ایلان ماسک، بزرگ‌ترین تهدید برای حیات فرازمینی

خودروی تسلا رودستر و استارمن که پس از پرتاب موفق موشک «فالکن‌هوی» در حال پیشروی در اعماق منظومه شمسی هستند، آلوده‌ترین شیء ساخته دست انسان در فضا هستند و می‌توانند سطح مریخ را به میکروب‌های زمینی آلوده کنند.

به گزارش ایسنا، همین چند هفته پیش بود که شرکت اسپیس‌ایکس، قوی‌ترین موشک ماهواره‌بر جهان، فالکن‌هوی را با موفقیت پرتاب کرد و خودروی «تسلا رودستر» متعلق به ایلان ماسک، مدیرعامل این شرکت را به اعماق فضا فرستاد؛ اما به گفته دانشمندان دانشگاه پردو (Purdue)، این خودروی اسپرت تمام‌الکتریکی و راننده‌اش «استارمن» (مانکن پلاستیکی مبلس به لباس فضایی اسپیس‌ایکس) احتمالا کثیف‌ترین جسم بدون‌سرنشینی است که تابه‌حال به فضا پرتاب شده است؛ زیرا استاندارد سخت‌گیرانه استریل فضاپیماها روی آن انجام نشده و تعداد زیادی از باکتری‌ها را حمل می‌کند که می‌توانند سطح سیاره‌ای مانند مریخ را به حیات زمینی آلوده کنند.

فضاپیماهایی که به مقصدی دورتر از مدار زمین فرستاده می‌شوند، باید فوق‌العاده پاک باشند. توافقنامه‌های بین‌المللی، هرگونه کاوشگر بدون‌سرنشینی را که قرار است روی سیاره، ماه، سیارک یا اجرام آسمانی دیگر فرود بیاید؛ ملزم به رعایت شدید استانداردهای استریل در درون و بیرون آن می‌کند تا احتمال وجود میکروب‌ها و باکتری‌های زمین روی این فضاپیماها و انتقال آن‌ها را به مکانی دیگر در منظومه شمسی از بین ببرد.

جی ملوش (Jay Melosh)، استاد علوم زمین، جو و سیاره‌ای در دانشگاه پردو می‌گوید: «اگر زیست‌بومی در مریخ وجود داشته باشد، اکنون با تهدید جدی آلودگی از سوی تسلا رودستر و خطر انقراض روبه‌رو شده است.»

به لحاظ قانونی، الزامی برای استریل کردن فضاپیماهایی که روی سطح دیگر اجرام منظومه شمسی فرود نمی‌آیند، مانند ماهواره‌های مدارگرد وجود ندارد؛ اما مهندسان فضایی همه ماهواره‌ها را در اتاق‌های تمیز مخصوص مونتاژ می‌کنند تا تجهیزات از آلودگی به گردوغبار، خاک و از همه مهم‌تر، میکروب‌های جان‌سخت دور بمانند.

اما تفاوت اصلی بین استریل کردن سطح‌نشین‌ها و دیگر انواع فضاپیماها، آن است که اولی برای استریل شدن در محفظه مخصوص غول‌پیکری که برای این منظور طراحی شده، با بخار داغ شسته می‌شود تا هرگونه آلودگی میکروسکوپی از بین برود.

با توجه به این استانداردها می‌توان نتیجه گرفت که تسلا رودستر، یکی از کثیف‌ترین اجرامی است که تاکنون به فضا پرتاب شده است. این خودرو محصول خط تولید کارخانه‌ای عادی است که شخص ایلان ماسک، بنیان‌گذار تسلا موتورز و اسپیس‌ایکس با آن در جاده‌های عمومی رانندگی می‌کرد و قبل از پرتاب به فضا احتمالا فقط در کارواش شسته شده است.

ملوش می‌گوید: «حتی اگر بدنه و سطوح بیرونی این خودرو با تابش فرابنفش تمیز شده باشد، باز هم موتور آن بسیار آلوده است. خودروها تمیز نیستند و حتی اگر ظاهرا تمیز باشند، باز هم تفاوت زیادی میان تمیز بودن و استریل بودن وجود دارد.»

خودروی تسلا رودستر در مداری به دور خورشید قرار گرفته است که تحت تأثیر گرانش زمین، مریخ، مشتری و دیگر اجرام منظومه شمسی دچار اختلال خواهد شد. بدنه خودرو که از مواد آلی و فیبر کربن ساخته شده، بر اثر پرتوهای کیهانی و تشعشات پرانرژی خورشید متلاشی می‌شود و اسکلت فلزی آن نیز در برخورد با ریزشهاب‌واره‌ها آرام‌آرام خورده خواهده شد.

پیش‌بینی می‌شود در اثر مجموعه این عوامل، دمای خودرو تا ۱۲۷ درجه سانتی‌گراد بالا برود. در چنین شرایطی، همه باکتری‌ها بر سطح خودرو نابود می‌شوند. البته بعضی از بخش‌های خودرو مانند داخل قاب و پیشران‌های موتور می‌توانند محفظه خوبی برای حفظ باکتری‌ها باشند، چراکه در آنجا میکروب‌ها می‌توانند کاملا خشک شوند و به دوره نهفتگی هزاران یا شاید میلیون‌ها ساله بروند.

اکنون این احتمال خطرساز مطرح شده است که بخش‌هایی از تسلا رودستر ممکن است در آینده دور، به مریخ برسند، از سوختن در جو نازک آن جان به در ببرند و با برخورد به سطح سیاره سرخ، آن را به میکروب‌های زمینی آلوده کنند.

اما «الینا الکسینکو»، استاد هوانوردی و کیهان‌نوردی در دانشگاه پردو، این مسئله را به عنوان وضعیتی پنجاه‌پنجاه یا لیوانی نیمه‌پر می‌بیند. او می‌گوید: «میزان باکتری‌های موجود در تسلا می‌تواند هم به عنوان یک تهدید زیستی و هم به عنوان یک نسخه پشتیبان از حیات زمینی در نظر گرفته شود.»