کارشناس نجوم از وقوع طولانیترین ماه گرفتگی قرن ۲۱ خبر داد و گفت: این پدیده در ایران نیز قابل رویت خواهد بود.
علی آزادگان در گفتگو با مهر اظهار کرد: شامگاه جمعه پنجم مرداد ۱۳۹۷ از ایران میتوان شاهد خسوفی بود که طولانیترین گرفت قرن۲۱ است.
وی با بیان اینکه شروع این ماه گرفتگی بزرگ در ساعت ۲۱:۴۴ دقیقه روز جمعه ۵ مرداد است، خاطر نشان کرد: کل مراحل این ماه گرفتگی که جمعه آغاز میشود و سحرگاه شنبه به پایان میرسد شش ساعت و ۱۳ دقیقه و ۴۸ ثانیه طول خواهد کشید.
آزادگان با بیان اینکه در این ماه گرفتگی، ماه در اولین مرحله گرفت وارد نیم سایه زمین میشود که نشان از آغاز گرفت است، بیان کرد: ماه به تدریج بیشتر داخل نیم سایه زمین فرو میرود تا اینکه بالاخره لبه ماه وارد تمام سایه زمین میشود و این مرحله را با نام آغاز گرفت جزئی میشناسیم.
وی افزود: ماه با حرکت در سایه زمین بیشتر وارد تمام سایه زمین میشود تا اینکه لبه مقابل ماه هم وارد تمام سایه زمین خواهد شد که بعد از آن کل ماه در تمام سایه زمین قرار گرفته و ماه گرفتگی کلی آغاز میشود.
به گفته این کارشناس نجوم، بعد از آن، ماه به حرکت خود در تمام سایه زمین ادامه میدهد تا به اوج برسد.
وی با بیان اینکه حدود ۴ صبح کلیه مراحل خسوف به پایان میرسد، عنوان کرد: بعد از اوج ماه گرفتگی، ماه تمام مراحل قبلی را به ترتیب معکوس طی میکند تا کاملا از تمام سایه و سپس از نیم سایه خارج شود.
زمان دقیق جزئیات ماه گرفتگی
آزادگان خاطر نشان کرد: درباره دلیل طولانی بودن این خسوف میتوان به عبور قرص ماه از وسط تمام سایه زمین اشاره کرد.
تصویر عبور ماه از وسط سایه زمین
وی با اشاره به ماه گرفتگیهای اخیر گفت: در خسوف بهمن ۱۳۹۶ قرص ماه از قسمت جنوبیتر تمام سایه ماه عبور کرد و خسوف کلی یک ساعت و ۱۶ دقیقه به طول انجامید.
جدول مدت زمان طولانیترین ماه گرفتگی قرن ۲۱
این کارشناس نجوم گفت: البته پیش بینی شده که در خسوف بهمن ۱۳۹۷ هم قرص ماه از قسمت شمالیتر تمام سایه ماه عبور کند و خسوف کلی یک ساعت و ۲ دقیقه طول بکشد.
وی با بیان اینکه خسوف ۵ مرداد طولانیترین خسوف قرن است، گفت: یکی از دلایل طولانی بودن این ماه گرفتگی این است که مدار ماه به دور زمین به شکل بیضی است و دارای اوج و حضیض است.
ساختار کلی طولانیترین ماه گرفتگی قرن ۲۱
آزادگان ادامه داد: ماه در اوج مدار خود بیشترین فاصله از زمین را دارد و به همین دلیل قرص ماه نیز کوچکتر است و بنا بر قوانین مداری کپلر سرعت حرکت مداری آن نیز به کمترین مقدار میرسد. از قضا درست در همین روز ماه در اوج مداری خود قرار دارد پس قرص ماه با سرعت کمتری تمام سایه ماه را طی میکند و خسوف طولانیتر میشود.
به گفته این کارشناس نجوم، البته در این خسوف، مرکز قرص ماه کمی از مرکز تمام سایه زمین عبور میکند و همین باعث شده تا چند دقیقه از طولانیترین خسوف ممکن یعنی یک ساعت و ۴۷ دقیقه کوتاهتر باشد، ولی در هرصورت طولانیترین خسوف قرن بیست و یکم خواهد بود.
وی با بیان اینکه طولانیترین خسوف قرن بیستم هم در همین روزها یعنی تابستان رخ داده بود، گفت:، چون در این روزهای سال همیشه زمین در اوج مداری خود قرار دارد و از خورشید دور است، سایه زمین هم مخروط درازتر و عریضتری دارد که خود به طولانی شدن خسوف کمک میکند.
نقشه مناطق مختلف زمین از نظر امکان رویت ماه گرفتگی
آزادگان با بیان اینکه رویت این خسوف از هر جای ایران در صورت مناسب بودن هوا امکانپذیر است، گفت: از دیگر ویژگیهایی که برای این خسوف میتوان پیش یینی کرد تاریکتر بودن قرص ماه در حین خسوف نیم سایه ای، جزئی و کلی است. معمولا خسوفهایی که بعد از آتشفشانهای بزرگ روی میدهند تاریکتر از حال عادی هستند و فعال بودن بعضی از آتشفشانهای زمین ممکن است روی تاریکی ماه تاثیرگذار باشد.
این کارشناس نجوم گفت: همین شب میتوان مریخ را نیز در فاصله ۶ درجهای ماه دید. مریخ در این شب به مقابله با خورشید میرسد و درخشندگی آن در آسمان ما پنج برابر بیشتر از حال عادی خواهد بود. در این وضعیت مریخ در فاصله ۷۱ میلیون کیلومتری قرار دارد. این فاصله تا چند روز بعد یعنی سه شنبه ۹ مرداد به ۵۸ میلیون کیلومتر کاهش مییابد و درخشندگی مریخ هم نسبت به چند روز قبل دو برابر خواهد شد.