جوان، مدیریت شرکت ملی نفت عربستان را که بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان به شمار می‌آید، بر عهده داشتند؛ اما در کشوری مانند عربستان که دهه‌هاست تحت حاکمیت خاندان سعود قرار دارد، اصلا عجیب نیست یکباره پادشاه فراتر از هر نهادی تصمیم نهایی را اتخاذ کند.
توقف عرضه عمومی سهام آرامکو ضربه‌ای مهم به برنامه‌های محمد بن‌سلمان محسوب می‌شود. ملک سلمان در حالی چنین تصمیمی گرفته که در ژانویه ۲۰۱۵ تقریبا تمام اختیارات خود را به او تفویض کرده بود و حال قصد دارد پسرش را تحت کنترل داشته باشد. محمد بن‌سلمان از ۲۰۱۵ علاوه بر ولیعهدی خاندان سعودی، وزارت دفاع و ریاست بر دادگاه عالی عربستان را نیز در اختیار دارد. در این مدت، سلمان جوان جنگی پرهزینه در یمن علیه حوثی‌ها به راه انداخته و موضع تندتری علیه ایران اتخاذ کرده و همچنین قطر را تحت تحریم دیپلماتیک و تجاری قرار داده است.
او در راستای توسعه قدرت خود، کودتایی نیز برای پاک‌سازی رده‌های مختلف حکومت و گسترش اختیارات خود انجام داد که با برکناری بسیاری از اعضای خاندان سلطنتی و مقام‌های نظامی عربستان همراه بود.
محمد بن‌سلمان ریاست بر شورای اقتصادی عربستان را هم بر عهده دارد و در این جایگاه اقدام به کاهش هزینه‌های حکومتی، توسعه بخش خصوصی و جذب بیشتر سرمایه‌گذاری خارجی کرده است. پادشاه عربستان همچنین به پسرش اجازه داد دست به اصلاحات گسترده اجتماعی در این کشور بزند که اعطای آزادی بیشتر به زنان در صدر این اصلاحات قرار دارد.
با وجود اینکه ملک سلمان اختیارات گسترده‌ای به پسرش اعطا کرده، اما بار‌ها در اقدامات ولیعهد مداخله کرده است که موضوع طرح صلح خاورمیانه بیش از همه در رسانه‌ها جلب توجه کرد. سال گذشته و با مطرح‌شدن بخش‌هایی از جزئیات طرح ترامپ برای صلح اسرائیل و فلسطینیان، محمد بن‌سلمان بلافاصله به حمایت از این طرح جنجالی پرداخت که یکی از مهم‌ترین بند‌های آن به‌رسمیت‌شناختن بیت‌المقدس به‌عنوان پایتخت رژیم اسرائیل بود، اما ملک سلمان با مداخله خود اعلام کرد ریاض با طرحی که شامل پایتختی بیت‌المقدس برای اسرائیل باشد، موافق نیست. او پس از اعتراض‌های گسترده جهان اسلام در سخنرانی خود در اجلاس اتحادیه عرب در ماه آوریل، بر تداوم تعهد ریاض به هویت عربی و اسلامی بیت‌المقدس تأکید کرد.
مقام‌های اقتصادی عربستان پیش از این گفته بودند دو عامل باعث لغو عرضه عمومی سهام آرامکو شده بود؛ دلیل اول نگرانی از اظهارات عمومی محمد بن‌سلمان در سال ۲۰۱۶ بود. او ادعا کرده بود عرضه عمومی سهام شرکت ملی نفت عربستان ارزش این شرکت را تا دو هزار میلیارد دلار افزایش خواهد داد. نگرانی دیگر این بود که این عرضه عمومی حتی در حد پنج درصد، می‌تواند باعث افشای اطلاعات و جزئیات اقدامات مالی آرامکو شود. از سوی دیگر، برخی رؤسای بانک‌های مهم غرب در دیدار‌های خود با ملک سلمان از پایبندنبودن ولیعهد به تعهدات مالی‌اش در قبال این برنامه و وام‌هایی که از آن‌ها دریافت کرده است، انتقاد کرده بودند. بر اساس گزارش رویترز، مدیران آرامکو تحت مدیریت ملک سلمان تا ماه آوریل به سه تعهد مالی برنامه به بانک‌های بزرگ غربی عمل نکرده و پرسش‌های خبرنگاران را در‌این‌باره نیز بی‌پاسخ گذاشته بودند.
با وجود اینکه در ابتدا اعلام شده بود مشکلات و محدودیت‌های مالی باعث تعویق عرضه سهام آرامکو شده، اما مقام‌های اقتصادی عربستان می‌گویند با وجود کاهش قیمت نفت که کاهش درآمد‌های این کشور در سال‌های اخیر را در پی داشته، عربستان هنوز هم می‌تواند بودجه مورد نیاز برای اجرای برنامه «چشم‌انداز ۲۰۳۰» را فراهم کند، اما وتوی پادشاه دلیل اصلی توقف عرضه این سهام شده است. با وجود اظهارات محمد بن‌سلمان مبنی بر شفافیت کامل در اجرای این برنامه، ملک سلمان نسبت به این تعهد پسرش خوش‌بین نیست و پیش‌بینی‌ناپذیر بودن اقدامات ولیعهد جوان، پادشاه عربستان را نگران کرده است. این نگرانی را مقام‌های ارشد خاندان پادشاهی، برخی وزرا و تجار سرشناس عربستان نیز به ملک سلمان انتقال داده‌اند.
وتوی ملک سلمان بر «چشم‌انداز ۲۰۳۰» ضربه بزرگی به برنامه‌های محمد بن‌سلمان وارد می‌کند و می‌تواند اعتبار او را در خاندان حاکم و جامعه عربستان کاهش دهد، اما به نظر نمی‌رسد ملک سلمان قصد داشته باشد بیش از این از اختیارات پسرش کم کند. او همچنان محمد بن‌سلمان را جانشین خود می‌داند. نزدیکان ملک سلمان می‌گویند او با این اقدام قصد دارد نشان دهد که با وجود اعطای اختیارات فراوان به پسرش، هنوز هم تصمیم‌گیرنده نهایی است و سیاست‌های مهم در عربستان بدون تأیید و جلب‌نظر او به اجرا در نخواهد آمد.
از کشتن افراد عینکی به جرم روشنفکر بودن تا حذف پول و مذهب از مناسبات اجتماعی / فاجعه‌بارترین حرکت قرن بیستم برای ساخت اتوپیای روستایی
طرز تهیه کباب لاهماجون، خوشمزهترین کباب ترکی
سالاد فیله مرغ سوخاری با سس رنچ، جذابترین سالادی که تابهحال خوردهاید
این سالاد سبز را با حبوبات و سبزیجات درست کنید و لذت ببرید
