قیمت دلار و سکه بالا می‌رود یا پایین؟

فرارو- یک اقتصاددان گفت: «به نظر من اگر بخواهیم واقع بینانه به بسته جدید دولت نگاه کنیم، بی‌راه نیست بگویم که این ظرفیت را دارد که تحریم‌های ایالات متحده را کم اثرکند، اما نباید دولت خیال کند که با اتکا به همین بسته می‌تواند در ماه‌های آینده بازار‌ها را به ثبات برساند. اقتصاد ما به شدت نیازمند شفافیت است و تنها راه دستیابی به آن، همکاری تمام حاکمیت است. نقش مجلس هم در این باره بسیار مهم است و باید با قید فوریت سریعا نظام مالیاتی و یارانه‌ای را بررسی و اصلاح کند.»

 

وحید شقاقی تحلیلگر مسائل اقتصادی طی گفتگو با فرارو در خصوص کاهش قیمت‌ها در بازار ارز و سکه بعد از اجرای بسیته جدید ارزی دولت، عنوان کرد: «ما در دو و سه ماهه اخیر شاهد نوعی هرج و مرج و آشفتگی در سیاست‌های اقتصادی بودیم که دولت اعلام کرده بود. به عبارتی می‌خواهم بگویم که دولت در سیاست‌گذاری‌های ماه‌های گذشته، خطا‌های فاحشی داشت. این خطا‌ها به حدی فاحش و آشکار بود که یک اجماع علیه سیاست‌های اقتصادی دولت میان اقتصاددانان ایجاد شده بود و همه متفق القول بر این باور بودند که مشکلات کشور ناشی از همین سیاست‌های دولت است.»

وی تصریح کرد: «زیرا سیاست‌های دولت نه تنها هزینه‌ها را افزایش می‌داد بلکه موجب ایجاد و گسترش رانت در کشور می‌شد؛ بنابراین کاملا درست است اگر بگوییم که متاسفانه پافشاری دولت باعث شد که طی سه ماه گذشته رانت عظیمی در کشور به وجود بیاید و به همین دلیل ما شاهد این آشفتگی‌ها در بازار و سیاست ارزی بودیم. اما حالا این بسته ارزی جدیدی که دولت ارائه کرده است به نظر من تقریبا تمام اون اشتباهات گذشته را جبران خواهد کرد.»

او افزود: «اما این بسته کفایت لازم برای رویارویی با تحریم‌ها و حل مسائل اقتصادی ندارد. ببینید آزادسازی ارز هرچند کار درستی است، اما برای کشور تبعاتی خواهد داشت. یعنی قطعا یک بار تورمی را به کشور تحمیل خواهد کرد و قدرت خرید مردم را بین ۴۰ تا ۶۰ درصد کاهش خواهد داد و فشار اقتصادی را بالا می‌برد. به عبارت ساده‌تر آزاد سازی ارز موجب خواهد شد که اقتصاد ایران با توجه به مشکلات و ساختارش، قفل شود.»

این اقتصاددان ادامه داد: «زیرا اقتصاد ایران کشش ارز هشت هزار تومانی را ندارد و قدرت خرید ما در ایران به هیچ عنوان با ارز بالای هشت هزارتومان همخوانی ندارد. از سوی دیگر بازار کار و کالا نیز با بازار بالای هشت هزارتومان، قفل خواهد شد. میانگین حقوق و دستمزد در ایران در سال ۹۷ حدود دومیلیون تومان است و این حقوق و دستمزد با دلار بیش از هشت هزار تومان برای مردم مشکلات بسیاری ایجاد خواهد کرد؛ بنابراین همانطور که عرض کردم با این نرخ دلار تمام اقتصاد ما قفل خواهد شد.»

شقاقی تاکید کرد: «اما همه این‌ها راه حل دارد. اگر دولت در کنار بسته جدید ارزی خود با قید فوریت، دو اقدام عاجل را انجام دهد. یکی اصلاح نظام یارانه‌ای است و دیگری اصلاح نظام مالیاتی. دولت اگر می‌خواهد اقتصاد ما قفل نشود و قدرت خرید مردم به ویژه دهک‌های پایین افزایش پیداکند، باید نظام یارانه‌ای اصلاح شود و یارانه پنج دهک درآمدی پایین، بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزارتومان تعیین شود.»

وی تصریح کرد: «برای اختصاص دادن این میزان از یارانه ما باید منابع درآمدی خود را افزایش دهیم. اینجا است که اصلاح نظام مالیاتی لازم می‌شود. با اصلاح این نظام یه پایه مالیاتی باید به قانون جدید اضافه شود. مالیات بر مجموع درآمد، مالیات بر ثروت و مالیات بر عایدی سرمایه. از این طریق دولت نه تنها می‌تواند درآمد خود را افزایش دهد بلکه ابزاری در اختیار خواهد داشت که بتواند سوداگری را مهار کند.»

او افزود: «تن‌ها ابزاری که می‌تواند سوداگری و سفته بازی را در ایران مهار کنم مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات بر ثروت و مالیات بر درآمد است. اما متاسفانه در اقتصاد ایران این پایه‌های مالیاتی وجود ندارد و رانتگران و ثروتمندان اجازه نداده‌اند تا امروز این سه پایه مالیاتی وارد نظام مالیاتی کشور شود. حالا اگر واقعا عزم حاکمیت بر شفافیت باشد می‌تواند این سه پایه را تصویب کند و درآمد دولت را افزایش دهند و این رانتخواری در بازار‌های ارز، سکه و طلا و تمام بازار‌های غیرمولد افسارگسیخته را مهار کند.»

وی در پاسخ به کاهش قیمت‌ها در بازار ارز و سکه طی روز‌های اخیر، عنوان کرد: «این‌ها درست است که نتیجه بسته جدید دولت است، اما کاملا موقتی است. یعنی ممکن است که قیمت‌ها پایین‌تر هم بیایند، اما این صرفا در کوتاه مدت اتفاق خواهد افتاد و اگر این دو اصلاح که عرض کردم انجام نشود، بدون شک ما در ماه‌های آینده دوباره شاهد نوسانات شدید در بازار خواهیم بود و قیمت‌ها روند صعودی خواهند گرفت. به عقیده من این بسته حداقل‌ها را برآورده خواهد کرد، اما ما نیاز به بیشتر از این‌ها داریم و دولت هم باید سریعا وارد عمل شود.»

این تحلیلگر مسائل اقتصادی عنوان کرد: «البته منظور من صرفا دولت نیست و باید تمام حاکمیت وارد عمل شوند. واقعیت این است که ما دیگر هیچ چاره‌ای جز این دو اصلاح نداریم. ضمن اینکه از چند ماه بعد دور دوم تحریم‌های آمریکا علیه ایران آغاز می‌شود و بنا برگفته مسئولان ایالات متحده، این تحریم‌ها بی‌سابقه هستند و فشار زیادی به کشور وارد می‌کنند. اگر ما می‌خواهیم از این برهه هم عبور کنیم باید در کنار این بسته جدید، اقداماتی که عرض کردم را در دستور کار قرار دهیم.»

شقاقی در پایان گفت: «به نظر من اگر بخواهیم واقع بینانه به بسته جدید دولت نگاه کنیم، بی‌راه نیست بگویم که این ظرفیت را دارد که تحریم‌های ایالات متحده را کم اثرکند، اما نباید دولت خیال کند که با اتکا به همین بسته می‌تواند در ماه‌های آینده بازار‌ها را به ثبات برساند. اقتصاد ما به شدت نیازمند شفافیت است و تنها راه دستیابی به آن، همکاری تمام حاکمیت است. نقش مجلس هم در این باره بسیار مهم است و باید با قید فوریت سریعا نظام مالیاتی و یارانه‌ای را بررسی و اصلاح کند.»